Epistola P. Francisci Turriani Societatis Iesu, De ratione dispensationis bonorum ecclesiasticorum

11쪽

fraudata suerint, egentibus reddeda sinti Si quod apostolus Timotheo in epist. a. scripsit omnibus scriptu esse voluit, eum ait, formam habe sanorum verbora, quae ex me audisti in fide,& in dilectione in Christo Iesu domino nostro, qui oecono mos, & dispensatores, quos scriptura semcta,& traditio apostolics doctrino & pomtificum apostolicorum cosuetudo vocati dominos potius vocant, & faciunt, & db spensationem,ac procurationem bonora domini in dominium vertunt, quomodo isti sermam habent sanorum verborum

fide creditς dispesationis, & in dilectione

pauperuin Christo Iesu domino nostro.& episcopo animarum nostrarum, cui primum bona ipsa oblata di donata sunt Rursus idem apost.in epist.ad eundem:Si

quis inquit non acquiescit sanis sermonibus domini nostri Iesu Christi, & ei, quς secundum pietate est, doctrinς, superbus est,nihil scies, sed languens circa quςstiones,& pugnas verborum : at qui ex num

m est sanorum sermonum domini nostri Iesu Christi.& ad doctrinam,quae secunda pietatem est,pertinet sermo, qui tradit se. cundum scripturam, dc apostolica doctrianam

12쪽

nam,&apostolici canonis c5stitutionem. bona ecclesiastica Ch risto dominodon

ta esse dc eorum oeconomos,&procurat

res episcopos esse cui sermoni sano,de pietatis pleno. qui non acquiescit, qualis sit, apostolus dicit,non ego. Et iterum in eratrema parte epistolς, O Timothee,inquit, depositum custodi,deuitans profanas vincum nouitates depositum vocativi doctus

Tertulan lib.de pssscription. hqretic semti apostolicam doctrinam ecclesiς catholicie traditam, quς instar depositi fideliter in ea custoditur : a qua qui discedit, is i

ducit vocum,idest,ut Vincenti Lirinemve iusta grauis auctor interpretatur,dogma tum, rerum, & sententiaru nouitates profanas: quς nihil, inquit,habent sacri, nihil religiosi,& ab ecclesia, de templo Dei sunt alien At nemo iam ignorat,vocari,ut si pra docui,episcopos in evang. in apostolica doctrinati apostolicis costit.& in epistolis pontificii apostolicorsi oeconomos, diaspensatores,procuratores, actores,& admi, nistratores. si ergo eos bonorii ecclesi,sticoru dominos dicunt, & faciunt, fidem apostol.doctrinς ecclesiisDei tradiis instat depositi crediti violant, &profanam vocis

nouitatem

13쪽

nouitate introducunt. Dehi te si corrumpunt bonos mores colloquia praua, Vt apost. in epist. ad Con priore ait dictu Menadri comici approl ans, profecto ad coli loquia pr uaptinet dicere. epistopos dominosi esse bonoru ecclesiasticorum siquidem ad auaritiam,& non ad largitate mi. nistros ecclesiae haec vox inuitata quos apostolus vult habentes alimenta & quibus tegantusiliis colentos esse.Sed ne iam arriplius, si qui .adhuc contra dicunt subterfit giendi locum cogitent ,& in aporto lare. bras quaerant, ii ponat finem disputatim ni Vostolica constitutio aciem. Ro. lib. c. 2 . descripta: quae sic a ς secun dum mandatum Dei tribu tundecimas ilico, primitia s, insumat episcopus ut homo Dei ziquae causa, & ratione paup*u m spon e Osferpnmn Misari,aatdera

pupillos in viduas,in anflictos de cala isto ins in hospites egeres : tamq uam quis ea

commiserit Impartite ergo qpiscop,cum

omnibus indigeritibus, de vos uti mini bonis domitii, sed non abutimini I ndite uis sed ais solvo deuoretis et qui

14쪽

potius comunica te cum egentibus: &d: clina te offensionem Dei Non dixit, im pir lite omnibus egentibus cumisericordia, aut charitate,sed cum iustitia : ine quis dbceret ut iam quidam dixerunt nci cu Er stituendum, si quis eos fiaudaret, quibus impertiendum erat: quia lex non iustitiae specialis,sed lex charitatis impartiri iube . ret Iubet igitur lex aposti cons cuni iusstia distribuere omni b iis egentibus , Ut cmi iusq; ratio,&necessitas postulauerit: quod quidem ad iustitiam distributivam perti, net: Ergo qui hancrustitiam in distribue. do non seruauerit, qus in alios usus conluerterit, ea per legem iustitis specialis. Ma comutatius restituere egentibus debebit:. hqc enim est, id, uod in eo; quod ει-

. ib ue uera fiaudatum estalijs, emeni dare S corrigeia debeti ut docet Salio. r. in respon ad 3. Deinde quia ripa te charitatem Dei& pro timi seruariis da mih c iustitia in bonis diat in vos ego -itium distrib uendis et idcirco eadem apostii misside lege etia Ebalitatis in proicimuiri

k mons simiuirotis: etenim si ista bonai insitiripseriti fili ita vobis ia uam tha iuprobrabit

15쪽

probrabit diis: Lae deuorabatis, & lanis operiebamini, dc in alio loco. An soli in terra habitabitis) quocirca iussum est inquit vobis in lege Diliges proximum tuu

sicut te ipsum.Non solum igitur lex charblatis iubet episcopis bona cini,id est,ecclosiastica cum omnibus egentibus comunicare, hoc ipsum enim iuberet quavis omnia bona ecclesiastica episcoporu essent,

ut sunt patrimonij bona, sed in primis lex iustitit distributiva hoc iubet: quia non

sunt episcopi, sed comunia omniu egemtium.ob hanc causam prius de iustit ia admonuit & prccepit , qua de charitate apostolica constitutio: licet si charitas excellentior virtus,sed quam habere episcinon

potest; nisi illam iustitia bona dfii in usus

omniumegentium distribuentem seruet. . Subiungit deinde apostolica constit. Atq; haec quidem dicimus : no vi laboribus v stris non fruamini scriptum est enim non alligabis os boni trituranti sed ut mode-

. rate cum iustitia fruamini.Ecce iterum imstitia in ijs etiam seruanda , quae episcopi Lusui deputata sunt. Iniustitia ergo est episcopu bonis ecclesiasticis ad usus suos, de familiae, immoderate uti. iitumenim sit

16쪽

piscopi propriu ex bonis ecclesiast. ad via

'endu ex eis,aut ad dadu, cui velit, si malit ex patrimonio Viuersi qu intu eide ad usu 'ecessarios& decentes secundu radu Iocum, que tenet, necessariu est. Ergo secibdu apostolica costitu. episcopus qui ijs,qugspecialiter usui eius deputata sui; immoderate utitur,ita ut immoderata sibi retinear.& aliis egetibus no subueniatio solu pedcat,ut in bonis patrimonij sui similiter utedis peccaret,scilicet, contra debitu charitatis,sed etia contra debitu iustitiae in primis

peccat. Ac fortasse, quod dixit S.I ho. i. a. q. I 81.eandem rationem videri in his inbmoderate utendis, ut de bonis propriis,noasseuerater affirmauit, sed dubitater dixit, cum ait,videtur esse ea de ratio. Subiungit postea eade apostolica constit. vi igitur cubos in area operatur, ore no alligato, indς pastum capessit, no tamen totum, quod in area est,ab eo depascitur, sic etiam vos cuin area, idest, in ecclesia dei opera exerce iis, edite ex ecclesis bonis. En igitur, quod bos in area ore capit, dii laborat messem aerendo, emptu est,& invetere scriptura.

ut Apost . Paulus interpretatus est, figura suit eius partis siue portionis, qua episci

17쪽

eontentus esse debeti siue ipse ex summa nondu distributa bonoru omni u ecclesi,sicotu alioqui comunium sibi sumat: siue iam antea facta partitione bonoru dni iaclericos,in fabrica in pauperes; nihil enim zesert: nec enim quia pars episcopi maior alioqui, quam usus necessarii, & decentes moderate requirunt, in uenta est specialiter eius usui deputata; idcirco totam,quan tacuq; sit, ei deuorare sine crimine iniustistiae licebit abstino ita est secudum apostolicam const. nec hoc unqua S. Tho. sensit. De ea igitur parte loquitur S. Tho. qua vocat specialiter usui episcopi deputatam: in qua videri.dicit, per immoderatu Vsu peccare.sicut in propriis bonis: in qua scilicet. no est notabilis supra necessitate excessus; α latere potest. Sin vero sit multus excessus,qui no potesHatere, id ipsu sensit,ut ra tio naturalis diuini iuris postulat, quod sensit,cum episcopus plusqua debet de comuni summa ante diuisione bonorum simit ita ut multus sit excessus,qui latere in quit non potest. vii de videtur inquit bons fidei repugnare; bone fidei dicit,scilicet, dis spesationis ac procurationis bonorum e assiasticorum creditati quo fit,ut no so-

18쪽

na tum peccet mortaliter sed etiam restituere a. debeat;ga ubi bona fides credits dispensa

lue tionis seruata no est, ibi alienu iniuste a ita latu est. Probat deinde apostolica cost. testitim monio prophetae EzechieIis, quod dicit detor episcopi moderato usu bonoru ecclesiast, ito coru cu iustitia;idest, ut non plus iusto sibi ali- sumat,etia ex parte sibi assignata.No enimiam exprobrabit dns episcopo, quod de lacteast, gregis manducat,& de lana ovium vestiati

isto Q uis enim inquit apostolus pascit gregni M de lacte eius non manducat i Sed expro-iro brabit secundum apostolicam doctrinam,i:ia quod lac gregis, ut insatiabilis deuorati de ec- quod de aliorum lana vestiat; hoc est,pluscet, iusto in cibos & indumeta sibi sumat.Hoeb; enim significat apud Ezechielem,lac deuo es rabatis lanis operiebamini. dc paulora' post idem Ezechiel; pascebat inquit pastis

od res semetipsbs & greges meos non passe G bant: significat immoderatos sumptus insin usus suos fecisse ι & oues indigetes defrauim dasse pastu necessario. In qua re quia iniming stitia erat, minatur paulo post das, inquisens; visitabo oues meas: & pascam illas in eo iudicio cum dicit pascam illas in iudicio, Ἀ- iniustitiam plane exprobrat pastoribusu

19쪽

yst igitur seeundum scripturant apostoliucostitutione interprete, i iustitia in usitim moderato partis episcopi. quod si inia stitia est , igitur opus est restitutione, quae est actus iustitiae comutatiuae, ut quae distri Qbuenda erant egetibus,t eorum comma. au egentibus reddantur: aut in alios usus, pios collocentnr.Immo, ut sicut apostolus ait,omne os obstruatur; neque verbum i

sum restitutionis propriu in sacris canonibus praetermissum est. Synodus enim tiochena, quς grauissima est, & plures canones apostolorum renouauit,ac co firmauit,canone 2 F.renouans canone apostolo

ram, episcopas inquit ecclesiasticarii reta habeat potestatem ad dispensandu in omnes, qui indigent;cum omni reuerentia, timore dei. participet aute& ipse quibuτ

indiget, si tame indiget) ta in suis, quam

in fratrum qui ab eo recipi utur,vsibus nocessariis: ita ut nullo fraudentur iuxta semctum apostolum dicente, habentes alime ta,&quibus tegamur, his contenti simus. Deinde sub bingit, quod si contentus his minime fuerit,scilice necessariis, conuer tat autem res ecclesiae in suos domesticos

20쪽

mesticis suis aut propinqua aut Ael filijs tribuat, ita ut per huiusmodi pei

sinas occulte res ecclesiae laedatur; Synodo prouinciae pςnas iste psoluat . sic interpres vetus e graeco vertit. Est autem hic poenas persoluere Synodo, rationes Synodo resedire. hoc enim significat, quod graece est ἀθυνας αρεχειν, quod vulgo dici solet syn

dicari; cuni quis ratione administrationis.

quς fidei eius commissa est, reposcitur: ut si

quem fraudatum esse constiterit, consectis rationibus soluendum sit. Iudicio ergo Synodi Antiochenae,s episcopus non contentus necessariis, plus in usus domesticos, aut domesticorum, vel propinquorum instis mansiue diuisa sint bona ecclesiς,siue non

sint nihil enim refert,neque Synodus quicquam referre iudicauit, quae episcopum ne sessarijs,ut cunque si omnino contentum, debere esse secundum apostolicu canone

decreuit)cotra iustitiam facit ,& resti tuere debet. Immo ne quis sententiam canonis vel malitiosa cauillatione eludere vel per errorem falso existimaret, hoc genus lςdendi res ecclesiae a Synodo prohiberi, cu epi'dcopus prouentus ecclesiae vel fructus agro 'aum non per presbyteros, dc diac mos eo