Quaestiones Tibullianae

11쪽

hoc loco defendi potest. Nam talis verbi translatio probabilis esset, si locus quidam clausus sive saeptus excogitari posset quo aqua admitteretur ab arcu tanquam a domus ostiario hic eo magis aliena est quod imbrifer arcus aquam pluviam ferre non admittere dicitur. Iam vero eius qui ad portam est instat introitus is autem cuius adventus instat nondum est ad portam, ut ne

possit quidem admitti. 5, 33. Ab iis quae de hoc versu exposui plane di sntiunt nothstein et Magnus Hieme ipsum in g. 22-23 satis magnam materiem ad vocem venerandi defendendam contulisse dicit; sed cum nescio quo pacto omisisset prodere, qui loci a me auxilio arcessit eum mea verbi interpretatione pugnare viderentur, ego frustra quaesivi. x iis autem argumentis quae Rothstein protulit pg. 13l 5 sq. gravissimum est hoc: Davon', inquit, Wir man Deilichmeiner Ansicht nach usgehen mussen, das dies Worte et tantum venerata virum nichteine aligemeine Begrundun de Gangen eben sollen, sonder sine ingetne andiung, dis Begruisun des ornelimen astes dure die a Wiriin, lar und bestim mi egeichnen. Ren de Iers. ehauptet, dati das ori venerari Ohns ablativischen usata de Ak der Bagriissvn nichi Melchnen ann so iderlegi h die vo ili selbs angelahrte Stelle Tac dial. 13 hne eiteres. - Die uberrilegende Mehrgahi de vo ih gesam mellen ei- spiei homm fur ungere Stelle gar nichi in Betrachi, ei die eide Bedeuiunge de Mortes fissurint vor emandem empsindon und uemanden hclurchisvoli egruisen stren vo einandergeschieden Merde musse und nur die elege tu die Melie Bedeutun hier in Frage horumenkonnen: Ad haec quid respondeam, non nimis laboro. Etenim id egi, ut universam verbi vim

exponerem quo rectius de is locis quibus similiter atque in hoc versu usurpatum videtur esse iudicari posset; neque timeo, ne exempla colligens oleum atque operam perdiderim. Satis enim manifesto ex illa collectione perspici puto ubicumque illud verbum usurpatum sit, principem eius vini ita subesse, ut a Latinis ingeniis eam sensam esse credere debeamus, neque unquam notionem cum reverentia salutandi ipso ac sol verbo significari neque tam diversa esse usurpandi genera, ut alterum ab altero seiungi atque separari oporteat. Quod vero nothstein verbo venerandi ipso salutationem ablativo non adiuncto significari e dial. c. t effici putat, miror. Nam cum dicitur populus surrexit universus et sorte praesentem veneratus est sic quasi Augustum'. primum salutati ipsa in verbo surrexit inest, deinde vocem venerandi hic translatam esse vocabulo quasi' significatur, tum e sententiarum coniunctione populum surgendo venerari ultro intellegitur. Simillimus est locus quem nuper inveni apud Valerium Maximum Vra: Athenis quidam ultimae senectutis cum spectatum ludos in theatrum venisset eumque nemo e civibus sessum reciperat, ad Lacedaemoniorum legatos sorte pervenit. Qui hominis aetate mox canos eius et annos assu

gendi officio venerati sunt sedemque i inter ipsos honoratissimo loco dederunt'. Iam vero nothstein dicit: Die Belbensolge, in de die inretne Bandiunge derDelia aulegavit Merden is durchaus richtig der ausisau ir die Ankunii des vor-nehmen anos gemeidet, si foret ersi fur die Mahigeit, hier in der inlachsten esse,und egressi erat an de Gast und edient thn et Tische, das is eine dili hiare und anschauliche Vorstellung, egen die sicli nichia in ende latit'. Atque quam ille

describit rerum seriem rectissimam esse quis neget Sed ut iam de hac verbi venerata' interpretatione nihil amplius addam, praetermittit vir doctissimus ea quae illud antum venerata virum' excipiunt verba hunc sedula curet'. Itaque neglexit tollere eam difficultatem

12쪽

quam in harum senisutiarum oniunctione , et in imagine verbis sedula curet adumbrata iniusquam expressa positam esse demonstravi prol. Μ. 26 et 24. Cum aquenti sententia huic paret atque opulas ipsa ministra gerat notionem qualis est in verbo onerandi multo melius convenire non .ego

conveniunt, quandoquidem ministra non eadem est quae serva. Num vero hac onmaientia etiamsi persecta sit illa tollitur dimovitas Meo iudicio ne tum quidem tolleretur, at alio sententiarum ordina aeriptum esset tantum venerata virum huic parat atque epulas ipsa ministra gerat, Rine sedula curet; nam tum quoque propter pronominis ἀνων re voeem venerata ad Mundam senis tiam item referre deberemus. Tamen quod Cri dixit scitissimum atque utilissimum esse arbitror iam enim intellego, quod anto ma non alis intellexisse lateor, quo modo a qui archetypum confecit adductus sit, ut hae ipsa venerandi oeu laeunam explere Ceterum, ne pertinacior esse videar, aio concludo a quis sibi persuadere poterit, ego non possum, et verbum onerandi recta hoc loco usurpatum esse et Tibullum sum esse, ut de sua eam Messala familiaritate verbum venerandi usurpare voluisse credatur i, traditam versus formam a Tibullo prolectam esse credat; eteris enim quae attuli argumentis ne coniunctis quidem tantum tribuo, ut interpolationem necessario statuendam esse eis evincere velim, nam Tibullus quoquo sententias non omnibus numeria absolutas conticisse potast j. Cui vero ad illa argumenta non avia hoc quod a venerandi notione petitum est argumentum a edera vadebitur, traditum versum 33 a Tibullo scriptum non esse mecum dieat. 5, 47. Verba quod adest huic dives amator ad axplendam odieis Ma nam ab eo qui archetypum contici interpolata Maa arbitratus his varias usus sum pg. 27 'Tibuli, de aut de alter erat V. 69 avruckkommi, mus hiar, ebentias ob im Perfectum, etWas on dem Ver-halinia gasan haben das machen dem vertieb gemachian und de limaubaradan Sta6non be- stand bis plotiae dia lana sita inmistata nur so actein es, gemanen dis orta dea V. 48. ia denen venit star beton voransleht, ioviden in undausarumenhang'. Quibus comprobatis addidit Bothat in re. 1317 haec: Aber das genug niat; atterae Vers. rechi, o massis manaue nota in Andaulun des ei chen egensatam marisu, nicht in toties emi, sonderuae nunc vena. De Bichter mula vorher schon a Schilderun da glucklichon ait aluo Hin- vias aut diacietat ingetratone Veranderun hinaugelligi haben'. Haec dimidia versus parta includi non posse recte monet. Neque tamen viro docto inter verba mihi et quod hexametri aliaram partem, pentamoirum, dimidium sequentis hexametri intercidisso putanti' assentior quia verba

λ Monoo Maardum ille la adn. erit. g. i dieerat Fort. post in m hexametri pars iter eum pentametro et herametri subsequentia pars prior intereiderunt'. quam opinionem si probarem, illa amnarum ratiooinatio non oneideret quippe dioerem in odie t iam in pagina 14 , ut armo eum pagina terminaretur, io vorsas sulam Ii,is 333, in Ioa pentametriam amissam et partem hexametri amissam em extrema versus 33 parto et versus 3 --.

hino dissa amator Eu thetiere selen aber die in de Bexiehun dea hae uomere mihi lies de Se ierighelterhenne te an

13쪽

quod adest huic dives aniator propter pronominis hic usum sane insolitum a Tibullo scripta esse non credo ). Neque qua ratione illa intercidere potuissent, explicare nothstein conatus est; quod sacere debebat, quia a verbis qualia sunt his solis aberrasse librarium ad verba quod adest minime est veri simile. Eo magis autem miror quod re 1318 dicit Fur die vorsieganda Frag is Resenuic die negative rhenninis on ichtigkeit, das das kritische Billimittet, ondem de vers. auch hie Gebrauch machi und das in Michtigeratulae fur eine Hypothes ab-geben sos, hie nichi ausreichi' ). An quisquam talem qualem hic lactam esse ille putat corruptelam poterit explicare alia ratione atque mea Ego enim si illa intercidisse credam, possim suspicari librarium codicis , ut carmen Ira una cum pagina 16 finiret, iam in pagina 14pseripsisse 5 versus 19-33 , totidem in g. 154 34-46, 47 dimidium cum illo supplemento versum illum minorem , in g. 15, illud supplementum cum reliqua parte versus I et

versus 48-61, ut tum quoque ea quae deleta sunt in codicis t paginarum commissuris fuisse videantur. Quae corruptelae explicatio si cui non satis simplex esse videbitur, ab eo peto, ut illius coniecturam potius incuset quam meum explicandi conatum. Neque dubito meam opinionem, utpote quae faciliorem habeat explicationem, praeferre ei quam Rothstein proposuit. Sed iure a me agites ut dicam, quidnam Tibullus verborum meo iudicio interpolatorum loco scripsisse videatur. Ego igitur cum de Graeca quam ridericus Leo l. i. g. 40 protulit distichi translatione dissererem, haec scripsi pg. 273 Sed 6nnio an dure Conjectu stati quod inseteten allein, um einen besriedigenden in gu rhalten, urde das nichi genugen. Vielmehr urde die Anderung ag drangen auch stat des brige das ingusetzen, a derobersetger ausdruchi, et a iam dominam tenet alter'. Iam mihi persuasi veri simillimum esse Tibullum sic sere distichon exhibuisse: haec nocuere mihi ): sed iam dominam tenet alter :venit in exitium callida lena meum,

ut versu minore causa sive explicati quaedam sententiae altera maioris versus parte enuntiatae asseratur quam sententiarum rationem artificiosa verborum collocatione indicari puto.

me surta nichi rech mi dem gehelmnisvon unbestimmte quidam in v. 7 et veretnigen: Poeta igitur v. 69 eum qui potior nunc est sua turta timere iussit. Quae quo magis ille timeat, verbis non frustra' adiectis inde a versu i admonet eum de suspiciosis quibusdam rebus quas ille animadvertere potuerat. Atque ea ipsa de causa quod non est traditurus poeta quid ipse fecerit sed commonefacturus quid ille sorsitan iam viderit, ille autem non Tibullum quem hominem ignorabat, sed quendam viderat , recte pronomine quidam usus se significat quatenus ab illo visus erat. Ego, inquit, sum iste quidam . quem limina observantem animadvertisti.

haec prol. g. 27. In eis quae ad laeunam explendam ominentus est Rothstein his solia eperat armis, his tenuit vietum Delia nostra virum. At nune exeludor unum mihi displieet vocabulum solis', quod quid sibi velit in hac sententia, non intellego. Neque vero ei rei quidquam tribuo ponderis nimirum alia ae meliora iselle aliquis

Cf. quae supra disserui p. 6. h Cf. II 4, 31 hae laeere malas: . sive mavis sed nunc exeludit amantem vel aliquid tale.

14쪽

T,56. Magnopere laetor quod hunc locum attigi, nam quae me reprehendentes CL et Bothstein disseruerunt ad versum recte interpretandum utilissima sunt quamquam sublatam esse ab iis interpretationis inicultatem nego. Videamus singula. Ac primum quidem rectissime dicit Cr. pg. 360 Die Beliauptung, das man circa te . . . senem nur ausis in Situation egiehenkonne, aus die Sohne a m Sterbebeti, is eben ine Behauptung, nichi mehr'. Subiungit vero haec: De gange usam menhan Rhricia aut die Geburistagsseter an die an diesem Εhrentageum das Familienhaup versam meite Nachkommenschan hat et stet gedachi und was alat sichdagegen inWenden ' Concedo de Messala sene die natali in sella sedente δ et a prolo stante

circumdat cogitare non minus licere quam de Messala in lecto iacente et supremum diem obeunte; sed quod sententiis cohaerentibus cogi nos putat Cr. ut verba ad diem natalem reseramus ego qua re ad diem natalem verba pertinere indicetur non perspicio. Me quidem, quamvis saepe Tibullum legerim, nunquam ad eam interpretationem antecedentium' sententiarum ratione deductum esse ei neque unquam me ipsum ad eam delapsurum fuisse credo. tenim vocabulo et coniunguntur sententiae proles facta parentis augeat et proles veneranda circa sanem stet', quarum priorem pertinere ad id quod prolem die natali patris acturam esse poeta sperat non facile quisquam dixerit. Iam cum absit alterius temporis significatio, posterior, quam ad certum quoddam ac definitum tempus spectare et r. et ego et, nisi fallor, omnes Tibulli interpretes arbitramur, ab eo qui priorem mente conceperat nullo temporis adverbio interposito adiuncta esse me quidem iudicio non potest. Deinde ut patre vivo patris facta augeat' proles, nisi sorte senem aetate itaeonsactum fingimus ut ipse nihil iam facere possit, parum apte optari mihi videtur. An quisquam prius votum ad patrem mortuum, posterius ad vivum esse referendum sibi persuadebit Tum Cr. cum verba vernacul sermone sic reddat: 'n6ge dein Nachkommenschali sic hochangssehen in dei nem Alter um dici scharen', denuo parum respexit quod scriptum est ne circa

stet'. Accedit quod suo iure quaerat quis, nonne, quae sunt verba, optasse Videatur poeta, ut senem demum proles veneranda circa staret, quasi ptandum non esset, ut etiam antequam pater ad senectutem pervenisset proles bonae frugi et honoratissima esset et die natali gratulatum circa patrem eonveniret. Mihi quidem quae tradita sunt hunc sensum videntur praebere antequam ad senectutem pervenerit Messala, proles parentis facta augeat cum senex factus erit, circa eum stans permaneat. Postrem quod vox veneranda hoc loco usurpata praebet negotium id ne

Bothstein quidem satis expedivit. Qui dicit: Die diine an sita Tibullisehr oh selbs schonal venerandi denhen ), aber meinem Emptindenisurde es mei, ausagen, hieronte proles veneranda essaliae eine Nach hommenschali u versiehen, die Antati agu bietet, Messalla sui t alsetnen uber das geW6hniiche menschliche ala emporgehobene Mann angusehen; prachlicli sindheide Aulsassunge gulassig Sed hanc vocis interpretationem ille exemplis non comprobavit, ego timeo ut possit comprobari. Quae cum ita sint, in ea sententia quam in protegomenis de hoc

versu protuli adhuc perseverandum esse censeo.

Rothstein diei ps i 318): Warum soli de Greis, de die proles veneranda stehen uniringi, eradellege und aut dem Sterhebet Iiesen Er hau doe aue sitaen, n das glebi eiu ehones Bild, das de Diehter seinem Goaaer oh vormhren durite'. Ara demum versu poeta ad diem natalem, a quo exorsus est, particula a usus revertitur. eo sensu quem statuit r. cum dieat: Moge dein Naehhommensehas dein Loisiunge foristaren'. Conserenda tamen sunt quae de augendi voce dixi prol. g. 34 Cf. prol. g. 35.

15쪽

i 2, 23. Cum ego Tibulli verba emendando restitui posse desperassem, Cr. dixit AE 36 l): Die Moglicthei bleibi offen dati ine inlaehe uehstaben-Corrupte vortireth uae

emendatio simulatque reperta et prolata erit, spero autem, cum ea scripserit, prolaturum esse virum illum doctissimum , me errasse libentissime fatebor. Interim eis quae Η. Magnus dixit AE. 549 ' non ita ommoveor, ut de versu aliter atque in protegomenis sentiam. Neque enim genius natalis avis, ergo Cornut et uxori eius quo tempore nepotes iam habebunt, ita potest venire, ut nepotes ministrare dici possit, nisi sorte quis Intellegere vult alios nepotes addat eis quibus natis avi facti sunt. Deinde magis magisque' voce hic offendor, quippe qua natalis, de quo uno agitur hoc loco, ab aliis ineptissime distingui videatur. Et hac de causa et quod eum veniendi verbo coniungitur dativus avis quicumque legit hie natalis avis veniat', non de genio, ut suos honores visat, veniente, sed de die cogitet necesse est; at continuo verba natalis prolem ministret de genio cogitare cogunt. Neque prolaeis, nisi poetam omnem quam carmen prae se fert elegauitiam in hoo versu abiecisse credimus in eodem tenore quo Amor rogatur ut vincula portet novo coniugio, novo marito novaeque nuptae nepotes potius optandi erant quam liberi.

varia dati dein ager in meinem ause ei si sola spectantur neque cohaerentium verborum sententiarumque ratio habetur intellegi posse vivis apparebit. At quicumque, quid traditum sit, nesciens hae verba Latino sermone reddere iubebitur, de lecto agi putabit, non de castris. itaque sive in e versus 34 atra distichon intercidisse suspicaria sive ea coniectura pus non esse mecum existimas, verba ut nostra sint tua castra domo a Tibullo seripta non esse contendo. III. 61. 62. Nonnullis de causis, quas vide sis in prol. pg. 60, hos versus sic exhibendos

esse censeo:

at tibi, dura Ceres ), Nemesim quia ducit ab urbe persolvat nulla semina terra fidei Non persuasi, quod magnopere doleo, Hugoni agnus; qui scripturam nunc vulgatam, quam neque offensione carere neque cum codicum scriptura congruere moneo, praestare arbitratus tribus utitur argumentis pg. i54s). Primum est hoc: Hier Ceres ais eiden uni duro die Unbotmassighei derard geschadigi daretustellen, Widerapricht ebens dem usammechange te die de terra et e lesene nolle: te h6nnte den im folgende Bacchus andein und trasenda ustreten ' At si Cereri terra a Tibullo devota semina commissa non reddit, quod invita rugum

esse constat.

16쪽

genetrice non potest fieri, nihil patitur de ipsa, quam sicut Bacchum eodem atque se animo in Nemesis amatorem esse devotionemque suam exsequi poeta singit. An Ceres eum filia amissa am a iussit allere depositum vitiataque semina secit' Τ), id egit, ut sibi ipsa malum adderet Atque universa aliquid patiendi notio, quae ab interpretibus insertur neque verbis subest ), ab hoc loco non minus abhorret quam notio aliquem puniendi item ab interpretibus illata neque enim ut ille poena adiciatur optat poeta elegiacus, sed ne terra fruges erat Totius igitur loci sensus est hic Poeta id agens, ne puellae formosae rure agrisque abdantur, devovet et agros et uvas, ne aut terra semina fideliter persolvat aut lacus musta capiant; sicut autem terra ruges non fert si Ceres eam deserit, ita lacus vacui sunt si Bacchus eos relinquit os prol. g. 61 adnot. 2 i.

Iam Magnus dicit: Auch das Epitheton dura illiste dem nicht lugen dura Ceres are dis Stellen et Belling S. 60 Anm. 6 sin gana andere Art vii beneisen nichis die harthergige,

unerbitiliche Ceres; so an si allentilis in derisei ov. et V 475 L eschilderten Siluationhaelam 3, nichi hier'. Mihi, ut gravissima exempla repetam, ab Horatio' durus videtur dici homo duri laboris patiens apud Vergilium vero'), quem secutus est ovidius 'in vocem laurus' pro perpetuo quod dicitur epitheto esse puto, ut significetur is qui in duro rustici opere occupatus est idquo tolera Quae notio ad Cererem deam Baccho tenero ac molli oppositam potest trans serri, quia quae semina in terra condidisse fingitur operi rustico interfuit. Restat tertium argumentum non leve. Dicit enim Magnus: Undisas hellat igentlichterra Nemesim ducit ab urbe Sol etKa terra aura sein rura tenent puellam, non terra l) Ad ea haec habeo quae respondeam: Si scribitur tibi seges nulla fide semina persolvat', intellegenda non est omnis quae ubique est seges, sed ea quae in illius agro Nemesim tenenti est, ut devoventur ei lacus quibus illius vina excipiuntur'). Eodem modo, si scribimus ibi terra nulla fide semina persolvat', non est intellegenda omnis quae ubique colitur terra, sed ea terrae pars quam ille possidet, illius praedium. Itaque eadem terra, quae ne semina persolva Optat poeta, non modo ad se allexit puellam, sed etiam nunc ipsum tenens ab urbe rus ducere vel pergit vel solet '). An cuiquam melius dicturus fuisse videtur poeta: tibi terra, quia rura Nemesim ab urbe ducunt, semina nulla de persolvat' II 4, 29 alte ieh', inquit Magnus pg. 15483, dis Worte hie da maritia eausas fur echi; nur asse an hic ais Adverb'. Cum eritiei inde ab Heinsi multi locum tractarint et emendando sanare frustra conati sint, hoc viri docti iudicium cognovisse iuvat; sed lieet rogare, ut suam

3 ovid. et V 479 sq.; et v. 474sq. terras inerepat omnes ingratiaque voeat nee frugum munere dignas. dummodo ne tibi parum leto interpreteris; neque enim dativus eat positus quasi res eum Cereristaeommodo fiat, sed quod a res ad cererem deam agrestem pertinet. h cave putea eo laeo deam duram esse ab ovidio nominatam.

' Morg. I 160 dioendum et, quae in duris amatib- arma, quia sane nee potuere seri nee surgere me os 3 et Aea VII 504. met. XIV 643 o quotiens habitu duri messoris aristas orbo tulit).' 67 demum vera per eatentiam versibus 5 et 8 enuatiatam qua prosoetus a Nemesi generatim

de forinosia puellis et de agris plurali numero dieere oepit eo progredita poeta, ut omnem agri enituram valere iubeat, a sint modo rem puellae. D Vel animum ius dueere pergit vel ipsam neere solet.

17쪽

sententiam explanare velit. Nam si hic interpretamur hoc loco', mihi quidem difficuliates augeri potius quam minui videntur. IIII, 1 is de Versuch, das erraberiteserun am natasten steliende sacrilegos aegros et halten, oh missiungen. Die Verbindun ist, Menn uberhaupi lateinisch, geWis nichtTibullisch und das rodihat admouimus passi nichi agu'. Haec Magnus pg. 1549 . Ego quamquam verba antiquitus corrupta esse posse non nego, scripturam cum codicibus paene consentientem, ceterum ne mihi quidem magnopere placentem de causa in prol. g. 89sq. exposita vulgatae coniecturae praestare existimo. Adiectivum quod est aegri pro substantivo usurpatum a Lygdamo neque enim de Tibulli verbis agitur, excusari posse mihi videtur comparanti cum Cic. de deorum naturarat . 12 δ et de div. I 3 9 tum Tibulli versum I 1, 39 3. Admovendi autem verbum de aegris, qui cum se ipsi movere non possint ab aliis admoventur templis ut loca sacra corporibus attingant, a Lygdam usurpari potuisse equidem credo. Quoniam eos de quibus r. Magnus Rothstein in illis censuris nova protulerunt versus recognovimus omnes, iam conspectum quendam proponamus eorum locorum, quibus codicis archetypi librarium interpolantem deprendisse videmur. Ac primum quidem ex ordine enumerabo eos versus quos in codiciso paginarum commissuris scriptos variis casibus ita vel truncatos vel mutilatos esse puto, ut librarius codicem describens interpolatoris officium suscipere cogeretur ) Scripsit igitur: nunc mare nunc leti mille repenι viaeq)vexuuram annuntiat ' imbrifer arcus aquam iam tu' qui venerem docuisti vendere primus et tantum venerata virum hunc sedula curet haec nocuere mihi 'is adest hine dives amator sta procul aut alia stet procul ante via immerito propriis proripiorque vias augeat et circa stet veneranda senem dux pecoris hircus auaeerat hircus oves hie venia natalis avis prolemque ministret imperat ut nostra sint tua astra domo at tibi dura seges Nemesim qui abducis ab urbe hinc stetus rixaeque sonant haec denique causa fecit in infamis hie deus esset mornunc precor ad laudes flectere verba meas

Ne aegri quidem quia non omnes pnvaleseunt, ideire ars nulla medicinae est.' Etenim ad aegros non vates aut hariolos, sed modieos solemus addueere h Fictilia antiquus primum sibi seeit agrestis pocula.' ' Versus I 2, 25 pentametrum et hexametrum post I 10, 2b III, 7 in odieici pannarum om- missuris seriptos interisse redo. Certe si qua supererant eorum vestigia, arehelypi librario non eontigit, ut versus eonfleeret.' Quae ab eo, non a Tibullo oripta esse suspicor, ea typis proelinatis imprimenda euravi. D sive ammirari et Leo s. 18 .' Hae verba eum versus minoris struetara pnguare non magis ille vidit quam verba in v I 3, 34 interpolata ad eius istiehi exordium non quadrare et prol. g. l).

18쪽

Illa, i non haec patiemur et aequo nostro)5, 3 nunc autem sacris Baiarum maxima lymphis 6 52: conqueror te a me seria verba precor ill 1, 55 nec valuit elops ceptos avertere cursus 5. 1 in Ni te Cerinthe dies hic. mihi sanctus λὶ Sequuntur ei loci quibus, ut in protegomenis exposui, iterationem quandam abundantiamve tollendam sibi esse putavit codicis archetypi librarius ). Hic typis inclinatis impressa sunt ea quae ille vel mutasse videtur vel cum interpolatione sua tradidisse vel omisisse vel notasse tantum; eis autem locis quibus quid Tibullus scripserit ignoramus verba ab illo inculcata uncinis seiunxi.

Displicuerunt igitur illi:

l, 25 iam modo iam possim contentus vivere parvo i 43: parva seges satis est satis es requiescere lecto 3, abstineas avida Mors precor atra manus abstineas Mors atra precor.

7, 49 huc ades et genium ludis geniumque choreisl 1 67 ipse interque greges interque armenta Cupido natus et indomitas dicitur inter equas hic dat avaritiae causas et Coa puellis' illic quas mittit dives anchaia merces eoique Arabes dives et Assyria

ite procul vani salsumque avertite visum desinite in vanis quaerere velle fidem saevus mor domi validos temptare labores isaevus Amor docuit verbera saeva pati saevus Amor docui verbera saeva pati candide Liber ades hue aias ρ atque )' meum pariter medicare dolorem eonvenit iratus nimium nimiumque severos qualis his poenas qualis quantusque minetur nec tamen hic aut Me tibi laus maiorve minorve

3 Bis locis ollatis in priore orporis Tibulliani parte maiora damna saeta esse apparet quam iualtera sere enim in illa dimidii atque toti versus interierunt, in hae singulae voces syllabaeve. - Perperam in prol. g. 57 in horum versuum numero habui . I 4, 10 inconsiderate seeutus quae in us Rhen vol. XXXVIIpg. 568 . ille dixit Aeeuratius rem eontemplanti dubium non potest esse quin vox vasti in arehetypo seripta fuerit et in uno eius apographo o librarii errore omissa sit traditur enim in eodieibus omnibus praeter libros A VI et Iusti ipsi varietates ieetionum ex eodieibus Romanis, ergo fortasse ex ipso noque libros, exeerptas . ' Pentametrum quoque ni post versum II 3, 44 nune deest in eodice t exstitisse redo eum eius iaetura versus ura, laeteus et mixtus obriguisse liquor' interpolationem eohaerere videri doeui prol. g. 4b-47. 3 cf. prol. g. 48. 74. LAEL prol. g. 45. ' Praeter exemplum in prol. g. 77 allatum L versum I 7, 49 hue ades et genium ludis geniumqueehoreis oneelebra.' De versus emendatione admodum dubia dixi prol. g. 76-77.

19쪽

ill 1, 112 terna minus yliae miretur saecula famae namque senex longae peragit dum saecula famae in 1, 205 seu matura dies Merem properat mihi mortemb. 16: nulla queat posthac hae soluisse dies 3 Reliqua quae in archetypum irrepserunt vel menda vel vitia talia sunt i, qualia solent esse. Atque quam certa consilia archetypi librarius persecutus sit in ea quae illius propria est

versuum complendorum ' et, ut illi visum est, emendandorum ratione, ex conspectu proposito lacile cognitum iri spero itaque regula quaedam videtur inventa esse qua usi, num qua verba recte a criticis in interpolationis suspicionem vocentur, utrum lacunae recte statuantur Ahversusve recte transponantur' necne, diiudicare possimus. Contrarium me, si verum invenissem, assecuturum fuisse censet Η. Magnus; qui cum nova atque inaudita et quae, ne critice Tibulliana corruat, neque debeant neque possint credi me protulisse laciaty), nescio an nimium libellulo meo

i vel namqucas ae larigas Waxa dum aseula fama set prol. s. 733. Item huc pertinet versus Ps, 40 sit precor exemplo ast levis illa tuo), de quo infra dieendum est. quae Magnus diei ips. 1647 an de versistedenaten Stelle interpolierte er aus de versisIeden-ste Griiaden - uehstaben, Worter,ci gange Verstelle', superlatione quadam laudieant.' Librarium, ne maneum librum exhibere videretur, neque inter versus neque in versibus laeunas praebere oportebati itaque sieubi interierat versus, deficientibus quae in reperiendis poetae verbis sequi posset vestigiis proximos versus spatio non intermisso eoniungere quam suo arto totius versus de integro eonficiendi perieulum facere maluit; verum si truncatus erat versus, ansa quadam ad sareiendum oblata explere versum maluit quam reliquiis eius abieetis suum exemplum eo quem deseribebat libro magis etiam deeurtatum reddere. Quae cum ita sint, nescio an immerito ineonstantiae niusdam enm aecusari l . Magnus ps 1546 . Mihi quidem non satis sibi onstitisse videretur, si aut laeunam hi reliquisset illis versu exeogitato explesset, aut Versum maneam prout libebat nunc explesset uno eum potuisset explere noluisset, aut laeunas inventas explere noluisseteontra ubi laeunam non invenisset temere distichon addidisset quae omnia laeta me nego. Neque quod semel II 4, 37 38), quae illi altera hexametri parto et eiusdem distichi pentametro amissis ad aeunam explendam in mentem venerant, reliqua maioris versus parte ineludi non potuerunt, habemus eur de eonstantia eius dubitemus. Quid Sinsulari ondieione oblata, neque enim ullo raster hune Ioeo tres distichi partes deerant, nonne

singulari uti remedio ieebat Eis igitur quae dieit agnus ps 1547 Die rhlitruas si diesas unieum istdoe sehr problematiaeh. Was inderte dea unfern ehliaemen Interpolator, en v. 37 los duris .eitere Aus- malun vo hine fletus rixaeque sonantis fullen das mar in me inigheit und de Pentameter eiusais,esau-lassen γ', eo minus moveor quod i tali re quod alteri saeillimum eat idem ut expediat alteri minus facito ontingere solet. Quodsi maiorem versum plenum repperisset neque quaedam de suo addere eoactus laeunam explere iam eoepisset, hoc quoque loco eam unius pentametri lacunam inlaetam relieturum fuisse mihi persuasum esti E. Wolfflin l. I. g. 270 sq. symmetriae cuiusdam gratia resuseitavit eorum qui post v I 10, 60 disticto exeidisse suspicati sunt opinionem dudum aette eontutatam eis quae dixit F. Leo ps 28i: Es faciat mi vielmehe poetise angemesse und eh tibullisoh, die Tharaaehe aiis eiusae ausEuspreehon, sondera iaeinem harahterialiacten Euge ausinalen anzudeuten'. Semel in eorpore Tibulliano Iura ordo versuum non reete in libris manu seriptis traditne quae transpositio sive ab arehelrpi librario sive ab antiquiore aliquo laeta est, saeillimo errore explieatur: nam ille postquam versum 1 seripsit a litteris ρ-ella trisupra aeripto ompendii signo est ep.J aberravit ad aequentea illa ' eognito errore distiehon omissum interposuit.

20쪽

Sehreiber ita etKa in Interpolator gerio inlichen Schlages ist, der οὐ rt lauton Buch stabe se iner Vorlage aus gehen sie u emendiere suchi, - ein, in o 6sartiger Un-hold, te or mi Gottiob in meine Praxis nocti nichi vomekοmmen ist. Ε labrigieri nichi nurganc villhurlich drter und halbe Verse, sonder auch gange' in). Sed hunc quoque librarium inexplendo a sententiis verbisque in exemplo suo traditis profectum esse num opus est exemplis allatis confirmare Certe, ni ita esset, facile omnes de his interpolationibus consentiremus. Atque etiam a litteris traditis, quantum pro ingenio suo potuit, in emendando eum prosectum esse compluribus locis apparet ). Iam Magnus dicit spg. 15473: Is es en aber glaublich, das es de Interpolator nichtauch mitunter gluckte, einen nvolistandigenser so eidlichis ergangen, dati man nichi ernstlichanstolae hann ' auret, beruli unser Text Wirhlich aut einer ingigen, in diesem ungeheuerlichen Grade gelatseliten Hs., an sin Wir 6lli aulae stande, chim und nechtes et scheiden'. Illud factum esse posse concedo; hoc inde colligi necesse esse nego. Neque enim unquam inealiqua causa ad audaciam excusandam idonea ad interpolatoris officium illo librarius aggressus est, si excipimus locos quos in prol. g. 81 commemoravi nimis audacter atque adeo temere mutatos quibus ipse Magnus interpolationes archetypi detexit neque tamen de critice Tibulliana desperavit. Deinde satis multi versus in mediis codicis t paginis scripti restant, quibus, nisi singulares causae et cum librarii illis quae supra dixi consiliis congruentes exsistunt, codicum auctoritate confidere non solum licet sed etiam oportet ex his igitur, quid Tibullianum sit, quid non satis certo cognosci potest. Quodsi vero hic illic orsitan contigerit hinterpolatori ut Tibulli Lygdamive artem ita adaequaret, ut eius verba a poetarum verbis dignoscere iam nequeamus in Tibulli libros idem cadit quod in ceteros poetarum prosaeque orationis scriptorum libros qui quidem interpolatis codicibus tradii nobis sint quorum de critice idcirco nemo adhuc desperavit. Gravius videtur esse quod Magnus dicit pg. 1548 Ich seire lede de Fall, an unserem exte se Wirhlic uberali, o Vert. hn emangeli, etWas augetusetren Selbst annvermochte ich sein Schlusse nich oh ne meiteres anguerhennen. s liebe immer noch u er-Wagen O nichi auch in mal de Dichter Worte Tadet ordienen, ob nichi vielmehrinorruptelen oderauchen im Arch. vortiegen . . . Sed ego id dedi peram ut verba quae interpolata esse arbitror aut absurda esse aut cum proximis pugnare aut a Tibulli ingenio aliena esse neque probabilem excusationem habere demonstrarem neque tamen praeiudicata de ingenio atque arte poetae opinione captus id egisse mihi videor ut quidquid reprehendi posset ab eo abiudicarem. Deinde quaedam menda invito archetypi librario excidisse ipse docui' neque eandem traditae

scripturas explicationem in nullum praeterea e minus depravatis' versum cadere posse dico. Lacunas autem qui in archetypo actas esse suspicatur, eius est, quo modo in illo fieri potuerint explanare. Longe maxima ver earum quas in g. 14-16 enumeravi corruptelarum et consideratior et aequalior est quam ut aut casui aut compluribus librariis eas tribuendas esse veri sit simile.

y quo numero plurali usus in meam sententiam non rettulit. y Ct quae dixi de versibus I 6, 72 e reliquiis verborum qu medias praeeeps' male verba olloeavi in

prol. g. 33 finxit Immerito propriis'); II 3, 61 6, 4b III 2, 5 5 3 6 52.

yy id quod, si eorum quae interpolasse reditur naturam speetamus, non est veri simile.