장음표시 사용
41쪽
Cod. Vall. Q. 46 sol. 35 sq. datae familiares, quae simul nos de
ratione studiorum Parentis Annalium reddunt certiores Sequuntur duae Meti de Graecis Codicibus Theodorum Studitam, Photium, Joannem VIII. concernentibus litterae Cod. Vall. C. 29 sol. 9. 188ὶ deinde Notula autographa scripta manu Card Baronii, in
qua narrat specialem visionem sibi ostensam tempore Conclavis Leonis XI. et quomodo dedit manum ad creationem dicti Pontificis, ut ipse se ab ea dignitate securum redderet, praecipue propter
iuramentum quod secerat de abstinendo a Summo Pontificatu Cod. Vall. Q. 48 sol. 196 sq.); tum Votum Baronii laetum in Consistorio 17. April. 160 contra Rempublicam Venetam Cod. Vall. Q. 39sol. 1 l); 0rro Bellarmini Epistola autographa ad Baronium Scr. 9. April. 1607, in qua loquitur de donatione Constantini M. facta Romanae Ecclesiae Cod. Vall. Q. 47 sol. 20); denique Discursus de officio primario Summi Pontificis ad Clementem VIII. cum glossis marginalibus Baronii Cod. Urbin. 8b sol. 504 sq. et varietatibus lectionum Albericii et artoli Schedas vero Baronianas excipiunt tres oberti Card Bellarmini ex odie Bibl. S. Petr. a. Vinc. 63 Lettere de Card Rob. Beli., copiate alii Originali, che si conservavano una volt nella Libreri di g Alossandro Arcives ovo Cervini, e che sono a dira'oggi neli insigne accolla de Manuscritti Cerviniani et alaggo de Conte Ricetardo te.)desumptae et Card. Perronio tempore controversiarum de auxiliis gratiae), Caesari Braccio Archidiacono Montepolitiano de auctore librorum de Imitation Christi et a Suo Diodata et Monisterodi S. Bernardo a Montepuleiano Roma 23 Maggio 620 devotis religiosis nuncupatae pistolae. XIX. In septima articula seu Spicilegio Jansenistico et Quietistico sigillatim continentur: A. Judicium Cardinalis de Lugo de Libro de requenti Communione gallice edito De la sesiquente communion, o les senti- mens de phres, des apes et des conciles ouehantci'usage des
sacremens de penitence et d'eucharisti soni fidelement expose etc.
2. d. Par. 1643 sub nomine Antonii Amaldi Cod. S. Petr. a. Vinc A. B. . . VII). B. Litterae Universitatis Lovaniensis pro impedienda publicatione ullae Urbani VIII. contra Jansenium Cod. Bibl. Fund. Preuch A. 6 sol. 429 sq.), et pistola Internuntii ruxellensis ad Rectorem Universitatis ovaniensis pro executione ullae Urbanianae l. c. sol. 49 sq.). C. Memoriale de perturbationibus ecclesiasticis in Flandria cum Gansenismo practico et praevaricationes Decretorum Sedis
Apostolicae connexis , Disordini ecclesiastici in Flandra. 1675. Cod Ottob. 2496 sol. 29 sq.). D. XI Articoli che si retendevano a Cardinale di Noailles che ossero admessi alia . Sede avanti che accellasse a Bolla Unigenitus Cod. Sessorian. CCLXIX. sol. 62).Ε. Decretum Facultatis Theologicae Parisiensis n. 729 circa ullam Unigenitus i. c. sol. 16 sq.). F. Breve elatione deli Abiura de Dottor Molinos e suoi
199 sq.). G. Condanno de S. Osfigi di Roma contro Pietro egna Segrotario de Molinos Cod Corsin. 24 sol. 63 sq. No per Iamisericordia di Dio della Santa Romana Chies Cardinali, in uita
I Republica Christiana contro 'eretica pravit Generali Inquisitori alla S. Sed Apostolica specialmente deputati. Essendo uRetro etc. Sententia iudicialis integra cum omnibus motivis et rationibus).Η. De Quietismo in Galliis resutato. Cod. Angel. B. 7. 8.sol. 30 sq. De his quae a me per totum sere quinquennium in resutando apud nos Quietismo gesta sint, multa sparguntur in vulgus etc. Luctor estia Benignus Episcopus Meldensis, qui ista se pro veritatis testimonio quaesitum scripsisse profitetur in fine).J. Relagione delia insam Setia de Becealeristi seoperta in Brescia 1'anno i 708. Cod. S. Petr a Vinc. A. E. XL 73 sol. 17 sq.). XX. Quae octava eaque ultima antissae est Particula, ipsi septem assignata sunt Segmina Varia, scilicet:
1 Propositio Ludovici Cardinalis Madrutii Legati in Comitiis
Ratisbonae pro reformandis ecclesiis Germaniae. Cod Ottobon.
2 Instruitione della Religione et stato de Re 'Ethiopiadetto ii rete Gianni eod. Urbinat. 829 sol. 09 sq.)3 Instruitione a D. Diego di Miranda et at adre Francesco Costa destinati alla antita di Clemente ΙΙΙ. a Re di Persia. 28 di Febraro 160 l. Cod Corsin. 468 sol. 13 sq.)4 Memoriale Guilelmi Lamormaini de statu ohemiae et
provinciarum incorporatarum, de remediis ad iuvandam in regno Bohemiae religionem, de auxilio hunc in sinem praestando a Sede
Apostolica Cod Ottobon. 253 sol. 246 sq.).b De duobus voluminibus quibus praesxi sunt tituli: Traiitsi des rotis et liberte de 'Eglis Gallicane et Preuves de Liberte de 'Εglis Gallicane Par. 1639. Cod Ottobon 2491 sol. 3 sq. Duae relationes Nuntiaturae Gallicae d. 11. et 18. Febr.
42쪽
1639 ac duo rescripta Secretariae Status Romanae, . et 11. April. eiusdem anni.
6 Ristretio delle caloni ecclesiastiche circa la materia grave della Regalia in Francia mandato aragri Cardinali per ordine di N. ignore Papa Innocengo XI. con lettera de Signo Card Cybo Segretario di Stato in data de 15 Febraro 1681. Cod. S. Petrii. Vinc. A. D. 9 60 sol. 8 sq.)2 Lettere originali seritte 22. Nov. 1687 - 30. April. 1689lda Card Alderano Cibo a gr anara ungi Apostolico in Colonia Codd. Corsin. 4 et 546). Caeterum quod de octava Particula, idem de aliis valet. n
concinnandis enim, quibus Mantissae conteXtum XOrnavi, commentariis hausi, quantum seri potuit, ex sontibus SS. mihi perviis, neque tamen subsidia litteraria typis edita neglexi nova ac Vetera.
43쪽
fodo Vaticanus hodie num. 187 signatus cui originem debeat et quando in Bibliothecam Apostolicam sit translatus, ex Schedula novimus prologi instar sub pontiscatu ii Papae Sexti a Francisco Xaveri Cardinali Bibliothecario propria manu subscripta, in qua inter alia leguntur haecce: I contenui in questo Codice di g Pegna e la agione per uici seriuesse, i dichiam una
Franciscus Penia domo Aragonius ex oppido illaros de os Pinares, in Valentina Schola praeceptorem nactus Joannem Blasium Navarrum saeroriim dogmatum scientia insignem, clarissimiis theologus ac iurisconsultus evasit. Multorum annorum spati in Romana curia summae pietatis, Octrina atque eruditic ni laude versatus est, quo a Philippo II mispaniarum rege Catholic missus suit, ut iudicis causarum Pontificiarum sive Rotae Auditoris, ut Vulgo dicitur, munere fungeretur. Scripsit Commentaria in Directorium Inquisitorum a Nicola Elmerico conscriptum, quae una cum Directorio ipso Roma prodierunt anno 1578 ex aedibus populi Romani, deinde anno I 58 et 158 apud Georgium errarium, totumque deinde Opus auctum et multis bullis apostolicis locupletatum Venetiis prodiit apud Antonium Zalterium anno 160 in sol. Scrip8it etiam Instructionem seu praxim Inquisitorum, deque sorma procedendi contra inquisitos de haerest. Item de temporali regno Christi, notasque in librum Pauli Grillandi de haereticis et eorum poenis, necnon in Bernardi Cometisi Dominicani Lucernam Inquisitorum. Adnotationibus quoque illustravit et duobus libellis auxit vitam S. Raymundi do Pennasorte a Vestiat anonymo scriptore breviter collectam ediditque Romae anno 158 libros tres de vita, miraculis et actis canonigationis S. Didaci; aliaque permulta, quorum elenchum ea qua solet diligentia contexuit ei. Nicolaus Antonius in Bibliotheca Scriptor Hispan. om. 1. pag. 349. Obiit Franciscus Penia anno 161 2, aetatis suae secundo Supra septuagesimum. Decisiones sacrae Rotae ab eo ormatas superiori saeculo collegit vulgavitque Didacus Antonius Frances de Urrutigoiti Archipresbyter primum Darocensis in Ecclesia Caesaraugustana, postea albastrensis Episcopus, duobus in solio voluminibus, quorum primum Lugduni edidit Petrus rost, et Socii anno 1648 secundum Philippus Borde et Socii a. 1650. Eiusdem Francisci Peniae imaginem eleganter delineatam apud Janum Nicium Erythraeum in inacotheca part prima pag. 43 habemus. Ven Caesaris Baronii Epistolao et opuscula. id Raymundus Albericius. Om. I. Romae 1759. pag. 443. Ol. R.
44쪽
Addendum mihi esse videtur, quod a Penia non solummodo causam egit SS. Didaei, Hyacinthi, Ray- mundi, Caroli Borromae et Franciscae Romanae Hurte Nomenclator Literarius recentioris Theologiae catholicae. Om. I. Oeni poni. 1873. pag. 407, 3), sed etiam, quium de Philippi Nerii sanctitatis et miraculorum fama inquirenda ageretur, Paulus P. V. - id quod Acta ad Processum Canonigationis spectantia demonstrandi inquisitionem specialem et totam causam mense Julio 161 delegavit Francisco Penia tunc Rotae Decano, Horatio Lancelloti et Dionysio de Marquemonio eiusdem Rotae Auditoribus, per quos in Curiasuerunt recepti testes et datae remissoriae.
b In selectorum Indice virorum sub Pio IV. et i V. emendationi Gratiani ab eisdem praesectorum Antonii Augustini Archiepiscopi arraconensis Dialogorum Libri duo de emendatione Gratiani. d. Parisiens. 1760. pag. 37 sq. Car. Seb. Berardi Gratiani Codices genuini P. I. Venet. 1783. pag. XXXVI. q. post Antonium Columnam, Guillelmum Sirletum, Antonium Carrasam, Felicem Montalium, Franciscum Turrianum aliosque ultimo loco
enumeratur Franciscus Ι'egna Hispanus cum clausula: cuius sunt additiones Decretalium sine nomine, quia templum Dianae incendisse visus estμ. D. hac de iniqua censura Stephani Balvetii uteiensis Notae ad Augustini Dialogos l. c. pag. 434): Diu molestum me habuere quae ei dicuntur do Francisco Pegna. Videbam virum suisse doctissimum et laudatum, non solum ab hominibus qui eodem cum illo tempore vixerunt, sed etiam ab aliis qui secuti postea sunt. Et tamen Antonius Augustinus subindicare videtur aliquid adversum famae viri, dum ait eum templum Dianae incendisse visum esse, cum additiones Decretalium componeret, ac si Franciscus, alioqui ignotus, famam sibi comparare voluerit hoc labore, non secus ac Herostratus incendendo templum Dianae Ephesiae. Per additiones autem istas intelliguntur Notae marginales Decretalium in editione Gregorii XIII., quas nullus sermo scit esse Francisci Pegnae, atque adeo sunt sine nomine'. Idem sere sentit
Georg. Phillips,irchenrecht. Tom. IV. Ratisb. 1851 pag. 314.c Celebrat Concilio ridentino quum a Summis Pontificibus Gregorio XIII. et Sixtos. Congregatio peculiaris institueretur, quae ad authenti-
eam recentiorum Canonum collectionem in tota Ecclesia efflagitatam elaborandam ordinandamque et auctoritate apostolica publicandam manum admoveret, in numerum Adiutorum usu litteris, ingenio praestantissimorum a Dominico Card. inello Congregationis Praesecto receptus est etiam noster Franciscus
Penia. D. Clementis Papae VIII. Decretales quae Vulgo nuncupantur Liber septimus etc. d. Franciscus Sentis. Friburg Brisgov. 1870. Prolegomena pag. IX.d Studiis historico .criticis deditum suisse et commercium litterarium cum Parente Annalium Ecclesiae habuisse Peniam testatur ipsius Epistola Roma die si Marti a. 159 Caesari Card Baronio nuncupata, in qua multis probat argumentis Codicem historiarum Hispaniae Baronio antea transmissum Lucae Episcopi udensis, no Juliani Pomerii esse, contra ac ipse
antea senserat Teno Epistola hic est: Dixeram superioribus diebus, eum Codicem historiarum Hispaniae, quem manuscriptum tibi transmiseram, non
esse Lucae piscopi Tudensis, sed Juliani Pomerii auctoris Luca vetustioris. In eam Sententiam ideo veneram, quia apud R. P. Marianam in Chronicis rerum Hispaniae nuper editis, repereram aliquot loca totidem verbis in hoo Codice scripta, quae tamen ille Iuliano Pomeri tribuebat. Caeterum re diligentius considerata, non Juliani Pomerii, sed Lucae Tudensis historiam esse deprehendi tum quia auctor huius libri usque ad ea tempora produxit historiam, quae ulianus, qui multis antea saeculis floruit, videre non poterat tum quoniam Ambrosius de Morales vir doctus et diligens, dum saepe adprobandum suum institutum utitur testimoniis Lucae udensis, illa commemorat, quae iisdem sententiis et interdum verbis in hoc Odice continentur.
Eiusmodi est divisio terminorum et limitum veterum piscopatuum Hispaniae hortat Regis Uvambae in Concilio quodam oletan constituta, de qua Morales Lib. XII. cap. 50. Idem Lib. XII. cap. 5 agens de Lege 'quadam lata super Regni successione reser haec verba ex Luca udensi: Adesonsus Catholicus ab universo Populo Gothorum in Regem eligitur 'quae anfirmat reperiri in omnibus Lucae libris. Quae etiam Lex in hoc meo Codice in Rege afila, iisdem prorsus verbis scripta exstat. Idem multis aliis locis
apud eundem Auctorem saepe Observavi, ita ut non putem amplius dubitandum, utrum Lucae Tudens vel Juliano Pomeri sit opus tribuendum censeo enim omnino Lucae udensis historiam esse. Huic sententiae astipulatur auctoritas Doctoris aschae de Salagar, gymnasiarchae Salamanticensis, qui ex vetusto Codice historiam hanc transscribendam et ad me transmittendam curavit tanquam legitimum Lucae udensis partum. Nec refragatur auctoritas Marianae, qui cum eadem verba, quae Sunt apud hunc Lucam, reperire etiam potuerit apud omerium Luca antiquiorem, ea dum omerio tribuit non arguit propterea hunc auctorem Pomeri recentiorem, quique a Pomerio illa mutuo accipere potuit, Pomerium esse. Haec te scire volui, Cardinalis amplissime, ut quoties in scribendis Annalibus inde petitis testimoniis utendum tibi fuerit, intelligas cuius Auctoris de nitaris. Cum primum vero ad me pervenerint tactus, Sampyrusipiscopus Astoricensis Julianus Pomerius, Sebastianus Salamantinus, et Pelagius piscopus vetensis, Auctores quidem' vetusti, qui magna fide re Hispanas praesertim Ecclesiasticas superioribus saeculis scripserunt, quos per universam Hispaniam nullis parcens sumptibus perquiri curo, eorundem describendorum ob publicam utilitatem Illustrissimae D. V libenter copiam faciam. μe Quod ne quaestiones quidem ad criticen sormalem spectantes a Peniae lucubrationibus fuerint alienae, documentum exstat Codex Vallicellanus J. 44 in . Lectiones Variae in librum Vitarum Pontificum Romanorum editum nomine Anastasii S. . . Bibliothecari a Marco Velsero hi quo nec invidia invenit quod calumnietur Danielis Ermitae Belgae ter Germanicum a. 1609. Cod. Sessorian. CCCCLIL sol. 57l Moguntiae A. D. 1602, xMS Codicibus Bibliothecarum Farnesiae, Reginae Sueciae, Vallicellanae, a-ticanae, Cavensis Monasterii, Barberinae et aliis expressae a Franc Penia Vir Clar et S. Rotae Romanae Auditore, deinde ab alio auctore anonymo locupletatae. In specie Codices, ex quibus lectiones istae uni excerptae,
α Codex Farnesius E. 4 num. 21 perg. β Cod perg. Seren Christinae Reginae Suec. Sign. n. 748.
1 Cod. Vallicellanus C. 7 perg. 6 Cod. Vatican perg. 1340. P Cod. Vatic papyr. 2039.
45쪽
l'ultimo di Settembre, che con diligenga edesse di nuovo ella Libroria Vaticana te ostiiugioni di Giovanni XXII. che incomin-ciano Licet tiaeta doctrιnam hostoli eci'altra Quia is reprobus. Rispondem Pegna, he si sono troVate queste assa be condi-gionate in diversi semplari, et in uno di essi laratoria di quelcho segni in que tempi descritia curiosamente, marin8ieme 0rdacemento da Autore delia sella de Fraticelli o lautoro di iehelodi Cesena, contro cui suro dat quelle Bolle Aggiungeri Pegna, di aver icevulo u altro comando a Papa, di rispondere alle impugnaetioni alte alia seconda ostiiugione Quia Mir reprobus, perche contro di que8ta 8 saceva pili larga. . . In questo Codice dunque si contiene questa ostiiugione Quia
η Cod. Vatio perg. num. 3761. 9 Cod. Vatic perg. num. 3762. ι Cod. Vat. perg. 3763. κ Cod. Vatic. 3761 olim Monasterii avensis, perg. uius codicis exemplar exscriptum habetii in Bibliotheca allicellana in pap. signatum Cn. 1 cum Memoriis de ipsius Romam translatione Baroni petento secuta necnon de apographo quod Franc Penia adornandum curavit. λ Codex pergam Barberinus 2017 cum notula Peniae: Non habet vitam confictam Papissa . . Ex eo desumpsi multa varias lectiones non parvi momentiμ. Universae variantes ita allegantur, ut ditionis Moguntinae tanquam landamenti ubique habeatur respectus.' Beatissimo adre. a Santitas mi ordino 'ultimo di Sottembroche con diligonga vellessi di novo nolla Libroria Vaticana e Constitutionidella sel mem dimi vanni XXII. li' incominoiano Licet uaeta doctrinam Apostoli et Quia vir reprobus, o si trovaron assa be conditionate in diversi essemplari, et in uno di essi a historia che Opra i passo in quei tempi assa precisa e curiosamente descritia per quanto apparo alla mordacitata' alcun Fratricello oriatiore di Michael di Cesena . . In lire reputo per cosa notabile e molio proficii alia sancta Chiosa contro li errori chyliora la insestano, sare noto a mondo queste ante Constitutioni, ove conmatura deliberatione si trovano condennati . . . di Novembre 1610. Di V. Santita hum oblig. et diuot. Servo Francesco Penia. FOl. 25 sq. Joannes piscopus Servus Servorum Dei. Ad perpetuam rei memoriam. Quia vir reprobus frater Michael de Cesen etc. Dat. Avinion decim sexto Calenda Decembris Pontificatus Nostri anno decimo quarto sol. 96 sq. secunda, Ol. 133 sq. tertia eiusdem Constitutionis invenitur recensio. se sol. 195 sq. notitia manu Peniae scripta: Constituti sel. record Joannis XXII. contra Marsilium de Padua et Joannem do Jandvno Extracta ex vetusto Codice Bibliotheca Vaticanae mense Octobr. a. 1610μ. sol. 196 Judicantur haeretici Marsilius de adu et Joannes de Janduno. Joannes piscopus Servus Servorum Dei. Ad perpetuam rei memoriam. Licet juxta doctrinam Apostoli ob id esse haereses sit necesse . . sol. 228 al.
tre copi non o potulo osservare che stan disserenti tra loro . .
di aver trovato in v Codice Vaticano vn Istoria apparienente alia detia ostiiugione, questa cin questo Codice riportata pag. 3, preme88aVi una pice0la resagione, che dice pur aver trovata inu molto antico Codice . . o non stante credulo, che questo S. meriti di essere conservato nulla Biblioteea Vaticana, alia quale a mi requisigione per ordine ella Santita di Nostro Sig
nore Papa Pio L si stat trasserito li 3 Lugii 1780μ.
Trium quae in schedula ista innuuntur monumentorum, scilicet
obiectionum Roberti Bellarmini, responsionum Francisci Penia ac relationis nonymi ad historica Constitutionis Quia te reprobus
momenta illustranda potissimum acientis contextus sic se habet. Α. De Constitutione Ioannis XXII. quae incipit: Quia vir reprobus Autographum Roberti Card Bellarmini. deae Biblioth. Vaticanae 18 sol. M.)Haec Constitutio non sine causa fuit omissa ab illis, qui Constitutiones Joannis XXII. receperunt in Corpus uris.
Primo quia non erat necessaria pro bono communi Ecclesiae, et non sunt multiplicandae leges sine magna cauSa.
Secundo quia non habet sormam Constitutionis, sed libri ap0logetici, in quo respondetur ad argumenta Michaelis de Ce- Sena, nec videtur decere gravitatem Summi Pontificis descendere ad certamen cum homine a se damnato hoc enim est officium
Τertio quia Constitutiones, ut omnes aliae leges, debent esse breves et limatae haec autem longissima est instar libri. Continet enim pagina 88, id est soli integra viginti duo, et multa habet satis levia, ut de caligis S. Petri etc.
Avinion decimo Calendas Novembris Pontificatus Nostri anno duodecimo. Explicit Extravagans sol. 232 sq. nova eiusdem ullae copia Codici inserta est. Medium autem inter hanc utramque recensionem locum tenent sol. 231Peniae Excerpta ex Joanne Baccono Lib. 4. Sententiar in Prolog quaest. XI. artic. 4 in fine et ex Turrecremata Summa de Ecclesia Lib. II cap. 46ὶ de errore, quem Extravagans Joannis XXII reiicit, Scilicet quod ne papa nec alii ecclesiae praelati ex Christi ordinatione habent aliquam iurisdictio
nem coactivam, sed ex concessione imperatoris*.
Ad marginem Codicis enia ipse haec notavit: Dominus Cardinalis Sancti Eusebii dixit mihi hoc scriptum esse D. Cardinalis Roberti Bellarmini'. De Peniae in Societatem Jesu et in Bellarminum animo vid. Prae- sat Aug. e Blanc in Hist. Congr. de Aux. g. 10 ed. Mos pag. XXXIII sq.
46쪽
Quarto qui videtur facere quaestionem de de utrum 8u8 rerum consumptibilium distingui possit a Dominio nam semper vocat haereticum eum qui contrarium sentit. Si autem haec quaestio ad fidem pertineat, oportebit concedere errasse infde Nicolavin IV. Dei Ioannem XXII. Aperte enim dicit Nicolaus et cum eo Clemens V. habere Franciscanos simplicem usum et non dominium rerum quae usu consumuntur, cuiuS 0ntrarium Joannes docuit in suis Constitutionibus. Itaque exurget aliud bellum Papale si haeretici haec
advertant, quemadmodum. . .'Quinto quia hactenus theologi senserunt, istam non 8Se quaestionem fidei, sed metaphysicam et plures dicunt errasse Joannem in ista quaestione et bene sensisse Nicolaum et Clementem. Sexto quia explicans Joannes XXII. Verba Actorum cap. 4: Nemo dicebat aliquid suum, et Matth. 19: Ecce nos reliquimus omnia videtur evertere undamentum Religiosorum, id est veram paupertatem religiosam, quae in eo consistit, ut Religiosi non habeant in particulari dominium vel proprietatem ullius rei, sed u8nmtantum, et talem usum, ut liceat superioribus mutare ad libitum etiam vestes et cibos suorum subditorum. Et sic instituuntur Religiosi, apud quos viget observantia. Haec autem Constitutio docet, res non 8Se proprias uniuscuiusque ante divisionem, sed post divisionem esse proprias et suas. Et probat levissimis argumentis, ut quod Petro dixerit Dominus, Mitte gladium tuum in vaginam, et Angelus dixerit eidem Petro, Calcea te caligas tuas. Quasi non possit largo modo diei suum, quod habetur ad usum sine dominio. In summa videtur, nisi ego sallor, haec Constitutio generatura non leve scandalum apud Religiosos bene institutos, quasi
necessario omnes debeant esse proprietarii. Haec mihi videntur, salvo semper meliore iudicio aliorum, ac praesertim Sanctissimi D. N. cui in omnibus me subiicio. B. Francisci Penia Responsiones ad obiectiones contra Constitutio
1. Haec Constitutio non Sine causa. . .
Haec obiectio non subsistit: quia Constitutiones Joannis XXII. non suerunt publica auctoritate redactae in Corpus uris, sed
in Der Papston das Concilison Ianus. Lpg 1869. pag. 60 sq. Anti-Janus vo Heraenroether. Freib. 1870. pag. 57 sq. Verba quae ei in autographo secuta sunt, Bellarminus propria
' In scr. per singula folia exadversum obiectiones a parte sinistra
constituuntur Responsiones a parte dextera.
privata auctoritate collectae. Quaedam suerunt redactae in ordinem, prout nunc circumseruntur, plures tamen omissae iam si hoc argumentum subsisteret, omnes Romanorum Pontiscum Constitutiones et pistolae Decretales non redactae in Corpus uris vacillarent, quod asserere est periculosum. 2. Haec Constitutio non erat necessaria pro bono communi
Haec obiectio quae ex ignorata controversia contra eccleSiam mola procedit, magis periculosa et audax est, quam praecedens.
Res ita se habet: Cum Joannes XXII. super materia de pr0prio et communi respectu Christi et Apostolorum anno 1322 et aliquot sequentibus tres c0ntra errantes Constitutiones edidisset incipientes Ad Conditorem, Cum inter noumulos, Quia quorundam, in quibus pinionem asserentem, Christum et eius discipulos nihil habuisse, et in iis quae habuerunt, nullum ius eis suisse, erroneam et haereticam dis finivisset Michael de Cesena bis appellavit, et appellationem suam ad suturum C0ncilium interposuit, et Papam haereticum et ipso Jure depositum publice proclamavit: et qui Michael saepe monitus non resipuit, privatus sui Generalatu Ordinis Minorum et quia eius haeretica doctrina graviter nocebat universali Ecclesiae, Papa per hanc Constitutionem Omnibus argumentis Michaelis et Michaelistarum respondit. Fuit et g maxime necessaria pro communi bono celesiae. Et haec
3. Haec constitutio non habet 0rmam Constitutionis, sed libri Apologetici. . . Haec obiectio non subsistit cui Papa satisfecit omnino in principio praedictae Constitutionis. Cum enim impius haereticus
libellos suos continentes impugnationes praedictas, ad diversas mundi partes et universitates destinasset, et in publicis locis temeritate plectibili affligi procurasset et valde noceret licet impugnati0nes essent invalidae et resp0nsione indignae quia tamen in illis de lege sumebat arma contra legem, et evangelium X evangelio impugnabat, et de veris fingens mendacia, Veritatem ad mendacium provocabat ideo ne erronea et haeretica sua dicta simplicium corda insicerent, Papa succincte duxit ei respondendum. Haec sunt verba Papae qui pontificia charitate et gelo pio motus, ut consuleret saluti fidelium quae valde periclitabatur, non putavit indignum ossicio p0ntificio, indigno et infami h0mini respondere, 0n propter ipsum, sed propter fideles, ne pravis doctrinis inscerentur.
47쪽
Minus subsistit, quod dicitur, hanc Constitutionem non habere formam Constitutionis quia casus occuri ens suo iure postulabat eo modo, et sub ea sormula respondere neque Si novum
aut inusitatum in ecclesia Romana similes Constitutiones ordinare prolixas, prout occasio postulat aut necessitas ingens recenseri posset exemplorum numerus sed brevitatis gratia illud indicare sussciat, quod exstat in pistola Leonis Papaees ad urribium Austuricensem Episcopum ubi Papa late recenset singula Priscillianistarum haeretica dogmata, et inguli respondens, Salutares fidelibus populis exhibet contra venena haereticalia medicinas. 4. Constitutiones, ut omnes aliae leges, debent esse breves
Si Constitutionis impugnator bene novisset historiam, et longissimas duas appellationes Michaelis de Cesena multiplicibus allegationibus, salsis et contortis interpretationibus, et mendaciis resertissimas vidisset, procul dubio non ita obiecisset: non potuit brevius aut dilucidius responderi quinimo considerata prolixitate praedictarum appellationum, qua contra Papales Constitutiones haereticus interposuit, verissime dixit Papa, se succincte respondisse. Nec desunt multa exempla legum prolixarum, et Epistolarum Decretalium longarum, prout occasio postulabat et ne ab instituto aliena petantur exempla, in hoc eodem genere et eadem materia
exstant Constitutiones Nicolai ΙΙΙ. vel IV. incip. Miit qui seminat de Verbor signis lib. . et Clementis V. incip. Mini de m-radiso eod. tit in Clementin et duae aliae eiusdem Joannis XXII. incip. Quorundam et Ad Conditorem quae vel sunt prolixiores, vel prolixitate aequales, quas nemo propterea ausus sui arguere. Itaque haec obiectio levissima est, et voluntaria. b. Videtur sacere quaestionem de fide, utrum Sus rerum usu consumtibilium distingui possit a Domini . . . Haec obiectio et aliae quae proxime sequuntur, in effectu continentur inter argumenta quae Marsilius de Padua et Fratri- celli componebant contra Constitutiones Joannis XXII. incipientes ad Conditorem, et Cum inter nonnullos ut constat ex Zabarella in Clementin Emini. g. proinde de verborum signisc. ubi ea reser et solvit et sic satis esset dicere, quod sive tractetur articulus metaphysicus, sive articulus ad fidem pertinens, nulla est inter
illorum Dominorum ontificum Constitutiones contrarietas vel repugnantia contrarietatem vero non eram, sed apparentem conciliaverunt iam olim magni viri, videlicet Cardinalis abarella'
in dicto . proinde Cardinati Joannes de urrecremata in Summa de Eccles lib. 2. cap. 112. in responsione ad X. obiectionem Sanctus Antoninus in Summa arte . it. 12. cap. 4. g. 23 et alii. Unde n0 est periculum, qu0d excitetur bellum papale ex sanctis Constitutionibus papalibus iam in Ecclesia firmatis, et omnium
Catholicorum consensu receptis. 6. Hactenus heologi senserunt, istam non esse quaestionem fidei, sed metaphySicam . . .
Si impugnator vidisset conciliationem, quam sine violentia aut contorta aliqua interpretatione, tradiderunt viri doctissimi et
catholicissimi, non dixisset tam licenter errasse Joannem, nam nec Nicolaus nec Joannes erraverunt; uterque vere et iuxta veritatem
evangelicam locutus est de paupertate Christi et Apostolorum; et
summa solidae conciliationis est, Nicolaum et Joannem inter se non pugnare imo declarationem seu diffinitionem utriusque sunt me inter se convenire, quia Christus duas paupertates ordinavit congruentes diversis statibus persectorum, easque Romani Pontifices iuxta historiam evangelicam et Sanctorum exp0sitione considerantes, Constitutiones Apostolicas nullo modo discrepantes ediderunt. Quatenus impugnator ait, plures dicere erra88 Joannem, Verum est respectu haereticorum; nam Marsilius de Padua et Fratricelli id dixerunt, ut constat ex Cardinali Zabarella in dicta Clementina Misi. g. proinde de verbor signis. Quod ait The0l0gos sentire, hanc quaestionem ess metaphysicam, recipi posset, si in
ea dirimenda non intermiscerentur sacra eloquia ab haereticis salsis interpretationibus contorta et depravata, quae Ioannes XXII. in suis Constitutionibus et praesertim in hac incipient. Quia virreprobus, in catholico sensu declaravit, ne simplices praesertim deciperentur.
7. Quia explicans Joannes XXII verba Actor cap. 4: nemo dicebat aliquid suum . . . . Non est verisimile impugnatorem hanc impugnationem accepisse de scrinio haereticorum, sed sciat eodem omnino argumento usos Fratricellos, et Michaelem de Cesena, ut apparet e praedicta Constitutione pag. 5, cuius verba sunt: Ex quibu concludit Haereticus quod dicta assertio et doctrina in dicta Constitutione contenta Scripturae divinae obviat, et omnem Religionem habentem votum abdicationis proprietatis omnium rerum temporalium destruit et confundit quia secundum hoc quilibet Religiosus, quando uteretur rebus usu consumtibilibus, proprietarius censereturμ. aec sunt verba Haeretici a Papa praecitato loco relata. Et rursus pag. 1 in fine vers. ad illud vero, iterum Papa
48쪽
repetit idem argumentum et illud solvit. et patenter ostendit et probat ex illo argumento, non everti nec destrui religiones nec religiosos esse proprietarios, licet in rebus usu consumtibilibus,
usus ipse a Domini seu proprietate non Separetur.
8. Constitutio haec non sui publicata . . .
Hoc est aperte salsum, ut constat ex ne eiusdem Constitutionis, ubi Papa affirmat, quod ut praedictae haeretici assertionessiilsae et erroneae, et catholicae responsiones ad notitiam pervenirent, et diutius memoriae conservari valerent, sub ulla iussitassgi se appendi in Ostiis maioris Ecclesiae Avinionensis. C. Relatio de Pontiscatu Ioannis XXV scr. a quodam fautore haeresis rata cellorum. Codeae Biblioth. Vatιo. 718 sol. 3 sq.)Anno Domini 132 Fratre Michael de Cesena Sacrae Theologiae Magistro existent Ordinis Fratrum Minorum Generali Ministro, sui Ministerii anno tertio, quidam eguinus seu Big0cus fuit captus in Civitate Narbonnensi pro facto haeresis per Archiepiscopum Narbonnensem et Fratrem Joannem de Boina ordinis Fratrum Praedicatorum Inquisitorem haereticae pravitatis. Qui Beguinus inter alia asserebat Quod Christus et Apostoli viam persectionis sequentes nihil liabuerunt iure proprietatis et dominii
in speciali nec etiam in communi V. Qui Inquisitor volens iudicare dictum eguinum convocavit ad consilium omnes Priores, Guardianos et Lectores Religiosorum, et quam plures alios Sapientes. Inter quos adsuit Frater Berengarius Talon Lector in Conventu Fratrum Minorum de Narbona, et inter cetera praedictus Inquisito secit legi dictum articulum do paupertate Christi et Apostolorum eius, pro quo volebat Beguinum huiusmodi tanquam haereticum iudicare. Praedictus Frater Berengarius Lector super dicto articulo interrogatus respondit: Quod hoc dicere non erat haereticum, sed dogma sanum, catholicum et fidele, maxime cum hoc esset per celesiam in Decretali Exiit qui semina dis finitum. Quo facto ac si asseruisset haeresim dictus lector, praedictus Inquisitor idem praecepit, ut dictum suum statim in praesentia omnium revocaret. Qui Lector revocare noluit quoquo modo, sed quia cogebatur revocare illud quod erat sanum et catholicum et tanquam tale per ecclesiam definitum, et timens ex hoc contra iustitiam multipliciter aggravari, ad Sedem Apostolicam solemni-
vid. Ragnald. a. a. 1329. n. 29.
' Voces: Quod Christus . . in communi rubro liquore in odice conspiciuntur Signatae.
ter appellavit, et cum appellatione sua venit apud vinionem, ubi Dominus Joannes Papa XXII. cum sua Curia residebat, et in Con8istorio coram eo, iam tamen informato de opposito comparuit, et proposuit dictus Lector qui dictus apa praedictum Lectorem sedit in sua Curia arrestari, et publice hanc proposuit quaestionem, videlicet: Utrum pertinaciter affirmare Dominum Jesum Christum eiusque Apostolos non habuisse aliquid in speciali nec etiam in communi, oret haereticum censendum Et formam ipsius quaestionis in scriptis omnibus Praelatis et Magistris in Theologia in sua Curia existentibus tradi sedit. solens igitur dictus Joannes Papa de dicta quaestione et quibusdam aliis dimnire Oppositum eorum quae in dicta Decretali Miit exstitit diffinitum, ut 08tea patuit per spectum. primo suspendit sententiam excommunicationis latam in dicta Decretali Miit contra glossantes, docentes seu dogmatigantes aliter quam sit eo modo quo continetur in ea, ad hoc Praelatii Magistri et alii litterati quicunque possent libere diffinitioni et determinationi Ecclesiae contradicere et ipsam ad libitum impugnare, et de dicta u8pensione quandam
Constitutionem seu ordinationem edidit et publice promulgavit, quae Sic incipit Joannes piscopus Servus servorum Dei. Adsuturam rei memoriam. Quia nonnumquam quod coniectura te.
Datum vinione septimo Calendas Aprilis Pontificatus sui anno septimo Anno Domini 1322. Subsequenter aliqui Cardinales et nonnulli alii viri nobiles requisiverunt praedictum Fratrem Michaelem Generalem Ministrum dicti ordinis, et totum Capitulum Generale apud Perusium in Pentec08te tunc proxime celebrandum, quod ipsi diffinirent et determinarent illud quod de dicta quaestione de paupertate Christi et Apostolorum eius sentirent et in scriptis redigerent ac universis Christifidelibus destinarent. Quorum requisitionibus annuente et
etiam ex hoc sperantes praedictum Dominum Joannem ad errores dispositum refrenare, ne de dicta quaestione in praeiudicium praedece880rum suorum et fidei attentaret oppositum dissinire, universis Christifidelibus suam assertionem et consessionem destinarunt,
quae sic incipit: Universis Christifidelibus praesentes litteras inspecturis etc. Frater Michael ordinis Fratrum Minorum Generalis Minister, Gulielmus Angliae etc. Noveritis quod nos anno Dominii 322 Indictione quinta, pridie Nonas Junii, audita et intellecta
' Ad marginem: Littera sic mendose etiam caeteroquin suspen3iOnis sententiae excommunicationis latae in Decretali Exii μ.' add ut, quod lapsu calami excidisse videtur.
' Ad main Littera Generalis Capituli Perusini
49쪽
quaestione quadam quae in Romana Curia praesentialiter agitatur, qua quaeritura Utrum asserere Christum et Apost0los non habuisse aliquid in communi sit haereticum; et requisiti quid de ipsa quaestione sentiremus et in scriptis sub nostris sigillis et subscriptionibus propriis redigere curaremus; visis et examinatis dicta quaestione cum allegationibus, quae pro et contra sunt, diligentique et matura deliberatione digestis determinationi sanctae Romanae Ecclesiae firmiter et totaliter inhaerentes concorditer et unanimiter dicimus t fatemur: Quod dicere et asserere quod Christus viam
persectionis ostendens, et Apostoli eandem persectionis iam Sequentes, atque per exemplum in alios volentes persecte vivere derivantes, nihil iure proprietatis, dominii seu iuris proprii in communi habuerunt, n0n 8 haereticum, sed sanum, catholicum et fidele etc. Data Perusi anno, mense et die superius nominatis etc.
Cui determinationi idem Frater Michael in haec verba se subscripsit: Ego rator Michael ordinis Fratrum Minorum Generalis Minister et in sacra pagina Magister praedictis consentio, et ea Vera Sse iudico. In cuius rei testimonium sigillum mei ossicii praesentibus litteris appendi iussi, et me propria manu subscripSi. In eodem modo subscripserunt etiam omne ins rascripti, Videlicet Frater Guillelmus Minister Angliae in aera pagina Magister.
Frater Henricus Minister Alamanniae et in . . Mag. Frater Arnaldus Minister Aquitaniae et t. . . . Frator Ugo de Castronouo in sacra pag. Mag. Frater Nicolaus Minister Franciae . . . Mag. Frater Guillelmus Almuicti . . . Mag. Frater Guillelmus loci in sacra pagina BaccalaureuS.
Frater homas Minister Bononiae. Frater Petrus Minister Provinciae S. Francisci. Frater emandus Minister Provinciae Castellae. Frater Simon Minister Turoniae etc. Praefati vero Generalis Minister, Magistri et Baccalaurei in Sacra Pagina in dicto generali Capitulo existentes de dicta quaestione per se aliam diffinitionem et determinationem rationibus et iuribus confrmatam socerunt, cuius initium tale est: Universis praesentes litteras inspecturis Fratres Michael ordinis Fratrum Minorum Generalis Minister Guillelmus Provinciae Angliae etc. Noveritis quod nos anno Domini 1322 Indictione quinta, septimo Idus Junii apud Perusium congregati in nostro Capitulo Generali,
' A. g. Littera Magistrorum et Baccalariorum in Capitulo Perusino.
et requisiti specialiter quid sentiremus de quaestione supradicta etc. ut supra. Datum Perusi anno, men8 et die superius annotatis. Supradictam diffinitionem et determinationem generalis Capituli, Magistrorum et Baccalariorum n0 solum supradicti Magistri et Baecalarii de ordine in aera pagina numero XL Parisiis et in Anglia commorantes approbarunt, et de hoc secerunt eiusdem tenoris patentes litteras eorum sigillis et subscriptionibus roboratas. Qua determinatione sive dis finitione dicti generalis Capituli audita et intellecta, ipse Dominus Ioannes apa, volens tam determinationem praedicti Domini Nicola Papae Tertii quam diss-nitionem dicti generalis Capituli improbare primo quandam Constitutionem improbativam edidit et publice promulgavit, et ostiis maioris Ecclesiae Avinionensis affigi se appendi fecit, cuius initium tale est: Joannesipiscopus Servus Servorum Dei, ad perpetuam rei memoriam. Ad conditorem Canonum etc. Data Avinione sexto Idus Decembris Pontiscatus sui anno septimo anno
Contra praedictam Constitutionem sub dicta brevi serma saetam et publice pr0mulgatam Frater Bonagratia de Pergamo Procurator, et procuratorio nomine dicti ordinis provocavit et appellavit die decimaquarta mensis Januarii Indictione sexta Anno
Domini 323 vinione in alatio Pontiscis in Consistori coram
eo et sacro Cardinalium Collegio ibi more solito convocato et congregato. Qui Frater onagratia personaliter constitutus publice dedit, porrexit et praesentavit praedicto Domino Papae, sive Bertrando Cardinali ibi praesenti et de mandato ipsius Domini Papae recipienti libellum suae provocationis et appellationis sive supplicationis, qui sic incipit Vestrae significat Sanctitati Frater Bonagratia Procurator Ordinis Fratrum Minorum ad hoc specialiter constitutus, quod orta lim circa initium institutionis et approbationis Ordinis Beati Francisci materia quaestionis super Verbis et
intellaeti Regulae ipsius Sancti, in quibus dicitur Regula et vita
Deinde videns praelatus Dominus Joannes Papa quod praelatus Frater onagratia de Pergamo Procurator, et procuratorio nomine a praedicta sua brevi Constitutione Ad Conditorem appel-
Inter commorantes et approbarunt addit Odex hoc idem: iinde
patet antea esse omissa Verba sed etiam.
' A. g. Prima Constitutio Joannis ripae XXII. Ad conditorem.' A. g. Appellatio Fratris onagratiae Procuratoris ordinis Fratrum Minorum contra praedictam Constitutionem Ad conditorem.' Cis Iliezle l. c. pag. 69.
50쪽
Iaverat, et eam tanquam nocivam et illicitam iuribus divinis et humanis ac rationibus impugnabat nolens ut debebat a suis conceptis erroribus resilire, sed in eis persistere ac pertinaciter de- sensare praedictam brevem Constitutionem Ad Conditorent, de ostiis maioris Ecclesiae Avinionensis in quibus erat et appendi secerat et assigi, amoveri praecepit, et eam in pluribus mutavit, addidit, subtraxit, et quod prius non probavit rationibus et iuribus sulci-Vit, quantum aluit errore erroribus cumulando, et sic in pluribus mutatam et roboratam ad eundem diem et annum datam dietis ostiis maioris celesiae vinionensis eam appendi secit iterum et assgi. Praestatum vero Fratrem onagratiam pro eo quod dictam Constitutionem impugnaverat quasi per annum tenuit
atro carceri mancipatum. Dicta autem Constitutio sic mutata et iterum appensa incipit Joannes Servus servorum Dei. Ad perpetuam rei memoriam. Ad Conditorem canonum etc. Datum vinione sexto Idus Decembris Pontiscatus Nostri anno septimo Anno Domini 1322. Consequenter praedictus Dominus Joannes aliter sentiens de paupertate Christi et Apostolorum quam dictus Nicolaus Tertius et quam dictum Capitulum generale et Magistri, volens clarius et expressius quam per Constitutionem Ad Conditorem laeerat, oppositum dis finire, Constitutionem impugnativam seu destructivam
dictae dis finitionis celesiae et Magistrorum et dicti Capituli generalis edidit et publice promulgavit, quae sic incipit: Joannes
Episcopus Servus Servorum Dei, ad perpetuam rei memoriam. Cum inter nonnullos Viros schola8tico saepe contingat et . Datum Avinione secundo Idus Novembris Pontificatus Nostri anno octavo,
Consequenter anno Domini 324 Serenissimus Princeps Dominus Ludovicus Dux Bavariae electus in Regem Romanorum, reputans se et fidem catholicam aggravatos a dicto Domino Joanne, appellationem desensivam sui iuris et imperii impugnativam duarum dictarum Constitutionum, videlicet Ad Conditorem et Cum interno tintillos secit et publice promulgavit ostendens et exprimens in ipsa appellatione plurima gravamina et iniurias sibi et Imperio desacto illatas, et dictas duas Constitutiones manifestas haereses con-
A. g. Prima Constituti haeretica Domini Joannis qua incipit A Conditorem.' A. g. Secunda Constitutio haeretica Joannis Papae Cum inter
tinere cuius appellatio sic incipit, Nos Ludovicus Dei gratia Romanorum Rex et semper Augustus proponimus contra Joannem
qui se Papam XXII. dicit, quod inimicus sit pacis etc. Acta et publicata haec appellatio Anno Domini 1324.
Videns autem praedictus Dominus Joannes quod praedictus Ludovicus Romanorum ex ab ipso solemniter appellaverat, et quod dictas suas Constitutiones in dicta sua appellatione impugnabat, et ore haereticas asserebat, tertiam C0nstitutionem ad suarum Constitutionum defensionem et dictae appellationis impugnationem edidit, et publice promulgavit sic incipientem: Joannes Episcopus Servus Servorum Dei. Ad perpetuam rei memoriam.
Quia quorundam mentes Sic pater mendacii dicitur excaecasse etc.
Datum vini0ne quarto Idus Novembris Pontificatus Nostri anno
nono, Anno Domini 1324.RDeinde anno Domini 1327 de mense Junii praelibatus Dominus Joannes vocavit praedictum Fratrem Michaelem Generalem Ministrum per suas litteras speciales, mandans eidem, ut insta triginta dies a receptione praedictarum litterarum suo conspectui se praesentaret propter aliqua negotia suum ordinem tangentia,
sub Dat Avinione dibus Junii Pontiscatus sui anno undecimo. Qui Generalis Minister infirmus existens in Conventu Tiburtino Provinciae Romanae, recepit dictam litteram sive mandatum; sed quia propter dictam infirmitatem non poterat in diei termino' A. g. Cod. Appellati Ludovici Imperatoris contra Joannem XXII. Not marg. Tertia Constitutio haeretica Domini Joannis Papae.' His non contentus Ludovicus aliam scripturam non tam prolixam vulgavit, qua ad futurum Concilium contra Joannem Pontificem iterum provocavit, et protestationem de nullitate processus iudiciarii et sententiae contra se prolatae Interposuit, hisque verbis postulationem in fine concepit, quam reser movius anno 1321 num 7 ex S. 4008 Bibliothecae Vaticanae: Ad praedictum Generale Concilium, quod instanter cum instantia repetita Loo tuto, nobis et nostris convocari petimus et congregari, et ad verum et legitimum suturum Summum Pontificem, et ad sanctam matrem Ecclesiam et ad Apostolicam Sedem, et ad alium, vel alios, ad quem vel ad quos fuerit appellandum provocamus, appellamus in scriptis, et appellationes a nobis factas alibi, Innovamus et Apostolos testimoniales a Vobis Principibus nostris Ecclesiasticis et mundanis et oinriis publicis hic praesentibus cum instantia postulamus, et protestamur expre8se de innovando provocationes et nppellationes et protestationes praedictas, ubi et quomodo et sicut et coram quibus visum fuerit expedire, et de iure tenebimur et tenemur, pro tutela et securitato sacri Imperii et nostra et singulorum omnium praedictorum. Acta et publicata fuit haec appellati anno Domini 1324 mense Octobri μ. Eandem appellationem refert aluetius Om 2. Vitarum Paparum venionensium col. 78. Brev. Pontificum Romanorum etc. auci. Franc Passi. Om. IRAntverp. 1727. pag. 80 sq.