장음표시 사용
1쪽
4쪽
6쪽
LEGITURQUE TIBULLUS i Ad Lygdam versum IIII, 5 non ego firmus in hoc, non haec patientia nostro in genio Lachmannus adnotavit haec patientia nostro ABC. In codicibus de haec patientia nostro scriptum esse constat. Sed in excerptis illis einsianis n. quas ipso inspexi, nihild hoc versu traditur in uret editione haec patientia nostro typis impressum est. Cum hanc scripturam rectam, editionis Regiensis scripturam hoc patiemur et aequo pravam esse manifestum esset, fieri potuit, ut Heinsius hoc quoque loco' lectionem codicis boracensis a suo exemplari discrepantem notare supersederet Itaque, quid in codice I scriptum luerit, parum constat ). Iam vero, quod Puccii verbis 'illud rum hae patimiis mino posuit Pontanus Lachmannus subscripsit: sed codices A et B prius quam Pontanus nasceretur scripti sunt', ad refellendam Pucci sententiam non satis valet. Nam cum cetera quae de versibus a Pontano suppletis Puccius ad versus I 2, 25 10, 25 UI 14 a. 75 adscripsit, vera videantur esse, hoc loco eum errasse non credam ), quamquam in duobus certe codicibus V et , prius quam Pontanus nasceretur scriptis hae patientia nostro tradi non ignoro. An fleri non potuit, ut codices hanc scripturam praebentes neque Pontanus neque Puccius nosceret et ille e prava quam unam norat scriptura rectam coniectura eliceret' a coniectura, sive a Pontano facta sive a Puccio, qui illi Ilibrum Guelferbrtanum addicere videtur'), ad Pontanum immerit relata est, tam necessaria tamque facilis erat, ut non sit, cur non credamus eandem antea factam esse a codicis V librario ' et inde in codicem B translatam esse, sicut in librum Ambrosianum postea translata est. Nam cave ex Hisseri silentio colligas in codicera haec primitus scripta fuisse. Nunc in eo scriptum est hec patientia ro suprascripto litterae r signo compendii. Sed ita re alio atramento aliaque manu scripta sunt, 'tia ' in ras. ubi nunc, est, prima manus nihil exaraverat supra en' quoque litteras rasurae vestigia exstant, infra versum rasum non est Quod igitur Baehrensius
x Ct, quae de hoe odie infra dieentur. Baehrensius quoque Tibulliscte Blauer, 876, g. 61 dieit: Eine Erinnerun daran, ala patientia nostro interpolirie Lesar ist, Iiem ficterIte in des Pueeius Worten'. y CL Baehrensi protegomenon g. XI. - si modo ab eo laeta est; nam eum ipse Iibrum Vatieanum nondum inspexerim, dubito an ibi quoque paulo aliter atque traditur res se habeat.
7쪽
a. 1876 coniecit'. litteram infra versum pertinente verunt non est. Emenso mihi litterarum spatium videtur fuisse: hec patiem et compendio scriptum nro . quam lectionem ab eo qui codicem quinque saltim decenniis post' correxit sublatam esse non est quod miremur. Concedetur certe credendum nullo modo esse illum correctorem in codice scriptum legisse quod nunc traditur. Quodsi unus codex A a vulgata scriptura discreparet, eius librarium in re quae parvi videtur esse momenti peccasse iudicantes acquiesceremus. Sed aliquot codices et editiones collationesque vetustae testantur non hoc patiemur et aequo', unus liber praebet non hoc patiemure nostro unus non hoc nostro patiemur 3. Atqui hae scripturae non sunt eius modi, ut a quoquam vulgatae, quae optimum sensum praebet, scripturae emendandae cupiditate supposita esse debeant redi. Ergo, ut quo modo illae oriri potuerint explicemus, unum relinquitur, ut
simile quid antiquitus traditum esse putemus. Atque facillime discrepantia potest explicari, si in libro archetypo scriptum fuit:
hec patiemur et equo. In apograph o inde expressum est hec patiemur et ro'. quod more suo librarius codicis fideliter propagavit librarius codiei V emendationem quae in promptu erat videtur recepisse. In altero autea sive, cum soleat credi plura apographa laeta esse, in alio quodam duplex arehetypi scriptura servata est; posteriorum librariorum pars id quod in versu erat pro genuina scriptura habuit, pars locum coniectura tentandum in eaque vocabulo supra scripto utendum esse intellexit ). Sequitur ut quaeramus, quo modo archetypi lecti oriri potuerit; neque enim res ea est, ut de mero scripturae mendo cogitare debeamus. Atque ne archetypi quidem librarium talem interpolationem animi ausa excogitasse atque pro scriptura ad intellegendum facillima inculcasse credibile est. Itaque necessitate, ut versum expleret, coaetus videtur esse. Et quoniam, quo lacilius explicetur genuinam versus formam coniectura repertam esse, ab archetypi librario vocem nostro traditam esse arbitrati sumus, in libro ex quo archetypus deseriptus est tantum non ego firmus in hoc non hec pati . . . ro legi potuisse putamus. Librarius cui vocis patientiae tunc ipsum in mentem non veniret et verbum initum desiderari videretur primo patiemur scripsit. Iam cum nostro propter metrum in versu retineri non posset, sed adiectivo ad vocem fingenio' pertinenti Opus esset, ipsa sententia aequo ingenio commendavit vocula et' interposita ille satis infeliciter metro satisfecit. Vocem extremam cum recipere in versum non potuisse neque inis cipere auderet, supra adscripsit, id quod saepius in re dubia eum fecisse constat Mi. Iam vero tale quale in hoc versu factum erat damnum quamquam in mediam paginae partem cadere potest, tamen in summum infimumve paginae versum facillime cadere apparet Itaque postquam argumentationem modo propositam in bibliothecae Ambrosianae umbra
Diei I. l. s. l: Die oditio Regiensis test non hoo patiemur et aequo', una dies Mir in ea Exeerpten des Perreius ala die alte Lesari meiehnet. Ghne Mella bot so aue de Ambros vo erater a.d. ergo fortasse postquam Pontanua illud non hae patientia nostro posuit. AEL Baehrensi proles pg. VII. ' Vide adn. 1 et Brouhhasii d. g. 428. Praeterea es. d. Vossianae T. ad Lygdamus ae sand-sehriste beriehtiget, 18 11 pr. 442, ed. Hernio- underlichianae p. II g. 274, ed. Huaehhianae g. 438 quam
quam ossi manuferipta aut adhibenda esse eete monet Baehrensius s. 61. miserepantiam quae est inter hoc et hee nullius momenti esse eonstati
8쪽
eodice Tibullianos excutiens confeci, non sine aliquo gaudio domi uni librum a. 1893 a me emissum in inspicerem hunc versum animadverti primum fuisse videri in pagina antica solii Icodicis quem hici nominavi. Qui concentus quo magis inopinanti mihi se obtulit, nam eum illum librum scriberem et codicem ex quo archetypus descriptus est restituere conarer, discrepantis huius versus scripturae nullam habui rationem, eo gravior mihi quidem videtur esse.
Sed ipsam illam codiciso restitutionem in dubium vocaverunt primum Maximilianus Rothstein ), deinde Hugo Magnus ), tum vir quidam doctus qui censurae suae ex illius libelli' more primas tantum nominis apud philologos non ignoti litteras r. subscripsit M). Quae hi viri
doctissimi ongesserunt argumenta ea examinare in animo habeo, mea magis perspicua reddere confirmare augere conabor: non quo in eis quae semel posuerim perseverandum mihi esse existimem aut res probabiles vel veri similes pro veris venditare cupiam, sed ut e communi labore ad interpretanda poetae tersi atque elegantis carmina aliqui fortasse fructus redundet. Ac primum quidem, num universa illa codicis t restituendi ratio obtineri possit, videamus quam brevissime neque enim id mea magnopere interest, quippe qui calamum non sumpserim ut codicis alicuius paginarum investigandarum rationem indagarem atque proserrem, sed ut interpretationem quorundam locorum iuvarem si possem. Verum cum omnium qui criticen Tibullianam exercent philologorum tum meum esse existimavi quaerere, qui potuerit fieri, ut ille satis niagnus lacunarum et interpolationum numerus' in textum irreperet, praesertim cum tales coniecturae
tum demum pro veri similibus debeant haberi, cum qui potuerint oriri aliquo modo probareeontigit. Quod igitur Rothstein monet cum dicat: Sinon das si eden xliis, das e dem Sehreiber de Archetypus in nichi geringe Frethei lasse mula, neben de Normalsette on14 Zellen Ila e 13 und 15 Zellen recti hausi vorkommen' sane quam grave esset argumentum, si ullo loco mea de codico sententia eo essem deductus, ut traditam lectionem impugnare inciperem; sed ego illa opinione ita tantum usus esse mihi videor, ut vitia - quorum magna pars ab aliis neque a me uno aut primo cognita est, aliis rebus patefacta oriri potuisse ostenderem. Accedit quod, qua de causa maiorve minorve versuum numerus a librario paginae inscriptus sit, semel' non potest diei, semel' non incredibili, novies' satis probabili coniectura explicari potest Τ'). Tali autem in re qui adstrictam quandam quasi mathematicorum lege constantiam requirunt in velim reputent ne in codice A quidem quamvis magna aequabilitate
'D Id enim sit librarius, ut armen aliquod eum pagina finiretur. quod non saeit Rothstein, dieit enim post verba supra laudata: Das istae.is an sie niAt ua ahraehoiulieh'.
9쪽
atque diligentia confectus sit, eundem in omnibus paginis versuum numerum esse. Nam cum illius paginae vicenos binos versus continere soleant, nulla ad explicandam inconstantiam idonea
causa pagina 2 contine viginti unum l 1, 44-643, et in pagina 45b, quae viginti duas lineas habet, una vacua relicta est IV 6, 15 8, 2). Sed vereor ne quasi arce iam capta viculum aliquem nequicquam defendere videar. Nam non solum Rothstein pg. 1314sq. haec disputat: Rei gentirlicher fur die Anticht des vertissersis de Umstand das die Behandiun de eingetnen Stellen, aut Melche e sic Mi seiner IIypothese tutat, enigstens nichi durch Ne uberaeugendis sein scheint. - Von enlacheidendor Bedeutun sur die Beurteilun de gangen Hypothes istisaher die Frage, ob des Vertassere risit uber die eide angelahrten Stellen II, 33. 47 richil ist, und das mus ich in riden Isson bestreiten' sed etiam r. dicit 'de Angelpunkt I 5, 33 gab una a Forbehallan Aniala'. Haec
ut iudicarent viri doctissimi, sortasse ipse parum perspicuo dicendi genere commisi. Etenim versu II, 33 aut omnino ex uno duobusve locis quasi cardinem causae aptum esse etiam atque etiam nego. Verum est, priusquam in carmine Ia de secunda parte versus 47 totidem litteras in codice t esuisse videri animadverterem quot de exordio versus 33, me de versibus numerandisne cogitasse quidem et hac re animadversa coepisse experiri, si forte corruptelae antea cognitae versuum in codice Hoc ortae esse possent. Sed ut hoc forte fortuna factum est, ita etiamsi in carmine P nullam interpolationem deprehendissem casu eo deferri poteram, ut in carmine I 6 inier versus corruptos 2 et 2 versuum 29, in carmine II inter versus 34 et 75 versuum 40 spatium intercedere animadverterem et hinc in in codicis t paginis sere quaternos denos versus suisse suspicarer. An id verum esse non potest quod quis se non ingenio repperisse sed temere ac sortuito invenisse confitetur Atque etiam si in omnibus eis locis de quibus illi viri docti aliud atque ego iudicium protulerunt illos rectum vidisse concedam, posse tamen ratiocinationem meam veram esse dixerim. Etenim illis locis exceptis satis multi vel lacunos aperte vel inie polatione manifesta aut probabili tentati restant ): quorum corruptela quia explicationem desiderat atque flagitat, priusquam aliter ac melius explicata erit quam ego eos versus aut in summo aut in infimo codicis t paginarum loco positos fuisse suspicatus explicavi, ut hanc explicationem abiciam equidem animum inducere non potero. Neque vero concedo omnibus illis locis mea argumenta relatata esse. Recognoscamus
igitur singulos lI3, 50 Rothstein et Magnus vocabulum repente ineptum esse M negant Atque ille
In paginae 1 Iinea prima nihil seriptum est nisi Ren sequuntur versus II 1, 1-213; eteris Oeta illud Ru eoniungitur eum arminis titulo, quod hi quoque geri poterat titulus libri earminisque est in ps 2043. Is sunt ei reiter 2, 14 40 eireiter x 14. . Ut omittam eos versus qui levioribus vitiis laborant remanent hi: 2,25 pent. I6, 47ὶ I6, 42;
lV 1, 5b; IV 5, 1. Uneinis inelusi eos oeos de quibus quamquam mihi exploratissimum est omnes erilleos a me
Alterum quo rideriens Leo Philologiscte Unterfuehungen II, 188l, g. 26 eonieeturam suam probavit argumentum Eunaehst eris eri mare in Verbum, en das Eu eas , vulnera, vias u emtingende glebi2 marcheinen Sinni refellere studuit Magnus eum interpretaretur l. i. g. 346 Fii die Mensohen de soldenen Zeitalter War es o ut ais existieri das Meer iehi, da sie niehis vo Sehii hri uiaten . quam interpretationem etsi minime eomprobo tamen omitto; de ea enim quia sensu, non argumentis est diseeptandum suo quisque iudieio latur.
10쪽
vomegangen, glauberio deutlicho et hennen relat totalicii 'er a sagen, te es gu- gegangen ' - is alles andem'. Haec ferri fortasse possent, nisi antecederent verba nunc Iove sub domino caedes et vulnera semper'. His enim poeta, ut antea statum rerum qualis erat Saturno rege depinxit, ad serream aetatem transiens minime dixit, quae, simulatque Iuppiterregno potitus esset, tum subit incidisset mutatio rerum, sed item statum describit qualis nunc semper est Iove sub domino, i. e. di m Iuppiter regnat. Postquam antecessit hoc primum nunc' coniunctum cum verbis Iove sub domino et semper', poetam cum sequentibus nunc per - pseon repetitis a statu describendo delabi ad aliud quoddam tempus, scilicet ad unum illud punctum quo tacta sunt quae esse modo dicebantur, mihi multo minus veri simile videtur esse quam vocem repente a Tibullo scriptam non esse. Quae vox quin a Tibullo scripta non sit, ne ii quidem debent dubitare qui verba leti mille viae ex interpolatione prosecta esse posse negant Cr. quidem, cui quae potuisse Tibullum scribere demonstravi scripsisse non autumavi 'longae fata viae properant non magis placent
quam Hugoni Magnus, haec dicit pg. 360): Aber ennaeo's Schreibun auo nichi halibar sein sollio, o Murde araus doch noch nichi mi Sicherhei solgen, dati die Stelle interpolier ist; ei anderer guter insali diante die Orgeblichen Schwierighelten heben. Den das die isti in an sicit hie niuchi passim ), wir man nicht ehaupte k6nnen . Nemo me ipso magis laetabitur,
si quid erit inventum melius quam ego commentus sum, sive, quod vult r. retinentur Verba ueti mille viae sive eiciuntur, id quod necessarium esse ego arbitror, quia unicum quod Friderici Leo et meo iudicio pro voce repente excogitari potest verbum finitum patentque metricis rationibus dissuadetur. Concedant igitur ei qui patentque scribendum aut simile quid pro voce repente investigandum esse censent: hoc certe vocabulum in archetypo ad lacunam explendam interpolatum esse pro veri simillimo nobis esse habendum.
4 44. De hoc versu brevius dici potest ). Etenim eis quae Cr. dixit pg. 360): es istdoc immeres denkbar dati die rechte Verbesserun nota nichi gelande ist ita assentior, ut traditam seripturam venturam admittat' ferri non posse mihi concedatur. Quamquamin Magnus diei *g. 548 Dem Sinne nacti finde ichisede an admitta noch an ei ne Verbindvn mitventuram trias u ladein de imbrifer arcus geWahri dem egengusse, dessen Ommen robi, de vor de Thur stehi inenιvram), gleichsam uiriti, lassi h ein venturam is schoner' ais venientem, en non omnes qui venturi sunt veniunt'. Sed ne sic quidem M verbum admittendi
cogitavit quieumque ea seripsit et prol. g. 17 de variis bellorum et itinerum perieulis ex itinere enim ad bellandum ausoepto vel potius e navigatione aegrotabat poeta vel hinc resolluntur quae iamus Rhea.
laseiento huius anni altero ips 2 4 de his verbis et de . 4 dixit E Wi,lmin. LAEL Baehrensi Tibulliaehe liliter' g. 87.
ae extrema sententia quid sibi velit, prorsus non intellego: etenim ea ipsa de ausa, quod non omnes qui venturi sunt veniunt, is cui venientem imbrem exonsare ieeret venturam aquam parum eliciter ex- eusaret Adde quae disserui in prolesomenon g. s. Idem a. 1887 l. I. g. 344 dixerat: Fur das in dem Stane Eultaren' - adserre sons nieht naeh- Metabar admira re priehi librigens die Neiguns Tibulis die Worterram raten, eigentliehen Sinne u ebrauchen', quo poetae studio eam notionis quae verbo subest conversionem prohiberi apparet.