장음표시 사용
401쪽
son esset, OuS ave cependant commis ne acti On sis hon note en
tant et argent que la valeur de troupeaux sito urn hs datis a cas ii iis auraient phri par de cause natu relles o sortuites, parceque, dans e cas, it serat constitu si en demetire si n. Ce qui syaccorde ave ce que dit aut, que u un es clave Jant
equ er goge prsitendat ne te reni re qu'aprhs avo i resula sommedo ut celassiti tali te gage , qu alor iiii autre es clave tui avarit payocet te somnie, avait reiiro te bassin On a demandsi si ce derni et avait potion contre lui poli ropsi ter On argent, et On ausi ponitu que si Celui qui avait resti e bassii en age vati sumu'ilis' apparien ait
VOl, et que par conssiquent ii tali tenura rendi e 'argent ii 'ild 'ait resu dii se conixes clave potir se solis traire is 'action dii volo. ObServe en passant que u si te rhteur avait ignor que 'obj et
1 V. Ι sau observe que si quel lu'un a extorqu si quelque cho sepou restitueri qu'il sitati obligh de restituer, Lyra aclion contrelui potir siphter e qu'il a extor lusi sur-to ut 'iliai ait obligo endroit strici de restitue ceriu' illa restitu si mais que sici 'obligation
402쪽
bonae fidei suisset obligatus, sufficit actio ex illo contractu ad rea petendum quod extorsit. Hoc docet Paulus. Ita ille Si ob rem locatam tibi, vol venis dilani a te , vel mandalam I), ut redderes , pecuniam acceper s, habebo tecum ex locato vel vendito , vel mari dati actionem D. re Quod si, ut id quod ex testamento, vel ex stipulatu debebas, redderes mihi, pecuniam tibi dederima condicti duntaxat pecuniae datae eo nomine erit. Idque et Omponius Scribit . . . . I lib. 5. ad Plaut. . ob turpem causam ali aliud exemplum est: si ego quamvis immunis a militia, dedi ossiciali ne ad delectum citare r. Ita enim rescribunt Diocl. et Max. Quod evitandi tyrocin Icausa dedisse te apud Ornpetentem iudicem ei de quo quereris, in dubia probationis luce constiteritu instantia ejus recipies
qui memor censum public de , post restitutionern pecuniae, etiam concussionis crimen indultum esse non patietur . l. 3. Od.
h. sit. Nulla autem videtur turpitudo accipientis in specie sequenti Scilicet, re si ibi iudicium et dedero ui fugitivum meum in dices, vel surem rerum mearum non poterit repeti quod datum est. Nec enim turpiter accepisti . . . . . Ulp. lib. 26. ad ed. Obiter nota Quod si a fugitivo meo acceperis ne eum indicares , coudicere 3 tibi hoc quasi uri possum. Sed si ipse sue indicium a me accepit, vel suris vel fugitivi socius , puto condic
Quod re si a servo meo pecuniam quis accepisset, ne surtum ab eo .ctum indicaret, sive indicasset, sive non , repetitionem 5
1 V. G. ex mandato meo a te emptnm.
et Indicium est merces quae datur alicui ut quid indicet. 3 Non hac condictione sed furtiora. Quum enim lianc pecuniam a fugitivo accipis, sciens meam esse, hoc ipso hujus surtum facis. Hane conditionem ob tur Pem GuSam. 5 Per rei indicati nem aut actionem ad exhibendum quum serVus meus pecuniam ex li, causa non potuerit alie uaro.
403쪽
DE 'ACΤ. DE CHOS DONΝkE OUR CAUSE si sis 383 de res liliae ne resultat que 'un contra de boniae sol, ii sui litd 'iuienter contre lui l 'aclion qui Dal de e contrat. Co qui si consorine Dia doctrine de aut Si dii ii vo usave resu de 'argent Poti re nil remne cho se qu' Oti Ous avait oude, oumu'on votas Maii doni si a vendre, Ou qu 'On Ous avait charghd'acheter 1), votis te alor passibi dees 'action decla location, de la veni o dii mandat M. . Ei si e votis a donii si est argenti Our me endre ce que votis devie me reti ire en vertii 'un es lamen Ou 'une promesse, en' aurai actioni inire volas quel Our 'argent que je Ous aurai donnsi. Te es lavis de Pomponi US D. V. Volci uti ulre exemple de la hos donia si potar ne causedsishon hie. Si bien que e sus se exempt de service militaire, 'aidonia de 'argent potiri potnt satre partie de la levsie de troupes h uti dos ossicier chargh de laria ire. Carmi icthiten et Maximien disent dans un rescrita in vo us
. Si e voti ai donlisi uneusicompenses et potirim'avoi Indi ausi elie uitiis' hi ait retiro monis clave fugitis, ou celui qui 'avait volo, je ne seratio in admis Drsipsi ter ce que e voris aurai donii si parceque ous 'auregi Oint saltine action destio nupte en te recevant . Observe en passant que si si 'esclave qui S 'est ensui de chogmo votis a donia de 'argent, sin de 'dire Oi ut par volas si celsi, 'aurai, Our Ous satre reni re et argent, l'action de lacho se voloe 3 mais si te voleti tui-mhme, ou te complice de cevoleuris de mori es clave sugilis, avait resu deci'argent de molpou se sic Ouvri risu in te sico uvrir, e pense que 'aurai l ac tion in re potitioni ou ce que e leur aurai donusi M. re Proculus a rhpondia que si uel qu'un avait requ deci 'argent
s ait, 'aurais action potar siphter 5 contre uici'argent ii ii lui
404쪽
sore ejus pecuniae Proculus respondit . l. 5. Julian lib. Q. ad
VI observandum superest quod rescribunt Diocl. et Max. . Quoties accipientis, On etiam daritis, turpi iuvenitur causa licet haec secuta suerit, datum condici tantum, non etiam usurae I)Peti possunt o l. . Od. h. t. q. I De ea datione in qua exstitur tur itudo an dantis quana acci lentis vel dantis an laxat. VII. Ubi autem et antis et accipientis turpitudo versalur, non posse repeti dicimus Pueluti si pecunia detur , ut male judicetur l. 3. Paul. lib. Io ad Siab. Ratio est quod in Pari causa possessor potior haberi debet v. l. 28. de Deg jur. Paul. lib. I9. ad ed. Sed si dedi, ut secundum me in bona causa judex pronunciaret', est quidem relatum I condictioni locum esse. Sed 3 hic quoque crimen contrahit judicem enim corrumpere videtur et non ita pridem Imperator noster constituit, litem eum per de re n. l. I. g. 2. Ulp. lib. 26. ad ed. Non solum quod datur judici, sed et quod datur procuratori
adversarii ad eum corrumpendum, turpiter datur, aveoque non repelitur.
Hinc Paulus procurator rei pecunia accepta damnari se PaSSus sit, et cum domino judicati agatur, tuebitur se doli mali exceptione. Nec hoc quod acceperit procurator, auferri ab eo O-test : nam tu CPiter accepta pecunia justius penes eum est qui de 'ceptus 5 sit, quam qui decepit n. l. . . Oli Ct Ct. UxCCPt. lib. 32. d. d.
v Idem, si ob stuprum datum sit, vel si quis in adulterio de-
i Hoc commune omnibus actionibus stricti iuris. α In libris aliquorum iurisconsultorum. 3 Horum sententiam improbat. Iudicem quodammodo corrumpere videtur, etiam is qui bonam causam habens, eum in suam sententiam transducit. 5 Melius est pecuniam esse apud eum qui pecuniae dulcedine LYmtus, id est, corruptus sit, quam apud eum qui decepit, H est, eum corrupit. Nam , in pari causa tur Pitudinis , Polior est cGIS POSSidcralis.
405쪽
ngte et de laiant de colui qui donne et de cemi qui recoit, Ore sentenient de a Par de cemi qui donne. VII. . Quandri y a crime de la part de elui qui reuolt, laus psitition de la hos doniahe 'est poliat admissible, Omine par exemple si uel qu'un a donne de 'argent a ui juge our mal
reur e qu'il aura reuit caesil est plus juste de laisseri quel au'unce qu'il a requio ur se laisse corro inpres 5), que de te satre reii dre ait corrupte ur qui te lui a donii , . . Hi en est de hine de 'argent donii poli pri decla prosti lution Ou our se racheter 'un adulthre dans eque oti a sitsi
1 Ce principe est commvn , oute les actions de droit strici. a Surde diverse opinion consigudes dans te livres de queique ju
406쪽
386 I. IB. XII. PAΝDECTARUM TIT. V. prehen SUS redemerit se, cessa enim repetitio 1 . I cIque Sabinus et Pegasus responderunt . . . Ulp. lib. I 6 ad ed. v Item, si dederit fur ne proderetur quoniam utriusque tur pitudo ei Satur, cessat repetitio . . . . . I.
Similiter rescribiton loninus Quum te propter turpem et
causam contra disciplinaria temporum meorum domum adversariae dedisse prosit 'aris, si ustra eam sibi restitui idesideras, quum iupiari causa, POSSCSSOLA Conditi melior habeatur . . . Od. h. it.
Item Ulpi antis: Sed quod meretrici datur, repeti non potest ut Labeo et Marcellus scribunt sed nova 3 ratione non ea c)quod utriusque turpitudo versatur, sed S solius dantis cillam enim turpiter facere quod sit meretrix non is turpiter accipere , quum sit meretrix D. d. l. 4. g. 3. VIII. Cessat quidem condictio quum turpitor datum; verum non videtur turpiter ii disse , qui dediti rem vetitam quidem lege humana, sed quam ignorabat. Sic accipe quod rescribunt Diocl. et Moxim. Si titilitem ad ego lium tuum procuratorem fecisti quum hoc legibus interdictum sit, ac propter hoc e puniam ei
numerasti quidquid ob causam datur est , causa non PCMta PS-titui ibi competens judex curae habebit n. l. 5. Od. de condist.
ob caras dat. ARTICULUS II. De eo quod ob turpem causam PromiSSum CSt. IX. Quod ex turpi causa promissum est, exigi non pote St. Hinc Antoninus ex cautione tua conveniri coeperis mul
si Hoc ita, nisi metus ipsi latus sit : hoc enim casu , quum ob tutel3m suam dederit, videtur propter fiones tam causam dedisse. Ila concilia hanc legem cum l. 7. S. I. ff. Mod mei caus supra , tib . d. v. n. 8. et Puta, ob stuprum cum ea committendum. 3 Id est, mira, insolenti, et veterum placitis contrariari talia enim saepe
Quae tamen vera erat Blio. 5 Supple sed quod solius dantis turpitudo versetur. 6 Et haec est ratio Labeonis et Marcelli quam Ulpianus nOoam Vocat, et improbata quamvis decisionem eorum probet.
407쪽
DE L A CT DE CHO SE DONNfE OUR CAUSE DE syr. 38 surpris Ilis' a pas isti a te sipsi ter i). Telle est en esse la pons de Sabinus et de oga sera et gard M.ti Lausi polition cesse aussi 'avo i lieu dans te casib Dii voleura doniasi de 'argent poliri' hire pas sic o uxert, parce qu'alor il a silit et turpitude des eu part D.
choses gales 'aille urs la condition de elui qui posshile est la
Ulpion dit ussiri me qu'on donne aisne iam me prosi tusiene petit pasciuiratre redem anith, vivant Labeo et Marcellus Moule-iois a Aison en est disserente 3), car ei 'estias parce qu iij a turpitude des eu cotes c), ais parce qu'elle 'existe sielle metit que de la par de elui qui donne 5h: 'iij a turpitude de lapar de celle qui se prostitue, ili' en alas 6 a rece Oiri qu Oului donne , parce qu 'elle a sui vi en celara' esprit de son silier n. VIII. A la sirit i D'y a pas 'actio poli celat qui donne equ'il est honleu de donnera mais elui qui donne potiri ne cho se contraires uno tot humain qu 'i ignore , D'est pas sipulsi donia erde cotte mani hi e C 'est aliis qu'il saut ente udre e que disent Dio-cthlien et Maximien ayant donno, ne procuratio uasinhrale ou sphciale Diali soldat poli la gestion de vos affaires, voti l 'aye et in thresso a les laire en tui comptantine Omme 'argent, quoique lacloi ' oppose, te mandat evantia tre gratuit, s'ili' pas ait vos assai res le juge aura Soli de voti faire renitie Otre argent M.
d. D. H. 8. a Par exemple Iour commetire te crime de prostitutio avst elle. 3 C' est , dire, extraordinatre et contraire aiax opinion resia es; a depare illes aisons Ont quali figes de nouoelles. 'est e que dit ournier, M. 3. Elc.
408쪽
388 LIB. XII. ANDECTARUM II . . lam pecuniam te accepisse ; sed ob turpem causam et quam ori prohibitum est in erepositati cautionem, ei qui superia re cogniturus est probandum est et eo impleto , absoluti sequetur . l. I. cod. h. Hoc obtine quamvis non solius creditoris , sed utriusque turpitudo versetur. Ita ioci et Max. realem te habuisse uxorern proponis : unde intelligi et consessionem lenocinia preces tuas continstre et aut de quantitatis ob lurpem causani exactioni locum non esse. Quam Vi enim utriusque turpitudo versatur. ac solutae quantitatis cessat repetitio I tamen ex hujusmodi ii putatione contra bonos mores interposita, denegandas esse actiones iuris auctoritate demonstratur i. l. 5. Od. h. t.
X. Quod si contigerit ut solutum fuerit hoc quod ex turpi causa
promissum is erat; si quidem creditoris solius turpitudo versa retur, Solutum repetitur per condictionem, Ob injustam causam.
Enimvero re perpetuo Sabinus probavit veterum opinionem existimantium, id quod ex injusta causa apud aliquem sit, posse condici in qua sententia etiam Celsus est . l. 6. Ulp. lib. 18.nd . b.
Igitur, si ex ea stipulatione quae per vir extorta esset, si exacta esset pecunia, repetitionem eSSe constat n. l. 7. Ompon. lib. 22.tid Sab. Secus si utriusque, et creditoris et ejus qui solvit, turpitudo
Hinc Paulus Dura ob turpem causam promiseris illo quam vis, si petat, exceptione doli mali vel in factum summovere eum
possis , tamen si Solveris, non Os Se te repetereri quoniam, Sublata proxima causa Stipulationis iape propter exceptionem inanis essPt, pristina causa , id est turpitudo, superesset. Porro autem si et dantis et accipientis turpis causa Sit, possessorem potiorem esse et ideo repolitio Dem cessare, tametsi ex stipulatione Solutum sit .
i Id est, quamvis, si tibi solutum est, non posset a te repeti atriention potes quo divomissum est exigere Ratio autem est quod insari eatis turpitudinis, Otior Sit causa Possidentis.
409쪽
qtie poli cel ut qui a regu , on aurait poli te sipsiterci' aclion , la-quelle donne lieu ne cause injuste. En esset, re Sabinus a constaminent si senilia 'opinion des an ciens qui valent admis la sipetition de 'argent donusii Our ne cause injuste telle est aussiri' opinion de Celse M. C 'est potirquo est constant qu'on petat rhter ne Somme lu'on a sit obligh de paye en vertu 'une promesse arraclide parta violen Ce n.
Il en est a uirement si a cause est honteuselour celui qui donne et our celui qui reqOit. Gestio ui quoi aut dit Si ous ave promis ne omine a
vais sol ou par celle dii ait Cependant si votis ave dei paysi ilis'y a pascitet ad restitution, parce que la cause proclia in de Volre promesse, qu' aurait annullo l' exception que ous Ouvie Aopposer, evant ire caride, i De reste plus queri'ancienne causequi a donii lieu h et te promesse, 'est-hdire, I turpitude qui resulte de ceti promesse. Si et te turpitude olait commune Di 'unet Di'autre , on dirait que a condition de elui qui possside estia meille ure, en sorte qu'i 11'y auraitias iei h la repetition , bienque te palement ut te sal en verti de la promes Se D.
turpitude εciproque la condition de elui qui possh de stria meille ure.
410쪽
I. u Nunc videndum de indebito soluto n. l. 1. Ulp. lib. 26, nd ed. condictio x bono et aequo introducta, quod alterius apud herum sine causa deprehenditur, revocare consuevitia D. l. 66. Ρapin lib. 8 quaest De hac iid Dii solitii condictione videbimus, quando competat cui ct adversus quem, et quid in ea Veniat. SECTIO J.
Quando condictio indebiti soluti competat p
Tria concurrere oportet ut huic condictioni locus sit : I'. ut indebitu ut suerit quod solutam est 2'. ut nulla causa suerit propter quam, tu iἰii vis indeOitum, Solveretur 3'. ut ab ignorante sueri solutum. ARTICULUS HRequiri ut indebitur fetu . S. I. Unici sit debitore, II. Di bitum videtur, vel etiani id quod ex mere naturali obligatione debitu P. Hi ic Pomponius Ex quibus causis retentionem 1 quidem habemus, petitionem autem non habemus .ea I , Si solverimus, repetere non pOSsumus . l. 1. Pomp. si . u Muc. Exemplum habes in operis 'lud ex ossicio et Obsequi debentur.
η Libertus qium se uiare Op ras patron debere, Solvit Con dicere u n non posse, quamvis putaus se obligatum Solvit Julianus, libro a Digestorum , scripsit matura enim opera patrono
libertus debet 3 .re Sed etsi non operae patron sunt solutae, sed quum os ium
i Quod nobis naturalita diali taxat debetur, nobis prodest ad retentionemri id est, possumus illud servare per exceptionem , per compensationeni: hujus ver nomine petiit Otiem seu actionem non habernus. et Supple , si ex talibus causis d. bitores facti ea soloerimus , ere. 3 Haec accipe de operis isti talibus : secus de abr libus quae nisi promissae fuerint, ne natura debetitu et ideo per errorem solutae repellarat ars ut videt, infra , lib. 38. in dei cr. IM.