Sancti Aureli Augustini Opera

831쪽

epistularum CXI.

0 is, qui te colunt. ne tradideri 8 n08 in perpetuum,d0mine, pr0pter n0men tuum et ne despexeris testamentum tuum et ne abstuleris miserist 0rdiam tuam an0bis pr0pter Abraham, qui a te dilectus est, et pr0pter

5 Isaac seruum tuum et Israhel sanctum tuum, quibus l0cutus es multiplicaturum te semen e0rum ut astra caeli et harenam maris, qu0niam, d0mine, minimi facti Sumu8 prae omnibus nati0nibus et sumus humiles h 0 die in t 0rra pr0pter peccata n08tra. Vides certe, frater, 10 quales uiri, quam sancti, quam Drtes in media tribulati0ne, ubi tamen eis parcebatur et e0s urere ipsa flamma uerebatur, peccata sua e0nfitebantur, pro quibus 80 digne et iuste humiliari n0uerant nec tacebant.

4 Numquid etiam meli0res ess0 p0ssumus ip80 Danihele, de 15 quo per Egechielem pr0phetam dieit d0minus ad principem Tyri: Numquid tu sapienti0r quam Danihel 3 et quip0nitur unus in tribus iustis, qu0s dicit duus 80l0s se liberaturum 0stendens utiqu0 in illis tres quasdam larmas iust0rum, qu0s ita se liberaturum dicit, ut 1100 fili0s si10s Sestum liberent,so sed ipsi s0li liberentur, Ν00, Danihel et I0b3 lege tamen etiam predem Danihelis et uide, quem ad m0dum in captiui-

832쪽

S. Aureli Augustini

tate p0situs peceata 110n tantum p0puli sui uerum etiam sua

c0nfiteatur et pr0 his dicat per iustitiam dei se ad illam

captiuitatis p00nam et 0ppr0bria peruenisse. Sic enim Scriptum est: Et dedi faciem meam ad d0minum deum, ut quaererem prestes et 0bsecrati0nes in ieiunati0nibus et Sacc0, et precatus sum d0minum deum meum et c0nfessus sum et dixi: D0mine deus magne et mirabilis, qui seruas testamentum tuum et miseric0rdiam diligentibus te et seruantibus praecepta tua, peccauim I S, aduersus legem fecimus, impie egimus et recessimus et declinavimus a praeceptis tuis et a iudiciis tuis et 110n exaudiuimus seru08 tu 08 pr0phetas, qui I 0 quebantur in 110mino tu0 ad reges 1108tr08 et ad 0mnem

p 0pulum terrae. tibi, d0mine, iustitia, n0bis autem c0nfusio faciei, sicut dies hic, uir 0 Iuda et habitantibus Hierusalem et 0mni Israhel, qui pr0ximi Sunt et qui l0nge sunt in 0mni terra, in qua e08 di 8 Seminasti ibi pr0pter c0ntumaciam e0rum, quia inpr0ba- Uerunt te, domine. Π0bis c infusio faciei et regibus n0stris et principibus n0stris et patribus n0stri 8,

m. ' Pi 10 aduersum P P facimus, m. 2 faecimus P egimus gessimus 'iS β retessimus V 11 et declinavimusJ ac declinauimus F 12 audiuimus PPiSVP φδ 13 in nomineJ nomini A14 n0bis autem et patribus 110stris confusio P 15 haec ΜΡ 16 0mne. , m. 2 omni s eras. ' Pi omnis Py 18 ibi om. FP3 propter c0ntumacia P inprobrauerunt P* 19 110bis, a. m. nobis autem P nobis autem P edd. et om. P add. m. M edd. 8ec. Vulg. rebus,m. 2 regibus A 20 et principibus nostris om. P principibus nostris om. et) P m. 2 add. et) edd. praeter m sec. 0.51015 20

833쪽

epistularum CXI. 6 9

qui peccauimus. tibi d0mi 110 d00 110str0 miserati0nes et pr0pitiati0nes. qu0niam recessimus et n0n audiuimus u0cem d0mini dei nostri, ut essemus in praeceptis legis huius, quae dedit in c0nspectu 110str 05 in manus seru0rum eius pr0phetarum. et 0mnis Israhel peccauerunt aduersus legem tuam et declinauerunt, ne audirent u0cem tuam, et superuenit n0bis maledicti 0 et iusiurandum, qu0d scriptum est in lege M0ysi serui dei, qu0niam peccauimus, et statuit 80r-

10 m0 De S SU08, qU08 locutus est ad n0s et ad iudices nostr0s, qui iudicabant Ii 08 superducere in n08 mala magna, quae numquam facta sunt sub 0mni caelo Secundum ea, quae facta sunt in Hierusalem; siquis eriptum est in lege M0ysi, omnia mala haec uene-15 runt ad 110s et n0n r0gauimus d0minum deum 110Strum, ut auerteret a n0bis delicta n0stra et ut intellegerem HS 0mnem ueritatem tuam. et uigilauit d0 minus deus ad 0mnem Sanctum suum et perduxit ea, quae fecit, ad n 08, qu0niam iustus d0 minus deus n0ster 20 in omni mund0 8110, quem fecit, et n0n audiuimus U0cem eius. et nunc, d0mine deus n0ster, qui eduxistip0pulum tuum de terra Aegypti in manu s0rti et sedisti tibi n01110n, sicut dises hic, delicta aduersus

834쪽

S. Aureli Augustini

legem tuam fecimus. d0mine, in 0mni miseric0rdia tua auertatur itaque impetus tuus et ira tua a ciuitate tua Hierusalem et m0nte Sanct0 tu0. pr0pter peccata enim n0stra et iniquitates patrum 1108tr0rum Hierusalem et p0pulus tuus in e0nsus i0nem uenit somnibus, qui circa n08 Sunt. et nunc exaudi, de HS, preces Servi tui et 0rati0nem eius et 0stende nobis faciem tuam ad sanctificati0nem tuam, quae de Serta est. pr0pter te inclina, d0mine deus meus, aurem tuam et exaudi: aperi 0 cul0s tu0s et uide interitum 16n0strum et ciuitatis tuae Hierusalem, ad quam inu0catum est n0men tuum super eam, qu0niam n0n inn0stra iustitia iactauimus precem n08tram in c0nspectu tu0 sed ad miseric0rdiam tuam, quae magnae8 t. exaudi, d0mine, propitiare, d0mine. intende, d0mine, 15 et ne tardaveris propter te, deus meu S, quoniam n0'men tuum inu0catum est in ciuitatem tuam et p0 pH-2 itaque om. 'iS β m impetus tuus impietas tua V 3 et m0nte

m. I in marss. add.) 10 exaudi me P audi M 11 ad qa l M in qua

tradideris AP edd. praeter m meus om. P inu0catum est nomen tuum

V 17 in ciuitatem tuam et p0pulum tuum, m. 2 in ciuitate tua et populo tuo Pi in ciuitate tua et populum tuum P m. 2 populo tuo) in ciuitate tua et ad p0pulum tuum P in ciuitate tua populum tuum P super ciuitatem

tuam et populum tuum - super in ras. m. m in ciuitate tua super ciuitatem tuam et p0pulum tuum m in ciuitate tua super p0pulum tuum ceti. edd.; 0. Super ciuitatem et super populum tuum, Septuv. ες

835쪽

epistularum CXI. 651lum tuum. et adhue me l0quente et 0rante et enumerante peccata mea et peccata p0puli mei -. uide quem

ad m0dum sua peccata prius dixit et p0stea p0puli sui. et hanc dei e0mmendat iustitiam et hane dei laud0m dicit, quia

5 n0n iniuste sed pr0 peceatis e0rum flagellat etiam ips0s sanet0ssu0s. Si erg0 ista dicunt, qui excellentissima sanetitate ignes et le0nes cirea se inn0Xi08 habuerunt, quid n08 0p0rtet distere in humilitato n0stra, qui tam J0nge illis inpare S sumu8, quantamcumque iustitiam seruare uideamur 35 1d Sed n0 aliquis existim0t ill0s dei seru0s, qu0s dicis a barbaris interfect0s, sic illam m0rt0m euadere debui 8se, qu0 m0d0tros illi uiri ab ignibus ot Danihel a J00nibus liberatus est, sciant illa pr0pterea saeta miraeula, ut 00s uerum deum c0lere crederent reges, a quibus in illa supplicia tradebantur. h001b enim erat in 0ccult0 iudiei 0 et miserie0rdia dot . ut illis regibus e0 m0d0 c0nsuleret ad salutem. Anti00h0 autem regi, qui Maeliabae0s p 0enis crudelibus interemit, n0luit ita e0118U-1 numerante P P 2 post mei sequitur: audiui uocem dicentem mihi. Danihel. intellege uerba quae loquor tibi. quia ego missus Sum ad te. Nam et michahel unus de summis angelorum principibus uenit in adiutorium mihi et confortauit me. ac restituit mihi salutem de merore. a quo nimium tenebar P3 idem m. saec. XIII in marss. add. P ; cf. Dan.

I9, 9; II; I3; IS quem ad modum quia PF SVP. 4 iustitiam et

nunc dei 'i m. 2 hanc pro nunc) iustitiam nunc dei V diicit X e . m. I) P- 5 iuste, m. 2 iniuste P propter peccata 'iSVP flagellabat P 6 ita 'i m. I r corr. ista) SVP- excellentissime, m. 2 excellentissima P in 7 circa et circa P innoxios post. o ra8. et corr. m. I) P P habierunt, m. 2 ' habuerunt i abegerunt S8 quantumcumque PP' m. 2 quantamcumque) S m. I 8 corr. quantam-

quantum cum FA 9 que iustitiam-illi,s om. MFA seruare iustitiam

836쪽

S. Aureli Augustinitere, sed 00rum gl0ri08i88imis pa88i0nibus c0r duri regis aeri0re seueritate punivit. lege tamen, etiam unus ill0rum, qui sexto l0e0 patiebatur, quid dicat; ita enim seriptum est: Et p0st hunc sextum applicauerunt. cum hic t 0rmentis exstruciatus m0reretur, dixit: 'N0li te seducere; spr0pter n08 haec patimur peccantes in deum nostrum et facta sunt haec digna n0bis. tu autem noli te putare inpunitum futurum, qui aduersus deum et

legem eius legibus tuis pugnare u0luisti uides etiam, isti quam humiliter et ueraciter sapiant, qui pr0 suis peccati8 10 se flagellari a d0min0 c0nfitentur, de qu0 scriptum e8t: Quem sitim diligit d0 minus, c0rripit; flag0llat autem 0mnem filium, quem recipit. unde et ap0stolus dicit: Si o nimn 0s ips0s iudicaremus, a d 0 min0 n0n iudicaremur;

cum iudicamur autem a d 0 min0, 00rripimur, ne cum 15 mund0 damnemur.

haec, corr. m. I hic F 5 excruciatus et cruciatibus P SVP et cru-eseMibus, m. 2 et crucia.tibus P morere.tur n eras.) PV morere tur Pi morerentur nolite PiMAP seducere m. 2 del. et in marss. add. errare M seducere, m. 2 seduci PiP3 seduci 'β si in ras. 3 fere l.)Seducere propter n08; haec edd. 6 peccantes, m. 2 peccauimus M ind0minum deum nostrum 'iS 50 in deum dominum P in dominum

catis suis edd. 1l flagellare P3 12 flagellat recipit om. P Omnem om. V 13 recepit, m. 2 recipit P dicit om. S edd. 14 nosmetips0s P edd. sec. Vulg. non non utique edd. Sec. Vulg. iudicaremur, corr. m. In diiudicaremur Pr 15 cum iudicamur-damnemur Om. Vnec se de ) S cum hoc mundo P A edd. praeter a Sec. I9.

837쪽

epistularum CXI. 653

caue et cauendum d0ce, ne aduersus deum in his temptati0nibus et tribulationibus murmuretur. b0110s dieis dei seruos et fideles et sanetos gladi0 barbar0rum perempt08. quid autem interest, utrum e08 febris an ferrum de e0rp0re 80lueret 8 n0no qua 00038i0ne exeant, Sed quales ad se exeant, deus adtendit inseruis Suis, nisi qu0d mai0rem habet p0enam langu0r diuturnusquam citissimus exitus; et tamen etiam ipsum langu0rem diuturnum et h0rrendum legimus qualem passus est ille I0b, cuius

certe iustitiae deus ipse, qui falli n0n p0test, tale perhibet

7 Grauissima san0 et multum d0lenda est illa captiuitas

feminarum castarum atque sanctarum, Sed 110n est captiuus deus earum nec captiuas deserit suas, si 110uit suas. nam et

illi sancti, qu0rum passi0nes et c0nfessi0nes de Seripturis 15 Sanctis c0mmemoraui. ab h0stibus ducti atque in captiuitate p0 siti illa dixerunt, quae c0nscripta legerentur a n0bis et disceremus captiu0s dei seru08 110n deseri a d0miu0 Su0. unde autem scimus, quid etiam per istas 0mnip0tens et miserie0rs deus in ipsa terra barbarica fistri uelit mirabilium 20 8110rum 3 tantum 110n cessetis pr0 illis ingemescere ad deum 8 Iob 1, 8; 2, 3

838쪽

S. Aureli Augustini

et quaerere, quantum p0te8tis et quantum ipse permittit, eum tempus et facultatem dederit, quid de illis factum sit uel quae uestra p0ssint habere s0latia. nam de Sitifensi ante pauc0s ann08 Seueri episc0pi neptis sanetim0nialis a barbaris ducta est et per mirabil0m dei miseric0rdiam cum h0n0re magn0 suis parentibus restituta est. d0mus enim illa barba-r0rum, ubi captiua ingressa est, subita c00pit d0min0rum infirmitato laetari; ita ut 0mnes ipsi barbari, tres, nisi fall0r, uel amplius fratres, pericul0sissima aegritudine lab0rarent. qu0rum mater animaduertit puellam de0 deditam et credidit, qu0d eius 0rati0nibus sui filii p0ssent ab imminentis iam m0rtis pericul0 liberari; petiuit, ut 0raret pr0 eis, p0llicen8, qu0d, si Salui facti essent, eam suis parentibus redderent. ieiunavit illa et 0rauit et exaudita c0ntinu0 est; ad h00 enim factum erat, quantum exitus d0cuit. ita illi tam rep0 tin0 dei

benefici0 salute pereepta mirantes et h0n0rantes, qu0d 00rum mater pr0mi8 erat, impleuerunt. 8 Ora erg0 d0minum pr0 eis et r0ga, ut etiam ipsas d0eeat talia dicere, qualia supra mem0ratus sanctus Agarias inter cetera in 0rati0n0 et e0nfessi0ne sua fudit ad deum. Sic enim sunt illae in terra captiuitatis suae, qu0 m0d0 erunt illi in

infirmitate edd. 10 mater s. v. in ras. m. I M animaduertit, m. 2

ut animaduertit Pβ ut animaduertit P deditam, m. 2 dedicatam Dei om. P 11 sti P p0ssint. corr. m. I p0ssent M 12 petiuit, m. 2 petiuitque P- petiuitque P 13 redderent n e . m. m Fg redderet Py reddent. corr. m. I reddrent sic o V 14 et ante exaudita om. P P MF ad i. m. ut vid. I) A 15 illa, m. 2 illi Pi repentina A 16 benedictio F benedictione A salute peepta F salutem receptam A mirantes eam et P3 edd. 18 deum edd. r0ga ut rogaui F ruga M ipsa, m. 2 ipsas P doceat et d0ce M 19 interom. I k add. m. M S m. 2 super cetera add. certe Φ inter caetera)

: 51015 20

839쪽

epistularum CXI.

0 a terra, ubi nee Sacrifieare m0re Su0 p0terant d0min0, sicut n0e istae p0ssunt, uel ferre 0blati0nem ad a ture dot uel inuenire ibi sacerd0tem, per quem 0sferant de0. d0net 0rg00is d0minus, ut ei dicant, qu0d Agarias dixit in e0n Sequen-5 tibus precum suarum: N0n est in h00 temp0re princep8 et pr0pheta et dux, n011 h0l0causta neque 0blatio neque supplicati0nes nec l0eus ad sacrificandum in e0nspectu tu0 et inuenire miseric0rdiam, sed in animae0 tribulata et spiritu humilitatis accipiamur. sicut 10 in h0l0e aust0matibus artutum et taur0rum et in multitudin0 agn0rum pinguium si e fiat sacrificium Π0 strum in c0nspectu tu0 h0 die et persistere sub Sequentes te, qu0niam n0n erit c0nfusi 0 his, qui in te c0nfidunt. et nunc sequimur in t 0t0 c0rde et timemus t 0

15 et quaerimus faciem tuam. ne c0 fundas n08, Sed facn0biscum secundum mansuetudinem tuam et Secundum multitudinem miserie 0rdiae tuae set libera n0s secundum mirabilia tua et da gl0riam n0mini tu0,d0mine, et uereantur 0mnes, qui 08 tendunt seruis

cordiam possimus sed F sec. V 0. anima cum raS. Si per po8re.

840쪽

S. Aureli Augustini

tuis mala, et c0nfundantur ab 0mni p0tentia et uirtus e0rum c0nteratur; Sciant, qu0niam tu es d0 minus deus 80lus et gl0ri 08us in uniuer 80 0rbe terrae. 9 Hade illis dicontibus et ad deum ingemescentibus 0mnin0 suis aderit, qui Suis adesse c0nsueuit, et aut nihil in earum s

e astissimis membris libidine h0stili perpetrari permittit aut

si permittit, cum earum animus nulla c0nsensi0nis turpitudine maeulatur, etiam carnem suam defendit a crimine et, quicquid in ea nec c0mmisit nee permisit libid0 patientis, s0lius erit culpa facientis 0mnisque illa ut 0lentia 110n pr0 c0rrupti0nis 10 turpitudine sed pr0 passi0nis uulnere deputabitur. tantum enim ualet in mente integritas castitatis, ut illa inui0lata nee in c0rp0re p088it pudicitia ui0lari, cuius membra p0 tuerint Superari. haec epistula pr0 tuo desideri0 breuis, pr0 meis

libidinem hostili m. I 8 corr. hostile) M perpetrare MFA per mittat 'i m. 2 permittet) S in permittet M edd. aut si permittit om P P3 7 permittat m. 2 permittit) Pi permiserit serit in ras. m. 2 eademque m. in mam. n0n inputabit) Pδ permiserit non inputabit Ppermittet fir permittet non imputabit m earum enim FPi m. 2earum) S VPδ m anim0s AP m. 2 animus) con Sensi0ΠeS, corr. m. I consensionis F turpitudine om. A turpidine F turpitudinis P 8 maculatur fuisse uid., m. 2 maculatus P3 macularum A defendet edd. praeter m et, m. 2 aut P3 aut Py 9 permittit P patientes F 10 facientis omnisque spatio I6-IS l. relicto om. P* uiolentia ualida uexatio 'iS . corrupti0nes, corr. m. I corruptionis V