Historia S. Huberti, principis Aquitani, vltimi Tungrensis, & primi Leodiensis episcopi, eiusdemque vrbis conditoris Arduennæ apostoli; magni thaumaturgi. conscripta a Iohanne Roberti, Arduennate andaino, Societ. Iesu sacerdote, ..

191쪽

H v s E R T I nomen illusurare decreuerat, de . Orbi vulgare, non suum. LIII. AD CANDUM Inter hunc, &S. HVBERTUM intercesserunt

xpiscopi Leodienses, Floxibertus , Fulcarius, Agilfridus, Gerbaldus; de quibus vide Anselmum, Egidium apud Chapcauille, tom. I. ubi deinceps & de ipse FVulcanda. De quo

plura, cum S. HVBERTI translationem A dainum, desci ibemus. .

LIV. PALATINA Scho uorum facundiadimperium, Franciae Regnum hoc tempore tenebat o uicus Caroli Magni filius, qui ut plurimum via Heristasii degebat, id est in ipsa propemodum Civitate Leodiensi: irant, Leodio haud procus Consentaneum

proinde est, malcandum frequentem Imper tori affuisse: qui etiam Caroli, paulo ante limmanis rebus exemti, Testamento subscripis xat. Hinc aliam rationem sumas, cur Ionae Episcopo Aurelianensi realcandiu notus su

rit. Quis enim Episcoporum Galliae illum ignoraret, qui assidue ad Imperatorem com meabant , pro Ecclesiarum sitarum negotijssetagentes t Cum igitur in assiduus .esset, dicit Ionas, in promtu illum habere Palatinare, Scholasticisum facundiam. Sed qui nam isti Sciso LAsTI cI Vox ista

Graecae Originis, antiquioribus tamen Cr

192쪽

NOTAE, ET PARALI p.

eis, hoc quidem significatu, ignorata videturnin. Vtuntur Leontius Mechanicus , Suidas, Synesius ; α e Latinis, Simbertus , Walfridus Strabo; quos omnes allegat Meu sius in suo Glossario. Cui illud facile assentior, sic dictos fuisse t duocatus , & causaruara

Patronos: quandoque & Iuices. Hic tamen,

Ionam uti crediderim non ita astricte: sed Iasicos illi esse quosvis Eruditos, & Eloquentes homines, qui circa Principem essent,ia quam eius Coni uarij, Cancestarii, A secretis. An- notat plura de hac voce Baronius ad sextam diem Februarij,in Martyrolog. LV. PROPTER rio collimitarent. J Loc mendi manifestus. Sensus tamen Authoris satis se prodit. LVI. MEos Sodales cerno perhorruisse pJaec verba aperte indicant, hanc Praefationem,non primum a Iona scriptam, qui, ut & in Vita, solum stylum emendauit sed a primo illo scruptore, S. H V B E R T I assecla. Itaque, quod ipsius Epistolae initio scriptum est, L cipit' fatis EivsDEM, de Iona quidem accipiendum est, sed, ut dixi, Sermonis emendatore tam

LVII. QVAE CORAM fuit remere. J Iterum selecinius sinc habes , hanc Praefationem Ionae non esse, nisi stylo tenus. Nam Ionas S.

HvBERT VM totis contum annis, ut iam an

193쪽

seoi J Nulla hic mentio Ecclesiae Traiecte sis,

cuius neque HVBERT s, nec alius quisquam fuerat Episcopus. Sed duo peculiariter notanda. Alterum, potius vocat, quam ' Leodiensem, etsi Leodij, & posterius, & diutius Episcopus fuerat: sed ita assueuerant, Tu Ggrensis Epilcopos vocare, ut longo tempore post translatam Leodium sedem , ea adhuc Consuetudo teneret, ut suo loco ostendam in Quaestionibus Hub. Alterum , Quod Ionascentum post annis , nihil in hac loquendi r tione mutauerit: Walcando, HYBERTI su cetare,approbante. LIX. ApvD URBEM TvNCRENfEM.J Nec hic verbum de Traiecto, etsi ibi Lambe tus diu habitauerat; Tungris nunquam. Sed haec ad Quaestiones pertinent, ubi veritatem ita elare nendemus , ut contradici non pos

sit.

na est pia Antiquitas exemplis eiusnodi, uti quos Summus Pontifex, totius Ecclesiae caput, & fidelium Pater, Episcopos mitteret,eos Sideles unanimi consensu, & cum gratia reciperent. Et accedebat quod pridem nota erat HVBERTI virtus: & quod diuinitus probatus,& promotus fuerat, tot Miraculis, eius commendandi causa, patratis. Horum nullam

ideo Author facit mentionem, quod & in E-

194쪽

NOTAE, ET PARALI P. sypistola professus sit, se ante initum Episcop

tum nihil allaturum i id quod videtur constitutum certo habuisse, nihil tradere, quod non vidisset ipse, aut praesens audisser. LXI. DivΛLiv M poenas Arctit. J Ita vocat sanctiones , siue Constitutiones Imperiales. Nam postquam humana adulatio Principes Carpit appellare Diuoi , eorum quoque Leges Diuales dictae sunt. Harum p-ά subactos eos dicit,qui,quod in illas peccauerant,luebant. LXII. ANNO ordinatianis eius aeuodecimo. Ex Tabulis nostris Chronologicis, disces, id accidisse anno Christi septingentesimo, oct uo. Nam , cum S. Lambertus passus esset anno G H v B E R T Y s codem anno a Sergio,

Romae ordinatus, sequenti, Ecclesiae gubern tionem inhi. LXIII. TERTIODECIMO anno sinas Iulus. J Nempe anno salutis ros. Sic sacra illa pignora tanti Martyris, nobilis Ciuitas Le Sensis possidet iam annos nongentos, & vndecim. Sed hoc addendum, simul cum Co rore S. Lamberti, Leodium translatam suisse

Sedem Episcopalem , ut veteres chartae assi mant. Non tamen Traiecto translata, sed'

Tungris, qua de re in Q HvB.

Sed haec tanta res nimis mihi anguste dicta sc videtur. Itaque de translata Sede aliquanto amplius ex antiquis membranis,passim id na Lauribu , exponanitu, uanare suo more, dilia sent

195쪽

genter e pluribus Scriptoribus quos ipse melagisse profiteor, quae huc spectant, collegit, M. tum de urbe Leodio aedificata, tum de locata inibi Sede, ita fere memoriar prodidit.., Carpit Legiam muris cingere, praeruptis Ρ- Iis , vallibusique munire: portas instruxit, er mar-nibin circamdedit , quibm ab hostium incursu p

pultu tutior, liberius DEo famularetur. Fundri uis in eadem Ecclesiam in honorem intemeratae Hrginis Variae, Sanctique Lamberti. Triginta

nonicos ad diuinum cultum ibidem insiluit, quos largis re tribus aeotauit. Lindi cauit se mliam Ecclesiam inperi publici montis sub honore Apostolorum Principis Petri, quindecim Canonicis in eadem positis, quos sub lege communiter ictitandi, ex Ecclesia Tungre se cienter dotauit. Adiecis insuper egregius Praesul in augmentum

Quini cultus, e subleuamen Canonicorum maioris Ecclesiae, Clericos sex. Et quia horum erat,

actis diuinis, mensesprouidere, Clericit Uales, qui iam Canonici vocabantur Ecclesias inter Traiectum,co Lodium, quas m translatione S. Lamberti de gnauerat, Melitereo seritS. HYBERTus auriuritate solica, per Papam Iohanne bi commissa, es nodum tria sista Episeoporum congregauit, quorum ordis

rione Tun remis Ecessam transulit, or pluriamis Zignitatum, o priuileg s decorauit. Ver S. HvB E R T v s videns filiam sublimatamin in

196쪽

NOTAE, ET PARALI P. I CIes Cathedralem, i imque ciuitatem caput esse

ui pii , diue in leges, seplebiscitapopulosio

promulgavit. Et quia erat pacis, or iusitiae cupidus, iusam teram ponisris, mensuram vincor frumenti imposuit, or moros plebi certa prι- ruilegia, o tibertates concessit. Ipse monetam publicam , sigillumque S. Lamberii imagine figura,

rum, cuius inscriptio: SANCTA LECrA , ROM. ECCLEsIAE FILIAe xit. Corpus S. Martyris Theodardi a loco passionis primo transtulit. Ipse fabricato auro, se argento feretro, gemmis, lapidibusque pretiosis redimi-uit ; er pretiosum corpus S. Lamberti primitu.: deinde corpora n. Theodori , o Marissertae, diuersis ciBelgis segregata conclusit. Inter caetera corpus S m i Praesulis Serualdi a primo loco sepulturae,quo forsan minin decenter locatum fuerat, ad locum honore dignum transulit. Hucus. que Adolphus Happare. Caeterum quia commodiorem locum non noui , quo alia quaedam ab alijs commemor in reseram ι quae ex ijs memoria digniora visa sunt, hic describere lubuit. Ac primum, de cingia, siue Leodio, quid tamdem loci fuerit, antequam S. HvBERTV seam aedificaret, audiamus. Eius situm graphuce depingit x Egidius in Monulpho, addito h ius S. Antistitis nobili vaticinio.

197쪽

xs1 Is Vi TAM s. HusERTr Disnantum , inquit, visitaturiu, caserumhri reditarie sevum, in proficiscendo, cominus con μ- eatus villam de S. Monulpho loquitur seman iam, inter opaca nemorum, inter ardua montium , fontibus , or fluuiolis per prona decumrentibus , valde delectabilem , is irriguam: nam ab Occidentali, ct septemtrionali plaga , montibus o fluis maximis claudebatur ι per Meridi nam vero partem , Mosa fluuius, reducto, se cum Mato paulum snu ambiens , inaccessibilem facio bat. Sed qua Orientem oectat, adiri facilius p rerat , Montanis a Mosa aliquantulum receden-ribus , si seque iuxta eius ripam quinque fere miliaribiu, et que Traiectum , in directam, o si rimam longitudinem , clementer extendentibus. Distri or a Tungris versus Meridyem vix tribus miliaribus. Hunc locum cum Beatus Episcopus Monulphus cum suis comitibuου intrasset; captus --, ct amoenitate eius, sub tit, vocabulum loci

... aesiuit, Legiam nominatam audivit. Ioxque

prophetico tactus siritu , Eia, inquit astantibus, Iocus , quem Dominus ad salutem multorum si lium suorum elegit, ct quem per merita cuius Eam serui sis , pos modum magnifice it, num, summis rivitatibus aequabit De nostro S. HVBERTO haec S. Monulphus vaticinatur,quini quaginta circiter annis ante eius natiuitatem, α plusquam centum , antequam Leodium conderet) Matimque descendit, locum orationis

esignauit , confructam Ecclesiam in honores

ctorum

198쪽

NOTAE, 8T PARALI P. corum Cosmae, es Damiani Martyrum Domino

consecrauit: quam postmodum S Eambertus Mamr suo sacro sanguine nobilitauit. Haec AEgidius Aureae-Vactis Monachus, quae ad verbum. fere descripsit ex Nicolao Canonico Leodien

Ex his iam videas licet, quam recte quidam ad antiquissima tempora, Leodiensis Ciuitaris

conditionem referant. Nihil in Historia ce tius, nihil testatum magis, quam S. HVBER-x v M illius Ciuitatis sume conditorem. Neque tamen ita condidisse intelligendus est , ut in eam amplitudinem prouexerit , quae modo cernitur. Non est hoc unius hominis, non v-nius saeculi. Quinctiam muris cingi coeptam anno i s. scribit uidius in Hugone de P tra-Ponte Episcopo, apud Chapeauille, tom. t. Sed iam ad alia transeamus. Si quaeras, Vnde S. H v B E R T o potestas, de iurisdictio quamscularem vocamus, & Polis cami Nam absque hac, neque Ciuitatem, neque Leges Civiles condere, neque monetam

videtur potuisse cudere. Respondet Molanus in Natalibus SS. Belg. die 17. Septemb. & Liuinus Breclitus, a Carolo LMartesto ei fuisse traditam. Huius versus digni videntur, qui asscribantur:

Mart rio in is Doctor, niveoque pudore Lambertus, populo Modinae prae det urbis. υί non multo sin tempore,erima locauit

199쪽

iolarnia, translatis chari cum Sede Magis iesibus HuBERTus: visoque ex paupere claram Reddidit, instituens mensura pondera, leges: ancorum postquam vindex equitumque mi.

Carolus, i pridis proles generos,paternis Dignus auis, quem Marcellum cognomine di

cunti

Nectus pietate viri, ingenioque sagaci H v B E R. T o imperium terrae,ct ius contubi

omne.

Neque illud omittendum, quod veteres cha tae meminerunt, S. HvB E R T V M arcem aedia scasse in Monte Cornelio, atque in ea habitasse, quo loco nunc Carthusiani degunt. Passim eta iam lego, cum corpus S.Lamberti S.HVBER-Tus cum Sede Leodium transferret, transtulisse etiam Aquilam auream, quae eatenus Tr lecti S. Seruati, Ecclesiam lenduerat, de Templo S.Lamberti superposuiste. Ad extremum, cum Leodiensis Ecclesia C thedralis constitueretur, non omiserunt Scriaptores, inter . se Maneos Metropolitanae Col niensis, constitutam, sed primam. Testaturantiquus versiculus: Legia prima soror, dextris Matris hoηoror Ob haec promerita,& beneficia merito gratum

animum ab Ecclesia Leodiensi postulat An nymus Poeta, a Chapeauille allegatus in Mo-nulpho,

200쪽

NOTAE , ET PARALI p. nulpho, tom. I. Legia sancta tui Patroni culta cruore,

Te DE v s elegit Cleri praefulgidastore.

tontes,se nemora, fontes,bonus aer se arua, Flumina,prata erae,vitis non ia inua,

Ignis saxigenu plumbiferrii minera,

Ornant trifaciunti tuum nomen redolere, Urbibus vi mundi sis summis aequiparata. Ergo DE v M lauda,cole Patronum,moderata Ecclesiam mente tam glorificam reuerere, Pace fruens,pariter poterit tibi nemo nocere. Desinere iam volebam hoc Hubertinum Par

lipomenen, cum recurrit, quod supra descripsi,' S. HvBERTUM authoritate Apsolica per Iohannem Papam sibi commissa, Synodum triginta 'soporum conregasse, eorumque orae atione Tungrensem Ecessam transtulisse. Hunc Iohannem Papam, oportet fuisse septimum, qui I hanni sexto successerat , ut hic Sergio. Scio equidem , cum anno zo9- Sedem HvB E R- Tvs transferret , sedem Romanam tenuisse Constantinum , & Iohannem septimum biennio ante e vivis fuisse sublatum. Sed & hoc scio, potuisse biennio ante a Iohanne Scia Tungrenses translationem permitti, siue iuberi, neque tamen citius Conuocari Episcopos, Synodum haberi , denique tanti moliminis rem perfici. Neque est, quod quis suspicetur, a sequenti aliquo Iohanne Pontifice authorit tem Illam prosectam: nam Iohannes Octauu