장음표시 사용
51쪽
quae in patella optime percolata crystallum mihi dedit pulchram, &solito magis dulcem. Satis enim roboris habebat, & magis quam crystalli natura fert flectebatur. In tenuia enim fila duci potest, quemadmodum ego illam duci curavi. Haec fritia aureum colorem mirum in modum reddit, tantum ne sal tartari addatur, ut supra annotatum est ; & aureus ille color, quem hoc crystalli genus reddit, multo sese exerit venustius, quam in crystallo ex sale pulveris orientalis sacta, & ex eodem non minuS, quam hoc priore omnis generis vasa fieri possunt. C A P. VI. arandi sal aliud , ex quo cr=
I Aretur secundum pridictam mea Viodum cinis ex siliquis & culmis
52쪽
fabarum siccatarum, excussis antea fabis, & ex hoc cinere, servato eodem, ut in sale pulveris orientalis ordine , sal extrahitur admirandum, quod cum tarso candido & bene cribrato, ut supra fuse dictum est, frit- tam nobilissimam, & crystallum reddit elegantissimam. Idem fiet ex cinere brassicae, & rubi spinosi, qui
moros fert, nec non cinere scaporum panici, juncorum item atque cannarum palustrium, multarumque aliarum herbarum, quq sal suum dabunt, ex quo fritia more solito facta crystallos reddet formosissimas, ut cUriosus quisque experiri poterit. Longe enim plus experientia docet quam diuturna studia.
53쪽
C A P. VII. Sa ex quo erasiacus satis venusta sit.
Xtrahatur silex calce muraria&1 depuratum admisceatur sali pulveris orientalis ordinarii, ad rationem librarum duarum in centum: id est librae duae lalis calcis addantur ad salis pulveris ut supra facti, libras centum. Ex hoc sale ita mixto,ordinario more fritia fiat, mittaturque in patellam ut purgetur, quemadmodum postea dicetur, ubi de modo faciendi crystallum crystallinam & vitrum commune agetur: ita enim crystallum habebis satis venustam & pulchram. CAP. VIII. Modus faciendi stitiam ordinariam, ex pulvere pollicet orientali, rochettasi Soda Hispanica. Ritta nihil aliud est, quam calcinatio materialium ex quibus vi
54쪽
trum sit. Ulut enim vel citra calcinationem liquescerent, & in vitrum abirent, id tamen non sine dispendio temporis & fastidio magno succederet. Quare inventa ratio est, ut fritta in fornace, vulgo calcaria dicta calcinetur. Etenim ubi bene calcinata, di pondus materialium iustum suerit, habita scilicet ratione bonitatis Sodae, in olla celerrime funditur& mire purgatur. Fritia quae ex pulvere sit, vitrum candidum, sed commune dabit. Fritia quae ex rochetta, sed orientali fit, vitrum dat formosissimum , quod crystallinum vocatur. Soda Hispanica utut magis unguinosa plerumque sit, vitrum tamen
minus candidum , minusque formosum reddit, quam rochetia orientalis. Semper enim aliquid ex coeruleo trahit. Ut ergo singula rite praeparentUr, pulvis cribretur cribro angustiore, &quae non transelmi minutiae, in mortario lapideo , nec aliter, tundantur,
55쪽
ne colorem attrahant. Idem dero-chetia & soda, sed separatim fiat, idque agatur, ut Omnia bene tundantur, transeantque per cribrum angustum. Etenim ut vulgare vitrarioruml proverbium fert, in cribro angusto& lignis aridis situm est omne decussi fornacis. Qualis ergo cunque Sodae quantitas detur, librae centum So-dae, exempli gratia , requirunt ordi-lnarie libras octuaginta quinque usos que ad nonaginta lapsit, quem secunt dum ea, quae de crystallo dicta sunt, necessum est subtiliter tundere int mortario lapideo, non alio, &tum demum trajicere per cribrum angu-lstum, idque ea quantitate, quam bo nitas & pinguedo sodae requirit, de qua experimento tibi constare debet ut in arte notum est. Arenae postea l&maxime illius, quae in Hetruria & Arni valle nascitur, tarsoque pinguior est, & plus salis continet, semiper librae sex vel octo in singulas centum libras dantur. Haec tamen arona
56쪽
bene antea lota, & ab omni sorde purgata, & postremo bene cribrata sit necesse est, ita enim vitrum reddit candidum & pulchrum. Tarsus tamen elegantius vitrum praebet, quam alia qualiscunque arena, quae in Hetruria nascitur. Ubi jam inventa fuerit debita dosis arenae vel tarsi, primum optime miscenda est cum sodavel pulvere orientali bene cribratis, de sic mittenda in calcariam calentem,S bene extendenda , miscendo & agitando omnia ope rutabuli, ita ut
bene calcinentur , continueturqUe hic labor, usque dum omnia coeant
in massam vel si ustula magnitudine nucisDonticae, idque per horas quinque, servato eodem gradu ignis. Etenim si ignis debite continuatus, &materia rutabulo quinque horarum spatio bene agitata fuerit, fritia omnibus numeris absoluta evadet, id quod cognosces, si abrupta a refrigescente materia aliqua ejusdem particula levis atque ita candida appa-
57쪽
reat, ut tamen flavedinis nonnihil set cum ferat. Diutius autem quam per horas quinque fritiam calcinare licet. Quanto enim plus agitata, quantoque melius calcinata est materia, tanto in olla solvitur citius, & aliquanto diutius in calcaria permanens deponit consumitque rudem illam flavedinem, quam secum vehit, vitrumque magis purgatur. Ex emta jam 8 fornace fritia, ita ut est calida & ignita, tribus vel quatuor modiolis fri-i gidae perfunditur, & aliquanto post in loco humido frigidoque seponil tur. LUtum autem quod superat,l cum sal conficitur, ut plurimum in eadem vasa immittitur, quibus lixi- vium pulveris continebatur, adjectat que communi aqua, quicquid per illud lutum paulatim restagnat, sub imissis catinis excipitur, & lixivium satis acre praebet, quod ubi subsidere & clarescere coepit, seorsim servatur, eoque fritia per intervalla conspergitur quae quidem fritia loco humido
58쪽
accumulata, atque hoc lixivio per duos vel tres, aut quod melius est plures menses conspersa, lapidis instar concrescit, ut ligone opus sit ad diffringendam illam, atque tunc paucis admodum horis in olla liquescit, vitrumque reddit candidissimum, &crystallo fere simile. Lixivium enim illud sal et suum largitur, cujus hic es sectus est. Quod si lixivium istiusmodi ad manum non sit, aqua commmuni conspergatur, quae utut easdem quas lixivium vires non habeat, utilis tamen est, & fusionem promovet. Et hitta quidem semper spatium aliquot mensium requirit: aUgetur enim ea ratione , minus lignorum absumit, vitrumque reddit magis candidum & operi aptum. C A P. IX.
Crdi lassum facere. REcipe fritiam crystalli, sedulo,
59쪽
principio dicta sunt, factam, eam que
in ollam coniice, sc motis quae colores continent ollis aliis: fumus enim metallorum , quibus major colorum pars cCnficitur, crystallum reddit deformem & pallidam. Ut autem candida, fulgens & venusta fiat, fritiae
in ollam demissae tantum magnesiae da , quantum ollae magnitudo & capacitas requirit, id quod in illorum
qui vitra conflant experientia consistit, & ab eorum munere dependet. Magnesiam autem intelligo Pede- montanam, praeparatam uti postea dicetur. Fornax lignum requirit durum aridumqUe , quale quernum. Mollioribus enim lignis quasi intermortua nihil agit. Praeterea necessum est, ut assidue & leniter instigetur, excitandae flammae & fumi vitandi gratia, id enim ad venustatem crystalli plurimum facit. Liquata bene fritia eximatur ex olla , mittat tarq Uein labrum grande terreum , frigida repletum, vel in vasa lignea m Unda,
60쪽
projici etenim in aquam Vult, qn Oillud efiicitur , ut salis quoddam genus, Alcali diectum, absumatur: quod quidem sal crystallo noxium est, illamque obscuram & nebulosam reddit, atque in causa esst, ut, quod foedum visu , in opere ipso sal oxpuad. Mittatur denuo in ollam puram , de saepius, pro rei exigentia , in aqui mproficiatur, ut crystallus ab omni sale libera & immunis sit: totum autem hoc negotium a peritia vitrarii de sendet. Inde per quatuor vel sex dies bulliat, ac quam id fieri potes: minime ferro moveatur, semper enim tincturam ejusdem nigricando recipit. Ubi jam exacta & clara fuerit, videndum esst, satisne magnesiae contineat, ac si aliquid ex viridi colore trahere videbitur, magnesiae plus addendum esst: animadvertendo , ubici ystallum qu rimus formosam, semper adhibendam esse magnesiam Pe-
demontanam, Ut Morans fit: quae enim ex Thuscia & Liguria advehitur, plus