장음표시 사용
581쪽
DEM ACTION PIGNLIMATICES , etc. 561 mercio ood de Cornelius, et que OUS J Je cons ti, e cro iscivo i indubitable me ut 'action dii age poti me fa ire rendi e les iis de Cornelius D. XIV. IL a des castu 'aclion dii gage a leti, en cor que e crsian- cieri' ait hi ni paysi, ni satissait. Caris si votis 'aver oransi unaage sit te motis que e deva isvo usi rhier de 'argentoque cependant e ne Votas en a te pas protε, je sera soli mi ari' action dia age, bien que e 'aie requ aucunpale metit Inon est de in hine si 'on a donia quillatice de a somnie protho, si levia gera sito donnsi solis ne condition qui, ' potiatiisi rem plie, Oti 'it a sit sphcialement conventi par te rhancierinu iliae demanderat rien aurasibit eur . rimans e cas oti l 'on a donii une semine es claVe euomue aucrean cier, et quo lini prostitue Oi l ait torce a latre quelque
cho sera illicite, te age est i 'instant libissi M.
Scaevola apporte ne aut re es phce datis laquelle celle aclion aliet avarit que te rhancier sol paysi, a cause de la malivat se sol deo crsia cier. Un dbite ur 3 an dolan en gage a son rhaucierun terra in uia I), tui a Temis te contra de Vente qui ei constata illa proprii th. Oulant en suile bati fur e terrain, et pro uvant hcet gard uiae Outestation de a part dii uoisin surria large ur de ceterrai uinunt ne poli ait pas prolixe au trement, it a demandὐ sonci bancier de tu repi senter e contra de vente a cet esset Sur e
nio in granii , en a prouu uia projiadice notable oti a demando sile ci bancior, dclamant te paternent de ce qui tui tali do iuria si livrance u gage, te juge evrait prendre en considhratiotici tortque e resus a caus au sibi te ur, si ceraernier opposait 'excepi totide a malivat se sol alai seponitu que dans e casiti te crἡancieri 'auraitioint agi dans te esse in demuire a debileur, en te privant dela faculth de presetile son acie de venieri celui-ci do it payer apros quoi i intentera 'action directe dii gage mais que Si te crsianciera eii 'intenti oti de lui prὐjudicier, te debite ur a action contre lui, nihili avant te paternent, Our de domina ges et intἡrhi. I is. XV. I restes, observe que sigillihrementis elui qui a intenisit actiori dii gage avant te paternent, petit, quoi Iulii 'ait pas si gulio rement agi, intenter 'actiori u age Our obteni la cho se en gaghe, Pt 'indemnit dii dona mage qui illa pia pro uver 'it os
Dait en jugement de paye ce u 'it Oit a son croaticier . . Mais ille serat pas admis a se ire Osse de satissa ire On crsati cier ait trement que par uia siri table pate ment, quand meme it serati dispos , metire uia utre sibi te uriticia place n.
2 'est a diro .ra' action dii age dans laquelle on do it tre garant de Ia mauuat se sol commeta unctoute les actions de bonite sol.
582쪽
g. III. Quid ueniat in hac actione Proestandum pQuando actio Pigneralitia exercetur, vel res ure pignoris anidis tracta est, Vel non.
Primus casus. - Quid quum res nondum disti acta est pXVI. Si quidem res distracta non est, hoc casu u soluta pecunia creditor possessionem pignoris quae corporalis apud cum fuit, restituere debet, nec quidquam amplius praestare cogitur . l. o. g. I. Papin lib. 3. re Sp. Nec solum quum creditor rem penes Se habet, ad hujus resti tutionem tenetur, Sed et quum dolo suo aut culpa eam habere desiit. Enimvero, si venit in hac actione et dolus et culpa, ut in commodato ID; venit et custodia : vis major non Venit n. l. 3. . .
XVII. Igitur u sicut vina majorem pignorum creditor Praestare non habet necesse, ita dolum et culpam, sed et custodiam exhibere cogitur . l. 9. Od. de Pign. et hyPoth. Diocl. et Max.
Hinc Paulus Qui ratiario 2 crediderat, quum ad diem e
cunia non Solveretur, ratem in flumine sua auctoritate detinui in
postea flumen crevit et ratem abstulit. Si invito ratiario retinuisset, ejus periculo 3 ratem suisse, respondit sed Si debitor sua voluntate, concessit ut retineret c), culpam untaxat ei praestandam, non vim majorem . l. 3o lib. . Alfenia Vari dig. Ea igitur quae diligens paterfamilias in suis rebus praestare solet, a creditore exiguntur . l. c. aut lib. 29. ad ed. Consonat quod rescribit Alexander Si creditor sine vitio suo argentum pignori datum perdiderit, restituere id non cogitur Sed si culpae reus deprehenditur, vel non probat manifestis rationibus
1 In hoc quidem pignus convenit cum commodato : quod creditor at que commodatarius non tantum dolum praestat, sed etiam culpam et quod aeque ac commodatarius rei custodiendae invigilare tenetur. Caeterum in hoc disserunt, quod culpa aliter aestimatur in commodato, aliter in pignore Vel levissima enim negligentia culpae imputatur in commodatori secus in i ditiore Unde etiam, quamVis in utroque contractu custodia praestanda sit, tamen magis exacta in commodato quam in pignore requiritur. Ita haec ex conciliatur cum . . . a. f. commodati. Non igitur videtur necessari emutidatio. D. Noodi, qui ita legit Doenit in hac iactione et dolias et etit in at in commodat venit et cuStodia , is major non venit. α Id est, exercitori navis. 3 Hoc enim casu, qui ratem retinuisset, non esset creditor pignorati, ius , sed sur cujus periculo est res furtiva.
4 Quo casu Pignus constitutum intelligitur.
583쪽
rendi e leaage a celui a qui it appartient, forsque elui-ci lata si,
et i ne eviratre tenula rien de plus D. O leirhancte est lenia a cet te restitution tant qu'il restera posses seu dii gage, et mo me quand 'est par a maliva is sol qu'il acesso de te possἡder. En esset, re ei, at thre de gage, comme en mali sire de rho 1),on est responsabie de a malivat se sol de s laute, et mo me de lagarde de la chose, bien 'lu'on ne te sol pas des as Ortuit M. XVII. D'ob sui que u enc Ore que te ei siancier ne Oitias res
u on exige de la part dii ci siancte les h me so in qu 'un bonphre de sam ille portera to ut e qui tui appartient . Ce qui est conforme si e rescrit, Alexandre, re si uti ci hanc opa, satis ii 'il ait de a sanie perduci' argent 'lu' oti tui avali donusi en gage, it 'est pa tenta de te restituer mais 'ille doti ne pas des
1 Lelage et te pretistit cela de commum, que te crέancier et 'em prun tela soni responsabies de leu do et de leur faute, et gale metit oblios hgariter la hos mais il est disserent e re que a aut ne 'estime pas dansle rht Onam dari te age La plus lἡgis em gligerice est imputό h autedatis te rhi, et non dans e gage C 'estio urquoi, iaOiqia' oti sol tenura lagarde dans l' uti et 'aut re contrat, cetieaArde doli eri observece plus rigo u reti semen dans te i di que dans le gage C'est instinia' oti concilie ceti lotave laci. 5. S. V. uiris Musiage La correctiora de sodi 'est doti pasti essa ire , et On e ut alor ne pas lire Omme luici venit in hac actione ete. 2 C est-.-dire, at conductetaria' unaateati. b Car, dans e cas, elui qui aurait retent
584쪽
se herdidisse, quanti debitoris interest, condemnari debet n. l. 5. Alias . . cod. h. it. Idem adhuc rescribit iue fortuitis casibus accidunt quum provideri non potuerint in quibus etiam aggressura latronum est titillo bono side judicio me stantur. Et ideo creditor pignora qui eliiij usui Odi casu interieritit, praestare non compellitur, nec a peti tione debiti summovetur, nisi inter contrahentes placuerit ut amissio pignorum liberet debitorem . l. 6. Alias 5. cocl. h. it. Similiter Philippi rescribunt Si nulla culpa seu segnitia creditori imputari potest, pignorum amissorum dispendium ad periculuin eius minime pertinet. . Sane, si simulata amissio De etiamnum eadem pignora ut asseveras' a parte diversa possidentur, adversus eum experiri potes n.
l. 8. Alias . cod. h. it. Similiter Diocl. et Max Dulignus in bonis debitoris permanere , ideoque ipsi perire , in dubium non venit Quum igitur asseverasiti horreis pignora deposita, consequens est, Secundum ju perpetuurn , pignoribus debitori pereuntibus si tamen in horreis quibus et alii solebant publice uti, res depositae int), personalem actio nem dehili reposcendi causa integram te habere . . . Alias 8.)cod. h. tit. Iidem alibi rescribunt Servo qui fuerat pignori obligatus defuncto , debiti permanet petitio integra n. l. 25. Od. de Pigra et
XVIII. Vidimus hac actione rem pignoratam reddendam esse, Disi citra culpam creditoris pene ipsum esse desierit. Prieterea re creditor, quum pignus reddit, de dolo debet debitorire proniittere. Et Si praedium fuerit pignoratum, et de jure ejus repromittendum est, ne sorte servitutes, cessante uti creditore , amis-s: Sint . . I 5. Ulp. lib. 28. ad ed. Venit ei iam in hac actione id quanti interest debitoris rem pignoratam culpa creditoris deteriorem esse factam.
Hinc Ulpianus: In pigueralitio judicio venit et si res pignori datas male tractavit creditor, vel servos debilitavit. ι Plane, si pro maleficiis suis coercuit, vel vinxit, vel obtulit prie secturae, vel praesidi, dicendum est pigneralitia creditorem non teneri . l. 2 4 g. . lib. o. iad ed. Aliam speciem reser Scaevola, in qua damnum rei pignoratae
585쪽
DES ACTION PIGNkRATICE , ele V pre aves manifestes de celle perte ii quelle ait hi si silerna infe parsa aut , it doli hire condamn si h lo ut te omni aget prolixe par celuia qui elle apparitent .choses qui ont pori de celte anthre, et leur perte ne me poliat obstacte a lato ursui te de sair hance , moin qu 'ili' ait sit conventique a perte des gages libi*rerat te debile ur M. Les em pereur Philippe di sent galementa re si OD ne petat in puter Di aute, ni obgligenc au crean cier, ili' est pa re Sponsabludes gages perdia D. D Mais si comme voti l 'assure χ, D a spint de les pertire, et S iis sonti Ossodsi par uti uire , Ous ave acti On contre tui .
Dioclsilien et Maximi en disent alassici ratis est a doti leti quela cho se doniis en age ne reste dans es biens dii sibi leur, et par conssiquent qu'elle ne phrisse pota lui-mhme. Ain si Onc, Omine VOusci'assureg, vos gages yan sitsi siposos dans uia magas in . t ursis ulte, vivant e roit perpotu et, que les gages siris Sant pota ledhbito ur, si ceu don it 'agit ni sitsi si pos hs dans de magas ins doni 'a uires person es salsa leni sage our de pare iis opsit , VOus ave Diae action personuellera laquelle on ne eul rien Opposer, Di 'esset 'exige te paternent de Otre rhance M. Les h me Empereur on dis ille urs 'es clave donia engage tant sic siilh, 'action dii palement de la rhatice subsiste eu
XVIII. Ous avons via que, par celle action, la cho Se donia foen age devaitratre rendue a mollis que te cro ancier 'eo par a satile cesssi de a possύder. aut re cela re ors tu'unirsancier restitue uia gage , i do it se rendi e responsabie de sa mauu ais sol en vers te sibi leur; et si 'estius nil de terre qui a disi en gagy, illa Oit, en te restituant, assure Sur caution qu'il en a conservo es notis, deleur que parte non Usδge,
ilis 'ait laisso prescrire quelque servitia des qui tui talent diae D. Entre aussi dans celle actio M'inlorhtriu' a te obite ut is se satre indemniser par te rhancier, de la sitori oration surveniae Lia cli Oseen gagsim, par te sat de ce derriter. 'est potarquo Ulpien dit : Ie rhanc ter est solamis Ll 'actiondu gage poli te maliva is usa gemia 'illa ait de la hos en gagsie, et potar 'althration qu illa porthes la sani si desis clave v. u Cependant i ne sera poliat passibi de celle aclion Our avo ir
ati pr6sident, s' iis avalent commis des siliis qui te mἡrilassent . Scsivola rapportemne aut re est sice da us laquelle te doni mage Oc-
586쪽
videtur citra culpam creditoris datum, adeoque ad eum non frii Dei. Ita ille: Titius pecu ni aut mutuam accepit a Gaio Seio sub pigriore culleorum sty istos culleos quum Solus in horreo haberet, mis
Sus ex ossicio annonae centurio , culeos ad annonam sustulit ac
postea instantia Gai Seii creditoris, recuperati sunt. Quaero, in ter trituram qupe ex operis saeta est utrum Titius debitor an Seius creditor agnoscere debeati Respondi, secundum earitide propone' rentur, ob id quod eo nomine intertrimenti accidisset, non teneri n.
l. 3. g. i. Scaev. lib. 5 dig. XIX. Venit etiam in hac actione ut creditor, si ultra quod sibi
debetur ex fructibus aut etiam ex quovis lucro circa rem pigit Oratam
Percepit, superfluum reddat. V. G. surge eum , quum res ipsi subrepta suisset surti egisse QSed et pigneratilia actione id quod debitum excedit, debitori proesia bit n. l. 15. . sin. st de furi Paul. lib. . d. b. Scilicet si extraneus surripuerat. Quod, si debitor pignus subri puit , quod actione surti solvit, ullo modo recipit et n. l. 9 Alias 81. d. tit Pap. lib. . quinSt. Secundus casus. - Quid quum res uno pignoris distracta est XX. Eo casu quo creditor rem iure pignoris distraxit, illud in hac actione venit: nimirum si creditor judicio quod de pignore dat proponitur, ut superfluum pretii cum usuris restituat, jure Cogitur. Nec audiendus erit si velit emptorem delegare Pquum in venditione uti sit ex 3 sacto , suum creditor negotium gerat c)0. l. I. Ρap. lib. 3. Te SP. Hoc obtinet et quum siscus distraxit. Nam re si plus servatum est ex bonis debitoris a isco distractis , jure ac merito restitui postulatur . l. 5. g. I 2. . de jure isci. Paul. lib. . senient.
I Culleus est uter os corio factus. Alii erant frumetit arri, et de his haec lex agitu alii vinarii Palii ad alias mere es pariti. α Vid supr3 I. II. 3 Cui acius legendum censet ei Pacto id est, iure conventionis T citro dprobat D. Noodi, qui duo alia exempla refert in quibus verba ex seco Tepserunt pro ex acto scilicet in I. 5. cod. de solui et in I. a. Od. eia x,t g SL Ratio allata talis est. Obiici posset eum qui, alae rius mandat , rem distrahit, non ad aliud teneri domino quam ut ei deleget emptorem. Res pondet, creditorem qui iure pignoris rem vendit, non bene comparari procuratorici neque enim ut procurator debitoris , sed suum n olivo gere s pignus vendit.
587쪽
DE AC ΤΙΟNS PIGNgRATICES , etc. CasIonny la cho se donnsi en gage, an qu'il ait de la laute duersiancier, ne te concerne poliat. Volci et te es phce: a Titius imprunisi une somme de Gaius eius, en tui donia ante gage des ac de bl si 1). Ces ac de bl si latent dans lorarenter de eius. Un centurion est venia, par Ordre u prsis et des marchsis,les ille ver ourri'approvision Dement de la ille Gaius eius en aensui te obtenura restitution On a demand si qui ex ait supporteria dethri oration qui en evallisis ulter, et si elle concernat te d sibi te ur illus ou e rha cier eius. J'ai rsipondii que sui vant i 'ex- possi, te crean cier ne devait pas enutre respODSabie n. XIX. En verti de celte action, te orsiancier dot transsi rendre ceque les ruit de la cho se donlisi en age, ou utres prosit en
XX. Lorsque e crsiancier a vendi la hos par roit de age, 'esset de ceti action est que si te rhancier est letiti, eri vertu e
588쪽
568 LIB. XIII. ANDECΤARUM IT VICQuamvis autem debitor possit cogere creditorem ut ipsi super
suum pretii restituat , non tamen ad hanc solutionem confestimem n urgere debet ; sed tenetur expectare donec creditor illud
exegerit ab emptore misi malit debitor sibi delegari actiones. Hinc Ulpiam is ura vendiderit quid seni creditor pignus pluris
quam debitum erat, ondum autem pretium ab emptore exegerit an pignera titio judicio conveniri possit ad superfluuin reddendum; an vero vel expectare debeat quoad emptor solvat, vel suscipere actiones adversus emptorem ' Et arbitror noti esse urgendum ad Solutionem creditorem sed aut expectare dehore debitorem , aut si non expectet, mandandas et I actiones adversus emptorem,
periculo tamen venditoris a). Quod si accepit jam pecuniam , sit 'perfluum reddit . . I . . . lib. 3o ad ed. XXI. Non etiam indistincte accipiendum est Nod diximus, nsuras superflui creditorem debere certis en in duntaxat casibus eas debet. imirum re si creditor pluris standum pigneratum vendiderit; si id coneret, usuram ejus pecuniae prios lare debet ei qui dederit pignus. Sed et si ipse usus sit ea pecunia, rasuram pi deStari oportet. Quod si eam depositam habuerit, usuras noti debet n.
Nota amen ei in hoc ultimo casu Si autem lardius super-ssuum restituat creditor id quod apud eum depositum est, ex mora 3 etiam usuras debitori hoc no inine praestare cogenduSAES M. L . Paul. lib. 2. Sent. XXII. Illud denique hac actione peti potest ut, si quam X. paelis in dia tractione pignoris appositis creditor actionem habeat,
eam audare debitori teneatur. Hinc u Si quum venderet creditor pignus , Onvenerit inter ipsum et emptore ni ut, si solverit debitor pecuniam pretii emptori liceret ei recipere rem suam scripsit Julianus et est rescriptum)ob hane conventionem pigneralitiis actionibus teneri credit Orem ut debitori mandet ex vendit actionen adversus emptorem. Sed
si Atqui supra dicium est a.' non audi i creditorem si et efii dele gare era torem pesta quidem invia , qui delegat, liberatum hic autem quia in
suo periculo mandet actiones , Ora liberatur. Praeterea non dicitur filii Pli citer, creditorem posse debitori delegare suas actiones adversus cmΡtorem ;sed hoc ita posse , si dehitor nolitis eclare donec creditor ab emptoreeXegerit.
a Scilicet si culpa sua creditor cessavit exigere Dalias periculum Spectat debitorem infra lib. o. fit de distraci Pignor. Secf. u. S. 3.
3 Et hoc commune omnibus bonae fidei iudici ut videt, tit de Sum
589쪽
Remarque cependantiniae, dans ceraernier cas, re Si te ersian
eler ab ant relenii te rix dia opo e tre se main β, an te placerni 'en servir, a disssii si 'en restituer 'ex eo dant, oia petit le
3 Urait ne action quo conque conire 'aequoreur, en verti des conventions Lites enire elix, sol tenti de a lui transporter. 'est otii quoi re si te ci ancier, en vendant te gage, Si con 'Venia aveces 'acheseu que si te obiten venat . payer, Laurai ledroit de se satre rendi e soti gag consorinsiment a 'opinion de Julien et ait dispositions 'uti ros rit en vertii de celte conventiola, te ei siancier est passibi de 'action dii gag , , 'esset 'olre sui co transporter 'action de labente qu i a contre 'achel eurri ais e
590쪽
o ipso debitor aut vindicare i rem pot0rit, aut in actum actione et adversus emptorem agere n. l. I 3. Ulp. lib. 38 ad ed. Consoliat quod scribit Marcianus creditor pignus vel hypothecam vendiderit hoc pacto ut liceat sibi reddere pecuniam et pignus recuperare Dan , si paratus sit debitor reddere pecuniam consequi id possit Et Julianus, libro 11 Digestorum, scribit recte quidem distractum esse pignus deterum, agi posse cum creditore ut, si quas actiones habeat, eas cedat debitori. Sed quod Iulianus scribit in pignore, idem et cir a hypothecam est . l. 7. si ae distraci ρ n. lib. Sing. ad Ormul. hyPOtCC. g. IV. An hinc acti aliqua temρoris Proescr*tione Ossit cxcludi 2 XXIII. u e creditores, nec qui his successerunt, adversus debitores pignori quondam res nexas petentes , reddita jure debita quantitate, vel his non accipientibus oblata et consignata et de posita, longi temporis praescriptione muniri possunt. Unde intelligis quod, si originem rei probare potes, adversari tenente vindicare dominium debeas. Ut autem creditor pignoris defensione Se tueri possit, extorquetur ei necessitas probandi debili vel si tu teneas , per vindicationem pignoris hoc idem inducitur; et tibi non erit dissicilis, vel solutione, vel oblatione atque solemni depositione, pignoris liberatio . . O. Od. h. it. Dioclet et
Maxim. Iidem rescribunt Quo minus ructuum quos creditor e re
bus obligatis accepit habita ratione , ac residuo debito soluto , vel Si per creditorem actum uerit quominus solveretur oblato et consignato et deposito pignora quae in eadem Cau Sa durant, reStituat debitori nullo spatio longi temporis defenditur . . II.
I Puto hic esse vestigium juris veteris, quo dominium nonnisi vilibus modis transire poterat. Igitur licet res lege pignoris vendita et tradita fuisset, debitor manebat ex jure quiritium dominus, et i vindicatio compete bat Poterat quidem regulariter ei opponi exceptio rei venditin et tradit :Verum in hac specie poterat pecuniam osse reris, hanc exceptionem Xcludere per replicationem acti in venditionc appositi. a Quae loco directo ipsi a creditore mandandae dabitur, ceIeritate eon iungendarum actionum.