Philippi Berterii ... Pithanôn diatribae duae. Quibus ciuilis imperii Romani notitia & ecclesiae politia illustrantur

91쪽

68 P R. BERTERII : metropolis sit, sed an secundum in prouincia I

&c. quod etiam inter plures eiusdem dioeceseos metropoles obseruatum est l. q. de ossic. ProconsVerum omnes ciuitates, unam si excipias in qu libet prouincia metropolim , eodem pene iure Utuntur: nam priuilegia, quae a Principe impetrari solent, nullius in hac disputatione momenti ce sentur; omnibus sane curiae sunt attributae: quod postea suo loco fusius persequemur. Coloniae a tem, municipia, praesecturae, sora, conciliabula, ad politiae, quam Mngimus, cognitionem parum s cere videntur. Nam horum fere omniis memoria,postquam ius ciuitatis uniuerso orbi datum est,

sensim consenuit. t

castella; quae ciuitati, cuius est territorium subij-ciuntur. Strabo lib. iiij. - Nemausus

92쪽

Isidorus lib.xv.cap.i castella,s pagι bisunt, qui nulla dignitate ciuitatis ornantur , sed mulgarι homιnum conuentu incoluntur, ω propter sui

paruitatem maioribus ciuitatibus attribuuntur.

Quamobrem recte vicus ciuitati legatur l. cuni pater.TP.S.Vlt.de lesea. Scio in glossis, quae Isidori nomine editae sunt, pagum exponi collegium ci rite ; quod vico minime conuenit: sed vereor ego, ne γλωσα παφος ille de Areopago Atheniensium curia cogitarit: nam refert Turnebus lib. xxviij. cap. V. Areopagitas in veteri quodam onomastico curiales appellari. Verum aliquando vici ciuitates imitantur, legata capere possunt l. si haeres. 73. deleg. I. sorum habent Paulus libriiij. cap. vj. recepi. sent. magistros literarum l. 2. de vacat.mun. Ecclosias & Clericos l. in Ecclesiijs de Episc. &.Clcr. reguntur tamen ab Episcopis, quibus respondent. In illis Presbyteri ρο - ιο ι, aut Masdrata institui debent can. Io. Concit.Antioch. can.6.Concit. Sardic. can. 37. Concit. Laodic. cuius haec sunt:

fi scribendum, ut viri doctissimi, qui egregiam Gratiano operaim nauarunt, ς manulcriptis codicibus retulerunt , F

93쪽

Balsamone; tametsi Episcopos ante hoc decretum in vicis aliquando constitutos apparet ex eadem Synodo, quae itinet eos- α A. 3-γωως G Eπι--ου vi Non asseritior Bessamoni,

qui hic Metropolitanum intelligit: nam quod de Presbyteris eo in canone adjicitur,magis Episcopo eonumh; idemque de Chorepiscopo emetur cap. di: Concit. Antioch. quod sum Optimo factum a bitrox, ne secatri S diuidi prorsus videatur paro cia , faciliusque S proeliuius ad pristinam formam redeat. AEquum est enim vicanam Ecclesiam, si sorte Episcopum consequuta fuerit, eo saltam defuncto, in pristinum statum reuocari s quod de P laebista & Ydrace vicis Pentapoleos, a Theophilo Patriarcha Alexandrino statutum scribit Synesius

At certe rescinditur in cap. iiij. Concit. Tolet. xij. Episcopi institutio, quae Vnambae Regis authoritate facta in villa fuerat Satis ergo compertum est, non solum in Rcpub. sed in Ecclesia, vicos subijci

ciuitatibus, quarum territorio continentur. Sunt tamen aliquando metrocomiar l.si diuinatae exact. trib. l. . non liceriliabitimetroc. l.vltiG.Thcod. de patroc. Vicor. quae vicorum matres sunt, ut metro

94쪽

polos ciuitatum.Vnde sorsan Cephacastellii act. vj. Concit. Chalced.in hac subscriptione: e Episcopus 'bacassessisubscripsi. Et nos in Gallia Narbones metrocomita nunc Ca asteti appellamus. Pagos ctiam&castella iniciuitatum territorijs iam constituimus: atqui pagm nonnunquam re

gionem seu prouinciam significat, ut ex Caesare, Tacito, & alijs non illius tantum, sed infimi etiam seculi authoribus notum est. Sic loquutus Theo dulphus Aurelianenss Episcopus ad Modoinum: Pompe Tolosani locus est ruri que Caturci Extimus, hoc sinit pagusi uterque loco. In hac tamen disquisitione patiam a rico pagus differt l.cxactores.C.quae reSpign.Oblig.polsutemque enim tertitur in antiquis glossarijs &onomasticis: nec alio sensu pagus a Plinio sumitur lib. xxxvij. cap. x. ceptouades an a olidis Atarne nunc pugo erim oppido nascuἡtur.'quin & villam significat,in l. Caius de annin legat. ISI apud se uium lib.ij.Georg. Castella vero,seu burgi in limitibus extrui solebant L 2. g. in Sardinia. g. & homi

pugnaculis firmantur castella, Ei; verum in

timui

95쪽

hod prouinciae Narbonensis ciuitas, in veteri Iti nervio Ierosolymitano castellum est ; ideoque nullus illi inter ciuitates locus in Notitia Gallia-i

rum. Qliare castella recte κώει vocantur a

Synesio in orat.de Pentapoli, a ciuitatibus distim

μ--imo' ta iam sere semper castellum reddidit noui Testamenti interpres, ut cap.ix.& xxj. Matth.Xj. Marc.vit. Luc.&xj. Ioannis Augustinus lib.iij.de consensEuangaea testum nouabsurde accipimus etiam miliam potuisse appellari. Ergo castella ciuitates non sunt, sed nec ipsa oppi da. Vetus glosarium: --πλις, oppidum , conci liabulum. Castra tamen in Notitia prouinciarum Galliae cum ciuitatibus numerantur, ut in prout cia Narbonensi, Ciuitas Luturasum, id est, tana castrum, de cuius Episcopo fit mentio in epist. iij. Bonifac. qui, Honorio & Theodosio imperan tibus , Catholicam Ecclesiam rexit. Mansiones etiam & mutationes ciuitates dici non possitnt l. a.de conci in publ.horr. l.modios. desiiseeptorib. & arcu. l. a. de lucr. aduoc. l. 9. C. Theod.de ann.& trib. De curialibus tamen Cla

diopolis, Prusiadis, & Tottat, & Voridis oppido

96쪽

xum, seu mansionum per Bkhyniam agitur in l. I I9. C, Theod. de decur. sane Tottalo Bithyniae mansio est in Itinerario Ierosolymitano ; sed mansiones illas ciuitatis tui e donatas liquet ex ipse constitutione:& quidem act.iij. Cunc.Chalced. Helpidius mansionis Termensis Episcopus memoratur. Denique ut vici & pagi ciuitatibus sub ij ciuntur, ita agri & fundi,qui possessortitu arbitrio constitui solent l. locus. dc verb. signis vicis & pagis ascribendi sunt l. . docensib. l. Caius.de annu. leg. sane rubis. Rinnae territorium sci τους--γM: Numa diuiserat, i ut author est Dionysius lib. ij. Omnis tamen regio ciuitati tribuitur, cui vici respondent ; sed landi possessorum sunt, inter quos diuiduntur. Dion Chrysest. orati xxxj. ἡ Ῥοα j ωο-

termittam quod seribit Cassiodorus lib.iij.epist. iij. orbem agris olim d&isum fuisse; Augusti inquit

temporibus orbis Romanus agris diuisius,censuque emdescriptus est , mn possessia sua nosti haberetur incerta , quam pro πιbutarum susceperat quantitate soluenda. Ethicus magnum hoc opus intra annos Mos.& triginta a Iulio Caesare incoeptui & ab Augusto persectum,ac de orbis continentia ad S natum perlatum testatur: quam diuisionem intel-

97쪽

PH. BERTERII ligit Aristides in orat. de Roma :-

- ους, &c.Sed omnes orbis Romani partes,quas hoc cap. indicauimus, complectitur Augustinus

epist. l. aruot liberantur est per issas leges ab illa pessifera aeternaque pernicie fundi , pagι , -ci, castera, municipia, riuitates. sic sere in L 3. C.

Theod. de conlat. donati ciuιtates , munιcipiasticos, castellos, is c. T IT N ΠΟ ΛΕΩ N ET NΩPIΣ. Domicilium Imperii Roma. yn ea 'Hrbesumma , ιudicia exercebantur. Franceps μέγα Appellationum cognitionem Mugustus et sumpam t. ia Senatu tandem non potuit Frinceps appellari. Franceps pars Senatus. Consiliati nes. Splendidior Senatorum ornatus. Silentium in conMntus. Nessibus, e orrecta manu ιb' tur in stententiam. Ubi Franceps ,rbs Roma. Senatus maies s. ob eo Imperium confirmari, bellum indici,-legati ad populos exteros mittι solebant. Senatus Praeonsules creauri. F com

Fules augusti. Senat evnsulta legis authorim te. habuerisnt. in Frincipe confirmata. Can ' . si iam dignitas. Imperatori Consulatus erat

98쪽

CAP. VII. C cxplicata orbis Romani descriptione , iuuat pauca singulis eius partibus attexere , quibus rudis quaedam administratae olim Reipub.ratio informetur , & illustre operi nostro fastigium accedat. Veterem Romam Occliantis, nouam Orientis metropolim ostendimus ; φιπολεων λυα es m dixit elegantissime Synesus: pro quarum &'utriusque Imperij dignitate,& gemini Imperatoris incolumitate votum con

λεων, ὼ π αν---Omν. Itaque quod de Roma a me deinceps dicetur, de Constantinopoli quoque dictum velim. Hic sedem & domicilium Imperatoris constituo; haec mater Imperij: ιπα- - - I, inqgit Seuerus lib. ij. apud Herodianum,

Mamertinus de Roma in panegyrico ad Maxi- .minum: vos cum totius orbis securitate composita, ilia ymperii menrι mater acceperι amplexu4 eιus arctissimos interdum piis manιbus resoluatis. Claudianus in panegyrico iij.Stilicho. aeua septem scopulis et M imitator Olympi,

99쪽

76 PH. BERTER li ill inmorum, leguque parens;quae fundit in omnes Jmperium.

Quamobrem Romanis ita blanditur Aristides in

dubio Principi magis conuenit, in quem populus omnem transtulerat potestatem. Verum Maximus ut ab Herodiano proditum est populi etiam Imperium agnoscebat , & Imperij fortunam ea in urbe sitam profitebatur his verbis: u μ ἐν soli

τ i αθυα απ. Appellationum causas intelligit Arim des, quarum iudicia quoque sunt Heschio,

επι ξμης λεγυίνω. ab urbanis tamen magistratibus prouocatum suille nemo ignorat.

Nam & Augustus in ipso Imperij ortu appel.

lationum cognitionem usurpaverat, in qua du

100쪽

PITHA NON DIATR. I. 77bium non est, quin consilijs paruerit, quae, ut a Dione accepimus, pulcherrima dabat Moecenas. Nec repugnat quod ait Suectiliuς, eum appellationes quotannιs mrbanorum litigarerum Praetori

delegasse rurbano c aut potius Fraefecto irbis P at prouincialium Consularibus miris , quos segulos cuiusque prouincise negorijs praeposuisset. quoniam non iure magistratus, sed ex delegatione Principis, eiusque vice hae causae disceptabantur ; verum ad Senatum postea, ut ex Tacito, Tranquillo, Vopisco, & alijs Romanete historiae auctoribus notum est; demum etiam ad maiores Iudices appellationes deductae sunt: sed ita certe, ut ad Principem rursus prouocare liceret. Vetus hoc Moecenatis

Qtiaobrem recte Imperatorem Aristides magnum vocat Iudicem, quo nullum optimi Principis nomen praestantius. Themistius in orat. ad Valent.

libus igitur, ut innuit Capitolinus in Marco Antonino, a Praefecto etiam urbis , a Proconsulibus, Vicarijs , Praesecto annonae, & Praesidibus, ab ipso quoque Senatu Principem saepe prouocatum, atque ita datos ab eo Iudices, ut appellatio inte poni non posset, satis notum est l. I. l. a Proconsu-