C. Suetonii Tranquilli opera: sedulâ recensione accurata

21쪽

utriunque, Qui fiducia, ad legiones, quas a r Publia acceperat, alias privais sumtu addidit unam etiam ex Transalpinis conscriptam, Vocabula quoquo Gallico Aiauda enim appellia tur quam diae plint, evituque Romano insututam et omatam, Post universam civitate donavit. Ne deinde uti belli occasione, ne injusti quidem ac periculosi abstinuit, tam foederatis, quam insessa ac seria gentibus vitro

Iacemitia adeo ut senatus quondam, lagatos ad e Norandum statum Galliarum mittendo deereverit, an nonnulli, dedendum eum hostibus cenauerinti Sed, prospere decedentibus rebus, et saepius, et plurium, quam squam unquam, dierum supplicationes impetravit.

26. Messit autem novem annis, quibus in iminperio fuit, hae sere. Omnem Galliam, quae salta Pyrenaeo Alpibusque et monte Gebem11, flaminibu que Rheno et Rhodano eontinetur, patetque circuitu

ad bis et tricies centum millia passuum, praeter a Raae bene meritas vitates, in provinciae formam redegit, Mue quadringenties in singulos annos stipendii nomine imposuit. Germanos, qui trans Rhenum incolunt, Primus Romanorum, ponte sabricato, νgressus, maximis ames classibus. Aggressus est et Binannos, ignotos antea superatisque pecunias et des imperavit; per tot successus ter, nec amplius, adversum casum expertus in Britannia, viam vi tempestatis prope absumta et in Gallia, ad GermD viam legione fusa et in Germanorum finibus, Diurio et Auru uiso Iegatis per insidia ramis. 26. Eodem temporis spatio matrem primo. deinde filiam, nee multo post nepotem, amisit. Inter quae sonstemati P. Classi eaede republiea, eum a natus unum eo iam nominatimque n. Pompia. um fieri eminuaset, egit eum tritimis piabis, in

'iam se Pompeso destinantibu id potius ad populam serient, ut absenti sibi, quandoque imperi tempus

22쪽

expleri eaepisset, pinia Meundi eonmilat is daretur tne es, emat maturius, et imperseet adhue bella, decederet. Quod ut adeptus est, altiora jam meditana, et spei planus, nullum largitionis aut ossiciorum inquemouam genus publio privatimque omisit. F

rum ae manubiis inchoant cujus area super sestertium millies constititi unus popula epulumque pronuntiavit in filiae memoriam; quod ante eum nemo. Quorum ut quam maxima exspectatio esset, ea, quae ad epulam pertinerent, quamvis maeellariis nil ais, etiam domesticatim apparabat. Gladiatorea notos, sicubi infestis spectatoribus dimicarent, vim Pendos reservandosque mandabat Tironea neque in ludo, neque perclamatas, sed in domibus per equitea Romanos, atque etiam per senatores armorum pemtos erudiebat precibus enitens, quod epistolis ma tenditur, ut disciplinani singulorum suseirrunt, ipsique dictata exereentibus darent. Legionibus stipendium in perpetuum dupli viti Frumentum, quoties opia emet, etiam sine modo mensuraque praebuit a singula interdum Mincipia ex praeda

viritim dediti 270, retinendam autem Pompeii neminitudi-

.nem ae .luntatem, Octaviam, sororis suae neptem, quae C. Marcello nupta erat, eonditionem ei detulit, tibique filiam ejus in matrimonium petiit, Fausto tua destinatam. Omnibus vero ire eum, fitque etiam parte magna senatas, gratuito, aut lavi seminet, o trietis, ex resi quoquoque ordinum genere, es invitat , vel sponte ad se eommeantes, uberrimo e-giario prosequebatur libertos insuper aemulasque cujusque, prout domino patronoue gratus quis emeti Tum reorum, aut obaeratorum, aut prodigae juventutis, in idium unisum ae promtimimum erat nisi quos gravior eriminum, vel inopia laxuriaeve, via -- geret, quam ut subveniri pomet a se his elane pis.

Iam, si opus eme,' diectat. 23. Nee minore studio reges atque provincias

23쪽

merterrarum oebam intactat aliis ea tuorum Multa dono ἀ-ia aliis citra innatas popuMuem toritatem, quo vellent, et quoties vestim Rumis in mittens superque Itinae, Galliarimique et Hisparis Tum Asia quoque et Graeciae, potentiatimas tria praecipuis operibus exomans donee, attonatis jam .mnibus, et, quorsum illa tenderent, reputantibus, M. Claudius Mareellus eo es, ediet praelitus, da aurum se re publies acturum retulit ad senatum, ut ei suo deretur ante tempus, quoniam hesis eo et pax emet ae dimitti desieret victor exercitus et no sentis ratio omitiis haberetur, quando et plebi aeris Pompesus postea rorasset. Aeciderat aut , vicia, I in de jure magistratuum serens, eo est,te, quo a petitione honorum adientes submovebat, ne caesarem quidem exciperet, per oblivi mem ae mox, Iego jam in cincia, et in aerarium eondit eorrigeret errorem. Nee eontentus amellus mumina amari et privilegium eripere, retulit etiam, ut Sis, quos rogatione vatin a Novum mum deduxi stet, invitas adimeretur, quod per ambitionem et ultra praeseriptum data esset.

29. Commotus his Caeaar, ae judaeana quod se ex eo auditum serent , dissicilius se principem

civitati a primo ordine in secundum, quam e se eundo in novissimum detrudi, summa ope restitit, Partim per interema es tribunos, partim per Servium Sulpicium, alierum eo utim Insequenti quoque

a mo, C. Mamino, qui in patrueli suo Mareo in

consulatu metesserat, eadem tentante, collegam ejusAEmilium Paulam, Caiumque Curionem, violenti mmum tribunorum, ingenti meroede defensores par Itit. Sed eum obnunatiua omnia agi videret, et M. Egnatos etiam eonsulas e parte diver senatum literis deprecatus est, ne hi haerescium populi adimeretur; aut ut materi quoque imperatores ab exercitibus disiseederent eo sus. ut putant vicilius se, timul a queat isset, veteranos eo maturam, quam Pom-

24쪽

pelum novos malitia. Cum advinariis autem mpigit, ut dimissa octo Iegionibus, rana inaque Gallia, dum sim ones, et Cisalpina rurines

via etiam una legis eum Illyrico eo ederetur, quoadeo viginti M. Verum, neque aenatu interveniente, et adis vinarii negantibus uuam ae de republica factuma Paetionam tranali inriteriorem Galliam eonventu rusque peractis, avemu substitit, bello vindie turia, si quid de tribunia plebis, intereedenti a prosae, gravius a senatu eo titutum erae Et practe tum quidem illi civilium armorum Me fuit ea maeulam alias fuisse opinantur. Cn. Pompesus ita dictitabat, quod neque opem eonsummam, quaeri alit mi, neque populi exspectationem, quam de a ventu suo se rat, privatis opibus e stare posset, turbare omnia aetemus re volatiae. Alii timuima Meunt, ne eorum, quae primo consulatu Germanuspicia I eaque et interemtiones gemisset, Iationem reddere emeretur cum M. Cato identidem, nee sina jurejurando, denuntiaret, dela ram se nomen Ru simu a primum exerestum dimitimet eumque vulgo fore praedicarent, ut inprivatua redimet, Milanis exempla, reum auia armatis, nullam pudjudiem dicere Quot probabilius facit Asinius Pinlio, Pharsaliet acie eam lmstigatosque adversari Prospicientem, haec eum ad verbum dirime reserena a 'Hoe voluerunt tantia re a malis, C. Caesar eo demnatus emem, nisi ab exegestu maxilium peti aem. ' Quidam putant, aptum imperii eo ta tussine, malintraque auia et inimicorum viri Rugum occatione rapiendae dominationis, quam aetata

prim eme lmet. Quod existimam videbatur et Cisero, aeribens De Ossitata, ter libro, emper a carem in ore habuiam Euripidis vera , quoa alea

convertiti

Nam, si violandum eat jua regnandi gratia Violandum eat allis rebus pietatem eam.

25쪽

interflui, et sorinam, qui Iudum gladiatoriam ema

aedificatum naideravit, et ex eo urendine es

vivio eratequenti dediti Dein, post Mia meam mulis etruximo pratrino ad vinlaesum junetis, o uvium inmiter modio eo tam inmmua est et, eum, luminibus exstinetia, demaalmeto diu ere hundua, tandem adducem, dum mperio, Per . v timianos tramites pedibu evaiat eo emturive e horte ad Rubiconem sumen, qui prim iis qua is erat, Paulam cematitit ae reputana, quantum moliretur, e a1-raua ad prurim , 'Etiam nune,' inqui regredi pomum et quod a ponti lam

transierimus, vinnis armis agenda erunt.'

32. Cunctanti ostentum tiae Baetum ea mutam, eximis magnitudine et forina, in proram a dens, 'Pente apparuit arandine ea nar ad quem Budiendum, eum, mala pastorea, lammi etiam enatationibu milites eone Ement, interque eo et aeneatores, mpta ab uno ludi, alluit ad me et, ingenti spiritu Maleum exorsus, pertendit ad Qte ram ripam Tune Cimae, 'EM , ' inquit, 'quo Deorum tanta et inimleorum iniquum vocati aetacea est inquitii 43. Atque ita trajecto exemi, adhibitis tri obunis avitis, qui pulsi supervenerant m concinno fidem militiam, sena a veste a pectore discisa 4 meavit. Existimatur etiam equestrea ensu Pol citus singulis quo accidit o me satiar nam,

eum in adloquendo exhortandoque, saepius distum laeva mantis ostentans, astimaret, ae ad satismelenis dum omnibus, Per quos dignitatem suam de aurua emet annulum quoque aequo animo detracturum sibi extrema meis, es facilius erat ridere ea

domaum, quam audire, pro victo Meest, quod vu

26쪽

au in te atur premimumque jus armularum eum minibus quadringenis, sama distulae M. Ordo et summa rerum, quas deinceps ge

ait, sic se habenti Picenum, Umbriam, Etruriam, Meupavit et L. Domitio, qui, per tumultum in cessor ei nominatus Corfinium praesidio tenebat, in deditionem redacto, atque dimisso, secundum SM rum mare Brundisium tetendit, quo consulas P-siusque eonfiigerant, quamprimum transfietatureos frustra per omnes moras emtu hibere conatus, Romam iter eonvertit appellatisque de re publici, Patribus, validissimas Pompeii copias, quae sub imhus legati m. Petreio et L. Ahanio, et Μ. --rone, in Hispania erant, invasit professus ante imis auo ire se ad exercitum sine duce, et inde x vennuum ad ducem sine exercitu. quamquam obsidionem assim, quas sibi in itinere portas clam aerat, summique humentariae rei penuria retardante, brevi tamen omnia subist. 36. Hine Urbe repetita, in Macedoniam 2 gressus, elum, per quatuor paene menses maxumis obsessum operibus, ad extremum Pharsalieo proelio fudit; et fugientem Alexandriam perseeutu ut occisum deprehendit, eum Ptolemaeo rege, a quo sibi quoque insidias tendi uidebat, bellum sane dins unum gemit, neque lae neque te ore equo, sed hieme anni, et intra moenia copiosissimi ne soti. Iertissimi hostis, nops ipse rerum omnium, atque imparatus. Regnum AEgypti victor Cleopatri se trique ejus minori permisit veritus provinciama cere, ne quandoque, violentiorem praesidem nacis, novarum rerum materia esse Ab Alexandri in Syriam, et inde Pontum, transiit, urgentibus de Pharnae nuntiis que mithridatis Magni filium, o tune oecasione temporum bellantem, jamque multia Plici successu praeser em intra quintum, quam LMierat, diem, quatuor, quibus in eo pectum venit, binis, una progigavit avis inedio muremorans-

27쪽

Pompei Maetatem, ut prias a maeum dis dein linelli genere hostium intulam Dehine Sespumae aera am, reliquia paritum in Ahia refoventes, devicit Pompeii liberim iurari viti M. omnibus milibus hellis nullam addim,

iam Per tigatos suos, pamus est quorum C. Curiola Amia periit C. Antonius in murteo in adverisaariorum aevenit potestatem P. Dolabina clamem in eodem myrteo, Cn. Domitius Calvinus in Pimis

exemtum amiserunt. Pae prosperiime ae eae, ne

ancipiti quidem unquam festum P terquam bis, dimi vit semes ad Dynhachium, ubi prima, non Instante Pompeio, negavit eum in re sciret iterum in Hispania ultimo praelis, eum, desperatis risu

etiam de eo tamenta nee emitavit.

37. Consectis hestia, quinquis triumphari

post devictum Scipionem quater eodem me e se interjectis diebus et rumus ames, post superatos Pompeii liberos. Primum et ex uentisalmum triumphum egit Gallicum, sequentem Alexandrinum, d inde Pontieum, hine proximum Ameanum, novi almum Hispaniensem, diverso quemque προ tu et Instrumento Gallis triumphi die, Velabrum prin-teminens, paene eurru excusau ia, axe dimactor admenditque Capitolium ad Iumina, quadraginta es phantis dextra atque sinistri, ly uinos gestanti a. Pontico triumpho inter pompae sereula, trium MN horam In tulit titulum, VENI VIDI VICI oum aeta bini significantem, iam easteri, aed eleritermineti notam.

M. Veteranis legionibus, praedae nomine, la dites singulos super bina sestertia, quae initio in

valla tumulatis numeraverat, vicena millia num in dedit Asaignarit et agros, sed non eontinuos, nequis Possessorum opineretur. Popula, Praeter is menti denos modios, ae totidem oles libras, trem a quoque nun-os, quos ominus olim erat, viritim

28쪽

nuam etiam habitationein Romae usque ad imis millia nummam in Italia rum ultra quingen- se inruos, remiti Adjecit epulum ac Viscerationem, et, post Hispaniensem victoriam, duo prandia Nam, mirius parce, neque pro liberalitate sua, praebitum judicaret, quinto post die aliud largimimum Praebuiti M. Edidit spectacula varii generia munu gladiatorium lados etiam regumaum Urbe tota,

et quidem per omnium linguarum histriones ratem Cime ea, athletas, naumachiam. uneris in soro pugnavit Furius Leptinus, stirpe Praetoria, et is Capenus, senator quondam, aetorque musamnurinthiinam satiaverim Asiae Bithyniaeque pri iapum liber Ludis Decimus Laberius, eques Romanua, mimum suum egit donatusque quingentia testertii et annula aureo, amaum in quatumdecime scena Per meheatram transiit Circentibus, spatio circi ab utraque parte producto, et in gyrum Euripo addito, quacrigas bigasque et equos deautiorios agutaveriint nobiliatim juvenea. Trojam iuia turma duplex, majorum minorumque Puer m. ven tiones edita per dies quinque ne novissime Pugna divisa in duas acies quingenia peditibus, elephantis vicenia, trilaenia equitibus hine et inde commissis. Nam quo laxius dimicaretur, sublata metae, imust earum lacum bina castra ex adverso oonstituta erant. Athlatae, stadio ad tempus exstructo, in risone Martii Campi certaverunt per triduum. Navali praelio, in minore Codeta desomo Iam biremes ac triremes quadriremesque Tyria et gyptia Maala Infigno Pugnatorum numero conflixerunt. Ad quae omnia specta In tantum undique oonfluxit homunum, ut Plerique advenae, aut inter vicos aut inter .via tabemaculis mitia, manerent Re turba elisi exanimatique sint plurimi, et in his duo

amat res.

40. Converam hine ad ordinandum. respublieae

29쪽

inmani, sustini eoneri damulaeni, vitis pontiferari,

per interealandi nemina adeo turbatoa, ut nequa memium seria aestati, neque vindem aram auctumno eo interent. Annumque ad eunum olla omnia motavit, ut dimentorum exaginta quinque dierum mare, et late uario menae a lavis, unu diea quarto quoque anno intercalaretur. Quo a dira magis in posterum ex Calandis Ianuariis novis lanis Porumratio congrueret, inter Novembrem ae meam-Mem me em interjecit duos alios fuitque is anm quo haec eo uiuebantur, quindecim mmmum, eum Interealario, qui ex onmetudine in eum annum Inciderat.

4I. Senatum a Nerit patricios allegit Prae.

torum, aedilium, quaestim , minorum etiam m sistratuum, numerum a Barit nudato opere .censorio, aut sententia judicum de ambitu indemnatos, remitui Comitia eum popula partitus est; ut, Meptis eo ulatas ompetitori a de aetero

alumem eandidatorum, pro parte dimidia, quos P Pulas vellet, primuntiarinitur pro parte alari quoavae edidimeti Et edebat per Ithinoa, reum tribus mimos, scriptur brevit Caesar Dictato illi tauhu Commendo vobis illum et illam, ut vestrum in suam dignitatem teneanti' Admisit ad honores et proscriptorum liberos. Judicia ad duo

genera uiaeum redegit, equestris Minis ne en torii tribunos aerarios, quod erat tertium, sustuliti Reeensum populi, nee more nee lae solito, sed vicatu per dominos inmalariam, egit atque R viginti tre nusque missi caecipientium frume tum Publim, adcentum quinquagintaretraxi AR ne qui novi coetus recentionis ea , moveri quando. que possent, instituit, quotannia in demortuorum locum, ex iis qui receniat non essent, subsortitio Praetore fiereti

M. Octoginta autem Gium missibus in transis inma eo a diatributis, ut exhausta quoquu

30쪽

Misequentia suppeteret, anxit, Ne quis civis

major annis viginti minorve quastraginta, qui a eramento non teneretur, plus triennio continuo Italia abesset neu quis amatoria filius, nisi eontubemalia aut comes magistratis, peregre preficisceretur nevehi, qui pecuariam sacerent, minus tertia parte P herum Ingenuorum inter Pastores haberent. --nesque medicinam Roma professos, et liberalium artium doctores, quo libentius et .s Urbem ine larent, et astae appeterent, vitate donavi De euntis mutula, jore novarum tabularum e spectassime, quae erebro movebatur, decrevit tandem, ut debitores creditoribus satisfacerent per aestim Monem po revinum, quanti quasque ante esu hellum ompar ment, deducto summa aeris allent, a quid usurae nomine numeratum aut perscriptum uisset qui eonditione quarta pars sere crediti d Peribat. Cuncta in in praeter antiquitus eo utituta, distri M. Poenas facinorum auxit et eum Muplatea eo facilius Mesem se obligarent, quod i

mris patrimoniis exsulabant ut Cicero ambit , pariaricidas honis omnibus, reliquos dimidia parte, murutarit.

43. Jus laboriosissime a severias e dist.

-etundarum convicto etiam ordine senatorio m viti Diremit nuptias praetorii viri, qui digressam amarito post biduum atatim duxerat, quamvis sine probri suspicione Perminarum mercium portoria institui Getiearum usum, item eo hyliatas e tia, et margaritarum, nisi Metia permnis et aetatibus, perque certos dies, ademit. -- Bespue sum .inariam exercuit, dispositis ore macellam e tombus, qui opsonia contra vetitum munerant, de et remque ad se, submissis nonnunquam noto traatque militibus, qui, si qua ustode sesiniment, jam apposita e triclinio ausinent.

44. Jam dei md i instruendaque Urbe, item de tuendo ampliandoque imperio, plura ac majora