장음표시 사용
21쪽
finitur Ius Canonicum, ut sit Regula recta, quae Christianoruma tiones ad nem aeternae beatitudinis dirigit ex Scripturis Sacris, Summorum Ponti um Decretis, o Sanctorum Patrum scriptis deri u . Dicitur Chrisianorum aENiones, quia Ius Canoni. cum principaliter institutum
est pro populi Christiani bono
rum, vel Infidelium. Dicitur ad nem aeternae beatitudinis quia, ut infra declarabimus talis est scopus, intentio hujus Iuris . Dicitur ex Scripturis
Sacris, Sc. nam X earum lectione studio ' observatione , nec non e Constitutioni. bus Papalibus, a Sanctorum Patrum documentis formatum
Quo ad secundum. Respondet Aloyssius Riccius in addit. ad Institui Canon Lancellotti lib. I. tit. I. s Constat in n. quod Christus Dominus Redemptor Noster fuit primus Auctor, Institutor Iuris Canonici siquidem ipse dedit auctoritatem Petro condendi leges Canonicas, dum ei commisit regimen totius Ecclesiae, quando dixit: Petre pasce oves meas. Poro I. idest guberna , rege, curam habe animarum, quae per Baptismum ingredientur in Eccle- tris Canonisi.
siam meam: non enim populus fidelis bene regi, passei, gubernari potest absque Legibus , quae a Summis Pontificibus, quorum primus fuit Petrus nec non ab aliis Episcopis, qui Succei lares sunt Apostolorum , promulgantur hae leges efficiunt Ius Canonicum. Hinc etiam Christus Dominus praecipit omnibus fidelibus Ecclesiam uam ingressuris, ut obediant Iuri Canonico; idest Legibus, quae per Pontifices, ac Episcopos ipsis obser- Vandae proponentur; alias a gremio Ecclesiae excludantur , ut habetur in illis verbis Matth. IO. Si Ecclesam non audierit, si tibi sicut Ethnicus , Publicanus. Quo ad tertium Ius Canonicum principium habuit in initio Ecclesiae urim , quando ab Apostolis electus fuit
Sanctus Matthias ad Apostola. tum AEI. i. Electio enim Praelatorum est de Iure Canonico. cap. r. tollit de Elect Secundo , quando praedicantibus A. postolis Fidem Christianam in Ierusalem, ut habetur EI. . factum 1 murmur Graecorum aeversus Hebraeos , eo quod despicerentur in ministerio quotidiano Viri eorum videlicet in distributione eleemosynarum , quae quotidie fiebant pro alimentis
22쪽
converserum ad fidem oded Sancti Apostoli ad servandam
multuam in baptizati Charitatem, congregantes se, adhibito seniorum discipulorum consilio , fecerunt decretum eligendi , prout statim elegerunt septem Diaconos quibus inter caetera officia dederunt onus praesidendi Mensis, &-inisterium distribuendi eleemo. syna pauperibus . In hoc igitur Apostolorum concilio initium habuit Ius Canonicum ex decreto ab isdem Apostolis facto circa Diaconorum ministe.ria , fricta , a functiones tum in cura pauperum gerem da quo ad eleemosynas tum in Sacrosancta Eucharistia ministranda , hoc Concilium juxta modernu ri Episcopum Nucerin in sua doctissima Hi storia Conciliorum fuit Anno Domini I . Succelsive postea Anno a. alia Decreta Iuris Canonici emanarunt ab Apostolis circa Circumcisionem in alias Mosaycas ceremonias non observandas, prout habetur Act.1s ubi ita Apostoli omnibus
fidelibus rescripserunt, ac mandarunt , ut tantummod ab-Hiserent ab immolatis simulacrorum S sanguine is su ocati,
ris Canonici est dirigere hominem ad consequendam beatitudinem aeternam in Coelis, ad differentiam Iuris Civilis , cujus finis est conducere populum ad temporalem felicitatem Homo enim in duplici Politia consideratur Mna civili ad pacifice convivendum ; Alterct spirituali ad sancte vivendum;
ideo indiget duplici directione pro utroque fine obtinendo
Sicut igitur Ius Civile intendit
conducere homines ad felicitatem praesentis vita sic Ius Canonicum illos dirigit ad felicitatem supernaturalem, quae est ita aeterna ut ex mente S. Thomae, cicoti disserit doctissimus Mastrius in Theo Morat disp. et de Legib. tim. 83. Quo ad ultimum . Respondetur Ius Canonicum sermatum esse , ac emanasse ex Praeceptis Iuris Divini, Consuetudine, Ecclesiasticis Constitutionibus, de quibus in sequenti titulo est dispiciendum.
23쪽
ex Ecclesiasticis Constitutioni-hus, in primis, lante omnia sonuenit scire:
suetudo RQ uot requirantur , si si validis p Quid si quavis Consituti δQuo ad Primum Ius Divinum dupliciter sumi potest large, fricte . Largo modo sistimatur, est ipsiamens Divina , quae cum ab aeterno prata ordinaverit creationem mundi in tempore faciendam tunc etiam . tanquam supremum principium tum rerum omnium , ac hominum sutur aum, praescripsit rationem gubernationis eorundem iuxta ejus infinitam sapientiam , ut legitur Prov. prout advertit S. Thomas I. a. q. I. art. I. subdens quod hoc respe. Eti Ius Divinum taliter acceptum vocatur Lex aeterna; idem scribit Bonacina tom. 2 de Legib in genere sp I. q. T. Pinct. a. num. 2. astrius in Theol mor disp. 2 num. 3 ubi dat
hanc definitionem, videlicet est Reguli, secundum quam vel acibene agendum dirigimti , vel male agendo retrabimur . Iusmis Canonici. . ver Divinum fricte proprie sumptum est illud , quod Deus per seipsum ad homines tulit iisdem indicavit , ut
lib. s. cap. I. quassue vel est illud , quod continetur in Scriptura Sacra, in Evangelio, est immutabiles, ut scribit Lancellot in hoc tit. a. Hinc notant tam Theologi , quam Canonistae neminem posse disipensare contra praecepta Iuris Divini, ut habetur in cap. Dcut quaedam dist. I . in cap. Sunt
quidam . in cap. Contra Statura oe in cap. Omne. 23. q. I. Et ratio est, quia nemo potes dis. pensare contra legem Superioris meus autem est Superior omnium hominum , qui Deo tanquam Supremo superiori suo parere debent. Admittunt tamen Doctores , posse aliquan-d Summum Pontificem intem pretari in casu dubio non esse obligationem parendi Legi Divinae vel materiam non esse obligatoriam, ob aliquam gra-Vem causam , ut quando dispensat ab observantia Voti, ut disserit Mastrius ae disp. a. de Legib. um 78 Quo ad secundum Ius Divinum duplex est metus , Novum Ius Divinum vetus est
24쪽
&dicebatur Lex Moy sca, quae habetur in libris Exodi, Levitici in Numerorum Ius Divinum Novum est illud, quod a Christo Domino insinuatum est Ecclesiae, continetur in Evangeliis . Legis Divinae veteris PraeCepta erant triplicia, nempe Moralia , Caeremonialia , oeyuduialia Prima continebantur in Decalogo, quod legitur Exodrio. erant decem quae his versibus sunt descripta
Itala sterneci Dei tibi non sit
Non occisor eris: Moechus Fur: Testis iniquus: Non alii Nuptam: Non Rem
cupies alienam. Praecepta Caeremonialia erant
illa , quae Populo Hebraeo ad Deum rite colendum, per Sacrificia , aliosque ritus Sacros, Caeremonias ab ips Deo praescripta erant is quidem plurima , quae leguntur Exoda 3 a num 1 . oeseqq. in toto Libro Leoitici; qui talis dicebatur, nempe Sacerdotalis, aut Sacriscatorius in eo enim continentur omnia Praecepta Divina Caeremonialia, quibus Israeliticus populus De Dei cultui allectus erat circa obla-
tiones, Sacrificia Praecepta autem Iudicialia erant plurima pariter ipsa ochabentur in tribus Capitulis Exodi 2I. 22. 23. fuerunt a Deo praesicripta ad populum Hebraeum juste , pacifice gubernandum t-que ad lites inter eosdem Hebraeos dirimendas. Ex praedictis omnibus Prςceptis oralia tantii nunc vigent, remanent observanda ; etenim Caeremonialia, Iudicialia omnia extincta sunt per legem Evangelicam, illa enim omnia erant figura, imbra mortis Chri. sti, per quam novum testamentum veniebat inducendum, Ius majoris persectionis ad beatitudinem aeternam obtinendam noviter promulgandum Quando autem praecise , cinquo puncto Praecepta Divina Caeremonialia , Iudicialia cessaverines Variae sunt D. opiniones; quarum communior est , cessationem contigisse statim post Festum Pentecostes
Spiritum Sanctum novam legem Evangelicam promulgare caeperunt, ut probat astrius d. disp. a. de Legib. inum. 63. et seqq. Precepta tandem Legis Evangelicae sunt quadruplicii alia enim sunt Fidei , alia Dei alia
25쪽
mentorum. AZOr diom. 1. D. At mor lib. s. cap. I. q. s.
solum ex Praeceptis Iuris Divini, sed etiam ex Consuetudine ; sciendum est, quod Consuetudo est Pus quoddam moribus institutum, quod pro Lege suscipi-rum, dummod Dioini Iuri, neque Canonicis contradicat Confli- tutionibus . Ita Lancellot hoc rit. L . G. Duplex autem est Consuetudo scripta, lonscripta Prima est, quando De. curiones Civitatis eam in scriptis redigerunt, tales sunt
Consuetudo disi. i. l. De quibus . f. de Legib. Altera est, quae caret scriptis haec est proprie
Consuetudo, quam tamen allegans probare debet . Abb in cap. in de Consuetudine. Quo ad quartum. Quinque requiruntur ad inducendam Consuetudinen vim Legis habentem, obligantem . Prim ut sit rationabilis nec bonis moribus adversetur tunc enim non esset consuetudo, sed corruptela o non obstante quocunque temporis cursu minime observanda foret cap n. de Consuetudia Secundo, quod sit legitimo tempore observata; D
delicet in rebus Civilibus per decem saltem annos in Ecclesiasticis perquadraginta Glossa in . cap. n. de Consuetud. Tertio, quod adsint Aus frequentes, LI. C suis longa Consuet. ωideli unicus adtus non sufficit ad inducendam consuetudinem;
etsi quando fuisset inducta sufficeret unicus actus contrarius ad eam abolendam . Bart. in . De
quibus . 32 ff. De Legib Quarib, quod inducatur animo obligandi; in illis rebus, in quibus eam inducentes possiant seipsissobligare. Hinc si quid fiat ex
sola liberalitates, non nascitur obligatio ita in posterum faciendi nam in facultativis non inducitur consuetudo . Nicol sit Civit. lib. x tit. Σ. n. I. Et si Clerici consentiant in actibus
Ecclesiasticae immunitati comtrariis non valet eorum consuetudo. Nicol ubisup. n. so. in In
Et quintd requiritur , quod ipsis
consuetudo non sit a Principe prohibita, damnata, seu abrogata, tam de praeterit , quam de futuro, NicoL ibid. num. 6.
Hinc Consuetudines praejudiaciales Ecclesiis , vel Perinis, aut bonis Ecclesiasticis introduci non possunt quatenus suissent introducta substineri non valent mula Urbanus Papa VIII. Anno 16 I per Busiam
26쪽
die s. Puni . Incipien Romanus Pontifex . Hujusmodi omnes Conscietudines casiavit, lan- nullavio ac introduci vetuit, ut nota Fagnan in cap. Consuetudines num 59 S O. De Con-buetu . om. 1. Illud etiam est notandum , quod saepe Consuetudo a Doctoribus vocatur Praescriptio, quia haec duo nomina sunt synonima; unum , ac idem significant. Vere tamen, ac proprie Consuetudo est illa, quae observatur ab universitate populici Praescriptio verb, quae est in usu apud privatas,
singulares personas tantum requirit autem' ipsa omnes illas quinque conditiones , qualitates ad sui valorem, quas supra retulimus de Consiuetudine . Adden ad Rotam coram Ludovisio Deci . I9I. num. 6. Eminentisis Card de Lucade Piurydict. disc. q. uum. 28. Tandem sciendum, quod Doctori attestanti de Consuetudine non est credendum: sed
est probanda per illum, qui se
fundat in illa . Rota coram Coccino Deci f. 23. num. 7. 28. coram Othobono Decis a 9 num. Is Nicol d. lib. 1. Insit. civit tit. 2. n. 53. Quo ad quintum Constitutio est omnis Lex scripta . cap.
Constitutio dist. r. toto titulo
extr de Con stitutionss. ac ita dici tur quasi communis Matutio quia obligat omnes subditos illius, a quo ipsa fit, iromulgatur. Constitutionum autem aliae sunt Civiles , aliae Ecclesiasticae . Et quidem Civiles sunt, quas Princeps, aut agistratus laicus promulgat, vel
quas Populi sibimetipsis observandas proponunt. Et hae tamquam leges sunt observandae, reverenter suscipiendae disi. o. per tot dummodo non sint contra Evangelium , vel Decalogum , aut Ius naturale. Clem Pastoralis. De Sent. b re Pudic. Sed uirtim obligent in conscientia λ sub poena peccati mortalis Non sunt concordes DD. nam alii asserunt, alii negant, ut in cap. I. de Constitui. S. Thomas a. a. q. 86. art. 9. Novissime astrius disp. a. de Legib. n. 127. Os qq. Ecclesiasticae ver Constitutiones sunt illae, quae repositae habentur in corpore Iuris Canonici sunt collect se vel XConciliis Sacris, vel ex direis Sanctorum Patrum, vel ex De. cretis, seu Responsis Sumi norum Pontiliciam mve ex Synodis Provincialibus , aut Diaece- sanis, vel ex Bullis Pontificiis, ac Decretis Eminentissimorum S. R. E. Cardinalium , in eo
27쪽
rum Congregationibus emanatis, de quibus omnibus in se. quenti titulo est disserendum.
De Ecclesiasticis Constitutio-
stitutiones sunt illis, quae habentur in Voluminibus Iuris Canonici, ut dictum est supra idcircd ad eas cognΟ-scendas explicare oportet: siue, o quo sint Volumina Turis Canonici δ α qui bus fuerint compositi, Scongesta a Quaenam sint Controvesiae, te Materiae , quae disicutiuntur in isdem Voluminibus RI Cujus Auctoritatis sinti
inciisdem Voltiminibus repositae.
Quo ad Primum Volumina Iuris Canonici sunt Novem Primum est Decretum Gratiani , quod in quatuor artes principales distinguitur Prima continet distinctiones centum, unam . Secunda causas triginta sex cum suis quaestionibus Tertia, tractatum delenitentia , in septem distinctio-uris Canonic; .nes divisum . Quarta agit de
Consecratione tam rerum inanimatarum , quae sunt Ecclesiae quam animatarum , qui sunt Homines mei servitio ac cultui Divino per ordines minores ac Sacros, promoti Gratianus fuit Monacus Benedictinus, patria Clusinus, qui floruit tempore Eugenii Tertit Pontificis in Conradi Tertii
Imperatoris Anno Domini II s. Scripsit hoc Volumen Bononias in onasterio Saneti Felicis, ut notat Emin Card. Bellarminus de Scriptoribus Ecclesiasticis Verb.
Volumen continet quinque libro Decretalium ex Pontificum responsis, Constitutionibus, necnon ex Generalium Conciliorum is aliquorum Provincialium , atque Dioece- sanorum Decretis, per Sanctum Raymundum de Pennasorti Barcinonen ordinis Praedicatorum, jussu Gregorii Noni Anno 123O compilatum, confestum ut testatur ipsemet Gregorius onus in Proemio ejusdem Voluminis Decretalium . Tertium Volumen est Liber sextus Decretalium, de mandato Bonifacii Papae ΙΙΙ.Anno 123 . a tribus doctissimis Viris ac Sacrorum Canonum
28쪽
chiepiscopo Ebrudune n Berengario Episcopo Biterem ac Magistro Richardo de Semis S.R. E. Vicecancellari , ex Epistolis
Summorum Pontificus compositum, in quinque libros, ac Titulos septuaginta septem subdivisium is ex Proesmio ejusdem Voluminis, ac Libri sexti
deprehenditur . suartum Volumen continet Clementinas,
idest Constitutiones a Clemente Papa Quinto , Amno 3Os. electo , in Concilio Viennensi promulgatas quas, Cum aliis ejusdem Pontificis editis, Ioannes Papa XXII. ipsius Succenor in unum collectas, inquinque libros , a quinquaginta duos Titulos subdivisas Anno 1318 publicavit, prout in earundem Clementinarium Proemio continetur . uruntum Volumen includit Extravagantes
tum ejusdem Ioannis Papae XXII. nempe Constitutiones, quae tum ab ipso , post Editas
Clementina , tum ab aliis Pontificibus fuerunt promulgatae, ut lcgitur in artam Proemiis . Sextum Volumen appellari possim Bullaria Continen. tia Constitutiones Summorum Pontificum, quae non habentur
in corpore Iuris; sed sunt col. Iecstae a Laertio Chertabino Iurisconsulto Romano inci-
piunt a S. Leone Papa in prosequuntur usque ad Urbanum VIII. quatuor Tomos fibr- mantes, quibus alii duo Tomi
adjecti sunt, qui continent ultimas Constitutiones ejusdem Urbani VIII., nec non Successorum Pontificum usque ad Clementem XI. nunc feliciter regnantem . His Tomis sex adjungi possunt alii duo habentes Privilegia, Constitutiones Apostolicas, quae a diversis Summis Pontificibus emanarunt ad favorem Illustrissimae, ac Amplissima Congregationis Monachorum Casinensrum &hi fuerunt confeci i a R. P. D. Cornelio Margarin ejusdem Congregationis Generali Archivista Septimum Volumen Ecclesiasticarum Constitutionum appellari possunt Tomi quinque Conciliorum tam Generalium, quam Provincialium typis impressi Venetiis per Dominicum Nicolinum Anno 18s inqui bus habentur integri actus, Decreta Sessiones eorundem omnium Conciliorum hi sunt illustrati a moderno Episcopo Nucerino, qui nuperrime scripsit eruditissimam Historiam Conciliorum, typis datam Venetiis per Andream Poletum Anno 1686. Octavum Volumen vocari potest postremum e-
29쪽
nerale Concilium Tridentinum, quo in praesenti regitur universalis Ecclesia tum in articulis
circa regimen Populi Christia ni quo ad Divinum cultum & observantiam Legis Evangelicae, Episcopis, Parochis , aliis animarum Pastoribus incumbens monum tandem Volumen reputari possunt Libri
Decretorum , seu Declarationum Eminentissimorum S. R. E.
Cardinalium, quas pronunciant Romae in Congregationibus S. Rituum, Concilii Tridentini, Episcoporum, Megularium; ac de aliis rebus, & super aliis
Negotiis, Christianam Rempublicam concernentibus , per Summos Pontifices institutis quamvis enim disputent orali me An praedictae Declaratio. ne habeant vim legis ut videre est apud Dianam part L. tras Io refol. 9. quae in eo usOpere Coordinato habetur to. 6. tract. I. resol et r. Sententia
assirmativa est verior, quando exhibentur in forma Authenti. ca ut probat Barbosa de Iure Eccles. Unio lib. I. cap. q. dixit Rota coram Buratio
nes supradietat non publican. tur, neque typis imprimuntur;
sed passim a Doetoribus alle-uris Canonici.
gantur ' earum Augustintis Barbos Librum fatis amplum collegit, quem Summam Apψο-hicarum Decisionum inscripsit; novissime idem fecit Hieronymus Nicolitis in suis Asculis ordine alphabetico digestis.
Quo ad secundum . Controversiae, seu Materiae, quae discutiuntur in his Voluminibus, sunt Quadruplicis generis aliae
enim concernunt Persona Ecclesiasticas, larum alimenta; aliae Sacramenta, incclesiarum Immunitatem , cultum nitorem aliae dant formam
Iudiciis , Foro contentioso pro personis Ecclesiasticis ,
Religiosis Aliae tandem agunt de harum Personarum delictis, poenis ac praecipue de Ecclesiasticiscensuris. Igitur in primis disseritur de Summo Pontifice, de Episcopis, ac aliis Praelatis inferioribus ; de Canonicis, Sacerdotibus,, aliis clericis quomodo hi omnes eligantur,in promoveantur postquam fuerint electi , ac promoti, quomodb, quando Praebendis Beneficiis decorentur de his omnibus in primo harum Canonicarum Institutionum Libro Secundae, quas secundus Liber complect i tu , declarant septem Sacramenta Ecclesiae , ac Omnia
30쪽
Matrimonii impedimenta 'subinde de Immunitate Ecclesiariam agunt, nec non decensibus, Decimis ac aliis rebus, quae iisdem Ecclesiis, earum
Rees oribus debentur Tertiae, quae in tertio Libro continentur, explicant ibi mam procedendi civiliter in foro Ecclesiastico contra Persinas religiosias , eidem Foro subiectas . Ultimae , quae in quarto Libro examinantur , respiciunt crimina Clericorum, dant1brmam criminaliter agendi contra illos explicant poenas, praecipue Ecclesiasticas Censuras quibus debent puniri . Ex his
omnibus resultat integer Tractatus totius uris Canonici in praedictis novem Volumini bus contenti ex hac compendiosa explicatione Studion Adolescentes, brevi ac jucundo itineres, ad intelligentiam omnium Sacrorum Canonum
Quo ad tertium . Si quaerimuS , cujus Auctoritatis sint DeCreta, Monstitutiones in supra relatis novem Voluminibus reposita, Distinguere oportet Primum Volumen 'VOC turri Decretum Gratiaeni; ab aliis odio subsequentibus Voluminibus supra relatis . Decretum Gratiani , secundum commu-
nem Canoni starum opinionem, non habet audi Oritatem uris,
nec vim Legis in tribus vide. licet in Rubricis, in Capitibus, quae inscribuntur asea in Legibus Civilibus, ac Canonibus , qui non reperiuntur in
locis, ab eodem Gratiano citatis,in desumptis ut plene disserit Fagnanus in cap. Canonum Statuti num. 37 seqq. De Constitutionibus to . I. Primo Rubricae, quae singulis Capitulis Decreti reperiuntur praepolitae, Canonis auctoritatem non habent, ex pluribus rationibus, quas adducit Fagnan tibi stipronum. O. sed praecipue quia sive eas fecerit Gratianus, sive aliquis ejus discipulus, neuter poterat eis tribuere Ius aut auctoritatem Canonis, quam non habebat . cap. Translato . De Constitui. l. n. f. de Legib. Secundo , capitula ejusdem Decreti Gratiani, cum hac voce Palea: non sunt pro Canonibus recipienda , quia proVeniunt ab incerto Auctores ut notant D ab eodem Fagna-n mim. 3. citati ; qui A subdit, eundem Gratianum di-Xisi , cum ipse postea viderit additionem illorum capitul rum operi suo, alea est, nono de grano meo. Terti plures leges Civiles, δε Canones anti-