De mundo Aristotelis lib.1. Philonis lib.1. Gulielmo Budaeo interprete. Cleomedis lib.2. Georgio Valla interprete. Aristotelous Peri kosmou, pros Alexandron bibl.en. Philonos Ioudaiou Peri kosmou bibl.en. Ad haec Scholion doctiss. in Aristotelis libe

발행: 1533년

분량: 226페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

LIBER SECUN DV s.

lumen emittunt, quemadmodu per nubes quae cras; fores lunae obreciuntur. Posidonius igitur ait no soti sidorum corporum sola stiperficies luiti e perfundi,tur, sed in plurimam solis radios penetrare crassitudinem, utpote rarum corpus habentem, non certe usa

quequat profundissima. squide ingentem habet diametrum, oc ab ip0sbi non paru distat. at nebulosus aer facile penetrates admittit radios, utpote nullam habens prostaditatem. Dixerit sorte quispia, non sane imprudenter,etiam propriam quanda esse modificationem de Iunae densitate, qua ut impossibile mlaares radios excidere. Illud quot quaeritur, quo pacto Iuna cu si minor, solem opacum facit toti eius corapori obiecta, ac toti dimetienti simul extensa. Antia quorum quidem nonnulli in desectibus persectis,censuerunt in recta linea una fieri Iuminarium centra, circumcirca, apparere orbitam undique habentem mlis. id inuentorum non est. Perspiciuntur nani A nos bis eisinentia omnia filigentissima, nee pauca stendentia eminentiam, quonia soI multo maior quam luna. Dicendum tintur Iunam quidem sese minorem esse, at nihil prohibet uisione totu ipsum opacu face. re quae ei sit aequalis. Quod uero imaginatione se aequalis,notum ab ipi etia defectu. Praecipue autehoc apparet ex hac disciplina, cu quis eκ comensurabili distantia corpus disponat,tota Iunae diametrum

obscurarit. pariter coparatae eκtensum toti eius mognitudini,qua solem quoip obscurat. In totum noest quod prohibeat maiora corpora a minoribus obscurari. m id multis de causis fieri possit. Quia nos his quos corpora breuissima moles ae eampos adiamunt. Ne p omnino adimes alicui,aut maius adema

lito,aut par ei esse oportet. Deficit igitur sol obieetii

unae ips,id, fit duntaxat in eoitu, est, solaris desea

152쪽

CLEO ME DI s

ctus non solis ipsius passio, sed nostri uisiis. Messianant interueniete Iuna inter nos cc solem nequit uia sus noster ad sole peruenire a Iuna praepeditus, at lunaris defectus lunae ipsius est passio. Nam cum terrae umbra inter uenerit , solari lumine priuatur a terra oppacitate otasa. Hoc aut contingit cum set Iulias ac terra in rectam lineam unam peruenerint. Verum demonstrabitur tantumodo, tum lunam deficere.cis

in terrae umbra inciderit, posteaquam de diminutioinibus ae augumentis ipsius primu orationem habuerimus. Cuctorii igitur syderii terrae proxima ut iam demonstratu est aeri mixtum,& obscurius habet corpus,id, praecipue palam est in eius integris desecti.

s. Quemadmodum igitur cucta alia corpora quae ignea no sunt, uim sol agnatam habet Iuminadi, ita lunam radiis ostendens, ipsam efiicit conspicuam flamul oblimatam, α perfilsam. fit eospicua igitur in parte ad solem conuersa. Si igitur usquequaldem ad solem custodiuit habitudinem una omnino par si, quae ab ipso usquequa plumine perfusa est. At quia tum demum sub electili itinere in cogressum

solis uenit, cum discedit a coitu, ad pleniluniu tens. a plenilunio ad eoitum, ita omnem uiam suam amabiens permeat a sole lumen admittedo. Ngm quod terra stando perpessa est, id etiam luna mota au ibai yis fulgore. Nam licui terra aequale a sole lumta Tis ens partes aliquando Milis ab Iplo in loIis conuerasone habet cospicuas redeunte ipsi α ὶΙgore. α α terra umbra,dimetiente per ipsam extremo solis centrum,ita etiam luna. Idem semper a sole lume habet non quando* quidem maiorem, quando uero minorem ipsius partem illuminas, sed suas partes alias reddit conspicitas ad solis cεgressum ueniens, or rurasus ab ipso discedens, at 3 ita totum eius ambiendo

coipus ab ipso lumen admittit. Cum itas fuerit con

iunctio

153쪽

iunctio, pars eius ad coelum conuersa lumine persitiditur, quae hemisphaerium est. Eanan p tum demum ad solem conuersa est. Ipsa uero solem permutante, α iuxta proportionem abitu, pars eius terram spea ctans, hemisphaerio conuelsa ad solem, oc perinde

primo in obliquis facta conspicua, figuram facit in

cornua consurgentem. dein ad ipsum magis conuersa, diuidua. postea utrinq; facta tumidior. mox pleana cum ad dimetientem ipsum peruenerit aduersa. E cloeatenus igitur a coitu ad dimetientem accedit.eκ o di

ad coelum conuerso eius hemisphaerio, ad id quod A scripsi

nos spectat, a sole lumen admittendo,dicitur auges Lri ad plenilunium usque. Cum autem auersa dimestientem permutarit, minuitur rursus, ad nos ipsius , spectante hemisphaerio, cum in coelum suspexerit, circumacto ad coitum usque lumine. Si igitur plaa Anam nacta fuisset figuram statim cum a coitu solis o

abiisset, plena futura erat, oc in eoitu plena permana νsisset. Verum quia Olobosam nacta est figuram . ita figurarum species absolute. ut potius fictis perspea r . Causae differentiarum eius in figuris hac disciplina qua in ipsa accidens cognoscere poterimus. Bis ni in luna intelliguntur orbes, unus quidem quo ipsius opacum discernitur a luminoso . alter autem quo distinguitur quod ipsius nobis conspicuum est, eo quod sub aspectum nostrum non uenit . Hos rum uterque minor est eo quod ipsam in partis bi, nas aequales secare possit, qui maximus sit eorum qui in ipsa. Sol siquidem luna maior plus quam eius dimidium lumine perfundit, dc perinde opacum a luminoso dirimens circulus, maximo in Iuna minor est . cum a nostro asi ectu itidem maximo minor inter eos qui in ipsa sit necesse est, quia minor est haec pars dimidia, quam ipsi spectamus. Siquidem

cum globosum corpus a duobus spectatur uisibus. i quorum

154쪽

CLEO MED Is

quorum minus est interuallum diametro, quae elrea conspicuum pars eius conspicua minor euadit dimidia. Proinde is etiam circulus,in partes non disposcens aequales sed inaequales lunam, maXimo eoru qui in ipsa sunt minor est,ut equidem sensu percipiuntur utrim maximi imagine concipiuntur huiusmocli circuli, semper, eandem habent magnitudinem, noeundem seruant statum , uerum mutationes multas,

multas, figuras ad se inuicem habent. Aliquando

enim inuicem inter se haerentes conueniunt, aliquando ad sectionem inclinatur. Et sectionum plures quiadem sunt in breue mutationes. aliae quales in genes re omnium duae quae ad rectos angulos, quae ad inclinationem ad se inuicem desectionis. Fiunt autε ipsorum accommodationes duae tantum in coitu replenilunio ipsis sese accommodantibus. Decurrente igitur a coitu ad solem luna, distinguuntur,o: in ses monem declinantur, ut parum in medio circum ' rentiae ambobus relinquatur. Id est itum quod ad no4 lumine perfusem. Et talis ab accommodatione circulorum. at horum ad sectionem transitus consurgentem,ln cornua lunae figuram absoluit.Cum uero temper progrediuntur, ut ad rectos angulos seinuticem seeem , dc illati luminis Lliuonem semper auagent, medio sectionis circulorum in tali progressu lumine perfilso, cum ad rectos angulos ueneri figura sectionis diuidua luna uisione concipitur. ab huiusa modi sigura iam ad obtusos perueniente angulos, circuli utrin 3 consergentem huius faciunt figuram. Accomodatione porro per diametrum, pleniluniusaciunt. a qua'ad aliam rursus accommodationem progredientes, easdem diminuendo figuras confiiciunt. quoad tandem omnis spledor evanescat,proscedunt circulorum tramite,ad mundi accommodaationem. Ais haec de lunae augumento ae diminutio. ne habita

155쪽

ne habita sit oratio. Nouerunt etiam prisci Physiciat 3 Astrologi a sole lunam lumen admittere,ut masnifestum est ex ipsus nominis ethymologia, luna dicta a Iumine, quod lumen nouum habeat , reddat

faces ingredientibus Artemis. Hoc enim argumenatum est lunae extrinsecus lumen admittendi. Prisci igitur uiri tres in lana figuras esse protulerui surgentem in cornua, diuiduam, plenam. Unde trinam faα I s .ciem Triuiam Dianam facere ac dicere consuetudo M . cst. Iuniores autem illis tribus nuc appellatu,utrin*a D turgidam adiecerui, quae maior quidem est diuidua. . . minor autem pleniIunio. Mene quasi dicas menstrua lavocatur ob quatuor fgnificata. Luna siquidem cum fuerit figura Simoides Mene uocaturo haec aeris costitutio. quae est a coitu ad coitum.ut dicere consues ιυimus. it mensis laboriosus, aut temperatus.Voca citur mensis etiam a coitu ad coitum temporale interuallu postea tempus, quod est pars trigesima. Vidicimus mensem peregrinatum esse,aut quempia pere rinati,non omnino ad coitum a coitu dicentes,sed , impliciter triginta dierum numerum.Bina igitur prima sint corpora,surgens in cornua luna ct aeris coestitutio: quae vero sequuntur duo corporis expertia, quia tempus ipsum corporis evers. Ueru ad solem lunae eoitus non semper aequale temporis seruat inuteruallum.hae de causa Sol ut iam dictum est,modo terrae proximus,modo sublimis electiIi suo evadit itinere. Cum igitur suerit humilior,celer signiferum permeet necesse est, cu uero sublimior, tardus. Nam cuhumilior est, minorem permeat ambitu, sublimior autem maiore. Id quoq3 didicerimus εκ sectionibus factis per conos seu metas. Nam quae ad bases ipso. rum sunt, latiores,at quae mUis accedui ad uerticε. angustiores . A uisu igitur etas in coelum coni, siue turdines,uerticem quide habent ad uisus aciem, ba u

t i sin

156쪽

os CLEO MED Is

sn uero quod sub aspectum uenit quod spectatur.

Sta igitur terra centrum est, aequales erunt in Oamnia signa effuta conorum bases. Si igitur contingeret solem no serri sublimius, sed omnifariam codem a terra abesse Astigio, cuncta signa tempore aequali perlustrare, alip ita ad lunam coitus aequale tempos ris custodirent interuallum. At quia non ita habet.

sed in geminis est sublimissimus, in sagittario autem humillimus serri obseruatus est, oe perinde in gemis niseoni uisus desectio latior est,quonia propinquior

ad basem accedit, tardius permeat . celerius autem eam quam sagittarq, quoniam rursus hic coni desesctio ad uerticem magis accedit. est angustior. Cum DI . . iaerao in principio geminorum fuerit coitus. ubi luna

effae permeat proxima, cum sol sublimissime inurahatur, cocisus sit mensis necesse est. Siquidem ipsum adhuc in geminis relictum offendet solem. triginta αduobus diebus id signum emetitur. Quod si in primcipio sagittar i suerit coitus,in eodem signo cum inale luna in congressum non ueniet, quod uiginti αocto diebus id signum sel permeet. Omnium igitur hie metas euadet longissimus,sagittarium luna ra' ' dius emetiente. sole autem eserius, 2 perinde seris cule ab ipsa offenditur. In mediis autem istoru δε- Anis,iuxta proportionem contigerit. Ita etiam cunactarum uagarum stellaru in suis signis suesimitates, oc humilitates coarguuntur, eum in triginta partes distributa sint omnia,ea eelerius aut serius 8erambulant. certum prosecto est esse humiliores, ubi cono. rum angustiores nacti suerint sectiones, quas etiam permeant celerius. At ubi propter fastigium latiores conorum sectiones,tardius etiam evadunt. At sublia miter 2 humiliter inuectarum cunctarum uagarum stellarum . peraeque omnium ipsaru eccentri sunt orat bes, per fastigia dc humilitates no undiI sequaliter a

157쪽

terra distant. Cum sit ergo lunae talis, signistio sebhcitur ad ipsum totu inclinatus . septetrionalem enim contingit, quatenus luna ipsa ad septentrionem propinquior accedere cosueuit,similiter ad austrum. Cuilao ita habeat eclypticam in med is in quam si 8nia feri articulis bina secet signa necesse est , qui sane Ioacus solaris oc eclypticus appellatur. Tales igitur stactiones,at i cotactus,alia coitus uocant. quemadmos dum sol dupliciter uocatur, ipse. α fulgor ipsus,ita iuna dupliciter appellare consuevimus. Deinceps de eius desectu uerba habebimus , ne uetularum ritu nos quot opinemur,cum luna defecerit esse uentas cas,quae ipsi adhibeant piacula. De lunae defectu.

DEerit nimiru luna cu in terrae umbra lacue

rit,cu una in recta linea tria fuerint corpora sol, terra, luna , terra interueniente media. Quod in solo potest euenire plenilunio. In terrae aut umbra hoe pacto incidit. Mouetur profecto mi quo diximus modo in med is signiferi artIculis,suum hasbens in quo mouetur orbem. Terra igitur ab ipso luamine perfusa umbram remittat necesse est , sicut dralia quae lumine persinduntur omnia sblida comoera. Terra igitur promittes umbram in figura metae, totum neutiquam comprehendit signiferu . ne per omnem eius cκtenditur latitudinem. quod in acutuuerticem trascendat ipsi uerticis medioxumo aduerasa soli, centru diametro respicies,necessario etia ipsa ipsi medioxumo signiferi substernitur. non eousque alia ascendunt sydera, nam multo excedit lunae fastinium. Cum igitur luna soli aduersa, aut in dextris αseptentrionalibus, aut in contrar is signiferi compas rata silerit, terrae umbram deuitat, ec ob hoc non dea fecit toto plenilunio. Cum uero ili aduersa ita lia. bere inuenta suerit , ut recta linea una per centra

transmitti

158쪽

CLEOMEDI s

transmitti possit solis ae lunae, tum ad libellam terrae

umbra incurrit,cosumatam faciens eclypsim. Fertur enim terrae umbra, per solis dimetientem, ab ipsbstrahitur,ut Homerus inquit:

Labitur oceano rutili luxhplansaa fotis. .

Terrae obductu nox atris circumuolat alis. At* ita cu sole circumsertur. in ipso extremo eius centrum dimensa luna electili suo progressa motu in ipsius congressum uenit. illo ab ortu in occasium, luana uero ob occasis in ortu delata. At* ita umbram incurrens solis fulgore priuatur,sicut nos quo* eum quispiam sese in sole nobis oppositerit. At non sema per sub terrae umbra obscuratur, net tota ab umbra operitur,uerum est quando in parte tantum. od ne eontigit,cum aduersa soli eclypticam tagit,nec tamen in medioxumo centrum habuerit,ita demum eius pars aliqua non tota in umbram incidit. Caet arum quod in terrae umbram incidat, ne 3 alio pacto deficiat, ab eis quae apparent nobis par est intueri. Primu nant in ipso deficit plenilunio,cum demit potuerit umbrae duntaxat incidere soli aduersa. Secunado cum p victum desectum admiserit, cernutur eius partes ad umbram conuersae primu obscurari, quod ipsi tum occurrant umbrae. Cum ad ortum luna inuehatur, motu coeli contrario , umbra uero ab ortu in

occasum semper delata. Rursus post desectu incipit efferri partes primas habens elatas ad ortum couerasas. Nam necesse est quae primae partes umbra offenderint, lunae primas operiri, quae porrὁ primae post occultationem apparent. Rursus eum in parte defiacit, si a septentrione in austrum se recipiat id patiuna eur,ad meridiem eonuersae partes,quae primae o curentur necesse est. Hae nant inter eundum praecedentes,in umbrae congressum ueniunt, dc perinde occultantur. At quae ad septetrione coueris sunt, umbram efffugiunt

159쪽

effugiunt,plane, deuitant. At cu ab australibus partibus ad eptentrionem stadit, particularem defecta

admittit, cum soli fuerit aduersa,necdum tamen cenatrum ad signiferi medioxumum,2 solis centrum habens,quae septentrione spectant eius partes,deficiuta quae praecedentes umbrae immerguntur. At quae ad meridiem partes,apparent. Haec omnia nobis obiracta oculis prope insistimi. quod luna unam oz eansdem habeat defectus causam Circulapsum, quo terarae umbrae circuminabitur, ab ipsa, obsciarata, solas rium radiorum iaculatione priuatur,quae fuIgentem reddens semper eius ad solem eouersam partem, id efficit.Enimuero etia sectiones ipsius illumination cum deficitit, circummeantes spectantur, hoc neces.sario eueniente. Nam eii ipsa globosa sit umbrae incidit, quae figurae est turbinataν, atque ita sectiones ab eius lumine admissae circummeantes spectantur. Globosa siquidem figura in figurae turbinatae congres sum incurrens, partem c5tactam obscuratam habes a turbinato semper,necessario relictam necdu obscii

ratam circueans,persectionem,etia surgente in coranua figuram obtinet. Obseruatu autem hoc etiam in eius defectu integru tum demum subire defectum,cusublimissima cu terrae proxima cu medium tenet loacum. Et sublimissima quidem deficiens celerius coparet. humillima autem sero. media media rationem tenet temporis defectus inter iam dictos. Id perspicue

admonet, no aliter quam in terrae umbra demersam

deficere. Nam cu sublimissima defecerit umbrae ana situs permeet necesse est, tum breuissimo tempoaris curriculo evadit. Cu porro humilima amplissima terrae umbra subit,st tum diutius in defectu perdurat necessario. At cum medium tenuit fastigiu,iuxta proportionem tempus in defectu medium absumit. Hinc demonstratur terrae umbra esse turbinata. haec inter

se inuicem

160쪽

c LEO MED Is

se inuicem, quatenus habent coarguuntur, stlatiae defectus non aliter fieri demonstratur,quam demonstrando in terrae circummeantem umbram ipsam inacidere. Rursiis circa defectus ipsius circummeatus inadicant, turbinatam esse terrae figuram. Diuturna qui1 dem in humilibus defectibus, citius uero apparens, b inim defecerit, in remotioribus a terra partibus. at iram mediis tempus defectus medium habens. Necno particulares defectus turbinata arguunt esse terrae umabram.Cum tales illuminationum habeat siniones, ut sit eius figura iurgens in cornua, quod si no sit nequidem in turbinatu incideret umbraculu. In primis uero hic quoip demonstrabitur turbinata esse terrae figura. Si sit Cylindroides aut calathoides eius limabra aequale habentis, aut minore illuminante solem. si umbra sit calathoides plurimu coeli occupabit, in fine late explicata, at 3 ita n5 sotu singulis mensibus cotingeret luna descere,sed etia quavis nocte in umbra permanere. Si Cylindroides tota signiferi latituadinem coprehendisset, no in acutu tendedo uertice, itidem quotquot eunt mensibus in ipsam incid& deaficeret. At cu sit turbinata metae facie habes, in quae angustu uerticem cocludatur, ita ipsam luna deuitaecu septetrionales aut australes tenet signiteri partes, . in pleniluniis coperta. Porrigitur ad astra usip cu Herit Cylindroides aut calathoides, atque ita evenerie astra modo opaca, modo lucida apparere. Opaea

quide in inlis Iuce,lacida aut in umbra. Ommctruia α tenebris quoru cu nihil inspectu appareat, non dubiu quin se

iustinata necessario terrae umbra . Quod si est,hine manisestu illuminante sole maiore esse. chae cu sine de lunae desectu demons Aa,aduersari uidetur eora orationi deficiens Iuna, in in terrae umbra inciderit.

qui admirabiles serunt eclypses. Alut siquide nonusulunae

SEARCH

MENU NAVIGATION