Philippi Berterii ... Pithanôn diatribae duae. Quibus ciuilis imperii Romani notitia & ecclesiae politia illustrantur

161쪽

derandi & regendi orbis a Deo potestatem,quasi habenas quasdam acceperint; id pro ratione temporum exequuntur quod e Republ. visum fuerit. Quamobrem recte Strabo lib.iiij prouinciata aliter φυωκως ,e ἐλιμοῦ aliter a Principibus distingui; &Principum diuisiones, quia vatiae & incertae sunt, parum ad Geographum pertinere censiuit: ό- ψῆ

Metrii. Taceo prouincias quod alio loco attigimus)ex Proconsularibus Φpe in Praesidales,& ex Praelidalibus nonnunquam in Proconsulares mutataSsuisse;idque ab ipso Augusto,cx cuius instituto liscprouinciarum distinctio originem ducit,factitatum docet Suetonius in Aug. cap. xlvij. obseruandum

tamen est temporariam permutationem ius prouinciae non innovare Inemo. I 2 3. de reg.tur.

Iam in hanc Imperij potentissimi imaginem siquis acrius aciem ingenij intendat, non deerunt quae reprehendere fortasse possit.Diuisum in qu tuor praetoria Imperium, & constitutis militum magistris imminutam Praesectorum potestatem

conqueritur Zosimus lib. ij. cui temere tamen non subscripserinu.optarem certe ut omnia elsent apta,& inter se conuenientia Proconsulibus, qui paribus auspicijs cum Vicarijs Rempublicam admis a

162쪽

nistrant,integras potius dioeceses,quam prouinciis tribui.Duas in eadem prouincia,ut in Bithynia motropoles πολι ιας non admittebat: hoc tamen exemplum Iustinianus sequutus est Nouell. xxviij. & xxix. Curias certe & magistratus munici pales munerum ciuilium oneribus obrui grauiter& acerbe serendum est. Caetera morosis & dissicilibus,qui nihil satis affabre factum putant, inuesti ganda relinquamus. Sit ita sane,fateamur quaedam in Romana politia paulum discrepare ; quae, ut in tibijs & fidibus fieri solet, non nisi a perito artifice intelligi, & animaduerti possint. Nae ille tamen im eptus & inselens, qui se nimis seuerum & fastidi sum hac in re iudicem praebuerit.Tu,Censor egregie, Rempubl. a Principe, ut imaginem ab optimo pictore,tu tot Impcri j omnium maximi prouincias ad unius Spartae effigiem effingi posse existimes

ἡ δωρ κ, ἐαπεριε. Sed agesis; compara cum Imperio Romano omnes Graecorum Respublicas & regna: haec ut magnitudine & diuturnitate, ita certe institutis, legibus, maiestate, & splendore inferiora facile despicies.

163쪽

Ecclesiae politia , vel de Ρatriarchis & Ρri

OI UISUM OLIM IMPERIUM, 'non Fcclesia. Hui in Frinceps Sacerdos Fontifex Romanuν. lignitas Fatrιarcharum. Ignis peratori, s Tatriarchae praeferri Flebat. Tres primum Fatriarchales Hrclesiae. Uuscus i stratur. Fatriarebae Judaeorum. ιανο λη trιbutum Iudaicum. Diphanῆ locus

exponitur, reiecta m/eterι interpretatione. -- triarchales Scelesiae authoritate e sotica in praecipuis orbis Romam ciuitatibuae conflι tutae.

Ombitio Discopi Constantinopotitari , quι ex quarta sede in secundam inuasit. AEuinta Fa- triarcha Hierosolymitani sedes. aeuo tempore instituta. Fatriarcha sidi Frimates non dignitate,sed authoritate aquales. Archiepocopi,

164쪽

PH. BERTERO dioeceseon Metropolitani,Principes, Exarchi omnes appellati. aeui fuerint in Oriente, pracI-pitanta Jmperio , orchiepiscopi. Extraorvi narius Tyrensis Episcopi Primatus. De potestate Patriarcharum Primatum. usti m ζ.ncilio halcedonensi Patriarchalpra instituti.

ERvM est profecto quod ab Isi doro Pelusiota dictum memini

sed ipsas etiam rebus diuinis addictas, & consecratas mentes hoc veneno quo nullum sempiternus mortalium hostis habet praesentius ) aliquando corrumpi, & contaminari potuisse maxime dolendum cst. Incredibilem Episcopi Constantinopolitani ambitionem norunt omnes: dabat animos, ingentesque spiritus adserebat nationi contentionis cupidiori quam veritatis ,.splendor urbis regiae; quae augusto Romae nomine ornata, eiusque spolijs & honoribus cumulata sensim intumuerat. Sedenim quoties ad arma Vulcania ventum est , vanum illico nouae

Romae nomen, seu futilis glacies, ictu dissiluit, &inuicta permansit Pontificis Max authoritas. Capitoli immobile saxum semper accolet Pater Roma-

165쪽

PITRA NON DIATR. II. I 3nus,& dum hominum genus erit, sanctis mundum reget imperijs. Quin nunc etiam Dei Opt. Max. beneficio immortali, in extremis terrae,Oceanique

finibus ubi populi rerum domini nomen auditum nunquam fuerat)clarissimum Ecclesiae Romanae iubar effulsit.

Vnum erat primum in toto orbe Romano Im pertum,cuius author Augustus ΑὐR ου, inquit Origenes contra Celsum lib. ij. δώμας βαn- λειας γης. Sed Oriens tandem ab

Occidente diuisus est: quod ab Antonino & Geta prius, ut scribit Herodianus, frustra tentatum sue rat.Ex illo fluere, fractisque viribus,& incisis veluti neruis labi res Romana : quamobrem eleganter Andreas Caesariensis Episcopus in Apocalypsim:

Αὐγουςου Καίσαρος. Nec ob id tamen diuisa est Eccle sia; quae cum una sit unius fidei cons isione,& religionis conspiratione coniuncta , Vnum quoque semper habuit summum Sacerdotem, Christi Vicarium, Petri successorem, urbis & orbis Episco

Huic proximi Patriarchae in quorum Pontifex ipse numero est sed longo interuallo proximi. eo rum tamen praecellens semper fuit dictitas: ἐμ

166쪽

i PH. BERTERIIo Θεοmση , ait de sede Alexandrina Synesius cpist. lxvij. sub qua mirabere proculdubio AEgyptiacae dioeceseos Episeopos, nec vi, nec ratione ulla cogi unquam potuisse in Concit. Chalced. vi sanctissimis eius decretis subscriberent ; quia damnato Dioscoro Alexandriae Episcopo, Patriarcham sententiae principem non haberent. Felimin

inquiunt illi acti iiij. me stra ublimitatem, F

hanc sanctam ω magnam Synodum , t miserea mim nobis, j expectetu nostrum Archiepiscopum, it secundum antiquam consuetudinem illius se quamur sententiam : quia si extra moluntatem Praesidis nostri aliquid acimus, sicut prαμ ω-

res, g r nonseruantes secundum canones antιquam consuetudinem , omnes Alantiacae regiones insium

gent in nos. Vertim illustriora his subijcio: Imps ratori solebat olim ignis praeserri, res peruagata &Vulgaris ; addam ego , ut morem istum strictim attingam , & praenunciam Principis aduenientis quod obseruatum nondum memini P fuisse lucernam.Corippus lib.ij.de Iustini ad circum adventu:

Praenunctus ante.

Signa dedit cursorposita de more lucerna. Atqui Patriarchis quoque αμοὶ faces praeserebantur, ut author est Balsamo in respons de Patriarch. priuileg. qua de re verba faciens sic ille Imperatori Patriarcham componiae:

167쪽

γα, μαψίπια pallia,& caetera huiusnodi,quae sere omnia tandem aetropolitanis etiam concessa sunt. Ecclesiae Ver atriarchales tres tantum prim fuerunt:Romana, 'hexandrina,Antiochena:quo &videtur mihi resiperissi Hieronymus in epist. ad Vi-. gilantium : α id facimt Oilentis Fcclesiae , quid AEgypti , in Seris es isticae ' De Patriarcha Alexandrino meminit Hadrinus Imperator apud Vopiscum in Saturnino, ubi iuves in Christianos,& Iudaeos calumnias congeris ignsi ille Fatriar

adorare,ab alijs cogitur ζbrisium. S cibaec parum, Alexandrino Christianorum Patris ae conu niunt,quem propter muneris necessitate in rici

pto, imo in ipsa etiam Alexandrina civitat ess- duum fuisse oportuit: & vulgo sorsan ignotus eo tempore,quid Iudius a Christiano differretata de satius est Iudaeorum Patriarcham hic intelligere: nonne cnim poterat ille cuius sedes & domicilium fuit Hierosolymis celeberrimam aliquado inuisere urbis copiosissimae Synagogam,in qua tot centena Iudaeorum millia fuisse prodidit Philoὸ Parebant certe Patriarcharum iussis totius orbis Synagogae; . ita ut tributum cis e luerent l. vlti C. Theod. de

168쪽

interpres , qui γως simul& L- λῆι

praemium & renumerationem apostolatus reddidit : nam Iudaeorum tribitum est, quod a Iosepho percipi sic enim rati σπιαν verto ) voluit Patriarcha ; atque ideo haec statim Epiphanius:

sed & 'iam 'tribuiam fuisse docet Iulianus in

κώλυθuae . d rtationis functione explicat Theodosius in l. 1 .C.Theod.de Iud.cuius tributi Qvq-stores Apreh2li vocabantur d. l. I . SI I 8. Cod. tit. horum i rimus fuit Patriarchae mandata exequi: heris mel dominicos a solatos dixit Aymo lib. j.faci .huL cap.v. Tres autem illae sedes amplissimae, quarum prima est Romana, secunda Alexandrina, tertia An tiochena , authorem habent Apostolici ordinis Principem v, δε ι --κλη- omneS Vtique in primarijs ciuitatibus,quo illustrior esset earum dignitas, collocatae: nam ut Roma lux orbis

terrarum primas semper tenuit, Prima evrbes inter diuum domuae aurea Asma.

169쪽

ita Alexandria secundo, Antiochia tertio quondam loco , cum armis opibusque Romanum vigeret Imperium, positae sunt. De Alexandria, quae non solum υτ' o dita πιλις, sed ιυγα- λις appellata est, haec Dion Chrysostomus in orat.xxxij. ad Alexandrinos :η μ αλις υμ ν τῆ θ ήτα τοπω , si νδων

& Aristides in orati de Vrb. augustae laud. ubi Romanos sic alloquitur: 3 3 magnus Alexander

chia , quae πιλις ιωλη ab Athenaeo dicitur, & praeclarum Θεουπολ-ς a Iustiniano nomen accepit,aper

te tertiam facit Iosephus lib.iij. de bell.Iud.cap. iij.

ώνης εχου Ε τοπιν. sed vix tamen illa Alexandriae concessit. de utraque ita Herodianus lib. iiij.

ωεR M', λοιποῦ πας pares, eiusdemque honoris sectas statuit Ausonius, Ambarum inquit loci Un-. verum his anteponit Carthaginem, quae Romam mixpasta priorem. Demum-δ ρέων, ut ait Herodianus lib. vij.

170쪽

I 8 PH. A ME R TER II 4 lcum Alexandria certabat ; at nullus tamen inter Patriarchas Carthaginensi Episcopo locus: quod clim ita sit, tu fac existimes non amplissimam ei ciuitatem,& tanto sacerdotio dignam,sed Apostolicam defuisse authoritatem. lPostea nihilominus Alexandrinus & Antiochenus in tertiam & quartam sedem reiecti sunt, ubi in secundam inuasit Episcopus Constantino politanus sola urbis regiae dignitate subnixus; quem axploratum est occulte primum, mox luce, & palam nihil non molitum, ut quem arripuerat honoris gradum,retineret.praecipuum autem noui huius Patriarchatus praesidium, & firmamentum in Constantinopolitani, & Chalcedonensis Comciiij decretis situm est. Tunc primum cognita τα ἡ νεαι Peγε rc quae ut approbaret maximus Leo , ipsius etiam Synodi precibus induci nunquam potuit.Nimirum praesenserat vir sapientissimus & plane diuinus,quantum detrimenti no ua haec dignitas nomini Christiano esset allaturae hinc arroganter usurpatum Oecumenici nomen. De Sergio Patriarcha Constantinopolitano sic loquutus est Theophylactus Sim area in dialogo quem historiae Mauritaniae praeposuit: ουκ οἶ

quod Anna Alexij Comnent Imperatoris filia inepte nihil grauius dicam ad Synodum Chalc