장음표시 사용
361쪽
3 3ἀ punia enta. Stis rum metro soluta in orationibus suis expressie Exempli gratia, Euripid. in πιρρώγνο de mulieribus libidinosis ita canit: e .
neque tenebras noctis perhorrerent consisae , neque, issa ne quando eiic at voeem , d
IIaee ita soluta oratione expressit Cicero pracoelior Ex hac litur domo progressa Hya mn tiar, de tenens celeritrae dicere audebit nonne ipsam domum metuet , ne quam mycem es elat ς non parietes conscios e non noctem illam funestam ae luctussam perhorreseet e
' θ Exempla complura peti possunt ex Nicod. Frisel lini . Vir enim isted ctissimus Virgilium, Horatii epistolas et Demsit satiras in prosam ingeniose conuertit, quod in Horatio et Iuvenale etiam tentauit E illi Lubinus in periphrasi mratii et ecphrasi Iuu natis .
Ad formam stili mutandam praecipue per tinet COARCTATIO, quae est pressa at
que adflricta eorum , quae eum ambitu ab austore didia sunt, expositio. 9 Non hie intelligimus eoarctationem i, Iam , qua tota auctorum opera distusissima in epitomen contrahuntur , sed qua stilus viarior in pressuin atque adstrictiorem conuertitur. Helle enim ab iis, qui in pqtestate habent Lai, nam eloquentiam, stilus Asiaticus in Rhodium,
immo et Atticum poterit commutari. Ex. gr. Cicer. erris. D. 2 ego,' inquit, iaSὼ Iiae ta, tam locuplete , tam verere prouiacia: tot oppidis , tot familiis tam eopissis , vllum arxenteum mas, ullum cor nihlum aut Delimum fuisse: n
362쪽
ηtis Iu Captis IV. 33 3 go vliam gemmam aut marga iram fulis , aut quidquam ex auro et ebore factum, signum via
Ium aeneum , marmoreum ο eburneum et nego via
Iam picturam neque A tabulis neque textilem fuisse, quin quaesierit, inspexerit, quod piaeLtum sit , abstulerit. Vberrima haec est, ac plane Asiatica periodus. Eam tamen facile ita coarctabimus: nego in uniuersa Sicilia, locuplete ac 'opulosa prouiacia , illuἡ vas rari operis fuisse ; nego milam fuisse gemmam , aut qui
quam ex auro, ebore , aere vel marmore λgeniosius eonfectum: neeo picturam vel telam egre
g am Iu fle; surn quaestuerit , ν flexerat , abstulerit. Vel Dreuius: nego in Sicilia cat quanta prousncia l . vllum vas rari operis , aut qui quam Ῥel materia pretiosum velartificiosius et horarum fuisse , quod non a Verre quaesitum . nspectum , ablatumque fueris.
Ex quo simul patet , quale sit quintum exercitationis genus , quod AMPLIFICA, TIONEM uocant. Eadem enim arte etiam. ea, quae pressus ab auctore dicta sunt, per μεροπαιον ' , circumstantias ' , deseriaptiones ) , aliosque amplificandi sentes , dilatamus . Caue tamen, ita amplifices, ut periodus in τάων evadat , quam quippe in vitio poni, iam supra obseruauimuL. . ' b θ Dicere e. g. Cicero dia. ia Verr. i. Volebat. Putasne te msse, quae Verres ubique iset rarit distincta oratιone proferre ρ Hoc ain plifi dicat tirus, primo illud ubique aper μεεισμον λι- , enumeratis prouinciis et locis, quae' Verres sceleribus polluerat, deinde illud disti
die per descriptionem illustrat adeoque inde
363쪽
iam damnet : loquatur aurum et crgentum . fundosque mendaces , et perpetuam terrarum femtilitarem . Sedeat praeterea quotidῖe ad rationes tabulasque testamenti) omnibus fidem reno--t ; et ne quia scenae deesset , quori cumque aliquem' nostrum voeare tentasset , alium 'pro alio morare , ut Deile adparreet, domrnum et iam eorum, meminisse , qui praesentes non es feni. En hic ostentatoris essigiem , tam prosecto adcuratam , ut tibi eum videre coram ubdearis . Talia etiam si ea alia vitia hominum tentanda sent , sed ita, ut semper philosephiae moraris principia adhibeamus in consilium.
, genus exercitationis , Schefferri ' ) iudicio, iucundissimulti et ad splendorem orationis. pulcritudinearique Uaecipue comparatum . Est vero descriptio expositio, rem eiusque naturam ac indolem perspicue subsiciens oculis '' γὰ
'o Schester. g nnas 'δ ρ. I In deseriptionibus seliciminum est ingenium Virgilii. Vnde is non parimi in hoc genere orationis proficiet qui est antissimas huius poetae descriptiones in prosam orationem commutabit. Exempluoco esse poterit descriptio tempestatis, quae libro I. Aen. v. seqq. occurrit, qua nihil poterit excogitari elegantius. Curtius etiam in descriptiqnibus excellit, quam uis ei h nonnumquam ρ phisticum potius , quam his citi cum ressoleant ingenium. Huc eertinuine delcriptiones praeli lib. III. c. Io. et libri IIII. e. 6. triumphi lib. VIM eas Io. Marsyae rvms Ubr. III. e. I. Nos exempli loco dabimus des,
eriptionem itineris per Liwam ad Iouis Ham-
364쪽
III. Caflue mmonis templum apud eumdem Curi. G. Imes I. Iter expedito quoque et paucis vli tolera-
Brie ingrediendum erat; terra coeloque aquarum
lor solis aeeendit, fervido solo exurente ve=gra. νntolerabitis aestus exsistis, luctandum hegi non tantum eum ardore et sicc late regionis, sed etiam eum tenaei Mo sabulo , ouod pedes. Cauendum tamen hic ab hyperbolis et
dari solat, id est, imitario sermonis , moria pura dius sitieissus er negotio adcommodata ' 3 In
qua praecipue danda est opera, ne u πρέπων neglexisse videamur ). . Sunt elusinodi ethopoetis histor,
Curtius modo Alexandrum. modo Darium, modo alios Ioquentes introducit, nec ullam temere prae rmittit oceationem quantum declamatorio acumine valeat, osse tandi . Plures quoque elusinodi orationes sunt
o eloquutione prodierunt Oxonia,
sed elegans ethopoeia, qua Darii adfectum ex----ςx clementia in ea Ptivam uxorem factus esset certior DAo,edita
365쪽
314 Fundamenta Sisi riodo obseruo, I b auctorem saepe coniunxisse
Per με ημον eiusmodi vocabula , quae paene eiusdem signifieationis videntur, nec tamen Nam hoc modo coniungit propugnat nem ac defensionem , quarum haec etiam scruptis et verbis ; illa armis tantum subicitur . Ita etiam lissam defensionem ita describit , ut gradatim adsurgat a terientis ad aeerbitates ab his ad procellas ac tempestates. In secundo periodi membro eadem ratione coniungit retinere et amplifieare dignitatem , ut ouenderet
Carolum non QIum hi id Aedin operam , uviae pontificis conditio deteri or redderetur , Verum etiam. ut melior esset. In tertio membro Vadiectivo in substantium mutato amplificat orationem . Nam pro magna gauidi. percepto ait : 'eximia quaedam precepi; ex ea re gaudii magni do. In postremo niembro denuo ' coniurioit huius memor υν et omnium aetatum ac
saeculorum reges : nec non labores et diserimnna. Et haec qu1dem in illa Mureti periodo ad iudicium de phrasibus pertinere videntur . Quoil ad Plinii adtinet periodum , is quoqtu coniungli eiusinodi vocabula : veluti bene aesapienter : rite et prouidenter, deorum opem sonMsum, honorem. Obseruanda quoque syn ,ymia phrasium: Atrium ab aliqua re capere di, et auspicari. '2 Sic sadis patet , Muretum per1odissae 'membra coniungere per particulas et sor uias: I. si quod quisque , II. eo plus, III. du- ι;tEre non potes . quin tanto , ΠII. quaseo. Ini Plinii periodo eonnexio est simplicissima.. Rationem enita postponin thesi, eique illam comnectit per particulam caussalem QUOD .
366쪽
Nννυ III. ca stat V. 30eάm interiore peri hae ax cuius m chritudine, danda est opera, ut thema quos din eodem ordine disponamus , eius demque generis phrasibus '' ), ae eonn xionibus ) utamur. Sie enim fiet, vi ouum ouo non similius videatur , quam siselas noster stilo. auctoris ' .
Exemplis res erit clarior .. I reta periodum supra in syllogismum: soluimus. Sum mus ergo plane aliam materiam , eamque e dem: ratione disponemus. Thesis nostra erit x nobiles su nes pmdentiae eiustas eosnisso decet is Syllogumus inde nascetur taliS: . MAIOR. suidquirin ro publiciis a λίην tione max i momenti Ur illud talisensercuendum est a nobili sene - MINOR. Pruden ita eLEA - rejublicae administratλne maxim; momenti est.
Ita et Plinii periodum thesi et rati onibus eon. stare diximus. Eodem exemplo nos ponemus. ΤHESIN : Phasices statium ab exereunti a
IlI. Rihil solida adcscitur sine experiam,
Has dispositiones , quanauis. ad allam matersat vadcommodatas , superioribus illis simillimas es
' Qiiidquid in phraseolagia auctoris praeel um atque admirabile visum, est , illu simitatione est exprimendum. sic quum Muremaeque ac Plinii artificium in eo potissimulisco
367쪽
Fundamenta S/Πιωnsistit , ut voces idem, paene sis'ificantem coniungant m ut' phrasty synonymas usurpent, ut deniquae adiectivum: ina substistiuum commutent :: danda. eri* opera , ut et' nos, haec omnia imitemur. E. g. diuinguio iniretus, defensionem alσ propugnationem uos' in nostro exemplo' e dem . modo- scientiae: intelligentiam ed. Uum , seiungenaus. Muretus per graduu a phnen δε- ad acerbitatera eta ab' his ad tem estites et troceuias adsergit .s Nos eadem ratione 'a ad nudentiam , ab- Lac ad φ exercitapAnem vel exse- utianem consiliorum progrediemuriis. Muretus itingit dignitatem retinendam' atque amplifiea ' iam eo nos- eodem modo politicam et imbabendam et excolendam' ino d: eemus. Et sie facile
reliqua 'etiam imitari licebit ,: eeu paullo post ipsa exempla, satis ostendent z. '') In epnnexione imitanda eum ad osedinem membrorum , tum 1 ad sermulas eonn Mendii respiciendum est E. gz- quum supra Μωreti periodum in syllogismum redegerimus: sa-elle animaduertemus M subiectum 'maioris, Pr pustionis primum , praedicatum eiusdem secundum , conclusionem, tertium , et: adsumtum d nique quartum. membrum' constituere'.- Idem ergo ordo nobis quoque imitandus, est . . Me Pliniu periodo' quum . primo rationem primam' et secutidam, des e. ipsimithesmr, ae postr
mo, tertiis; rationem' positam' observemus': nobis quoque abeo ordine haud : discedendum erit . . Pareieulae πια et formulae connectendit poterunt retineri . .
mes,,2b iungemus exemplorum nostrorum γασίαν. - Muret, itaque periodum i ita, imitabis
368쪽
uam addiscendant excolendam qne Umerosos' ad lescentes adlaturos , . credendum/ est et dubitars profecto. non t Orest , auritores , quia degustatis prνtis obsorabus litteris Pudentiam. eruilem tanto alacrius , quam relluas artes se sint μι bituri, quanto non inferioribus modo, sed on , nibus omnino artibus ac Mentiis, eximia quadam. ae' mirifica terest enaeaer re ea. utilitatis;
Sie et Pliniit exempJo hanc e gemus perio-
Bene ac prudenter si quia ' Hiad philoseph rm ceperunt x. γι artium addiscendarum ,. ita n turam eontemplandi. .nitium ab experiensia esse capiendum , . quod numquam adcurate, . numquam
ti initio paullo. operosior videatur : diutu γna. tamen . exercitatione eami sensima ads quenaura imitandi. facultatem , . VP non tam imitari, quam omnia ex; ingenii ' Pena de , promere. videamur.-
369쪽
AD . metam iam denique peruenimus . nec quidquam videtur reliquum, quam ut de exercitiis quoque stili ) aliquid moneamus. Verum ea in re licebit nobis esse breuioribus, quum post alios ex instituto illam exsequuti sint Casp. Sagittarius et Io. Schefferus . in omnes, qui de cuItiore stilo praecepta
quaedam dederunt, praeter φυγιν et eo iam ara inis siue exercisationem commendarunt.
Et recte quidem , quia, teste illa rerum magistra, nulla lingua sine usu adcurate addisci- raro Gum: vero consuetudinem cum Latine loquentibus interceperit nobis linguae huius i teritus, scriptione haec iactura utcumque pensanda est. Si luserisim, teste Cicerone, disendi met per est . Et Theon rhetor a Thoma Gale editus , in praefatione ορ euli sui squemadmodum , inquit, picturae studiosis nihil profuerit , eg uisse Apellis , Protogenis et θhili tabulas , nisi et ipsi pingere tentarint;
dia et esoquentiae veram daturis neque copia sensuum, netue puritas sermonis, neque eompo sitionis concinnitas, neque audiuisse praeelara , nihil denique horum Omniam , quae rhetorica
complectitur , ut te esse poterit , n si quisque eν pse quotidie scribendo sese exerceat.' Iam Quinctil. Astis. orat. X, 3. non nulla de scribendi exercitiis praecepit, quem deinde plurea sequuti sunt, veluti Manut. V. si .
370쪽
, mronibus auspIeandum erIt a VERSI NE, quippe omnium facillima . Sed quum in scholis plerumque e vernacula. aliquid
in Latinam linguam transferendum propinnatur: consulitus videtur, e Latinis multa vertere Germanice, eaque interiecto tempore denuo Latina reddere ' .
- Uersiones Latinae eum fructu non aseo magno conitinctae videntur, si tironibus im- Perentur. Qirum enim nondum glissu quoiani Latinae elegantiae imbuti sint ; fieri non potest, quin Latinitas, hac exercitatione comparata , Germaniseios 'redoleat. Ast si saepe a
ctorum veterum Ioea in vernaculam transfi, rantur r sacilius obseruabitur utriusque linguae disterentia. Cauere tum discent tirones Germ.
nicos idiotismos, ordinem verborum GermanLcum , et quidquid in lingua nostra a Latinae proprietatibus abhorret. Ego sane adloIescentem me memini magnam Curtii et Nepotis partem in vernaculam transferre , notatis ubique uixiusque linguae disterentiis , ex quo labore quantum fructum ceperim , non sine voluptate quadam recordor.
Versionibus eiusmodi aliqumdiu adsumit , vΛRIATIONIBVS suam exercebunt