De statu politico; secundum praecepta Taciti formato: scriptum meletema. Joan. Tobias Geislerus

61쪽

Dulo. Prius amem aliquid dicitur, vel N tura , vel Dignitate , vel Ordine, vel empore Matri stratum priorem Dignitate dc Ordine esset opulo , nullus dubitabiles quod enim praestantius, illud digniusta Natura etiam priorem asset in ius,quia Natura prius intendit, quod perfectiusci atqui Imperans

persectior obediente, qualem g. s. o. de imus. Num Imperans prior Populosiit rempore, quaeritur Formax ita potest Quaestiori an, antequam Populus, Vel clxIlis Societas fuit, is perans extiterit Videntur haec Relata esse, quae simul surreperunt. In Republica iam constituta verum est vix quisquam inficiabitur. In Republica constituenda disquiri potest , utrum Imperans vel obed ens prior iram perantem priorem esse constat ex eo, quod Regens prius eo, quod regendum Agens prius Patiente. Et id Cicero curatius confirmavit, supra g. i. Qui a prior, inde dignior, indei, perior Magistratus, nedum Rex subditis Merito E. ex hoc fundamento Imperatorem imperio

majorem aestimamus, quicquid dicit

c. c. s. cI. X. omni ad L. Reg. merito Regem

superiorem Populosi cum Mille in ipsa Re- liuione prior ec dignior Quanto Pater Filio , Dominus Servo excellentior , tanto Rex Regno Nefas Filio , nefas Servo Patrem etiam impium, Dominum, etiam im-

62쪽

Rex magistratu si in Republica constituta quia Agens constituenda, cum prior Magistratus, ceu dignior Persona obediente, ut viliori. g. as. Sed Populi Consensu eligitur, per Populi tacitam approbationem vel Ele- ilionem saccedit. E. Populus universiis major Electo. Eligens enim majus Electo, Constituens Constituto Praecipuum hoc contra Majestatem Regianis Magistra-titum. Nego Universalitatem. Ubi enim manciat Regna jure belli, jure Donationis, iure Dotis, ube Testamenti, ad quae Populus nullum consei, consensum, occupata Eligeris, ut tale sidum actu eligit,non tam majus, quam potius Electo Qui eligit Imperantem, ille major est Eo Falsum. Servus eligit sibi Dominum, E major. Errant, qui Populum Causam Efficientem Magistratus statuunt , cum sit Instrumentum. Hallucinatur Propositi, DE U Populus constituunt Regem. Non aequa Potestas. Absit. Di vis ut immediatus Autor per Populum cligentem, ceu Orga non constituit,

ubi Populus eligit. Organon dirigitur , c

nullum

63쪽

In I m. rnullum per se producit effectum ita populus dirigitura ora per se enim non aptus ad Regem constituendum. E. Rege major reo stas E. immediate a Deo. Reliqua

dubia cretalia . quaecum demonstrat Grotius, exi in legeri dabit ponderosis Resci lutioneses nos, ne simus prolixiores, revocat no-stcr Scopiis, qui de Statu scripturit. Ex hiscetarium concludimus,Populum, ut obedientem , secus in Politia ut imperantem, tunc enim est Magistratus , non esse causam iE-cientem Status, sed solum Magistratum. g. 6. Uidetur Fortunae hic etiam esse ossicium. Omnes spes Fama, Veneratione potius dcstinabantur Imperio, quam quem futurum Principem Fortuna in occulto tenebat, inquit Tacit. 23. un.c. ia. Ita occulta lege Fati, cistentis: responsis destinatum Vespasiano Liberisque eius Imperium post Fortunam credidit Idem, sib. i. hs c . Post Galbam Fortunam initia Causasque

Imperio sequentium struxisse, commemorat Idem . a. hist. c. i. Verum instabilis Dea. Quemadmodum Urbium , Imperiorumque rata Gentium nunc floret Fortuna, nunc senescit, nunc interita ut inquit esse, Patric. l. r. Ni 3 quod testatur Mater Neronis apud Tacit. I. i . Aura. c. o. quam Publica Fortuna extinctam scribit Nero Tyrannus Testatur Militia Paeti di Aran, 3 ca 3-

64쪽

D UT A CU. cui Fortuna contra data. Inde optimam crtunam credit orandam Cribulo, I. I S. nu . p. quam affore conssiliis Othonis putant Titianus QProculus i. a. Ust. c. 3 3. Et proinde etiam omnia prospera ad eam reserat Noster I i u. 3 sed ut Ethnicus. Nos pro Fortuna meliorid sanctiori modo divinam in coelis Pronaeam colimus de veneramur. Haec enim

est, quae praesidet mundo , quae universa visu temperat, quae humani generis tutelam gerit, curiosa singulorum . Habeant igitur Ethnici caecam hanc Deamri nos nequaquam Fortunam, ut causim Imperii vel Statusagnoscimus. Deus enim est,qui quantum cuique restet, prima nascentium im-yeriorum hora disposuit.

a. Probamur.3. Errores quinam circa Finm Statas.

. Finis Status mini Religio S. Num Famado. Num Potentiad . Num PaxyNum Liberta 's. I. Post

65쪽

grio Eslicientem Finis spectandus , t quem in Definitione attigimus . Is

lautem est Salus publica . g. r. Belle Cicero Epist. i. ad Quintum Fratrem is autem non modo Ejus,qui sociis 3 Civibus,sed etiam ejus,qui serrumis, qui nautis pecudibus pr sit, eorum quibus praesit, Commodis utilit atque servue.Et idem, a. osi c. x.Omnino,qui Reipublicae praesunt, duo Platonis Praecepta teneant, ut, uicquid agant, ad eam reserant, obliti commodorum suorum' alterum , Mi totum Corpus Reipublicae curent, ne, dum partem ali- uam tuentur, reliquas deserant. Ut enim

Tutela, sic Procuratio Reipublicae, ad Uti- litatem eorum, qui commissi sinat, non ad eorum , quibus commissa est, gerenda est Et Salus Populi sit prema lex est. Naturale

enim, nedum civit ut eorum salutem intendam , qui me aespiciunt, pro me labo-iant, a me tutelam de vitam petunt, quam obsequio sibi ceu Liberi, Parentum is et i . s. praeterea I 3. q. de adopi pa- , te videntur. Male inde apud Tacit. v. min. c. 8. Julius Classicianus, Suetonio discors audit, quod bonum publicuit privatis simultatibus impediata contra laude

ne 'temarari loquelae Claudium Timarchum Creta depellens, illamque ad Bonum 6 publi-

66쪽

publicum vertens stat enim praevalidus provincialium, opibus nimiis ad injurias

Minorum elatus. Bene etiam Patres Romani Salienum Clementem adhortantur,

ne publicis malis ad occasionem privati odii

abuti videntur , d. hi s. m. c. s. cujus tamen immemor fuit relus I. i. hi Z. c. 33.

quem privati odii pertinacia in publicum

exitium stimulavit cum tamen fas privata odia publicis Utilitatibus remittere . . . rara c. X. Obliviscendum enim est Injuriarum , ubi Ratio Salutis publicae intervenit: ibi enim Unius , hic multorum Versatur

commodum.

g. 3. Errare igitur creduntur, qui vel Religionem, vel Famam,vel Potentiam per bellum acquirendam , vel solam Pacem, vel Libertatem pro Fine Status habent. s. q. Rerumpublicarum Fundamentum Religionem esse , fatentur omnes. Neque de Dii immortalibus, ut loquitur Ciceror de Natur Deor opinio ficta est ab Hominibus sapientibus Reipublicae causa , ut quos non Rati, Religio ad ossicium cogem, sed vere debet raesidere Mentes Regentium, Obedientium. Non tamen Finis, ut concludunt multi. Intellio inius autem lii Religionem Christianam , non naturam lem illam, ut Verbo Dei, hanc ut ex natum

rati Theosophia patefactam. Sine Christiar

67쪽

CO o. ria Religione sortierunt multa Imperia non tamen sine ulla Nulla enim Gens tam trimmanis narbara, quae non aliquam de Diis habuerit cognitionem. Sed non ideo

ii Finis Reipublicae. Religio non est ipse Fi- alnis, scd id per quod acquiritur finis, si ea

observatur, nec plane negligitur. Si Relitigio finis, omnes actus propter eam insti-ittuendi, nulli propter Principem, neque ubi saletiam propter Subdit ossi qui cum contra ipsam Rempublicam , qui non etiam conti tura ipsius finem E Diversa in Salus Subliditorum aeterna ctemporalis, hanc spectat se se Respublica, vel Status ejus taliam in Republica Religio. Quia tamen hac omnesumoVemur, omnes etiam hac Rectrice vivere debemUS.

g. s. Quibus Fama pro fine Status est,

iberium aspiciunt Politicum. Ita enim ille apud Tacit. l. iv. Aitu. c. S. Seianes aeteris mortalibus in eo stare consilia,quid ibi conducere putenta Principum diversam esse sibilem , quibus praecipua rerum ad amam dirigenda Precatur ille dici loc.

it, quandocunque concesserit, cum laude,

bonis recordationibus facta atque Fa-,nam nominis sui prosequantur homines. Caetera enim Principibus statim adsunt, ii innum insatiabiliter parandum , prosperam

68쪽

c DE STATU temnuntur Virtutes. Non haec summisi Mortalium spernenda , quae rea Diis testimatura .r . Anii. c. 2. Principes multa debent etiam Famae dare, censet Senecat deciem c. xv Et Recinantis Facultas ditior,

cum acquirit thesauros amari neglectastilitate Pecuniae, Cosylo l. lib. V epis . . At finis Status non in Salute privata, sed communi Subditorum, in Bono Publico Non E. sinis Status Fama, sed consequens illius finis quemadmodum apud morales Philosophos summi Boni Consequens Conscientia bona, Dignitas , Honos bellainis,

secundarius nominabitur. s. 6. Multis Imperantibus pro Fine Potentia habetur. Caesii apud Sueton in eius Vit. c. 3O cxistimat, omne u violandum tesse regnandi gratia , in aliis rebus Pietatem rcolendam. Ita Lepidus apud Salast. l. i. hist.

c. as. iamia retinendo Dominationis honesta dicit. Et sunt apud Historicos , qui Religionem, qui fidem,qui Virtutem exuerunt, tibi Potentia acquirerula, vel acquisita commodo retinenda Qui augustus, quid Tiberius, quid Claudius Nero fecerint, Potentiae Eruo demonstrat Tacitus. Usque

adeo libido dominandi cunctis affectibus

vehementior sec. Tacit his in uualis 3.

Inde Otho omnia facit servibter pro Dominatione, o si histor. c. 6. Phareisimani cupidati

69쪽

id terni Fratres Filio potior lib. XII

Anu. c. p. Nihil abnuit Macro, dum Do-iminationis apiscitur , I. vi. Annal. cap. S.

Agrippina nihil domi impudicum , nisi do

rminationi expediret. l. XLI. nu. c. I. cun-

ctis malae dominationis cupidinibus a grans ti3 Aou. c. t. quae puellaribus ani ni stuprum cum Lepido spe Dominationis admissit, I. i . Anu. c. a. Decus,pudorem, et corpus, cuncta regno viliora labens I. ia.. Anu. c. 6s Cleo fis apud I. xi i. hor. it propter Regnum fit Scortum Alexandri M. Philippus Rex Macedoniae, velut e specula quadam, Libertati omnium Graecarum Civitatum insidiatur, dum contentiones alit, auxilium Inferioribus ferendori Victores pariter ictosque subire regiam servitutem coegit, A situ lib. S. c. i. apud quem sua illius pro Potentia suscepta consilia, bella d machinamenta l. l. ix b. ix pluit-bus describuntur. Praeprimis ita inhiant alieno Ditioni qui potentiores bello. Viribus Vix Justitiam causae pensiliant,rumpunt Leges, rumpunt aequum lonum. Quando Ambitio, Vis incessit, provenere Dominationes, Tacit. lib. AVI. cap. 26. Galli respondent Romanis se in armis us

et te, Momnia esse fortium virorum, apud Iis l. s. Tiridates apud Tacit his Anual. v. dicit . di summa Fortuna id aequiuS.

70쪽

ssetur ut lucem diemque omnibus Homi inibus . it omnes terras fortibus Viris Na . tura dedit, L . histor. c. 6 . Dii Fortioribus adsunt, ceu judicat Civilis. d. l. s. his . c. i . B ij o Zetes Turca Legatis Sigismundi Imperatoris prostare Armamentarium exhibet

λεν. cuidam Coluber aeneus est Ratio ultima Regum Athenienses Medios alloquuntur apud Thuc d lib. v. - α o perea

cus prae strepitu armorum LegeS non audit, nec Philippus, nec Alexander M. quem ideo omnium Gentium Latronem Legati Scytharum nominant apud Curi. lib. ut Senec. ep. s. O VI, de benef. c. I S. furore

actum aliena devastandi qualem etiam Jos iam dixere Chananaei apud Suidam in

Chanaan seg; o a peti=-οι, oh Aωξεν 1 detis o n. c. At Potentiam regnorum auctendam vix dissuaserim, auctu enim Imperii adolescunt etiam privatae opes, Tacit.

I. a. uii. c. s. scd ubi fas, ubi jus impellit Peccataeque qui sua negligit, quam qui aliena diripit. Potentiam autem pro fine citatus non vendito non enia propter eanx consti-