Qva ratione traditvm sit M. Tvllivm Ciceronem Lvcretii carminis emendatorem ...

21쪽

libri quarti sive libri primi. Quaestio autem de iterationibus Ondum soluta est, cum alii genuinas, alii spurias eas existiment l). Quidquid de hac re est, veri similo esse Videtur Romanos qui Lucretii libros legentes, has iterationes offenderent, exiStimasSe poetam extremum perpoliendi operis laborem adhibere non potuisSe, ideoque aliquem ex suis familiaribus opus ipsum edidisse. Sed

sive hic rumor ex opere non persecto Ortus est, SiVe revera Dema editorem quendam habuit, ipsius editoris nomen ignorabatur. Itaque accidit ut grammatici proximae aetatis ex arbitri existimarent editoris munere iunctum esse M. Tullium Ciceronem. Sed

cur illi docti homines Ciceroni potius quam alii Epicuri sectatori, Lucretio aequali id munus tribuerunt Nullius philosophi disciplina magis Romae floruit quam Epicuri, cuius discipuli multa cumscripsissent, Italiam totam occupaverunt Cic. TuscuL, 4, 3, T); et, ut nobis tradidit Cicero TuscuL, 4, 3, 6), ipsa quoque inubtitudo contulit se ad eandem potissimum disciplinam. De hac quidem re testimonium praebent tot Epicurei, Ciceroni et Lucretio aequales cs Wolher l. l. p. 1). Ex his permultis Epicureis Lucretii carminis emendator erat eligendus. Altic praesertina vel Corneli Nepoti, potius quam Ciceroni, hic labor erat tribuendus; Attico nimirum qui, ut ex Ciceronis operibus colligitur de in . , 5, 1, 3 est. 1, 7, 2 l), Epicureae samilia sui addictus: Nepoti, qui Lucretium laudibus extulit eumque prope Catullum poetis excellentia locavit Attio , 12, 4).

Quamvis omnia quae supra exposuimus impediment essent quominus Cicero Lucretii carmen emendavisset, Suetonius anienhanc fabulam in vulgus protulit atque auctoritate sua auxit Cleor Suetonii temporibus vulgo laudabatur tanquam poetarum fautor, ut ex epistula Plinii manifestum est. Ac fortasse veteres Romani pro certo habuerunt M. Tullium Quinti ratris Annales emendasse et edidisso. Lucretii autem carmen ad philosophiam praesertim spectat, ideoque philosophum tantum id edere potuisse census ruiuveteres viri docti, quibus visus est Cicero, maximus Romanor uln

i CL Lachmann l. l.); eumann de Interpolationibus Lucretianis Halis Sax. 875 Gnsisse, de Versibus in Lucretii carmine repetitis, Argento rati 879 Lohmann Quaestionum Lucretianarum capita duo, Brunsvigasi 883 etc.

22쪽

nes, obliti Ciceronem Lucretii opinionibus adversarium semperfuisse, existimarunt eum, qui Platonis imaeum in Latinum sermonem convertisset et omnes Graecorum philosophorum disciplinas mire cognovisset easque Romae optimis scriptis divulgavisset, a poeta iuro c0nstitutum osse emendatorem carminis de rerumitatura. Et cum Cicero poeticam quoque attigisset, nonnullaque p0 emata z0mp0suisset, eo magis ad id munus aptu Visus est. Compluria prosecto carmina Graeca et Latina conscripsit Cicero Plut , Cicer. 2); sed nobis videtur eius Arati carminuin interpretatio praecipue R0manos impulisse ad credendum eum Lucretiani carminis emendatorem fuisse. Cicero enim non solam illius scriptoris να υομευα, Sed etiam eiusdem librum, qui Προτυωστικοὶ inscriptus est os ad Ag, II, 1 o Graeco in La- lilium Sermonein convertit. Atque να υθνίευ in latinum Ciceronem iuventute florentem transtulisse ex ipsius testim0nio intelligimus in libro enim secundo g 204 de Deorum natura Q. Lucilius Balbus, qui de deorum natura ex Stoicorum opinionibus disputat, haec dicit: e utar carminibus Arati, eis, quae a te adm0dum adolescentulo conversa, ita me delectant, quia latina sunt, ut multa ex iis memoria teneam. Aratum, qui et homo ignarus astrologiae, Ornatissimis atque optimis versibus de caelo stellisque dixit de Ora , 1, 16, 9)s et et non astrologiae cientia, Sed poetica quadani acultate de Rep. 1, 36 56ys carmina composuit, nonnullis locis perum su0rum laudat Cicero. Praeter Ver8us, quos Saepe ipse in Scriptis refert, 480 versus eius interprotationis ad nos pervenerunt V. Bahrens, Poetae at minores, Vol. I.)Aratus studia scientiae c0gnitionesque Versibus exponere easque in medium proferre cupiit; sed quod sibi proposuerat Aratus, nonne sibi prop0suit etiam Lucretius Quid Lucretius emcere voluerit ex his versibus est perspicuum:

Nam ibi de summa caeli ratione deumque

disserere incipiam, et rerum primordia pandam, unde omnis natura creet res, auctet, alatque, quove eadem rursus natura perempta resolvat l, 51 sqq.).

Nequ0 est credendum antiquos id fugisse lacile enim erat intelliger Aratum Lucretiumque sere ad rem eandem pertinuiSSe,

23쪽

- 19 alterum nimirum ad scientiae cogniti0nes vulgandas, alterum ad rerum naturam exponendam. Hac quidem ratione Romani grammatici pro certo habuerunt Ciceronem, qui Aratea in Latinum convertisset, Lucretiani quoque carminis editorem suisse. In qua sententia sine dubio confirmati sunt imitationibus Arateorum Ciceronis, quas in Lucretii libris haud difficile est deprehendere. Harum imitationum exempla primus collegit Munro ad Lucr. , 5, 19), ex quibus pauca hic adserre libet, ut quod asseruimus magis perspicuum Sit. Cic. V. 232:

quorum ego nunc nequeo tortos evolvere cursus

quorum ego nunc neque caecas exponere causas;

. . . aeterno lustrantes lumino mundum

Lucr. 5, 1437:

. . . Suo lustrantes lumine circum;

Cic. v. 252:

. . . eaeli lustrare avernas

Lucr. 4, 171 et 252:

. . . et magnas caeli complesse cavernas;

Cic. v. 337:

. . . Signa revisunt

. . . quia signa revisunt;

Cic. v. 287:

. . . rota fervida solis

Lucr. 5, 452 et 564:

Ex his aliisque eiusmodi exemplis perspicuo adparet Lucretium Ciceronis Arate ante oculos habuisse atque, ut uni o ostendit, passim ea imitatum esse. mae igitur et quae supra, adtulimus sunt, nostra sententia, praecipuae causae, quibus Romani scriptores secundi saeculi post Chr. n. censuerint Ciceronem Lucretii carmen edidisse quam procul a veritate fuerint, satis, ut nobis videtur, demonstratum St.