Triga opusculorum criticorum rariorum in quibus multa veterum auctorum loca explicantur, iluustrantur, & emendantur ..

발행: 1755년

분량: 552페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

461쪽

non inrigatus F tinctus , sed totus largo flumine cognitionis humanarum s Divinarum legum perfluesus θ' imbutus emerseris, nulla facta jactura poli

tiorum literiarum: quas, a multis cum legum libris coire non iste existimatas, tu adeo lepide Ufeliciter simul eo octast ut amabiles toto foro sint formulae , θ' actiones tuae. In magistratuum honoribus administrandis , quos hic O' Mediolanii, of in io. ia Mediolaniensi ditione. adeptus es, G in advo- iionibus clientium chorum pulcherrimum virtutum in misit, , facilitatem, comitatem, pruden- Iiam , gravitatem lepore conditam , adfabilitatem. In statuendo vero , F in sententiis ferendis , mucbmpositione tollendis controversiis, acumen Ot alaa:- teritatem adeo admirabilem ostendissi, ui koc tam Iulchro virtutum comitatu facile universis probave-

is , re es e nepotem Iacobi avi tui, qui fuit a Secretis Francisci Morziae II. Ducis Mediolanii: F fratris silium Camilli ejus filii patrui tui: cujus singularem doctrinam θ' sapientiam te iur doctuso' elegans Latine conscriptus, qui circumfertur, si-Mr. Neminem habuit Camillo Dux nec cariorem, instructi rem artibus iis . ad admin 1 - tionem Rerum publicarum pertinent, prudentia scit rei θ' side. Itaque 'in foedere, quod Bononiae ierum ess , constituta tandem inter Clementem Medicem poni. Max. Larolum Austrium Imperatorem , θ' .

Venetos pace ann. cII. ID. XXX. adnitentibus maxime, Fid omnino contencentibus Venetis, Franciscus foretis in patrium regnum ess restitutus , eni- 'itiis Camilli hujus: sine cujus consilio in omnio in ratione publica Dux numquam quidquam saluit. Idem p ea mi us vib eodem Morzia in Di paniam legatus M. Harolum jam dictum Imperatorem , munus obivit cui nihil aliud addam ex mittentis fenιentia. Demum a Clemente Pont.. . in purpuratorum Cardinatium conlegium

462쪽

eommendatione meritarum , 6' nobilUsimarum vim rutum ultro cooptatus fuit: et si laetitia haeoper insi diam F seelus improborum quorumdam, alienam glo riam infanuam ignominiamque fisam exissimamium, diuturna illi esse non potuit. Nam dum ex Hispania , functus honorime magni'ceque legatfonis munere , Romam redit, in Sicilia veneno Iisblatus interiit vir plane singularis et qui iis etiam , qui ab eo erant propter aemulationem aliensore animo, possibilum fui desierium reliquit. Nisi Paullus Jo-oius in libro de viris doctrina inlustribus bonorificam de eo mentionem baberet , liberius hic mihi latus evagandi campus dabatur. Quamquam illius virtus aliorum quoque multorum testimatione satis est nota : teque meminisse ea consido quae tibi olim adolescenti ego de tuis gentilibus , praetermi s illis, quos plurimos legebam artem militarem cum summa laude tractavis quorsum enim militarium virorum commemoratione auribus obstreperem hominis

non Pallada , sed Minervam jam tum sipectaniis 8 3. meminiD inquam ) te consido, me solitum esse tibi praedicare inter eos , quos supra dixi, utquo alios etiam, de tribus Gildnis, uno Archiepiscopo Genuensi Ottone : altero nomine F cognomine Gnidno Episcopo Comaeensi: tertio Episcopo Bobiensi ruι sileam, mibi consilium non esse, stemmata Nobili fiamae familiae tuae hic spectanda exponere: quae res propter gentilium numero jam prolem plenius polumen desideraret Tantum in praesentia te hortor,

ut parentis tui I bomae exemplum , Iionem, quam tota vita in administrtione negociorum cum universorum, tum maxime publicorum admirabilem

adbibuit, sequaris sedulo, quod facis, S imitatione exprimas ct repraesentes. Ubi, si quis alius, illa cunctis civibus suum in Rempublicam studium, Npietatem luculenter probavis. Sed ut, quod superius

dixi, iterum bis repetam , F epipulam verissima F s a . Irae

463쪽

praeacazione meae in ta progen simae voluntatis concludam, in magno numero eorum, qui ex gymnasio meo prodiere clari θ' eximiis artibus exce

lenies viri, tibi persuade θ' pro certo habe , te praecipue esse, in quo supra quam scribendo adsequi possim mihi blandiar θ' placeam. NnaoItas υ Spartam, desere : id es . e. quod facis, constanter, θ' ama. I m. Alexandriae V. Idus April M. D. II C. .

. . . , - ιιt 4

464쪽

AD NOTATIONUM

JOANNIS MARII MATTII

CAPUT IL

Libros Rhetoricorum ad Herennium non esse' Cornificii.

tui libros Rhetoricorum ad Herennium Cornificio adscribunt, quo in numero. sunt magni hac tempestate nominis viri, ex aliquot locis Fabii Quinctiliani, quo auctore ipsi assilia sentiendum moti sunt, facile convincuntur. Namque lib. V. cap. Io. in principio sic scribit: Genus quoddam Ent m malis a Corniscio adpellari centrarium. At ubi id apud audiorem horum Rhetoricorum legitur' Ε-jusdem Fabii lib. IX. cap. 3. haec verba sunt, uia de figuris agit: Haec omnia eopiosus sun3 exsecuti, qui non ut partem operis transcurrerunt, sed Iroprie li-eros huic operi dedicaverunt. Sicut Caecilius, Dionysus, Rutilius , tarnscius , Visellius, aliique non pauci. At auctor Rhetoricorum ad Herennium de tota arte Rhetorica, non de figuris tantum tractat:

quod fecisse Cornificium scribit Fabius : quodque . secisse Rutilium omnes scimus. Idem ibidem pavLlo post: Quaedam omnino non sunt Rurae , sicut Ordo , Dinumeratio , circumscriptio , sve hoc nomine significatur comprehensa breviter sententia, Me snitio: nam V haec Corniscius atque Rutilius schemata dictio-F f ι . nis

465쪽

nis putant. Atqui in toto eq opere, quod Cornificio vindicant, do his figuris ne verbum quidem. Idem Fabius ibidlim. Adicit his Caecilius araρίφρα ν, de qua dixi. Corniscius Interrogationem, Rallucinaetionem, Subjectionem, Translationem, Obcultationem. At ubi de Obcultatione in eo toto libro 3 Idem paullo supra: Equidem tradi inter praecepta . miror: eorumque exempla vitandi potius, quam imitandi gratia 'pono. Amari jucundum est, s curetur, ne quid infit amari. Avium dulcedo ad avium ducit. N apud Ovidium lude'tςm. Cur ego non dicam Furia te fariam 2 Corniscius hanc Traductionem vorat, videlicet alterius intellestus ad alterum. In libro quidem qua to operis ad Herennium cap. I 4.J in Traductione . exemplum illud legitur. Amari jucundum est, si cure- tur , ne quid infit amari. Cetera Vero nequaquam. Immo in figura, quam Agnominationem ille audior vocat, exemplum illud ponitur flib. IV. cap. 2S. Avium dulcedo ducit ad avium. Ut qui suspensas habent universas suas rationes ex hoc loco, probaturri ex eo , opus illud esse Cornificii, tenui admodum, atque adeo nullo filo pendeant, vel etiam suo ipsi gladio confodiantur. Qui vero eosdem libros Ciceroni adstribunt, imperitiam suam rem heb te judicio ostendu it: nec, vident, quam male de Cicerone mereantur, opus illud, tanto viro indignis

pnimi illi ad tribuentes.

466쪽

JOANNIS MARII MATTII

AD NOTATIONIS SUAE

. - .

. SECUNDAE,

CONTRA

. - ΕΟRUM OPINIONEM,

Qui ex aliquot loris Quinctiliani contendunt Rhetorica ad Herenniam ab Cornificio' esse certo agnoscenda auctore.

agni in literis patrum aetate & nostra viri libros Rhetoricorum ad Heremn1um sine ulla dubitatione Cornificio ad judicant, adducti aliquot locis Fabii Quinctiliani. Pugnavit acerrime in hac. parte nuper HAntonius Riccobonus, homo egregie nobilibus artibus exculms. - Ego pridem tradidi . infirma esse ad obtinendum, quod volunt, ad-jumenta ex Fabio petita: neque adhuc de Ris tentia decedo a nixusque eodem Fabio auctore di-ςo , certo , ut illi adfirmant, statui id non posso Atque, ut tota caussa apertius cognoscatur, de. scripta prius hic vetere nostra adnotatione, conlatisque locis utriusque, Fabii S auctoris Rhetor, eorum istoru , in quibus quasi firmissimis funda' .menps Riccobonus omnem spem obtinendae causi

467쪽

lae inaedificat, etiam Mecoboni verba adponimus istatimque subjungimus ad singulas ejus rationes nostras, quibus pristinam nostram confirmari opinio. nem existimamus. Utri rectius senserint, judicabunt do hi. Ex quindecim rebus, quibus Riccobonus in libro , quem Pudicium secundum , ct in eo, quem De. fessorem inscribit, nititur probare, libruni Rhetoricorum ad Herennium este Cornificii: una est figura Traductio: de qua ipsum audimus. Ex Riccoboni Defensore. p. 139. of inde. I. Non una Mura Traductio , sed res quindecim a

me collectae hoc e fecerunt. Me vero', ut ita scriberem, impulit, quod scriptum in Rhetoricis ita vide-' .ham. Traductio est , cum idem verbum modo ponitur in hac , modo in altera re hoc modo. , ' Amari jucun. dum es, si curetur , ne quid inst amari. Apud Quinctilianum vero hoc pacto. Aliter quoque voceS .. aut in stadem , aut in diversa signiscatiora ponuntur rut , Amari iucundum es, s curetur, ne quid inst amari. Cornificius hanc Traductionem vocat, videlicet alterius intellectus ad alterum. &.paullo post: In eo

libro scripse Quinctilianum res quindecim de Corniflcia

rettulisse , quae omneP de auctore ad Herennium verme

essent: nihilque tribuisse cimi is, quod in Rhetoricis non Herennii, ut .tu loqueris , sed ad Herennium non inveniretur. Sc. Audi : 'postquam vis , S cognosce, vel potius; quod cognostis , conflere , non minus ex iis , quam ex tua Mura Traductione colligi, ea Rhetorseu eerto esse Cornificii. Age enim. Declaravit auctor ad Herennium Traductionem, Ouinctilianus eam declarationem tribuit Corniscio, unde colligis, scriptorem ad Herennium esse Corni ium. In his verbis pluscula sunt Sigonii, quae tamen Riccoboni sunt, Censenda: quoniam si a Sigonio essent praetermiς

sa, Ric bonus eadem suerat adlaturus, si quidem

468쪽

caussam suam vobiisset firmare. Nos ad univeria sic respondemus. Si sola legantur S pendantur, quae ab Sigonio S M obono ex Fabio, atque ex incerto auctore prolata sunt, verba, cadam ego si tim causia non stilum non perorata, sed ne incho, ita quidem: quod ne adcidat, fideliter loca utrius- -

ue Fabii ct huius iocerti auctoris huc transseram.

abius igitur lib. IX. cap. 3. in figura 'Aντανακλασει.

quam tamen Ρ. Rutilius, unde Quinctilianus eam accepit, 'Aνακλασιν, vocat sic scribit: Cui coni nis es 'Aντανακλασις, ejusdrin verbi contraria Ani catio. Cum Proculejus quereretur de filio, quod is moratem suam ex pea aret S ille dixisset, se vero non e spectare , Immo, inquit, ravo ex des. Non ex e dem , sed diverso vicinum ascipitur, cum supplicio a sciendum dicas , quem supplicatione dignum judicaveris. Aliter quoquὸ voces aut eaedem in diversa Igni catisne ponuntur, aut productione tantum , vel conr ptione mutatae , quod etiam in jocis frigidum. φαμdem rradi inter praecepta miror : eorumque exempla v tandi potius, quam imitandi gratia pono. Amari jucundum escis curetur, ne quid infit amari. Mium si cedo ad avitam ducit. N apud Ovidium ludentem. . Cur ego non dicam Fuinis pejoriam 2 Corni ius hanc Traductionem vocas, videlicet alterius intellectus ad alterum Hactenus Fabius. verba vero auctoris ad Heremnium haec sunt lib. rv. cap. I d: Traductio est, quae

facit, ut, cum idem verbum crebrius ponatur, non modo non omendat animum, sed etiam concinniorem orationem reddat: hoc pacto. Qui nihil habet in vitajucundiω vita, is cum uirtute vitam non potes colere. Bem. Eum tu h minem adpellas, quisfuisset homo, numqvara tam πι- deliter vitam hominis petisset. ' At erat imimicus. Emgo inimicum sic ulcisci uoluis, ut ipse mi reperire ruinimicus 3 Deae. Diuitias sine divituri esse tu vera

469쪽

6o JOANNIS MARII MATTII

virtutem praefer divitiis. Nam si voles divitias eum virtute comparare , vix satis idoneae tibῖ videhuntur divitiae, quae virtutis pedisequae snt. Ex eodem genere, exornationis est ,' hum idem verbum modo ponitur in hac , modo in altera re, hoc modo. Cur eam rem

tam studiose curas, quae multas tibi dabit curas p Ltem. Amari jucundum est . A curetur ne quid inset amari. item. Viniam ad vos, s mihi Senatus det veniam. In his quattuor generibus eaeornat. lyc. . Ricco nusct ceteri, qui ab hac parte stant neque enim hodie aut heri, ut diximus, haec mota est contro. versia) sie conligunt. Quinctilianus figuram hanc, Amari jucundum es, s curetur, ne quid tot amari, a Cornificio traductione, adpellari tradit. Est autem sic. apud hunc auctorem librorum ad Heren- .nium.' Ergo Cornificius est horum librorum auctor. . ' Duobus modis hic respondeo. Primo concedere

me , Cornificium confecisse Rhetorica , in quibus sic scripserit, ut Fabius tradit: negare tamen, haec Rhetorica esse ea: quippe multa Fabius scribit a Cornificio tradita, quae tamen in his libris non le-- guntur: ergo haec Rhetorica Cornificii non sunt. Quae autem sint ea, quae in his libris incerti auctoris non ligantur, quae Cornificio Fabius tribuit, suo quaeque loco in his, quae deinceps dicentur, d , monstrabimus. Altero modo eludi, atque adeo r primi posse adversariorum argumentum arbitror sic. t abius eodem loco dicit, hanc figuram, Mium dulcedo ad avium ducit, a Cornificio Traductionem adpellari. . Hoc autem in hoc libro non fit, nequo enim in Traductione hic incertus auctor meminit hujus exempli , Avium dulcedo ad avium ducit. Ergo horum austor Rhetoricorum ad Herennium non est Cornifiςius. Immo auctor hic incertus

hanc figuram, Avium dulcedo ad avium ducit, Ammminav

470쪽

minationem , non Traductionem fa . Quid hie dicent Cornificiam 8 Certe non aequi tantum judices, quos semper adpello , sed paullo etiam in causiam

Cornificianorum propensores, quique eosdem sarios & tectos velint, aut amplius pronunciabunt,

aut juris idem Attii quod Titii statuent. Quid 2 4

quod Fabius, cum dicit, Cornificium adpellare hanc figuram Traductionem, sic exponit: videlicet alterius intellectus ad alterum, id est, sut ego verbis eiusdem Fabii interpretor ejusdem verbi contrariariniscatio, & eaedem voces in diversa significatione positae, aut productione tantum, Vel conr ptione mutatae. At hic auctor multo magis Traductionem facit, cum eaedem Voces crebrius re petitae idem significant, nan autem contrarium.

Quod adparet illis exemplis, quae subjungit. Qui

nihil habet in vita jucundius vita , is cum virtute Di- tam non potes colere. Item. ' Eum tu hominem adpellas, qui si fuisset bomo , numquam tam crudeliter vitam hominis petiisset. At erat inimicus. Ergo iniumicum sc ulcisci voluit, ut ipse Mi reperiretur inimiaeus p Item. Divitias sine divitum esse: tu vero vim tutem praefer divitiis. Nam s voles divitias cum vim tute comparare, vix satis idoneae tibi videbuntur divitiae, quae virtutis pedisequae snt. Cum igitur longe alia sit Traductio haec incerti auctoris ab illa, . quam Fabius Cornificio adtribuit, non ausim ego Certe , . puto, nec quemquam alium ausurum adfirmare, conligi ex hac Figura Traductione, ea Rh torica certo esse Corniscit: immo in multo dive sistimam sententiam ab hac Traductione traducor. Sed quoniam dictum es , quae exempla, & quas rationes tribuat Fabius Traductioni Cornificianae, ea esse Agnominationis apud auctorem Rhetoricorum ad Herennium, ne forte quis me hacte putet ,

SEARCH

MENU NAVIGATION