Christophori Forstneri In 16 libros Annalium, quatenus extant C. Cornelii Taciti notæ politicæ

261쪽

a36 NOTAE POLITICAE Hanc conjurationem nisi antevertis consiliis , quantum aberis a Merganiae Germaniam intelligit, fato.Regio Grat sub uno semidanda: nunc segnitie vel patientia imperantium adeo invariosPrincipes lapsa,ut domino tota exciderit. Quanquam recenti memoria tenes, Rex, quid hae possint factiones; permittes hic tamen earum cunabula,& ingenium percenseri. Nam & accendi te volo, vel parari ad patientiam haut dubiae cladis. Igitur, si quos attollis

praeter veter optimatum libidinem, tanquam de eorum bonis si, quod largiris, excedunt ab aula: queruntur se contemptos; in arces, praesidia, quae iis eredidisti,confiigiunt, Fortunas populi deflent; exanimati regni sanguine paucas hirundines repleri: non fercndam eorum superbiam, qui fascinato Principi illudunt, veteresque & cineribias stirpes inexperto recentis potentiae gaudio calcant.Frequens haec quidem,

ut nosti, dissidendi est ratio, proruci dique

262쪽

AD CORNEL. TACIT. 23 Ira dique ad civilia arma. Sed & aliae praesti terea cauis illis ingeniis faciunt dese- οἴ ctionis audaciam. Diu ipsisuargitusta: cesses utcunque magistratus,praefectum ras jam plenis necdum tamen satiatis a negaveris; iis arcana omnia non credas;habeas alios fideliores tibi:non acie cessoris odiis, quibus aemulos devo- , vent. Illico indigne haberi se putanti; a frendentque tanquam contumelia vio-ur lati/lit,ut reverentiam sibi concilient, i ει quid possint, Regem admoneant; ita quaerunt offensionis materiam, & gra- tis ineunt consilia in publicam pacem. ar Caeterum, quaecunque illos occasoti tollat in rixam, viribus,quas vos Reges ii tribuistis, succincti, mox, clientes a bis malosque inveniunt eo prolixius quods haec secedendi facinora semper inultas sunt,& plerumque praemia habent. Sics erecti, sic velut in suo regno collecti,s Opimiora ad conciliandam pacem a vo- si bis Regibus extorquent, qua in si ipsis, obsequium & fidos mansueti Veltro

263쪽

138 NOTAE.POLITICAE interim auro, vestrisq; stipendiis qui,

feratλ) militant acies, quas in vos edincunt. Auario vestro feroces, aut rationem imperii deposcunt a vobis, aut re

gnandi modum prescribunt.Vestri coloni sunt,uestri cives,qui plus quam ex ternis tumultibus per haec bella eruumtur. Quid deindectemitis pacem,Reges; his prodestpeccavisse.Vos in regno nu- qua bonasido pacato expectatis soliciti, ex quo cinere so flamma refundat; cui placeat gloria novae litis,quae vetem tabuis iam plenissimis libris addedae sint. Minimii putem,quod Kec bella,hae paces exteram gentili ludibriis evilesciit; ' quodq;minor quam pelago fidesve quietem agimus, sive tumescimus. Majora sunt vulnera,quibus visecra pa triae lancinant illi mores. Robur enim maximae gentis, & cui,si haec absint ii comoda, ha non cesseri hic assiduus& pestilens ventus affligit. Pereunt urbante & rusticae opes, quascuq; provin clas turbo assiaverit.Consumit impe

264쪽

AD CORNI L. TACIT. 2q 9 si tus animorum, & prudentu,quos mulas tos habemus, solertia, digna Orbi imitati nex his domi pacandis tota vix sussicit. 1 Instituuntur praeterea animi iuventutis 1 ad audacia & contemptum majestatis

is infandamq; dulcedinem belli civilis, in a quo furor & aviditas subitas pugnas,&

praesentia praemia habet. Ita domestico a facinore marcesci quicquid ad tenore 3 exterorum DiiSiciliae nostrae tribuerat. ι Neq; putes haec esse rudimenta flagra-u tium animorum,qui castrensi disciplinati eruditi,aestus inter se conceptos mox in si peregrinum hoste validius effundantili Utinam haec solatia saltem essent cis, i lis insaniae.Sed ne isthic tyrocinium ad fortitudine aut militiam credas:cogita, is qV m sepe plus vanitatis & minam his turbines habeant,quam justi laboris in , castris. Conveniunt ille cohortes in are a cibus,urbibusq;obnoxiis;facilem cive, iis aut imparatos agrestes diripiunt. Haec plerumq; sortitudinis si imma. Acies, rarae, nulla aut subita discrimina: quia

265쪽

et O NOTAE POLITICAE obnoxie placantur, & ante fortunam armorum ab facinore donatos dimittitis.Sed etiam, ut bella haec duioni, ut saeviant mutuae turbae: at interim miles

optimae patriae spoliis saginatur, & in

bonis miserorum civium bello quam pace delicatior,latrociniis magis quam constantia, robore, arte imbuitur: ut

ad disciplinam deinde veri & sobrii

Martis & externis regionibus inte dum intacundis frangatur enervi fa-- stidio , doceatque diversissimos esse labores, praedatoris & militis. Temnimur interim,o Rex: & si quid in vicinos minaris, robori minus suo quam malis nostris fisi, tuos conatus de iciunt. Largitione tantilla facile credunt excitare de Siculis, qui civili seditione te implicent.Sic tradunt te iis debellandu per quos tuis auspiciis debuerunt everti. Nobilissimae gcnti infamiam an perniciem hoc plus creent, ipse existima. Vis denique quod tui cives queri

possiuit,hic audireὶ Componendis his

266쪽

AD CORNEL. TACIT. 2 Isuctibus olim populus ad regiam pO- testatem respexit. Ne collideret Optimates ambitio, ne unam gentem factiones dividerent;essetque timendum a

civibus, quod hostes solent minari , transtulers in Regem purpuram, solium, serrum. Quod si adhuc in regno vexanxur Reipub. malis, quid precii illis erit traditi sui juris, exutique imperii Θ aut illos in libertatem reuitue, aut domesticam praesta quietem, propter quam libertatem reliquerunt Mela der ad haec verba ingenti suspirio p Etus concussit: facilius argui morbum Postri respondit, quam expelli medici-Ha. Jam se istenem&Oloodemum

hi factiosorum praecipui a Barci otinguntur) serro ultum. Lyco genem Occubuisse. Si ad illud exemplum quotidie severitatem res exigunt, sibi ipsi in odium venturam potestatem, quae fanguine optimatim alenda sit. Summa in illis indoles,inquit, animi vigor, multae vistules.Scilicet extinguam aut L pre L

267쪽

r a NOTAE POLITICAE premam haec ΦderaΘomnia autemὸscd illud inhumanum, & fortasse supra re gias vires. Quaenam igitur nempe si hecta. At vero & solae suspicionis pCenas lucre est indignum; & praeterea saepe nullum cst ante tumultus sitspicionis vestigium.Impetus in vividis meam tibus praeceps haut tuo simul cogitat,

simul cxcit nos motus. An omneS habebo mea rigiditate aversos λ vivamne ferae instar in solitudine λ an potius no vis hominibus regiam implebo ρ acerbius me hercule ipso malo remedium tDeos& fata spero, postquam sumus

cmoliti accrrimam tei eitatem, pro habena reverentiam nostri fore experiis, quid possimus. Saltem Cleobula,

quam mitissima consilia habes, exprO- me.ThmCleobulus.Faveo tibi,ω Rex: id est, proceres, quantum licet, tecumoxcuso. Laeti in illis & ingentes sunt animi; & haec ipsa quae arguimus, in gnae indolis nota sunt; & si legum habenis tenerctur, rebus publicis salutaris

268쪽

AD CORNEL. TACIT. 2 Sa vis nunc, quam illam passi cstis lascivi-it Te,eorum quae cogitat, quaeque audet,il inclino in vos Reges invidiam. Caete- rum cum virtutes ac vitia non plus ex

a merito aestimentur. Quamcx populariis judicio mihil mirum, si consuetudo &α pCccantium claritas atque siccessus nobilitaverit hanc cubat quam si pre 1 i mi & cripi cupis, revocanda est paula

a tina ad suorum natalium vilitatem.HOcs autem cssicies, primum nominis veri in dedecore:ut apud te perduellio,conjus ratio,perfidia nominetur; non, ut so

is let,magnitudo animi,prudentia, socie-iil tas,publici boni cura. Deinde, ut qui abi te secesserint, saltem effagitatae veniae, humilitate frangantumclim nunc miro gentibus ritu damnare te soleas,publi- , cis professiis codicillis, hos esse innora centes.Nam si rei non fuerunt sumptis ues armis,certe tu reus, in quem illa silinis pserunt. Triste dictu. Si haec postrema si exceperis arma, in quibus simpliciteri, victor es, vide sub te & patre tuo tu ο L 2 bata

269쪽

α NOTAE POLITICAEbas. Omnes ea cautione dimissae sinat, innuit Barciatus superioris seculi turbas in regno Francico ut terras populatas, conscriptos milites, caetera defectionis facinora nimia simulatione, Scprodente captivitatem imperitimput retis vobis. Jussu haec vestro, aut vestri gratia esse patrata publicis chartis si stinuistis inseribere.Scd durum est promere istas stellas. Etenim nec obrui illas, ac noetegi oportet inhumana ratione.Luceant 6 Rcx: dum meminerint, cui Soli lumen hoc debeant, nec caliginem faciant tuo orbi.Fere iaccesse videbatur; alicuius sanguine tui hoc crimen.Extorsit atrocitatem remedii a tua bonitate cum oloodemo Eristhenes, de infelix vindexLycogenes caeterorum animos aliquandiu sui memoria tenC-bit. Quisquis autem temporum illo rum oblitus in hunc ludum primus do-scendet, ocius hominem preme, non tardis, non incerta consultatione libra

270쪽

AD CORNEL. TACIT. 24s desume,ne duorum ducum praevaricatio illam causam inutili mora conficiat. Si audcbis,si non cunctaberis,multi maiestatis reverentia capti tuum auspicium sequentur; qui dubitare incipient de suo oscio, si & videberis chli: berare,an impune possis offendi.Tunc nitendum , ne timida remissione spirituum videaris istorum temporum obliatus , aut veniam petere extincti Lyco--- genis. Consentias cum impetu isto, ut' tuus esse potius videatur quam fortunae. Foedera,leges, pacta cum armato rebelli nec audi. Unum sit pCenitenti remedium, si supplicet, si luporcilium ponat, si se & causam damnet.Lenitatis tuae erit sic composito indulgere, nisi nimis perniciose erraverit,aut in neceLsitalcm dis fulcrit poenitentiae larvamis

Sud ignosce ea lege, ut aliquid ipsi in

mulctam decedat. Si provinciam a te habet,partem ex ea deliba, quam altemr ri tradas: si arces aut suas aut regiaS, nam ex iis futurae fidei pignus cape.Ti- L et me