장음표시 사용
21쪽
dissipatas , velut in compendium redactas collegi
atque ila lectoribus ante oculos Posui, ut uno oculorum coniectu Omnem opinionum atque interprelationum varietatem dispicere et iudicare possent.
Praeter Alb. LiιιDo. Fred. misteri de Torculiario Catonis Nasis qua binis libellum , Goettingae i764
impressum, comparavi etiam Gallicam versionem, Parisiis anno i 77 I editam, auctore Saboraretix dula Bonnetrie. Ex antiquitatum lati narum graecarumque Enai rationibus atque Emendationibus praecipue ad veteris anni rationem attinentibus Iulii Pon lederae
Palavit 1 74o in charta quadruplicata edilis, quibus
Gesnerianam Editionem atque anni latini rationes egregie illustravit atque explicuit, tabulam XXXIII.
in qua annus a Iulio Caesare Correetus oh oculos
lectoris ponitur, excerptam repetii, quo facilius lectores rationes emendati a Pontodera capitis 28 libri I Varronis , qui Iuliam correctionem secutuqest, et notationes intervallorum anni, a rusticis Observatorum , intelligore possent. Ex eo leni libro transtuli priores duas Pontuderae Epistolas de veteri scribendi ratione ad emendationem atque interpretatiotiem librorum Catonis et Varronis ala positissimas atque exquisita eruditione resertas, quas in compendium redactas Paginarum trium non integrarum spatio comprehendit ipse olim Ponte-dera , absolutae iam editionis Lipsiensis angustiis exclusus, ita ut lectori saepe observationibus maxime necessariis ad lectione ni Catonis vel Var-
22쪽
giae viri observationes de originibus latinae linguae
in communem hominum nostrorum notitiam venire possent. Indidem excerptam Tabulam XXXVII. quae arbustii Iudici imaginem exhibui Columellae
apponam. Contra Inscriptionem , Caeremonias Fratrum Arvalium Prodentem ut a F. Ursino olim publicatam , omisi, quoniam in variis Inscriptionum veterum latinarum Collectionibus repetita exstabat. Excerpsi tamen inde , quae ad Catonem cap. I 34 illustrandum sacere visa sunt, comparatis similium recentiorumque Inscriptionum verbis et caci cmoniis. Kalendarium item Farnesianum omisi, quod ab homine inepto et barbaro confictum eSSe multis at pie idoneis argumentis vicit POut dera Antiqq. p. 393 seqq. Denique posteaquam hOS commeniarios Lipsiam typis exscribendos iam transmiseram,
si nautari viri doctissimi et de literis egregie meriti, Davidis Rulinvenit, humanitate et liberali tale
pervenerunt in manus meas copiae Grono vianae , ex quibus quae ad Catonem et Varronem emendandum pertinent, breviter hic annotabo. Primum Editionem Popmae anni i6uo cum Codico Parisiensi Regio, numero Iboo signato, Comparatama I. F. Gronquio habui. Quae tamen varietas ultra Catonis caput IS non itertingit. Consentit sere ubique cum lectioiic Editionum quatuor principum , quae adhuc comparatae fuerunt; in por- paucis dissentit locis, ubi Codicem Parisiensem nominavi. Vbicumque is cum Bruschiana facit, re-
23쪽
liquas etiam Editiones principes consentire suspicor , negligenter a Gesncri scri ha inspectas. Deinde habui Editionem Catonis Commetinianam, ab
eodem I. Fr. Gronovio comparatam cum Codice Scripto, cuius nec numerum nec patriam editam
ulli bi videre potui. Consentit is liber in plerisque omnibus locis cum Politiani libro. Igitur suspicor, eundem fuisse in Bibliotheca regia Parisiensi, etiam olim a Ios. Mercerio comparatum fuisse cum Varrone. Is enim quasdam eius libri lectiones prodidit in notis ad Nonium alterum a se editum, a Gesnero neglectas, quas diligenter annotavi. IIunc igitur Codicem Gronoviani nomine in varietate lectionis signavi. Postea tractavi Ahr. Gronovit manuscriptas in Catonem annotationes, iisque immixtas reperi I. Fr. Gronovit perpaucas animadversiones, unde si quid in usum lectorum converti, fideliter auctorem indicavi. In Varrone praesto
mihi fuit Editio Commetiniana , passim varietate lectionis et annotatione Ahr. Gronovit in charta interposita separatim notata , unde egregias I. H. Grono vii emendationes aliquot derivavi. Codices ibi duos nominatos reperi Bibliothecae regiae Parisiensis, alterum numero S99a, alterum 5o28 signatos; sed qui iactum sit, ut varietas Codicum integra in Margine non adscriberetur, ignoro. Varronis Codicem geminum ex Bibliotheca Vaticana commemoravit Io. Rhodius in Lexico Scriboniano,
numero I 52 4 , alterum 33lo signatum; unde P.
397 , ad Varron. libr. III, e. 9 lectionem cornum,
24쪽
p. II , ad Libr. I, cap. 63 Pinsere pro Pisare
assert. Posteriori tamen hoc in loco addit: Horum tamen exigua est ab annis auctoritas. His sorte Ursinus antea fuit usus. Praeterea Alium Varronem Pataomum M S. memorat Rhodius in Indico Auctorum sub Varronis nomine; sed nulli hi nominatum cum Codicem a Rhodio reperire potui. In Columella olim plura et maiora subsidia Abr. Gronovii commemorabo, quibus adiutus esticere conabor, ut egregium DaV. Rubnhenium, cui pu-hlice etiam gratias agendas hic censeo, etiam apud lectores Columellae in summa gratia ponam. In Varrone Nonium Guelsci bytanum , in membrana scriptum comparavi , eumque in plerisque locismi sentientem reperi cum antiquo Codice S. Victoris, a Mercerio expresso. Vsum eius perhumane mecum Communicavit amicissimus Langemu,
Bihliothecae Ducali praesectus; brevem notitiam dedit Heusingerus nepos in Praefat. ad Ciceronis Libr. do ossiciis p. XXXIX. Ceterum lectorem , si quis sorte ipse luetionis vulgatae antiquae lite sontes indagare voluerit, admoneo , ut quibus in locis Mitionis principis Icnsonianae scripturam BΠ- notatam legerit, eandem simul librorum , a Politiano et deinde a Victorio comparatorum , intelligi
dehore meminerit. Iensonianam enim cum Codi
cibus contenderat Politianus, cuius Syllogen qui
ad Mitionis suae usum transferat Gesnerus, Cum
Iens niana uita libros Politiani nominare debebat. Quod tamen is sacere neglexit, atque illis tan-
25쪽
ium in locis librorum Politiani inculionem fecit,
ubi diversi a Ionsoniana lectione abcunt. Ipse se rius animadverso cri ore lectores hic atque iterum initio Varietatis lectionis, infra Scriptorum verba appositae , admonere ea de re quam nauseam istius sarraginis quartum quintum transscribendae devorare malui. Quae de mea ipse penu ex diuturna Geoponicorum Graecorum , Italicorum, Gallicorum scriptorum lectione , ex his loriae naturalis
antiquae et novae studio, denique ex critica diligentia et sera nimis antiquitatum latinae linguae investigatione attuli ad corrigendos et explicandos hos libros, his protium iustum statuent lectores docti atque acqui. Haud longo hos duumviros intervallo sequetur politissimus atque elegantissimus omnium disciplinae rusticae scriptor, Columella , ex gemino Codice Sangermanensi plane in integrum restitutus, quem multo maiore cum voluptate et fructu legent, qui veteris romanae rusticae rei praccepta accuratissime tradita legero desiderant.
Catunis enim aphorismata et Varronis hiuleae atque antiquariis c tymologicisque nugis admistae disputationes idoneae esse videntur , quae lectorum desiderium Pungant magis quam expleant.
26쪽
P. VICTORIUS SECUTIQUE EVN EDITORES IN CUBluGIUNDO CAΤΟΝΕ ΕΤ VARRONE AΝΤΕ ΝOS USI SIT T. P. Vietorius , quibus sit usus libris scriptis , ipso declaravit in Praefatione ad Explicationes suarum in Catonem, Varronem, Columellani castigationum. Vetustissimum volumen fuit iii divi Marei bibliotheea , in quo M. Catonis unus liber et M. Terentii Varronis rerum rusticarum tres inerant. Extrema Varronis pars deficiebat; et duo alii auctores . olim eodem volumine comprehensi, vetustate toti collapsi orant. Rubrica enim iituli paene evanida nominabat praetor Catonem et Varronem unum Claudii Martialis et Iunii Moderati Columellast libros XII. Ceterum Florentiae fuisse Codicem hunc Catonis et Varronis, apparet ex iis, quae de eodem tradit Victorius in Explicat. Castigat. suarum iu Ciceronem Lugd. I 56O , P. 63G. Iinus vetustum et sideto nominat altorum Modiceae Bibliothecae volumela, gallicis litoris scriptum, ubi Cato cum
Varrone inerat. Praeterea non paucos alios eiusdem Biblio. Ilio ac codices tractasse se ait, quos omnes non sit necesse Dominare. Vnum tamen excipit, qui fuerat olim Franc. Barbari . patricii Veneri, diligenter exaratum et e bono exemplari Patavii Oxscriptum. Reliquorum utpote aut do optimo illo d scriptorum aut mendose et nogligenter ScriPtorum , testimonium parvum pondus habiturum esse existimabat. Eosdem codices iam ante Victorium tractaverat Politianusci cum Ιensoniana principe Editionc comparaverat; unde de-Scri P tam varietatem omnem , quae hodie pie in Bibliotheca
27쪽
Medicea Florentiae asservatur, ad Gesncraim transmiserat II. 1'retivmann. Manifestum crit utram litu varietatem Contendenti, multo diligentius in hoc negotio vorsatum essO I'Olitianiim, a
quo locis aliquot voluti ad Caton. 0S , 3 , et XI, plane
divorsus abit Victorius, qui Ionsonianam reliquasque principes Editiones aut nunquam viderat, aut negligenter admodum inspexerat, veluti ad Varron. I, I9, 4 , ubi Venetiis excusos libros nominat; ad eosdem videtur respicere ad Varr. III, 9,a8. Igitur nec Politiani opera abusus esse videri potest. Aliares est in Columella, cuius codicem optimum in eadem divi Marci bibliothoea iam antea a Politiano tractatum et laudatum suisse ipse prositetur alicubi Victorius. Optimum omnium illum D. Marci Codicem iam evanuisse ait Iul. Pontedera in Epist. III, p. 25 , quod ad Catonis et Varron Is Codicem portinere puto. Idem itaque Pontoderatransscribenda sibi curavit ab Hier. Lagomarsino, quae Politianus OIim ex illo Codice transscripserat, item ex alio, qui ad S. Reparatae servatur Florentiae. Vnde accidit, ut Pontodora lectiones aliquot commemoraret, quae Gesileriana Editio omiserat. Qua de re et reliquis scriptorum librorum subsidiis, quibus Pontodera usus est, accuratius dicetur in Praefatione
ad Columellam, partim ipse exposuit Pontedera in Epistola ad Facciolatum, inserta Gesnerianae Editioni p. XLIII XLV. Post Victorium Vrsinus scriptis Codicibus aliquot usus est;
quorum tamen ipso numerum, patriam aetatemque tacuit. Vaticanos suisse suspicor.
Gosnerus demum praeter Excerpta Politiani adhibuit varietatem lectionis, ex antiquo Codice factam a Theod. Byckio et cum Schoetigenio communicatam rogatu Porizonii. De Codicis patria atque aetate nihil prodidit Gesnerus. Denique habuit specimina, ex Codice membranaceo Wratistaviensi bibliothecae Rhed ingerianac saeculo XV, anno I Pa scripto ,
lemmatibus et capitum distinctione carente , descripta , quae monstrose vitiosum librum arguunt, adeoque me deterruerunt , quominus taedium libri integri comparandi in me susciperem.
28쪽
CATONIS ET RELIQUORUM REI RUSTICAE SCRIΡTORVM.
QUIBUS ASTERISCUS PRAEI EXUS EST, EAS IPSI TRACTAVIMUS, QUIBUS CRUX, DE IIS DUBITAMUS.
ι4 o sol. Venutiis per Νic. Iensonum, Gallicum, recensente Georgio Merula.' i 47 1 sol. Venetiis , Nicolao Throno Duce Venetiarum in Clyto, opera et impensis Nicolai Ienson Galli.
EAt in hibliotheea publica Norimbergensi, unde utendam opera amici sato iam lancti accepimus, quod grati agnoscimus. Postea venit etiam in thesauros illustrissimi avNAvir itide in Elee toralem Dresdensem . Vsus etiam est Cl.
' i 432 sol. Regii, opera et impensis Bartholomaci Bruschii, aliter Bottoni Regiensis.
Exstat, Fabricio teste, Hieronymi Commetini manu passim annotata in bibliotheca publica Academiae Franeque- ranae. Vsus eius lectionibus Roma sibi missis Cl. Pontederat quas nonnunquam diversas esse ab aliis omnibus, apparet cap. h. i. Submissam ab immortali I eynio adhibui, varietatemque inde excerptam Gesneeianae addidi. Iensonianam expressit, habet tamen peculiares etiam lectiones, ex emendatione an vitio operarum Ortas .
29쪽
' , 494 MCCCCLXXXXIV sol. Bononiae. impensis
Benedicti Hectoris Bononiensis. Ioanne Bentino. Ilvei p. bono habenas feliciter moderante.
Exglat Lipsiae in hibliotheea Paullina. Consentit cum
' i 496 sive MCCCCLXXXXVI sol. Regii. impensis Dionysii Bertochi Regiens. imperuiue divo Hercule
Eslen Est Lipsiae in hibliotheca Paullina. Fuit tu bibliotheca
l Regiensis apud Franc. Ma Zalum.
Fabricius in literis. Quatiior igitur , si istast omnes verae sunt, quod vehementer mirer . editiones eodem anno in Italia saetae. Crucem tribus opposui, sine iii iuria , spero, coimii mora utium. Potest fieri , ut sueum secerint Bibliopolae.
1498 sol. Regii, apud Dionysium Bertochiuin.
' i 499 in impensis Franc sci Ma Zali, impcranie divo Hercule Esten.
Est in bibliotheea Dresdensi et Academiae lenensis. Mihi videliatur nihil differre . nisi in sphalmatis a notion.
30쪽
Selloeli genius negat se in ea quidqliam diversi ab ante editia observasse. Huius anni Parisiensem apud Ascensium, repetitam t5ao, et tertiam apud Parisiuin i 533 ibidem eade informa editam repetere Aldinu in textum iudieat Fabricius bibl. Latiu. t. p. 33 reformatae ab Ernusti .
In catalogo IIulsiano v ora. Sed non diversa videtur ab sequente.
Huius anni exempla non raro tu bibliothecis reperiuntur. Ηanc a priore non diversarii esse ex privilegio Leonis X. ovembri, anni 1513 dato, coniicere conatur Ilotiboeit L c. p. HI , vel p. L Ab hac Aldina et Iucundi Veronensis correctione orta est nciva Editionum similia. - lendose in Sci meideri pirae satione pag. L, Penuit. utraque Aldina editio memoratur sub anno i 573 vel i574. Typo- ille tae mendam Correxi. TYP.
scriptum Philippi Iuniae, ex recognitione et cum indice Nic. Angelii.
Habu It Cl. Potitedera: nihil diversum habet a superiore Iutilina: nisi quod adiuneta halbet Codri soliolia ad Palla dium de insitione.
' i523 A vo ad Aldinu in exempla , quod in sine dicitur, expressa et cum aliis exemplaribus colluta
nescio tibi. Niliit ab Aldinis di .ersum habet, nisi quod Codri ad
Palladium de insitione scholia adiecta sunt E praccedetite Iuniicia. Quae verba ex suo exemplo laudat Ilotibocli p. 3. Excussa sunt ροσα Tiguri nρω Iacobum Mazochiamian. salutis MDXX, IlI, non exstant in meo exemplo , sod