Commentarius de actionum cessione Joh. à Sande

31쪽

Bι moἀum, qui procerire poteIZ . Misira totam Ardu Liliant , iraquestuura de iis quaeritur. 3. Lege a tioniab cedere impediuiuur pubertati proximi . Predi res as amis habentes foratores L. Pupidio tri=es actiones sibi competentes ad res immobiles se mobises, quas vando servari osunt, nequidem a ibito tutorum vel curaetorum audioritates consensu a que decreto cedere possunt otione proprie nec mobiles nec immobile dici possent , sed aestimantur in re debita io. vido pupilli sub alternatione diu vel centum debentur, ex eventu de cessione ejusmo iactionis judicatur. II.

CEdere ictionibus omnes possunt, qui non prohi

bentur, argument, cum Praetor a D de uici Lia res zo. q. si convenerit D. de pact. tal cum omnia censeantur juris permissione concessta, quae non repeτiuntur prohibita cie non. 28. quod eju . D. Ex quo. caus

1. Prohibentur actionibus cedere alii natura, alii vero lege. 2. Natura prohibentur, qui vel judicio,ut infantes &infantiae proximi, sed quod dixi P. de iuruic Vulat Linis Ia desectum ad L. Corn. de sicar vel intellectu προ ρεσε ut furiosi mente capti l suros o D de C. jur L in negotiis 3. D. eod. destituuntur.3. Quibus adnumero mutos & surdos natura Non quod intellectu careant, scd quia carent organo objecium intellectui repraesentante, di operatio intellectus

non apparet.

. Qui natura vel casu sunt muti vel casu surdi, vel qui sunt simul surdi muti casu actionibus cedere poCsum per eum modum, qui procedere potest, ut alibi a Paulus

32쪽

1Σ Acetro sub Cassio ML Paulus inquit in .mam 3. D. de procurat hoc est, si inatelligant, quid agant, idque, quod agunt, quodque intelligunt, se agere palam demonstrent L sin. D. de bonor.

f. furios in mi,&c. Itaque nihil prohibet, quominus natura vel casu muti actionibus cedant scripto vel nutu, casu surdi, scripto vel ore illi vero, qui casu mutiri surdi simul sunt, calamo animi sensa demonstrare atque ita, si res postulat, actionibus cedere commode poterunt In cessione enim actionum nudus consensus susscit, quocunque modo demonstratus, neque necessaria est ulla verborum solennitas. s. De surdis natura tantum, nihil dixi, quia nemo reperitur natura surdus,qui non simul sit mutus, teste sapientum Doctore n. . . isor animal custis sentenistiam amplectitur Plinius lib. a. cv. 69. At natura muti esse possunt, qui tamen auditu non sint privati, cujus rei eIemplum extat apud Herodotum lib. i. Gellium lib. s. cap. 9 in Craesi filio, qui cum hostem parenti manus inserentem videret, exclamare non potuisset,ωρ ξω haz μη κτεινε ΚΙἀσον, nisi prius voces auditu percepiscet ac

didicisset, ut notavit V. Cl. Dionysius Gothostedus ad discreto O.C. απι THIam fac.po . 6. Lege actionibus cedere prohibentur; visi pubertati proximi, hi enim res suas alienare aut se obligare nequeunt, . obligari 3 D. de oblis an . . Prodigi, quibus bonis est interdictum quia cum de iis obligandis, de minuendo eorum patrinaonio agitur, similes furioso habentur, L his qui ir uis. D. deratris curat dat ab his. .furiosi o D de reg. ur.

s. Denique Minores vigidii quinque nais curato.

33쪽

rem habentes: L 3. C. dein intcgaesi.mim. Quibus autem curator deest, ipso quidem jure si contraxcrint, obligantur Jed caussa cognita in integrum restituuntur. s. Praeterea tenenda hic cit distininio vulgo radita, utrum actiones minorum lupillorum competant ad res immobiles vel mobiles, quae servando servari posse sunt an vero ad mobiles, quae servando servari non possunt Hara minoribus Curatorum, pupillis vero tutorum consensu&auctoritate adhibita sine decreto recte ceduntur istae non aeque, ut docent Andreas iraquessus de retra I consang. s. lgi 7. m. 12. Alexander Trentacinquius lib. a. variar. ressit iit de minorib r solui.ς. num. I9. 2O. io Quanuis enim actiones nec mobiles, nec immobiles proprie dici possint, sed tertiam rerum speciem constituant, ut erudite contra Glo graphos disputat

Franciscus Hotomannus lib. 3. obf. a. si tamen necesse ut alterutri adnumerentur, eas ex re, cujus persecutionem continent, aestimandas esse Bariolus tradit in legatum 73.3.ult per i um textam. D. delegat. I. qui enim actionem habet ad rem persequendam, rem ipsam habere videtur l. o qui I 3. D. de Reg. jur.

it Quod si minori sub alternatione fundus vel centu debeantur, an actio hujus debit nomine minori competens ab ipi recte sine decreto alienabitur' utabitari possit, eo quod haec actio partim ad rem immobilem sit directa. De hac quaestione ex eventu vel ex postfacto judicabimus, ut Paulus in non absimili specie respondit in t erit ergo ac D defunae dotat. Cum en inain auernativis obligationibur electio sit debitoris l. pla.

34쪽

r AcYIONVM CE ssIONE.rumque Io D de jur dot ct ibi ossa si debitor centum solverit, valebit cessio secus, si solverit fundum. Erit ergo in pendenti haec cessio quae ut saepὰ in iure fieti

Ut m actiones possint vel prohibeantur ei.

t ero eo, eontraqAem editur P. Pana cedentis potentior, Io.

uae cissat, si lio, licet potentiori cesso se si is idem

non re t Do tores in quovis confinguine admittunt a. II. dvocatis procuratoribu, si pactione quotae litis actione cedi late prohibentur .r, Lege Cincia. Titia adCocatis nec pecuniam . nec donum pro patrocinio licebat, accipere . . , Sed Impp. ClaM ri 9 Trajatim honorarium advocatis ad certam quantitritem agri permiserunt si a crisantit. est centum aureorum rue suam licet excedere in criMinali -

Mais caussis Nodi licet de Iutario pacisci modo

legitima

35쪽

ictitima quantitri non excedat' ueprimario. o. de quota lituiso. ui compara H conventio, qua κι cor centum dari, si vincam, nihil,si perdam et t. III 4 ctio cedi prohibetur et Alori vel furatori det e situ pu-pissum vel minorem a. Licci sinita tutela vel cura 23. mpillio et minor at indebita condicere potest . a. quod eximi mori celsione silvit Tarente tamen bberorumsuorum sutores d. Novesia a. 1 comprehenduntur s. edens

actionem amittit, si in faudem legi prohibenti cessi sit a dii, feciosi cssio nulla sit e doctam alicujus solennitatis a lege reis

quiset ab IV. Patri adser m ilium 2m est contra actio cedi nequit Secm si ilius sit emancipatus I. A non privilegiato imprivilegiatum actionem transfrri non debere volunt, Sof Zorcs y. Uuare in Vallia actio cedi non potest schola ico, nisi a conjun ta per ona Iure amem ciuili cupio in privile giatum non videtur prohibita. I.

CVm omnibus non prohibitis actiones recthied inis

tur; Videamus quibus actiones natura vel lege prohibente cedi nequeant. a. Natura actio cedi non potest infanti furioso, men. te capto, natura surdo Muto, quia vel intellectu ca- Tent, vel operatione mentis destituuntur, ideoque per

se nihil acquirere possunt. I. r. q. a. o sq. ob ir

a I. I. r. s. de verb ob f. mutum . . furiose . Ibi de inuti stipuiat. a. Sed horum nomine tutoribus de curatoribus recte ceditur. Pupillis certe pubertate proaimis, quando rem suam meliorem faciunt, di adultis, dubium non est

quia omne a ne recte etiam absque tutorum v c

36쪽

pistis p. I. de inut gul. s. Qiain Sipsis infantibus, furiosis&c si nomen tes gatum sit, non dubito, quin actio ut ii Is acquiratur, L liussam. 1. i. tolam ac psh coni Lia L ex ι

gato S. C. de legiit. quam iutore S Curatores eortina nomine possiliat exercere

6. Lege nominatim actiones cedi prohibentur, primo potentioribus, toto itido C. Ne Iiceat potentior quia, ut inquit, lurisconsulitas, potentioribus pares esse non possumus . 3. Date alien iudic mut. caussafact. 7. Titulus autem de Ben. iudic mutana cau sac7 distat ab hoc titulo, Ne liceat potent. Quod hic de actione inpotentiorem translata tractet 1 ille sit de re in potentiorem ab eo, qui ejus nomine verebatur ipse judicium accipere, translata hic ad actorem ille ad eum proprie pertineat, Vide Iacobum Cujacium lib. S. ob cap. inparat C. Ne liceat polent. Sane si is, qui agere poterat, judicii mutandi causa, actioncm transtulerit in alium, ad hanc cessionem dictum, de alienatione judicii mutandi caussa facta, etiam produci porrigi debere post Accursium Iacobus Cujacius recte docuit, lib. Io.

obscap. 3 cui si ustia reclamat Hubertus Giphanius, adtii. c. de alienat iudic mut causa Quia, ut Ant. Faber inquit, in ratio ualibus ad i. l. 3. in verb. Caterum f. de alienat istic nulla ratio est cur hac parte minus reo faveamus quam actori contra L fa et orabiliores a 3.f. de Reg. jur. huic permittamus, quod illi non licet contra I. δε-

37쪽

obtemp. Multum tamen refert, actor an reus incidat in hoc edictum. Reus enim si incidat, tenetur in id quod interest duriorem adversarium n0n habuisse l. 1. V de alien iudic mur caus .fact. Acitor vero si incidat, ex hoc edicto non iciactur, sed ei,in quem jus agendi translatum est, actio denegabitur argum L en ult. f. de

istimamus qui ratione ossicii sui psae valent, ut Bariolus&alii interpretes, quos fert sequitur, laxanae Tren-ractv ib. a. Variar resiolut tit de offutinis restiar. a. volunt; sed: qui opibus aut alia ratione ani cellunt, metum adversario incutere possunt juxta diserta l. I. C. Ne liceat pote r. verba, ut judiciariae lites solita suom ut discurrerent, quam potentiorum demorum opibus nitere3tur quae singula Iudicis arbiti io relinquenda cum Iacobo Menochio lib. 3- praesumpt. Iao num. p. cem

semus.

. Potentiores rursus intelligimus non eo, contra quem actio ceditur, ut Petrus Rebussus male putavit, intrarii. deces . ct l. 3. .per arr. - judicatum refert Franciscus Diurenias, ad titi de alien jurimu .causi. sed eo, qui cedit, ob Faber in L per diver .aa in sin.C. Mandati. io Quod stris: is contra hanc legis prohibitioncm actionem in potentiorem transserat, debiti actura mulctatur, iotentior eXtra ordinem, si res postulata Rectore Provinciae, quem D. Claudius hujus rei disse piatorem taliorem specialiter fecit, cocrcetur, Ne liceatro cxς. ii Q 'ae

38쪽

II Quae poena non obtinet in cimione facta a patre filio, licet potentiori, ut vulgo putatur, testibus iraque o inpraesit. L AEquam. Ceserezoc donat. de Alexar)dro Trentacin qui d. resolui. a. m. Io. Idemque, ut restarunt iraque lius,Trentacin q. itfit ibi ΠΛ Menochius, . praesum'. 29. num. 39, ct o statuunt Doctores in quovis cedentis consanguineo.

ia. Quae extensio nimis lata mihi videtur. Hoc enim si liceat, qui non videt quam facile unusquis' eludere possit paenam, qua Divus Claudius consultissimus Prinis p apertam creditorum voracitatem coercuitis d. l. r. C. Ne licea potenti Praesertim cum experientia quotidi na doceat, multos, confinguineorum potentia gratia i ferocientes,tenuioribus superbei nimis importune insultare. Quare non magis existimo actionem in potentiorem consanguineum transferri posse,quam actionem litigiosam in conjunctam pei sonam, a. C. e litigio sibi, in conjunctim personam vel extraneam. In filio diversa videtur ratio cessat enim suspicio fraudis, cum liberali de paterno potius affectu, quam animo vexandi & incom- apodo adversarium adficiendi actione filio cesssisse prinsumatur, argumento .uo. C. de adopi ibi,nuctim conventi

no susici potest aliquam ibi vindicare licentiam, asilao proavita sectione haec omnia res came Deinde cum filius suo tempore in patris bona successurus sit, Metiam vivo patre dominus quodammodo sit bonorum, L in suu . o. D. de ber o possum nulla injuria debitor assici videtur I actionem ei pater praestet, licet potentiori. 13. Advocatis quoque&procuratoribus ab pactiosne certae partis, puta, quar ar, tertis, dimidiae, actiones cedi

39쪽

hibitione sub nomine honorariorum alienam litem contra bonos mores redemerint, tanquam depicedatOribus interdicant advocationibus&foro, squi advocatorum . C. de poctutind. si contra. o. Q andia litem. 13 Ctae procurat. l. sumus 3 D. de pact. nec quicquam'. q. I. D. leo c. Proconsi remunerandi6.4 π. cum cseq. D. audat Gerard in nar deci Thola ab. s. deci ra. Alexand. Trentacinq. d. tit.de postulanae resilui. M. Corras in centuria Senatusco ustorum bolosanorum, cap. IS. Adriam Pulsaevi in commentis iactum, de alien judic mutandis

cap. s.

1 . Cujus constituti iuris ratio altius inde peti potest, quod lege Cincia,quae Nuneralis dicta, authore Festo Pompejo, antiquitus cautum erat, ut videre est apud Tacitum lib. 1. 13. 13. ne quis ob causiam Orandatu pecuniam donum,e acciperet, quod

Turpe reos empta miseros defendere lingua, Quo faciat magnas turpe tribuna opes.

Lege quoque Titia idem sancitum fuit, cujus mentior nem facit Ausonius his versiculis;

Iuni consulto, cui rim adultera conjunx,

Psit exi acuit, Iulia disi licuit. Quaeritu unde haec sit distantia semivir ipse

o cauti)tiam Anetuens non nictui Titiam. De qua lege Titia, qui pii irascire cli consua Amo nium Augustinum de Egibus di Senatusconsulat, i ii C a nit in

40쪽

: Da incetio NuM Cassi NE .nius gloriatur seb. s. p. I . quod in caussis agendis non modo pactione dono munere verum etiam acentis abitinuerit. Sed hae leges paulatim in usu esse desierunt. 13. Claudius vero imperator primus Advocatis certum honorarii capiendi modum praescripsit, ut refert Tacuus,lib. II a M. Capiendis, inquiens, pecuniis posuit modum ad dena sestertia. Et Suetonius, Neronem quoque civisse narrat, ut litigatores pro patrociniis certam sustamq; mercedem darent, quam rasanum mp. Advocatis post negotia ad exitum perducta concessisse tradit Plinius . tib ue his verbis: Peractu tamen nego: iu erottebantur pecuniam duntaxat decem mugium dare. 16. Dena enim sestertia aequivalent decem seste tisim nummorum millibus juxta calculum Guillelmi Budari de assie; Didaci Covarruviae, de veterum num .marum coni. cap. . vel quod idem cst, centum aureis, ut post Budarum observavit Iustus Lipsius ad lib. I i. Tacili Atque hanc centum aureorum quantitatem pro singulis causis ab Advocatis licite accipi scribit Vlpianus in

I. I. .s cui vers. licita. II de variis er extraordin cognit. vide et Fabrum in comment. adiit a juv. jure Centum vero aureos ad moneta Gallica aestimationem relatos, ducentos plus minus coronatos conficere existi. mat Iohannes Corrasius, incenturia Senatust. Tholos cap.

as. Vide es Franci . Poleium is msoriasori omam lib. cap. i. idq; colligi videtur ecl. quotiescunque De siu- sceptoribus lib. io. Cod. ubi dicitur, constare libram auri septuaginta duobus solidis seu aureis Romania apud Gallos autem duplicato illo aureorum numero ad li

bram auri opus esse tradit Molpa tua initani causiarum

incuria