장음표시 사용
481쪽
tur alludens negauit esse .eongiarimn ι Agrimminatium .
16 Hannibal a Minutio,quem victor. rat, per Fabii copias depulsus, ubi redis i ii ac i-- castra , dixis,e smur, eo praelio a se victum Minutium, se autem a Fabio fuisse super
tum , videlieet ex eadem pugna victu & viactor eedijt . Petierat enim Minutius,ni Fabius succurrisset. ar Quum Marcellus aliquot diebus eontinen per inse ter cum Hannibale conflixisset vario Marte, sia vin- dixit Hanniba sibi rem esse cum hoste , qua
nec v ctus . nec victor nosset quiestere.
18 Quum Fabius simili arte reuoeasset Tarem notus tum quali Hennibal eeferat. Et Poma 4 Vin quit, Hannibal , suum habet Hanniba em inm Ronianorrum legati conditiones p nisi i ' ςi3 retulissent apud carthaginenses,&Giscosisoeir es et suadere bellum cum Romanis redintegrandum , Hannibal indignErens hominem imbellem de rebus arduis imui adhue dicentem ε- gresso deturbauit .s Hoe factum tam violentum in libera ciuitata demirante,&indignante multitudine, Ha i nibal eonscenso suggesto, dixit neminem rari debere, si qui a primis stati m annis Car. thaginem reliquis et, interim aetate Ompem bellis di armis transegi et, minus nosset v banas consuetudines: noc praefatus paςε sua. dere e pit, & persuasit. εο Quum adessc t dies , quo prima pensionem
482쪽
ines mentionem ingemuit, at Hannibal in- ieerim essusE risit. Ea de re increpatus ab A Giarubale Hedo, n sanit eum risum sui stega dentis sed aliorum seras & inaneis lachrymas Lacts
Meridentis, quae nunc in leuiore ii alo mana- rent Mum antea potius manare debuerint,
M. tempore Romani classes, arma & amplinmarum victoriarsi spolia Poenis detraherent,
ae leges victis imponerent . -
Quum Hannibal apud Cannas sollicissim. 31Pugna illat , amicis suadentibus ut fugientem via vias hostem insequens in urbem irrumperet, non tu - ωbtemperauit. Qiam rem Barca L artharinensis adeo indignε tulit, ut exclamaret, vincere scis Hannibal, victorea uti nescis Hac dictum . Liuius tribuit Maharbali., Hannibal Gistoni nuncianti sibi admirabi. rem videri Romanorum instructorum ad pua Ridi. Luam nurners: Imo aliud, inquit, u irabilius 'xe sugit, Quidnam hoc esset, sciscitanti Gisto ni Quod ex tam numerosa. inquit, homina multitudine, nullus appellatur Gisco Is ducis rocus multum timpris detraxit, multumualacritatis addidit militibus. Idem profugiens apud An iochum regem 33 agebat. Is ostendit illi suum exercitum, bar. Exervi rico apparatu magnifice instructum, sed ad 'Praedam magis quam ad bellum . Haec omnia 'quum diligenter ess t contemplatus Hanni-hal , rogauit Antiochus, num haec omnia satis essesit futura Romanis Tum Hannibal,
IlaM satis arbitror, etiam si auarissimi sintvmani, Lust Poenus ab inexpectato , Rex
in praesis sciscitabatur, iste myoudit de pir
483쪽
da. Quid aliud est miles imbellis ,ro, argento , caeterisque rebus ad praedam ii i , uitantibus instructus λ, Idem adhuc puer, quunt quaereretur de odium niendo odio inter Romam .&Carthaginem,pςxun3κ pedim inflixit solo ac puluere suscitato, tum de nisi finem belli sore dixit, quum altera pars inhabitum pulueris esset redactis,agnoscas ingenium exitio Romanae gentis natum . . Inter Scipionem Africanum , et Hannibalεpitastin. ortus est hermo de praestantia ducsi Quumque tia. Scipio roῆasset quem primu esse censeret , re- spondit, Alexandrum Magnum: quem secu dum Pyrrhum Epirotarum regem: quem tium, seipsum nominauit: At quid,inquit,Scipio, si me vicisses 3 Tum inquit,me neq; secuis i. dum,neq, tertium, sed omnium primum ce ' fuissem Hannibal bibiturus venenum quod in eum odium para vim habebat, dixit: Soluamus i pςixin η populum Romanum . Id postremo math habebat hominem, quod Romanis iam non posset aliquo pacto molestus esse. 3 et Post victoriam Cannensem, si Hannibal r voluptas eia petisset E omam,poterat in Capitolio pran 'emolliri dere, sed fui quam uti victoria maluit, Cam- ής xψε paniam, ae Tarentum p rag ans: ubi mox ε: ipse,& exercitus ardor adeo elanguit, ve verissime dici si sit, Capuam Hannibali fiasse alial teras Cannas , Si quidem inuictu in Alpibus indomitum armis, Campania sola, & Baiar fontibus calidis tepentes subegerunt. Resere Florus o
484쪽
Scipio Senior si quando vacans a negociis rbellicis in literis verseretur, dicere solet se 'cie
nunqua minus esse ociosum, quam quum esset in ocio. sensit se id temporis non dare anima Ocio, aulivoluptatibus, sed de Reipublicares- modis multa suo cum animo tractare . Posteaquam Carthagine armis c perat, mi alites quidam virginem elegati forma captam Imperiar adduxerunt,eique tradiderunt. Hic ille et Libenter accipe rem cinquit si priuatus essent,no μ λ Imperator Iuuenis insigni puellae forma comrumpi no potuit , quo minus meminisset quid
Rursus quum obsideret oppidii humili is 3 eo situm , prominente, illic Veneris templo , Fiduela iussit illuc profiteri vadimonia, tanquam teris euenx ra tio pos die ius ibi redditurus. Et quod se facturum praedixit, secit urbe capta, tanta erat victoriae fiducia. In Sicilia percunctanti euidam, qua re semitus clastem educere pararet in Africam, sten Mile, adit viros armatos trecentos si se exercetcs,prq cto aliis terea turrim excelsam mari imminentem ,& diens.
ait: Nullus horum est, quin6 conscensa turri semet in mare praecipitaturus sit , si iussero: sentiens non perinde reserre, quam numer sam educas multitudinem , modo sortis dux educat exercitatos, & dicto audientes . V bi traiecit in Africam,ac terra potitus bo sstium castra concremaris, Carthaginenses Animis
485쪽
aeaues & peeunias daturos . Caeteris postis: 'quam Hannibal abnauigasset ex Italia Cartha irinem,coepit illos conuentorum poenitere, eo lquod iam animu recepissent. Id audiens Seiapio, negauit se etiam si ipsi vellent pacta sereuaturum, nisi prius imperatis adderent tale eorum quinq; millἱa, hoc nomine,quod Hannibalem accertissent .s At posteaquam Carthaginεses vi adacti l
Numani latos de foedere ac pace ad Scipionε misissent, rati s sequi venerant, protinus abire , ta ' quam non audituros eos pruis quam L.Tereatium ad se perduxissent. Erat autem Tere eius Romanus, vir probus det humanus, qui tabello captus a Poenis detinebatur. Quem ut adduxerunt: scipio pro tribunali sedens limminem apud se collocauit, moxqi auditis i tatis bellum dissolute. Porro Terentius tanti heneficii memor triumphantε scipionem sequebatur pileatus, velut illius libertus. Quia di scipione mortuo ad exequias mulsum exhibuit, aliasii ad funeris celebritatem pertinentia studiosi procurauit sed de his posterius. Hic in scipione quidem habes exemplumbeneficii candidE simul & honorifies collati
Terentio ver 6 memoris animi specimen.
et Posteaquam Romani traiecerant in Asiam vnnum aduersus Antiochium regem , isq; legatos aaeaavx. . seipionem de pace misisset: id,inquit Scipio, prius factum oportuit, non nunc quum & se num,& setarem recepisti. Allunt ad apol rum,de equo,& sessore,notiorem quam ut hic
a senatus decreuerat, ut pecunias summa
486쪽
iex aerario : at quum quaestores aerarii nega- rent, se eo d e aperturos: ipse, inquit , aperiam, quando mea e ausa clauditur, qui tanta pecuniarum vi repleuerim aerarium. Vacua
non clauduntur, ideo Scipio per iocum dices bat sibi hoe laboris suscipiendum, ut aperiret, qui suisset in causa, ut tam diligenter claud retur, ut quaestores diei spatium quaererent ad recludendum. Exemplum insentis fiduciae meritis quaesitae. Quum a Petilio & Quinto tribunus plebis, multis nominibus accusaretur apud populum Romanum, nihil ad crimina respondit, tantuhoe dixit: Hoc die Quirites Hannibalem carthaginem deuici: proin ipse sumpta corona in Capitolisi ascendo Ioui Optimo Maximo sacrificaturus. si quis de me suffragia ferre velit, serat . Haec loquutus ascedebat ad Capitolium relictis accusatoribus , nondum perorata causa. Tantum valet aegregiorum in Rempub: meritorum fiducia , ut repente iudi cij rigor versus sit in ovationem, & reus pro supplice egerit triumphantem. Scipio Africanus quibusdam calumnianti. bus,quod parum strenuus pugnator es et. Imperatorem,inquit, me mater, non bell 'torem genuit i Significans in Imperatore plus habere momenti solertiam, ac prudentiam in con si ijs, quam vires in praelib. Idem dicere solebat, hosti non sollim esse dandam viam sugiendi, verum etiam muniendam : docens moderandam esse victoriam, nissaeuiendum in eos, qui ςontra ferre arma de- Mitissent. - .
487쪽
,1 Idem multi cui scutum erat elegantiuso ignauia. natum: Non miror, inquit,qu5d scutum tan-. ta cura ornaris , in quo plus habeas praesi
quam in gladio: Significans illum ignauu llitem. Clypeus tuetur, sed gladius fortitudi- lnis organum est Idem dicere solet,li quibus sent equi fero- lox vixςx e qres, tradunt eos domitoribus, ut his tacilioribus possint cli: sic homines secta d)s rebus effrenatos, sibique praesiderites tanquam in gy ru rationis ac distinae duci oportere,ur per- . specta aerum humanarum imbecillitate varie VI taleq; fortuna , reddantur moderatiores .. Dicere solet, in re militari turpe verbii en 'μ 4 se, Non putaram: quod ali)s in rebus interda locus datur math instituta poste toribus consi. .li 3s melioribus corrigere : Caele sim quae ferro peraguntur, ea non oportere temerὶ aggredi: quod hie error Arh est inemendabilis. Idem dictum locum habet, & in his quae semel f eta mutari non possunt, ut in ducenda uxore et in sacris ordinibus . . r1 Cum hoste dicebat non esse confligendum Quando nisi aut inuitaret occasio, aut urgeret necessi- heliadu. tas, qudd incogitantis sit opportunitate obi tam negligere , &extremae ingnauiae sit, tum non praestare sortςm animum, quum audacia spem praebet incolumstatis,formidolositas ni hil aliud quam certum promittit exitium
x T. Quintius ab ipso protinus initio clarii Libeth. suit, ut prius quam esset aedilis, aut tribunus
488쪽
sus imperator aduersus Philippum, suasit , veveniretur in colloqui uni. At quum Philippus posceret obsides , eo quod ille multis Romanis comitatus essit, ipse vero solus: ut lussis, inquit Quintius, ipse secisti, qui amicos&
Achaeos meditantes expeditione aduersus et insulam Zacynthiorum , monuit ut cauerent, Tutue inis more testudinum caput extra Pelopo silium. sum proserentes, venirent iis periculum.. Testudo eniat intra testam tutissima est. Quum Antiochus rex cum numeroso exemcitu venisset in Graeciant,omne que reddidisndisset attonitos, S militum numerus, de arma nis. turae varietas , Quintius hoc sermone metum
ademit Achaeis: Quum inquit, essem in Chaucide scenaus apud hospitem meum , mirabae
carmum copiam quura essent omnia tecta ni- .ue; ρt hospes respondit, ea omnia nihil aliud inesse quam suis domesticae carnes, tantum apparatu,& conditura diuersa , Ne vos igitur, inquit, admiremini regis copias,quum auditis hastatos, cataphractos,pedites, qquites, & saritarios. Nam hi omnes Syri sunt, armatura inter se disterentes. Iri Philopoemenem Achaeorum ducem, qui illos haberet equites & armatos, sed pecu- salia. niarum indigus, ita ludebat: Philopqmen,i quiens manus habet & crura, v trem n6 habet . Ac tali quidem specie corporis erat phi
lopoemen. Quintius autem equites ac pedites armatos manus & crura ducis appellabat: sed quoniam non habebat, quo aleret militem ,
negabar illum habere ventrem γ
489쪽
s C Domitius,quem Scipio maior pro se Ismucis elo fratri in bello aduersus Antiochum legis --R dederat, ubi contemplatus esset hostiumphalangem , exercitus praefectis hortantibus ut consessim aggrederetur, negauit lepus suia scire ad hoc, ut millibus trucidatis ac dir ptis impedimentis, in castra reuersi sua cura--iit corpora. sed hoc ipsum postridie se tGpestiuE facturum dixit. Ac postero die coris gressus quinquaginta millia trucidauit. viryrenuus non dubitauit de victoria, spatium modo temporis serendae rei par elisebat . ii
P. Licinius Consul, Imperator equestri pugna superatus a Perseo Macedonum rege, bis mille &octingentos milites amisit, partim in terfectos, partim captos. Vbi vero post pu-rna Perseus mitteret oratores acturos dedere ac pace, Licinius qui victus erat victori praescripsit, vi si pacem vellet, quas haberet in sua potestate, daret in fidem Romanorum. Ne calamitaα quidem sortissimi viri spiritua potuit imminuere. Nec ignorauit perseus quibus cum viris ipsi res esset, eoque secit vi
ctor, quod victi solent sacere, . PAVLVS AEMILI vs. Paulus Aemilius quum itersi peteret Co
Necessi- sulatum, repulsam tulit, cqterum quum bel-tate dela tum aduersus sterseu in ac Macedones, impe
490쪽
tidemq; Consulatum detulissent , negauit se illis habere gratiam : non enim se ob id tum designatum imperatorem, P ipse desideraret Imperium, sed qu5d ipsi Imperatorem. B soro domum reuersus quum filiam pueL alam nomine Tertiam reperisset lachrymantε rogauit quid haberet: illa respondente, Perseus nobis interiit: Id erat nome catelli,que puella habebat in delici, et Sit scelix,inquit, ostia, omen accipio: moxq; in bello profectus . pulcherrimum de hoste triumphum egit . 'o In exercitu vero quum multam confidentia nifestin. ac loquacitatem comperisset, militum ossicia na mili ducum sibi vindicantium, resti; non necessa- inris. xias curantis, iussit illos huiescere, nec aliud
quicqua agere, quam utenses sitos acuerent, caetera sibi fore curae: Nocturnas autem excia λhia, iussit illos sine lanceis,& gladijs agere , quo nimita adempta spe depellεndi hostem,
tanto acrius pugnarent cum somno 'Quum perdoca praerupta irrupisset in Ma- cedoniam , vidissetque instructam hostium aciem, exhortante Nasica ut protinus inuade--.ret hostem: Facerem, inquit, si tuae esseni aetatis et sed multarum reru experientia pro-
, hibet, n ex itinere statim cum instructa acie
Devicto Perseinquum epulum exhiberet victoriale, dicebatur eiusde esse artis & aciem si bene instruere, S conuiuium exhibere: illamve hostibus sit quans maximε formidabilis hoc ut amicis sit iucundissimum. Quum Perseus captiuus deprecaretur, , in triumphum duceretur: Isthue,inquit,in te