장음표시 사용
411쪽
ti et te action a sili introduile parci' squil e la bonite sol qui autoris . reprendi est 'Obj et qui nous apparitent Ont uia aut re est
Notis Xamin et Ons fur celle aclion en si psilii ton 'une hos ei nil dinent paybe , quanti ellera leu, en saueii de qui et contre qui, et que en est i 'esset D.
II faut que a omine ne fiat Pas diae.
II. ne somni est celassi due tors hin qu 'elle 'est e vertad uiae obligation pure mentia tu relle. C est Ourquoi Pomponius it remans te cas oti on e ut re- leui par se main uiae cho se quJoni'avait pas te roi d 'exiger 1 ; si onci' payύst et , on ne petit plus a si poter D. Le ch Ose saltos ei conshquence 'un devoi ou 'un servi qa remptim eum si rent uia exemple uiri assi anchi se croyaut obligo a Certain Services en vers On patron, 'en est acquit o Juliendi qu'il ira leti Droclame , et gard bieu que par erre u ilait crura ui de oti ces ser ices, tin asi rati hi tant naturelle metit obliges ceria in services laver Son patro 3 D. si 'ille 'ostio in acquiit de ces services hien que Sol par
412쪽
39 LIB. XII. PANDECTARU TII . f. ab eo desideraretur, cum patrono decidit pecunia, et solvit mep tere non potes n. l. 6. g. II. lib. 26. ad ed. Quinetiam, quamvis has ossiciales operas soli patrono debeat et harum nomine delegari libet tus Don possit tamen re si solverit ossiciales delegatus, non potest condicere meque ei cui solvit creditori, cui alterius contemplatione Solutum est, quique Suum re cipit, neque patrono, quia natura ei debentur . . . II. N. Sed si solue rit. III. Aliud naturalis obligationis exemplum est, lite quae in t patrem et silium, servum et dominum consistit. De qua ita sei
u Quaesitum est si pater filio crediderit, isque emancipatus OI- at, an repetere possit ' Respondit, si nillil ex peculio apud patrem reman Serit I), non repetiturum. Nam manere naturalem obligationem argumento esse quod extraneo agente intra annum
de peculio , deduceret pater quod sibi filius debuisset n. l. 38. g. r. lib. . quae St. 6 Contra et , si paler quod silio debuisset, eidem emancipalo
solverit, non repetet. Nam hic quoque manere naturalem obliga tionem eodem argumento probaturo quod si extraneus intra an num de peculi agat, etiam quod pater ei debui S Seb, compu
re Eademque erunt et si extraneus heres exheredato silio solverit id quod ei pater debuisset v. d. l. 38. g. 2. Simili ratione , re si quod dominus servo debuit, manumiSSO Solvit, quamvis existimans ei aliqua teneri actione , tamen repetere non poterit, quia naturale agnovit debitum Ut enim libertas naturali jure contini tur, et dominatio ex gentium jure introducta est, ita debit vel non debiti ratio, in condictione naturaliter ii telligenda est . l. 6c Tryphon lib. . di Sput. Ut servus naturaliter creditor domini sui esse potest, ita vice versa, domin et cuivis alteri u naturaliter etiam servus obligatur. Et ideo, si quis nomine ejus solvat, vel ipse manumissus ut Pom-
1 Nam si quid mansisset, pater ex eo peculio sibi solvisse videretur; isdeoque Soluta esset naturalis obligatio filii. α Id est, vice Ver .
413쪽
si anchi en ave ur 'un utre, et que ilassi anchi ait ait o qui tui es ait commandy, i ne petit si clamet auculi salaire a cetigari , ni de On patron, ni de elui poli qui illa travaillsi, yant remplice devoi oblig envers ceraernier, seu lenient en considhrationde On patron, Our qu'il est natu rellem en d satre emit ila fuit M. III. utre exemplo de 'obligation natur elle, tir des apporis δ' uia phre , sola sit et 'tin mali re a son es clave. fricanus di hcet gard demandi si dans te casmii uti phre aurai proth de ' i geni a foti iis, et oti te fit aurait endu et argent aprsis Sonsim ancipation , te is ourra: te ophter commori'ayant indument paysi. J'a rhpotidia uli no e oux ait pas, 'il ne restat rien deson pecule si dans es maius de sun phre, 'obligation natu relle di sit en vers son phre subsistant Oujour aprhs 'o mancipation pui Sque si rin rhancte di sit potii suiuat te phre dans ann hepour hir paysi 'une somni fur e sicut de ce dernier qui uires terait, e phre potarrat releni cet te somni surcie sicule quis ei ait diu son sit D. Q Si au contraire u uti phre avait pay k soti sits e uli tui dex ait, api hs 'avo iri mancipsi, ille sera it poliat admis , leuo psiter; car e S hmes ais Ons pro uvent que 'obligation naturelle subsiste, Puisque si uia rhancter tranger Oursui vati datis 'aunhe, fur lepecule uitis, e qui tui sera it u parce iis, on comprendi ait dans soni sicut e ce doni te phre et ait obit eur en vers tui .ucit en erat de moriae si e phre vati dos hsirit son sit , et quelli sirilier hirangor qu'il aurait institu est pay au sit c qui tui
414쪽
39 LIB. XII. PANDECTARUM TIT. VI.ponius scribit' ex peculio 1 cujus liberam administrationem habeat, repeti non poterita et ob id et si te jussor pro servo ac 'ceptus tenetur , et pignus pro eo datum tenebitur; et Si servus
sit peculi administrationstiti habet, rem pignori in id quod de beat, dederit, utilis pignoratilia reddenda est . l. 3. Paul. lib. IO.nd Sab.
IV. diem . . quod pupillus sine tutoris auctoritate mutuum accepit, et locupletior actu est, Si pube sactus Solvat, nou repetit n. d. l. 3. g. L. si am hoc natura aequum est, u minem cum alterius detrimento seri locupletiorem . l. c. Omp. lib. I. ad Sab. Contra autem, si v quod pupillus sine et tu oris auctoritate stipulatili promiserit, solverit, ejus repeliti est; quia uec natura debet n. l. i. eratius, lib. 6. inem bran. V. Debitum etiam dici inus quod quis in paenam crinii uis aut Ontumaciae solvit.
Hinc de damnato ambilus, qui restituitur in integrum, dicitur quod re non tamen pecuniam 3 recipit . l. i. g . . de leg. uti
iambitus Modest. lib. 2. de Poenis. Unde haec regula se Poenae non solent repeti uurn depens desunt . . . I. Ulp. lib. 68 ad ed. VI. In quibus causis compensatio non admittitur, non ideo minusquis vere debet, quamvis ipsi ex alia causa debeatur. Igitur, si qui invIcem creditor idemque debitor est, in tri casibus in quibus compensatio locum non habet, si solvi, non habet con dictio notia veluti indebili soluti, sed sui crediti repetitionem . l. 3o. Ulp. lib. IO disput. VII. lnterdum ipsa solutio sacit ut quod alioquin prius indebitum esset, debilum videatur ut in specie de qua sic rescribunt Diocl. et M a X. re Citra mandalum ab alio re distracta, dominus evicta re, Plob praecedens vitium satis emptori aci iis, non indebitum praetendere potest sed per hujusmodi actum, ratum contractum ha
si Legendum et expeculios duo cnim casus hic proponuntur primus, quo mari Umissus solvit lle quo adhuc servus solvit ex peculio cultis liberam administrationem habet. , In Basil his si sine recte. 3 Poenam scilicet centum aureorum quam solvit. Atqui tamen emptori non erat obligatus, quum citra ipsius mandatum res vendita esset Verum solvendo ratum habet contractum , et ratum habendo sit debitor ejus quod solvit.
415쪽
imponitus, opsi terra summe paysi : 'est otii quoi elui qui se Sera porto cautioni Our 'es clave , sera tenu de payer te age priae donni poli sui etsi de s det te sera ala Llement donno et si lega ge a sit donni par via esclave qui avai l 'administration de sonpecule, it aura action pignsiratice poli se te satre restituer n. IV. me hirae, par exemplo Mors su 'un pupille a sui ura em- prunt sans 'autori sation de sola uleiar, si et emprunt a tourn ason prosit, et quJayant atteint 'age de puberthri ait endu a somnieem prunibe, 'action en si polition 'aurata lieu D. 6 Carciloquii natu relle 'oppos , e que person ne ne 'enri chis se ii di iriment 'auli ui . Mai S au contraire, 0 si uia pupille a payyce u i avait promissans 'autori salion de son in letir u), i petit te opsi ter comme in dument paysi , parce qu ili blattia monae naturei lement Obligo n. V. Ous appeton aussi ne hos duc, e que que qu'Un pay comine rosultant 'une pes in is laquelle uti crime ii Due si sobhissa iace is lacio a donni lien D 'oti sui que elui qui os resti lusi et enlier conire ii iuge ment qui 'avait condam hi omni coopable 'in trigiles, me Hphte
cependant poliat 'amen de 3 qu 'il a paysi is
De la leni cel te rogi qui a disi pay comine pei ne 'est pas susceptibi de spolition n. VI. Dans es cas oti a compensat Ion 'est pas admissi bie, ndobile ur 'est a moltis lenia de a det te, quoi ita 'on ut dolve illa illo ursis ini-mhmo. Α in si si elui qui est cri ancier et dύbitetit en hine tenas, dans
te cas oti a compensation 'a pasciteti, ne potirra ophter Omme indu e ulit aura payb; mais it aura action potir si poter e quilui ora dii is ni-moriae D. VI l. Queique sol le pate meri lui-m hine ait quo e qui 'a ille ursia 'hlait a dii paral l 'avoir silo comme datis 'esphce de ce res crit de Dioclolien et Maximie n. D Si ne hos a th vendiae saris mandat par elui is qui ellen apparien ait pas, colui qui en est sicilement proprii latre ne eulpa repsi te ceriu' illa payod 'acq usi reui pota tisi vincer, oui OUrsi Il aut ire ex eculio ; cariti propos e ci deux question dans in pre in thre '' est 'assisane hi qui a pay datis 'autre , 'est 'es clave qui a paye de soli phcui doni ii vati 'administration.
et On it datis es Basiliques si sine, et cotte leson do it en esset tre
416쪽
396 LIB. XLI. PΑΝDECTARUM VI Τ. VI.buisse probans, a se debitum ostendit esse Solutum n. l. . .
VIII. Vidimus quando debitum videatur Debili autem soluti nora est repetitio, quamvis soluti persecta non fuerit, adeoque Solveritem non liberaverit. Talem umeratius casum refert ut quis id quod solverit, repetere non possit, quasi debitum dederit nec iam 'ti liberetur, velit si is qui quiani certum hominem deberet statu liberum 1 d derit: nam ideo eum non liberari, quod non id plenum stipulatoris o In nem fecerit, nec tamen repetere eum posse, quod debitum de derit is l. 65. Gaius, lib. Singulari de ca5ibus.
Hactenus de debito solutori jam videndum quid indebitum vi
IX. Maxime indebitum solutum esse paret, quum ex ea Causa S OI- itur qude unam non extitit, sed putatur extitisSe.
V. G. M sed et si me putem tibi aut Titio proini Sisse , quum , aut ne uir uni ac litui sit, aut Titii persona in stipulatione comprehensa non sit I), et Titi solvero; repetere a Titi poter D. l. 22. ΡOmp. lib. I. ad Sab , Secunda mecies indebili. X. lem indebitum solvitur, quod ex ea causa solvitur, quae jure non valuit esse tua non habuit.
Nam ex his omnibus causis quae jure non valuerunt, Vel non habuerunt effectu ut Secti a per errore in solutione, condictioni lO-cus eri n. l. 5 . apin lib. 2. HwSt. Hi uc re si quid ex testamen o solutum sit, quod postea salsum, vel in ollicio sutia, vel irritum, vel ruptura apparuerit, repetetur Vel si post multum temporis emerserit aes alienum, vel codicilli diu celati, prolati sunt qui ademptionem coylinent legatorum soluto ruin, vel diminutionem per hoc sui aliis quoque legata relicta Sunt . . . . I. Ulp. lib. 1 G ad Fab.
1 Et quidem facto debitoris talem factum Tinge dominum eumdemque a quo Stichus debebatur, reliquisse libertatem Sticho sub conditione , et mehei edem debitoris , pendente libertatis conditione , Stichum solvisse. a Hoc posteriore casu, debetur quidem , sed Titio cui solvi non Opo tet, indebile solvitura quod sufficit, hi videli ius a, Π. O.
417쪽
mainteriant e quere' est qu'une hos e indue.
nulles en droit, ii qui, 'Ont Oint ii 'esset, soni suscepti bles de sipolition comme indument payi e D. C est potirquoi re e que illi fritie institu si a paysi consormsi mentali disposit ons 'un testamen qui depuis aura te si claro salix, in ossicie ux nul et casssi commeriet, potiri aratre siphlsi Il en sera tde me me si, prἡ uti laps de tem considύrable on docotavrai de nouvelle deites decla succession ou stri' on proditisattin codicile demetir cache, par teque les leg paysis se trOuveratent annulldsou dimitiusis par de Ita satis Dd 'autres personiae D.
1 Par te ait dia debite ur On suppos que te mali re qui devait ourni r 'es clave, a donii lui-mὰ me la liberte fous condition . et es clave, et quee'est''hfritie dura sibileur qui a livr l' es clave avant queri condition de salibert scit romptie. a Datis e derriter eas ce qui est illi 'est en esset, mais oti pale indliment a Tilius , quia n'ίi ait a duo e qui sussit, commeinde verra ci-aprὸ H. O.
418쪽
398 Lil'. XII. ANDECTARU ΤΙΤ. VI. V. G. a Servo manumisso fidei commissum ita reliquit, si ad libertatem ex testament pervenerit. os acceptam sine i judice pecuniam ingenuus pronunciatus est. In debiti si deicommissi repe
Consonat quod rescribunt Diocl. et Max. Fidei commissum vel legatum indebitum per errorem sacti Solutum , repeti posse explorati juris est . . . Od. h. t. XI. Aliam specie in refert Julianus in qua ex causa quae jure non valet, solutum est. Ita ille Servum meum nesciens a te emi pecuniamque ibi solvi 3). Eam me a te repetiturum, et eo nomine condictionem mihi esse omnimodo puto ; Sive scisses meum Sse, sive ignorasses n. l. 37. dii l. lib. 3. ad Uraelum Docem. Aliud exe inplum habes causae quae non valet, Scilicet si promissae suerint usurae ultra legitimum modum. M Supra duplum autem Surae, et u Surarum Surae, nec in stipulatum deduci nec exigi possunt, et Olulae repetuntur, quemadmodum suturarum usura rum usurpe D. l. 26. . I. Ulp lib. 26. ad ed. Obiter nota, si sors adhuc debeatur, O inmodius esse eas orti
imputari quam repeli. Ita Ulpianus Si non sortem quis , sed usuras indebitas solvit, repetere non poterit, si sortis debit sc solvii. Sed si supra legitimum modum Solvit, D. Severus rescripsit quo jure utimur)repeli quidern non posse, sed sorti imputandum; et si postea sori msolvit, sortem quasi indebitam repeti posse. Proinde et si ante sors suerit soluta, Stirae supra legitimum modum solutae, quasi sors indebita repetuntur. Quid si simul solverii Poterit dici, et tunc repetitionem locum habere . d. l. 26.
1 Dicit sine iudice nam indebitum ex causa judicati solutum non repe
a Desecit enim conditio fidei commissi si quidem , quum fuerit ingenuus mora et Venit ad libertatem ex testamento die dicas hanc conditio Nem insuper habendam suisse ut impossibilem. Nam quum dubitaretur an esset ingenuus adeoque an ex testamento libertatem consequeretur, potuit hoc in conditione poni. Ita Cujacius. Pacius aliter solvit, censetque hominem revera suisse servum , non ingenuum , et per errorem judicis suisse pronunciatum ingenuum quod colli git ex his egis verbis , sero manu misso. Unde sequitur conditionem non suisse impossibilem , sed defecisse, quum ex sentcntia judicis , non ex testa mento quo libertas fidei commissaria ei relicta erat, acceperit libertatem. 3 Patet esse solutam ex causa quae non valet Q emptio enim rei suae non
419쪽
XI. Julion apporte uno aut re es phce dans laquelle ou a paydio urti ne catis nullo en diribit u Si dil-il, ne ac Lan pas que 'olait
mota es clave que 'achelai de votis, e votis en a payd e pri 3 ;
nulle, dans cellii 'inisii his qui ex ch don te aux tWgal u iam petit Di stipulerit exiger es intereis au dela dii do utile, ni tes intersiis des in toro ls. 'iis oti sitsi paysis, On Ourra es sipoter D. Observe en passant que si te principat res le da, on petit endhduit se es intdret paysis au lien de Ies opsiter. Jlpien dii a cetigaris si Lors tu'on a payo, non te capital, at Sles in lorhis qui, 'otaientias diis, On ne petat pascies si phter, tantque e principat reste do c); mais si oti a payh des in thr his au dessus duci aiax dgat, 'em pereur ovi re a dii datis uti rescrit et te est noti edi Oit 'lu'on ne potavait pasis a sirit les ophter mais qui ou es impulerati surcle principalpen Sorte que si te palement dii capita asto esse riuo par a sui te en tota lith onio urra rhi sitor ce qui aura sit Hindument payd. Si te principat a sito paysi, et ii 'aut sirieti rement a cepaiemen te intἡrdis au-dessus ducialis si x par a tot alent, si aus si
1 Le luris consulte dit raras fragi ment parce qu'On ne petit δε repeter e qui a tsi in illiment pay en verti de la hos jugsie , comme ora leo erra
2 La condition ti id sit commis 'Fiat pa suscepti ble 'exέcution , at tendi que te si di i cominissa irem libre 'aias a quis la liberi e verti datestament. Qu'omne dis pas que la cotidition a diatre regari si comme Dulle comme tati impossibi eri a comme on do ut ait 'it hiat tis libre, ou 'ildevait obteni la liberi par testament, ceti condition avait pia voi lieu. Telle est fur cette lolci' opinion de Cuicis. Pacius explique la hos aut remetit it dit que cet homine tali re lementes clave et non n libre , et quem' est par erreti que te iuste 'atagelar tisicii bre, opinion qu'i foci de surcies incit declario sero manumisso 'oti fuitque la condition n'sitaitia impossibi , mais a seu lenient cesssi 'avoir iura
parce que te iuge 'a Fclari , si libre, et 'lu'it,' has aequis a liberi envertia dia testament 'aprhs tequel elle lui avai sit lais, si par id si commis. 3 Il est vident que e palement aiat sal sans cause, parce qu'Ou ne
420쪽
coo LIB. XII. ANDECTARUM IT VI. simillier rescribit Philippus In debitas usuras etiamsi ante sor-lem solutae non fuerint, ac propterea minuere eam non potuerint, sed post sortem redditam x creditori suerint alae, exclusa veteris juris varietate I), repeti posse perpensa ratione firmatum est .
Tertia vectes indebili. XII. In debitum etiam videtur quod ex ea causa solvitur quae conditione suspenditur. Hoc obtinet etsi conditio erat quae penderet ab arbitrio debitoris qui solvit, nec videtur eam solvendo implere. Noe docet Celsus Ita ille Qui promisit, si aliqui . a se sactum sit, vel quia in aliquid lactum sit dare se decem : si priusquam id sacium fuerit,indod promisit dederit, non videbitur secisse quod promisit , atque ideo repetere potest D. l. 4 8. lib. 6 dig.
Observandum quod re sub conditione debitum per errorem solii tum , pendente quidem conditione repetitur; conditione autem existente, repeti non potest. l. 6. Pomp. lib. 15 ad Sab. Uno caSti, nec pendente conditione repete tur; scilicet si is qui solvit, in casum quo deficeret conditio, tantumdem ex alia causa debiturus it. Hinciaulus reprobans quod plerique in specie sequenti pulant, ait umbi autem quis quod pure debet, sub conditione novandi animo promisit, plerique putant pendente novatione solutum repetere posse; quia, ex qua obligatione Solvat, adhuc incertum sit. Idemque esse etiam si diversa personas ponas eamdem pecuniarn pure et sub conditione novandi animo promisisse. Sed hoc dissi miles 3 est. In stipulatione enim pura et conditionali eumdem debiturum certum est . l. 6O. g. I lib. 3. MinSt.
1 Aut simul cum sorte. a Circa usurarum indebile solutarum imputationem nulla fuit apud veteres dissensiori circa earum repetitionem fuit. Quidam existimabant eas non repeti quia quamvis ex coti tractibus stricti iuris, surae ex Ora non debean
tur, tamen propter moram solutae , VidebBntur non omnino sine causa so
lutae. Vid. Cujac ad h. l. 3 Id est, sed dissimilis utraque species Quum sunt diversae personaequarum altera sub conditione expromisit rideo is qui pendente conditione
Solvit, repetere potest, quia non Um certum est eum debiturum contra iu4pecie proposita, certum est cum debiturum.