장음표시 사용
131쪽
CAROLI SCRI3 ANIimb,nec oborta tempestas quantumuis flaua, pati atrocitate lauiit in omnes: quosdam namq. vexit mollius, rapuit quosdam vehementius; alios prope littus deposuit tamquam in tutelae subsidium, multos in altum vectos depressit. ita hoc animo
rum profundum, paribus licet fluctibus, impari
tame successu saeuiit in varios.hos totis obruit umdis; alios destituit fluctibus,quos aut irrespirabili
post demergeret vado ut inextricabili impactos illideret arenae, aut inenatabili committeret Neptuno 3 quosdam etiam leui, nec ultra, edicipe retaspergine , tamquam rore tinctos uberiore.
quorum pars longh maxima, lucente sidere proesperiore, possitisque ventis fluctibusque, rediit ad saniora, ad portum aliquando secundiore Cursu deducenda per secunda solatia periclitaturae fidei a Domino posita . inter scopulos & sinus, inter
vada & haereseos faeta veli ficata, eo nunc turior quo cautior, securior qtio s. senserat nimis infido Concreditam clemento, & quo propius viderat omnem hunc nouitium cursum de incerta statim ne esse. Ita omnis nupera structuta miniis firma,
ventisque iniuriique obnoxia, non raro ingentiumque ruina, dominum familiamque sepeliuit. coni nullo imursu loco mouetur, quam aetas roborauit , & mora ipse durauit in sexum: in r-rant venti, admurmuret, in se plus quis in illam saeuient, valido repe custia irrisum conatum d
132쪽
A N T V E R P 1 Λ. I 3 docti. qui si in mollam cedentemque materiam incidissent , damna dedissent. De materia ergo habet profundum hoc omne, tempestasque imdiuiduo illi nexu iuncta, siquid potest . hoc dico: De infirmitatibus omnis haeresis habet quod valeat, nihil valitur , si in bene valentem fidem in. currerit . Qiud ergo miramur de quibusdam ab haeresi captis i leuis fidei,palea leuis est, quocumque affatu raptatur: & tenuis scintilla depastitur
quantumuis ingentem struem. Verum ante eadem nobiscum tenuerunt. ita
arbitror. Sed quid mirum,probatum ante, postea excidisse r Saul bonus, Ieroboam, pluresque alis, litiore & ambitione postea euersi. N quam multi iam inde ab Apostolorum temporibus, in haeresim,fidem demutaruntyneque ideo fides non bonae alioqui & vites damnabis, & terra, mariaque, di quidquid secundo utrumque sinu mortalibus profudit; cum innumeri perierint, maligne iis utentes, quae poterant esse s non & debebant' in medelam, insalutem. Et quis prudens aedificabitur in ruinam ob degeneres quosdam vetitatis animos Quod si quis fuerit, qui nouitia haec recensque nata sequi maluerit, quam nostra tot aetatum praerogatimi firmata; num hoc λdem labefactabit, tantis comprobationibuS te- satam i quin adeo putior eo frumenti massa in horrea Domini reponetur, quo tentationis huius
133쪽
I24 CARO LI sCRI3 ANIhuius vanno plus paleae excussum fuerit. Et licet graue fuerit tot capita a veteri maiorum fide excidisse, maius tamen fuit, post nouercales semitas, redisse ad matrem; post licentiae pabulum,ad restrictiora pascua; post libertatis steriles auenas, ad secundum Domini frumentum, post gustata nouitia mella, ad veterem distiplinam 2- ueriorem; deniq; post viam perditionis floridam, latam, ad caeli angustam, vepribus sentibusque obsitam. Grauis haec videri posset non cogitanti aeterna, non cogitanti hanc vitam nihil esse nisi aeternae stillicidium. at si mentem cogitationesque, ab huius vitae ludicris, ad alterius seria conuerterit;facile se,moresque suos,ad veterem reginiam componet, certus non posse labi tot saeculorum robore stipatam.
Facessat proinde Calunia.nec tam quid factum aliquando, quam quid nunc fiat, serj indagatores
circumspiciant nec probis damnandos misceant, memores etiam Magnum Augustinum a Manichaeis ad nostros transisse. Quod si porro conui-riari pergant,quid reponam 2 nolo contumeliam Contumelia repercutere. quid ergoZ credaZ posset
sors aliqui nisi videret illos e patibulo spectatores
suos conspuentes. 5 Inuida prosperioris successus aemulatio 1 Nam ut faciles errorem agnoscamus,
quid brante quid si occinam illud Aristotelis;
Nullu magnum ingentu sine mixtura dementiat: Nam
134쪽
Nam mitiis nemo sinensitur: mimus illi est, Vm minimis metur. addamque vix ullum olim sine vitio placuisse ingenium . Da enim mihi quemcumque vis magni nominis virum; dicam, quid illi aetas sua ignoueri quid in illo stiens dissimulauerit. Iam quq orbe
toto dignitas est, Cuius non praetextam comiten- turmille maculaer quod regnum,cui non paratus est suus contemptus, Cui non aemula proculcatioρ nullis prope haec interuallis diuisa sunt. horae pemometum interest inter triumphos & dedecorationes ; inter candorem & naeuu;κ non raro inter selium N aliena genua. Seianus utriusq; fortunae exemplum erit: quem quo die frequens Senatus deduxerat, populus in frusta diuisit: & in quem cum,quidquid Congeri potera Imperator contulisset, nihil superfuit quod Carnifex traheret. magnum alternantis fortunae documentum. Qu huic aliquando,non cuiuis euenire potestῖNemo proinde rideat, cum paribus stabiaceat. nemo iacentem etiam inimici fortunam contemnat Ocum nullus tam potens fuerit, cui non in potentiae suae Vertice paratus fuerit dominus & carnisex: nemo ingenio adeo su blimi,cui noinerrauerit sea labes. Imb quae umquam exultatio fuit etiam in sori natissimo successu; etiam in latissima gaudii materia, tamquam oceano cui non innatauerit aliqua querimonia, tamquam Qui fluctus, aut
135쪽
I 26 CAROLI SCRI3 ANIreiectitia spumaὶ aut ubi tam purus fortunae risus, cui non subesset morosior rictus 3 demum , quae
usquam laetiti etiam insperata,Cui non adhaereret
aliquid moeroris , coniugatione quadam mellisti fel isy ubi nimirum uber, ibi tuber. Quamquam si non perpetuo Veritas silentio inuoluenda, pleraque haereseos Antuerpiq Capita, defluxisse compericinus e Gallia, Germania , Anglia; aut adnavigasse ex vicinia, tamquam adi centium Prouinciarum vomitu in hunc portum excussa. pauca verbraraque hic nata. nec capita tantum, sed & quae comitata est turba improuida sequelar cum non minima pars huius,nec quid sequeretur sciret; neque nupera haec dogm ta, de sola nouitate imperitorum oculos auresque
percutientia, extra nudum nomen nosset:ut non
tam secuta ductores, quam turbine quodam inuoluta, tamquam valido palea vento, censeri debeat. Huius rei manifestum habes indicium. ut primum enim illuxit sidus certius, &retecta Veritas retexit fucum, discussit nutam,& potentiore radio denubilauit caelum, reddiditque sit ductum selem , damnata temeraria sequela, fa- tuoque caecoque deledhu , ad veterem , Oculorum robore firmatam, fidam carinis stationem se recepit, certior iam de salute. Exurgit tertius,&ad retrosiora criminationem uertit: annique sexagesimi sexti urentem tu
136쪽
A N T V E R P I A. I 27binem obieetat. Habet is hic fatentem reum. at paucorum haec inselentia fuit. Et quid magnum dormientibus Belgis in simplicitate doctrinae noxia semper nimia securitas fuit fructificassea uenas Lutheranorum 8 quibus fecundiore su cessu Caluinianae, Mennonianaeque superseminatae, excusserunt lati ssime semina, etiam in urbe hac. quae cum sperarentur posse suffocari, irritus conatus omnis recidit: nimis enim dense superseminata, succreuerant cum frumento: pars etiam subdola latebat vivacitate, tamquam conseptilia terrae, Ut postmodum crumperet eo potentiuS,
quo mora temporisque ductu plus collegisset nocituri roboris . ac erupit tandem , simplicesque plurimum quae maior fere credentium pars est traxit in ruinam. Neque deerant,licet pauci quales fere post s Ilia racemi)in profundo illo Belgico somno, qui ex alto prospicienteS, praemonerent, tempestatem imminere, quae non multopbst, ruptura nubem suam, grauia damna daret. sed cum rari denuntiatores essent, & credula nimis fidensque sui securitas, bona speraret quae amabat, mala non timeret quae auersabatur, nec putaret euenire posse quae nolebat; secuta sunt, quae
siue caedes refuga memoria repetam, Belgicumque pingue suum sanguine, siue nobilissimae re
137쪽
I28 CAROLI SCRIBANIub Prouinciae vastitatem . Tamen si vetera si .ectem, nihil est quod merito quis miretur. a primordio namque Religio vim patitur.qui Deo placuerat, ciditur, & quidem a fratre; quo procliuius impietas alienum finguinem inse staretur, a suo auspicata : Helias fugatur, Ieremias lapidatur, Isaias secatur, ipse Legis Clausula, in puellae saltatricis lucar trucidatur. Eadem reperies omni aetate.quanti Caesariano gladio ceciderunt λ quanti aggeres campique Christiano fatiscentes sanguine,flumina retro egerunt Z quam multi dispersi, palabundi, caelique sistique siti extorres, in alias alis calentes Ble terras eieαῖ ut nihil hic nouum, si aetate nostra, post tot iaculorum altam in una Religione pacem, insurrexisse senserimus diabolum,qui Migas a cultu verae religioniS auerteret, inanibus pollicitationibus, libertate praemis. At vero persecutio illius gloria est nostra. Veniet
tempus, Cum omnis hic conatus nullo impellente corruet, cum eradicabuntur omnes superseminatae agro Dominico Ziraniae: si quo minus, die suo colligentur omnes adulterae fruges , &Cum ceteris scandalis igni inextinguibili cremabuntur.
Non addam plura, si Deum precatus fuero, ut irretitos his ad uersarij fallaciis, insidiisque circumuento requirat per montes & saltus, & humeris reportet ad ovile verum, ovile suum. Et
138쪽
quidquid error vetus inquinauerat, quidquid
norantia contaminauerat,ni omne poeniuntia et emis p ,irans radens, foras abiiciens, mundampe foris
domum suementuro Spiritui sanctoparet, quisse silemm rabilibus donis libens inserat. Haec est enim vim tus illa, quae sela fluctibus mersbs vitae reddet, &in portum diuinae clementiae protelabit: ut qui-
Cumq; ante no nisi sine vita truncus,arbor exinde
fiat, qua penes asuas seritur, , in foliis perennat, ω
temporυι uritum agit; qua non ignem, nonsecurim cludit. Haec vota mea: & illis fusa qui etiamnu fluctibus colluctantur . Scio non multos inter haec moenia reperiri: &, si uniuersam Rempublicam bctem , unguem esse, ac ne Vnguem quidem; crinem esse,ac vix bene comati, & de capillitio luxuriantis capitis crinem. quidquid est , dc qiuantulacumque haec res est, deterῆ omni venerario amatu,relicta adulterante semita, spurioque ubere,in viam redeant, ad germana matris Ubera; nihil aliud sitientia quam leuari in salutem, quam lactare in medelam. Haec vota mea.& Vt hoc naufragio semel erepti, exinde repudium flustibus dicant: dc Dei beneficium, salutem scilicet sitam, periculi memoria honorent. Hic namque animiSOpus, Cum nusquam, numquam saeuiat hostis m,gis, quam cum praedam sentit faucibus sitis er piam:accenditur namque plurimum,dum extinguitur; dum tot in homine mortis opera diruta, R tot
139쪽
I 3o CARO LI sCRIBANI tot videt damnationis titulos erases,in quot illum ante fidei naufragia, errorum flabris impulerat: itaque obseruat, obsidet, oppugnat, si qua possit mentem semel suam noua dubitatione concutere, aut ludentibus irretire illecebris. neque usquam deficit, qui iuxta Euangelium, tamquam is rugiens circuit, et rem quem deuoret. ε' Hs missiqum alios stiritussicum nequiores inu est domum solis munda minornatam. Veru mnon statim linquendus animus. insurgant licet aduersaria agmina, sortior est Deus, Sc plures nobiscumseunt quam cum illis. Pigeat proinde rursus peccare,rumis huic se profundo credere. sin quid adhaeserit ab hoc inimico afflatu, non pigeat nitore : & cum pigeat iterum periclitari, non pigeat iterum liberari. neminem enim pudere debet iteratae valetudinis, si quae in ualetudo semiscuit. iteranda scilicet medicina est,in recrudesccitia morbi. Nec disseramus de die in diem pudoris magis quam salutis memores. ita quidam parum
prudentes cum conscientiam medentium rubore vitant,cum erubescentia sua percunt: & Cum non
erubuerint peccare, reformidant prodacta saluti reformari:ad delinquendum frontem expande res , ad deprecandum siriducentes. Infelix ver Cundial quae , cum non erubuerit vindicem Dei Oculum,erubescit humanum. 1n saeculi dignitatibus,quantis non raro cum contumeliis, enituntur
140쪽
ANT VER PIA. I 3Itur varii in causia votorum sitoriam 3 quae non atria nocturnis & crudis silutationibus Occ pant, ad omnem occursiim maioris alicuius peminet imo & inserioris,decrescentesZidque totum pro volatica quapiam, & sors breui dominum tuum lusiira dignitate: nos in aeternitatis periculo dubitabimus aliquid tolerare ι & periturum
ruborem Veremur, quo aeterno remediamur quamquam plerique hic omne damnata n itinra erubescentia , secunda a Domino posita italia magnis amplexi sint animis, eo nunc securiores, quo clarius vident in quantis fluctibus improuidi dormiuerint,tamq uam in alta malacia Pietas, ω in Deum cultiu. ET sine,qui veterem anni sexagesimi sexti tum binem , quique nouam hanc Reipublicae faciem intuetur, perfacile videt, quantiS mutuo dissideat interuallis. Aberat, fateor, a veteri, sebiti& aetate nostra exorti naufragij metus: sed inerat torpor animis, & diuinorum quidam neglectus, perpetuaque Caelestium Q mnolentia: ut tamquam vi quadam Eporati Stygia, madidique Leth O rore,laxatis quaqua iacerent artubus,in altissima quiete, & de quibus merito posset intcntari illud Euangelii: Vtinam stigidus ess, am calidus: Am. s. sed quia tepidus es, , nec stigidus nec calidus incipiam