C. Suetonii Tranquilli opera: sedulâ recensione accurata

11쪽

TRANQUILLIXI CAESARES.

LIBER .PRIMUS.

C. IULIUS CAESAR

I. annum agens sextum decimum, Patrem amisit sequentibusque consulibus, flamen Dialia destinatus, dimissa. Cossutia, quae suntlit equestri, se admodum dives, praetextato desponsata fuerat Comeliam, Cinna quater consulis filiam duxit uxorem, ex qu illi mox ulla nata est; neque, ut repudiaret, compelli a dictatore uua uno modo potui Quare et sacerdotio, et uxoris dote, et siliciis haereditatibus multatus, diversarum artium

habebatur ut etiam discedere e medio, et, quamquam morbo quartanae aggravante, pro aer singulas noctes commutare latebras cogeretur, seque ab

mutatoribus pecuniὶ redimere donee, per virgines Vestalas, Perque Mamercum milium, et Aur m Cottam, propinquos et amnes suos, veniam impetravit. Satis constat, Sullam, cum deprecantibus amicis is et omatissimis viris aliquamdiu dene inset, atque illi pertinaester contenderent, Κρον tum tandem proclamitare, Me divinitus, Me aliqui, eonjectura vincerent, ae sibi haberent, n

12쪽

di modo mirent, eum, quem ineolumem tantoperae erant, quandoque optimatium Partibus, quas Mineum simul defendassent, exitio futurum; nam in sari multos Marios inesso. '

2. Stipendia prima in Asa seest, M. Thermi

praetoria oontubernio a quo ad arcessendam classem in Bithyniam mimus, desedit apud Nicomedem, non alae rumore prostrata regi Pudistiser quem x morem auxit, inim paveo rursus dies repetiti, Buthynia, per musam exuriadae pecuniae, quae deberetur

euidam libertino clienti auo. Resiqua militia, s eundiora fama fuit; et a Thermo, in expugnationem denarum, eorona tarica donatus esti

Q. Meruit et sub Servilio Isaurio in Cilicia,

sed laevi tempore. Nam Sulla morte comperta, atavi spe novae dissensionis, quae per . Lepidum movebatur, Romam propere redit Et Lepidi quiadem societate, quamquam magnis condit iuva.in- 'itaretur, abstinuit cum in*enio ejus diffsus, tum

malane, quam minorem omnisne ostenderat.

4. caeterum, composita seditione civili, Coris tellum Dolabinam eonsularem et triumphalem ullum, repetundarum postulavit absolutoque, dum aeredere statuit, et ad declinandam invidiam, et ut per otium ae requiem, pomnio Minni, inrissimo tune disendi mintro, operam dare Hue dum hibemia iam me ibus trajicit, circa Pharismaeusam insulam a praedonibus captus est manis sitque apud eos, non sine summi dagnatione, prope quadraginta dies, eum uno medico et cubici maauobus nam omites servosque caeterea, initio statim, ad expediendas pecunias, quibus redimeretur, dimisera Numeratis deinde quinquarinta talentia, expotitus in litore, non distulit, quin e vestigio, viam deduea, perae Reretur abeuntes Maedia in potestatem, supplicio, quod illis saepe minat interiorum fuerat, amereti astante regiones Pr

rimas maritate, ne desidere in discrimine soci

13쪽

uni vi vir, in Rhada, quo Perunam is A mr auxillisque eommetis, et pria o mala Primnea exputio, nutantes aeractis interem v tinuit in fide. o. Tribunata mirium, qui primus Romam xe era per ausis a populi honor obtuli metaeas Testituendas tribuniciae pote da, Qua vim una deminuerat, enixiadme a m L. etiam Cimia vi a Brum, et qui eum eo, iam diam illa Lepidum menti, postmerem eo uri ad Sertinum eon erant, . -xtum in civitatem rogatione Plata ean que et vae super ex re eoncionem. st Quaestor ullam amitam, uxoremquam Uiam, demetis laudarite more promata se in amitae quidem laudatione, de ἡ a patris mi ut ue origine sis u. -- a

maremum genus in regibus ortum, Priamum eummis immortamus eonjunctum es Nam in Ana. Marcio sunt Marest Reges, quo non e in marerrae venero Julli, euius gentis lamina est nostra Rat ergo in genere et sanctitas regum, qui plurimum interio ea ponent, et e mimia moriam, P mun ipsi in potestate sunt reges.' In Cominae autem Deum Pompeiam duxit, Q. Pompeia sillam, L. Suria neptem eum qui, deinde divortium stat adviteratam opinatu a P. Clodio quem inter P Aera aerimonias, penetrias ad eam unariis est tam eo tam tima erat, ut amarus quaestionem de pollutis saeria deereverit. 7. Quaesto aeterior Hispania obventi Mieum, mandatu praetoria, jure leundo moeni circumiret, Gadesque ventreet, an advera apud Here a templam Magni Alexandri ima ne, I gemuit et, qua pertaesus ignaviam suam, quod dilhildum a se memor ue actum esset in aetate qadam Minander orbem terearum submisset, Maia nam eontinuo emotarit, ad aptandas quam L num majorum rerum oecaesones is in . Etiam

14쪽

em per quietem matri arupemn intulime .eonjectorea ad ampliatarum amn incitaverunt, alatrium sinistinarum portendi interpretantes quando mater, quam subjectam sibi vidisset, non alia emet, quam

. terra, quae omnium parens haberetur.

80 Decedens emo ante tempus, colonia Lare tinas, de petenta vitate agitantes, adiit et ad audendum aliquid onestamet, nisi onsules eo

.-pta in ciliciam Iemnes paulisper ob id ipsum

retinuimenta nee eo secius majora mox in Urbe m litus est .

s. siquidem, ante paveos dies quam aedilitatem inaret, venit in suspicionem, conspia Me eum M. Crasso eo viari, item P. Sulla et Autronio, μα designationem consulatas ambusta condemnatia, ut principio anni senatum adorirentur; et, trucidatis quos placitum einet, distaturam ramus invaderet, ipse ab eo magister equitum diseretur, eo titutaque ad arbit m republiea, Sume et Autronio eo ut a restitueretur. Meminerunt hujus oriurationis T nusius Geminus in historia, M. Bibulas in edisti C. Curio pater in orationibus. De hae signissem. videtur et Cicero in quadam ad Axium mates a

serens, Caesarem in eo utatu confirmasse regnum,

de quo aedilis cogitarat.' Tanusius adjicit, ramum, paenitentia via metu, diem Medi destinatum non obisuae, et idcirco ne Caesarem quidem signum, quod ab eo dari convenerat, dedisse C venisse autem, Curio ait, ut togam de humero dejicere Idem Curio, sed et M. Actorius Naso, auctores sun conspiram eum etiam cum Cn. Pisone ad menter mi, ob suspicionem urbanae conjurationis, provincia Hispania ultro extra ordinem data sit pactumque, ut simia soria ille, ipae Romae, ad res novas consurgerent, per Ambronas et Transpadanos destituissum utri sue consilium morte Pisonia.

15쪽

. quo mam Capua lauri oram h perea ara a -- Tt eas retia, in quibus inundanis enm e P metire. mathnis .m-a dosque et mune,Bes, et separatam, edidis quost tum est, ut eo nuruum quoque impenmmam inra iam, aret ne disimularet ollega Mus M. Bibulas, evenisse sibi, quod Polluci ut enim gemunia Butribus Maala Foro eo fitata tantum Caatoria mearetur, ita suam amariaque munifieantiam untias Caesaris die Adjecit insuper C a etiam classi torium munus, ae aliauanto pauci dira, samn d stinaverat, paribus. Nam eum, multiplis undiqua multa oomparaui, diluum extenuisset, mutum est de numem adiatorum, quo ne majorem euiquam habere Romae Meredi II. Conciliato popuI1-o, tanta per Patrem tribunorum, ut albi Emptu prurinia plata iactis daretur, aetua extra dinarii imperii ematonam, quod Maxandrini regem auum, Melum atque mucum a senatu appinatum, expulariuat, resque vulgo. - atur. Nee obtinuit, advereante optimatium laetione; quorum auctoritatem ut, quibus posset in adis, inmeam deminueret, tropaea C. Marii do Jugu in deque Cimbris atque Teutonia, olim a sum di jeeta, mutuit atque in exerrenda de Maria qua atione, eo quoque aleariorum numem tribuit, qui, Proseriptione, ob relata civium Romanorum apte meunia ex aerari meeperunt, quamquam Meptos

Corneliis legibus. Ist Subomarit inam, qui C. Rabirio perdue, Eonis diem dioeret quo praecipuo adjutore, liquotam annos, L. Salumni seditissum tribunatum aen tua esiereuerat ae sorte iudex in reum ductus, tam

cupide eondemnavit, ut ad populam mmeanti nius aeque ad audius Minnisa prelae LIR De alti, provinciae , pontis tum maes-mam pedit, non alae me talis laesumor in qua

16쪽

reputaria magnitudinem aeria alieni, eum mana ammitia demenderet, praedixisse matri saeuiantia tu domum se, niin pomiseem, non m- -n. AM que ita potentisaimos duo eompetitores, multumque et aetate et dignitate antecedentea, superavit, ut plum .ipae in eorum tribu a sum a quam uterque inmnes a lesint. I4. Praetor reatus, detore eonjuratione Catusinae, senatuque univera in socios facinoris ultimam statuente Poenam, sola municipatim dividendo todiendosque, vilaatis honis, enauit. Quis et tantum metum injecit asperiora suadenti a idemtidem ostentana, quanta eos in posterum a Ne aemmana maneret invidia, ut Demnum Silanum, eo aulam designatum, non piguerit, sententiam mam, quia mutare turpe erat, interpretatione lenire, velut gravius, atque ipse aenaisset, exceptam obtinuisae

que adeo transductis ad se jam huibus, et in his Cherone, eo ulla haere, nisi labantem ordinem eo firmum M. Catonis oratio Ae ne ala quidem imis pedire rem destitit, quoad usque manus equitumae manorum quae armata primidii ema reumatarit

immodaeatius perseveranti Meem mmminata est setiam stricto glidios usque eo intentana, ut sedentem

1 mximi deseruerint, vix pauci complexu tosque ob rea protexerinti Tune plano deterritus, non moloeemit, sed in reliquum anni tempus eum aritimae I6. Primo praeturae die Catulam demistia ne Capitolii ad daaquisitionem populi vocavit, Em

tisne promulgath, quae ationem eam in alium tran sere L Verum, unpar optimatium eo pirationi, quos, relicto statim novorum consulum ossicio, fi quentes odit atomue ad resistendum eo ne inae minat, hanc quidem aetionem de aesti

17쪽

ammmmutat dammariam adrniniat is Manssili- eae deerato Patrum gula iumentur. Ae nihilo minus manere in magistratu, et jus dioere auaua, ut eom- Perit Paratos, qui viae per armamia rent, diminis lictoribus, ariectaque maetexta, domum vim relas Pro Mitione temporiam quieturiis. Multitudinem quoque, biduo post sponte et ultro confluentem op rimae cta in ama in dignitate tumultu tua pinatoantem, eo metati Quod eum praeter opinionem evenimet, senatus, ob eumdem aerum festinato mam tua, minas ei per primore viro egit aetatumque incuriam, et ampli mi vectis ollaudatum, in int grum restituit, indueto priore deerato.

I7. Recidit rursus in diaerimen aliud inter a rios Catilina nominatus, et apud Norium Nigrum quaeatorem a L. Vettis IIndis i et in senatu a Q. Curio eui, quod primu oonsilia conjuriuorum d texerat, constituta erant publice praemia. Curius, Catilia se e novisse, disebat Vettiua etiam chir minum ejus, Catilinae datum, pollicebatur. Id vero Camar nullo modo tolerandum existimana, cum, immplorato Ciceronis testimonio, quaedam a de conjuratione utim ad eum detulisse, docuisset, ne Curio praemia darentur, essitata vettium, pignoribus ea is, et direpta supellectile, male muleatum, ae pis Matris in oncione paene discerptum, eonjecit in Moerem εeodem Norium quaestorem, quod compellari a dae majorem potestatem Passus esseti CIRDEx maturi ulteriorem metitus Hispaniam, retinentes reditores interventu sponsorum removit rae, neque more neque jure antequam pruri aerumnarentur, Prusectus est laeertum, metune iudicii, quod privato par batur, an quo maturius sociis implorantibus a veniret. Matinue prurincia, pari festinatione, non exspectato su emore, ad inu numa vi consulatum decemit. Sed cum edistia jam comitiis, ratis ejus haberi non minet, Mia privatua inistretaret Urbem et ambienti, ut Iegibus miseretur,

18쪽

mavi eontradi panti e vetus miliam ilium, in omaulatu excluderetur, dimittere.

19. E duobus feonsulatshq eo intoribus, L. eoelo, Mareoque Bibula, Mecesum inta adjunxiit

Paetus, ut is, quoniam institor gratia erae temni que polleret, nummos de avo, communi nomine, Pet muria prununtiaret. Qua eomith re, optimates, quos metus ceperat, nilia non austuum eum in summo magastratu, eo ordi et eo entiente eone in tonas Bibula fuerunt, tantumdem ponisendi ae N rique pecunias ontulerunt, ne Catone quidem Nnuente eam largitionem e re publiea fieri. Igitur eum Bibulo consul creatur. Eamdem ob eausam Neoptimatibus data est, ut provinciae Bituris onaulis minis negotii, id est, allvae eaneaque Moernerentur. Qua minime injurit instinctus, omnibus ostilis Cn. Pompeium assectatus est, Tensum Patribus, quod, Mithridate rege fieto eunctantius eonfirmarentur a in sua Pompeioque M. Crassum reoonciliavit, et rem inimirum ex eo viatu, quem inmm dimordi iamci gesserant ae societatem eum utroque inlis, ne

quid ageretur in republici, quod dissimisset uni evibus.

20. Inito honore, fimus omnium instituat, ut tam aenam quam populi, disma Aeta eonfierent, et

puinearentur. Antiquum etiam retulit morem, ut, quo menae e es non haberet, amensus ante eum iret, Betore pone sequerentur. Lege autem Agraria promulgata, obnuntiantem ollegam armis sm expuritae postem die in senatu onquestum, ne quoquam reperto, qui super tali eo tematione referre aut emissere aliquid auderet qualia multa, e in Ierio uat his Mereta erant , in eam megit desperationem, ut, quoad potestate abiret, domo abditus, nihil aliud quam per edicta obnuntiare Unus ex eo tempore omnia in republicii, et ad arbitrium, administravit ut nonnum ureanorum, eum quia perrimum testandi gratia sanarent, non Caeaam et Bibulo, ad

19쪽

eumdem praeponentes, nomine Rudi gnomine u

rque vulgo in seritentur hi vere t 'Non Blaeso quidquam nuper, sed caemre suetum

est r

Nam Bibulo fieri eonsule nil memini. Campum Statatem, majoribus emaeeratum, grumisque Campanum, ad subsidia reipublieae Metuatimae latum, distat extra ortem ad viginti milli a vivium, quibus emi pluresve liberi earenti vile

aura, rimamionem etentes, tertia mercedum parta -- lovavit a ne in Iomtione novorum vectigalium immoderati lioerentur, prepalam monuit. Caeternitem, quae unus libuissent, dilargitus eat, ontradicantanullo ae si emaretur quia, boterrito M. Catonem interpellantem extrahi eum per lictorem, ducique in earem I uti L. Lumno, liberi aeritenti, tantum earumniarum metum injecit, ut ad genua uti sibi aecideret Cloemne in judicio quodam deplorauita aemiorum statum, P. Clodium, im eum ejus, em tra rampridem a Patribus ad Nehem transire nita tem eodem die, homue nona, transduxit. o tremo, in universos diverea laetamia induxit Vettium praemiis, ut aede inserenda Pompeio nece sollicitatum a quibusdam rufiteretur, productusque m Romesa

araetores e compacto nominaret sed uno atque autem rustra, nec sine suspicioneseaudia, nominatis, d sperans tam praeessetis eo illi eventum, intere imo veneno indierin eredit .

. Il. Sub idem tempus Calpumiam, L. Pisonis filiam, summauri bi in onsulatu, duxit uxorem sauamque, Juliam, Cn. Pompta eo eavit, repudiato ore sponso Servilio Caepione, erius via praecipui opera paulo ante Bibulum impugnaverat. Ae μα

novam assinitatem, ominum primum rogare aententiam cepit, cum Crassum solaret, essetque eonis

auetudo, R quem ordinem intemeandi sententi

20쪽

eo ui ciuendis Iarmamia inautulare eum toto anno

22. Soeero igitur mero tuo sum antibus aevomni provinciarum o a Gallias potissimum elegit,

cujus emolumento et opportunitate idonea ait materia

triumeorum. Et initio quidem Galliam Cisa.

nam, IIbrim adjecto, Iege vatinia mendi mox Peraenatum Comatam quoque veritia Patribus, ne, si ipsi negilarent, populus et divae dare Quo gaudio intus, non temperavit, quin, meos post dios, B quenti curii jactaret, invitis et gementibus adversariis deptum se, quae eoneuptinet proinde ex eo ina inturum onmium eapitibus ae negante quodam e oont amellam, Faelle eum una fore, 'mapondit, quasi alludens, In Syri quoque regnaraeSemramin, magnamque Α- partem Amazona tenuisae quon

23. Functus insulatu C. Memmis Lucioque

Domitio praetoribus de superioris anni actis referentia hus, eremtionem senatui detulit; nee illo suscipiente, triduoque per irrita altereationes absumto in Pr vinciam abiit; et statim quaestor erus in praeiudicium aliquot eriminibus ineptus eat. Mox et ipse a L. Antistio, tribuno platas, postulatus, appellato demum eoumio, obtinuit, eum respuMeae mare inesset, mussine fiere Ad securitatem ergo posteri temporis, in magno negotio habuit, obligare semper annuos, gistratus, et e petitoribus non alios adjuvare, aut ad norem pati pervenire, quam qui sibi re pissent, P pugnaturos absentiam suam cujus pacti non d hilarit a quibusdam jusjurandum atque etiam sy grapham exigere. 24. Sed eum L. Domitiua, eonsulatis earia, datus, palam minaretur, eonsulem ae ricturum, quod praetor nequisset, ademturumque es exerestus 3 Crassum Pompesumque in urbem movinciae suae

Lueam extractos, ompulit, ut, detrudandi Domitii causa, eonsulatum avem pet-u, et ut in vutis