장음표시 사용
171쪽
Is6 D E M I LIT I A E ES T R Iturmulis paruis in serram diuisis, ut dicetur Libri sequentis Cap. v. Nam alias Certe unico praelio, eoqtie infelici, bellum uniuersum facile perficeretur. Hic iam mihi de ignauis aliquem acclamantem e turma turbave audio: Ecquis haec tam multa, tam minuta faciat quis retineat Θ Bona verba, mi
eques. Resp5debo tibi Xenophontis verbis ex Hipparchordiquuaute est, qui multum inesse negoti' existimer,si ista metisne araequeiu sit exercenda, is colare debebit, qui adimnicos ludos exercentur, eos musto pluribus em molestitaribus. urgeri molestiis, quam qui summa diligentia exercent equestrem insiciplinam. Iaenim se μιrimo cum sudore adgmnasticen exercent; in equesbiasuem exercisatione plurima sum plena voluptatis: nam, i quis optares volucer fieri, nusium vi ex humanis operibus quod volatia
magis,quam equitatus imile esse videatur. Iam vero potiri vini
ria in bello, multo gloriosius est quam in pugilatu. Possumne dc
hoc addere pro arbitratu meor Paucula vis im iri praecepta, quaeque nec aduertens faciet, qui quotidie sese equitando exercebit. Otiose paucissima etiam plurima censebuntur, quia nulla habet per usiam consuetudinemque prompta. Tum demum dubitans cogitat, qua ratione pugnandum sit, cum iam est pugnandum. Vtcumque sit,repeto dc Commendo aureum Vegetij dictum lib. I. cap. XXIII. auxilia fuerint, exerceantur astae. Nam quemadmodum bene exercitatus miles adium evit,ita fremidine indoctus.Sciendum
ere, in pugnavum amplius prodesse, quam vires. Addit lib. ita. cap. ii. Toto sudioseu armor- artem docendus est exercitus, quod ei tib is consseeudo oe in castris sanitatem,sin conssctumst astare visoriam.Probo sententiam Probi Imperatoris:
172쪽
Equus militaris quomodo exercendus. Equorum militarium schola sty Magistri. Equi phreis admonendi-laude. Equestres blanditiae, dormiu, in poppymus. Xenophontis artibus vitia curabilia dedocendi sunt meticulosi, immorigeri, tortores, cruciantes, suc-eμssoressus si,seu ce*itatores. Deinde exercendi saltu γ flexu. --rum exercitatorum exempla. Equi aestribuendi pro maria equitum
No N equites sob msedipsos uiam equos assiduo labore conuenit edomari, ait Vegetius lib. II. cap. x I v. Artem primus ostendit Bellerophon, auctore Plinio, quem arte sua male perij sse Horatius refert libro i v. Oda X I. Exemplum graue pratu ales Pegaseus, terrenum equitem grauatus Bellerophontem. Equus certe etiamsi natura bellicosiis sit, arte tamen exercitioque percolendus est;militaris maxime seu bellicus ut Usteres appellabant qui equitem in bellum portat. Dossitaria iumenta clitellariosque caballos ad sarcinas ablego; de ephippiatis illis ac bellatoribus mihi sermo. His ut olim equiti scholae etiam datae & MHistri. Magistri, inquam: sic
namque Antiquis dicti equorum moderatores.Plato V I i.L gum,-ωνδὶδάοκαλοι. Virgil. III. Georg.
Ausinius: LEadrupedum genuι impositis domitare M istris. Scholae erant, hippodromus & campi. hic primum vitia d docebantur,deinde docebantur bonos mores. Vitia dico,non illa quae emendari exercitatione nequeunt qualia senium dc morbi, aliaque superitis enumerata) sed vitia incesssis, saltus,flexus,cursas, pauor subitus rerum nouarum .Haec eme
dabantur admonitionibus, virtutes laude inserebantur. Is - J V 3 machus
173쪽
Is 3 DE MILITIA E VESTRI machus apud Xenophontem in oeconomico: Equorum so-biam domitores essequentem delinimento aliquo demulcent, relin tem vero virga compei t. Admonitiones erant, umbra Virgae,Virga,calcaria, scutica, stimuli; habent enim similes labra lactucas. Et sic equi certe dicebantur, obseruante Ludovico nostro de la Cerda in Georgicis Maroni nis iacvarij de eo genere varic locuti. Statius lib.vi.Thebaid. de Arione equo generosissimo:
Ase ibi mim ipse voles. De calcari Plautus Asinaria: Caleari quadrupedem giuilis. de Maro AEneid. v I. Gustum iis equi foderer calcaribus armos. Silius lib. VII.
Virgam alij adhibent.Valer. MaX. lib. II IVirgam, qua adre ingendum equo usus ri oculum direxit.Lucanus i v.
Ora binflectit' rum nescia virga. Martialis lib. IX. Et Mast lom virga gubernes equ-. Scuticam Ouidius Epistolai x. - Scutis tremefactus habenis. Haec omnia admonitionum genera Salomon flagelli vocabulo absoluit.Flagellum equo inquit Prouerb. x x v i. sicut Vidi gilius verberum nomine I I I. Georg. - 'ensui negabum Verbera lenta pati. Sic ergo admonebantur evi: m Dij quidem id coclere hominibus lios ut doceant arationem;at equum oratione is xerit nemo. Sin quando Eusese exanimi tuisententia gesseris, viri ei asserere, in detrect m vero imperio animaduerim i facile didiceri acere qua dena Osacere ad arbitrium tuum, ait Xenophon de Re equestri. Opus ergo poena dc laude. Laus adlubebarur voce & manu. sem namque non dubie intes madiariationis Culor arentur, ait Plinius lib. v Ii I. cap. X L II.
174쪽
L I B E R T E R T I v S. Is 9 Voce fiunt clogmi & poppysmi,auctore Xenophonte de Re j equestri. Verba eius sunt: Neque hoc g randum,ar σμω
idest, quando laseu compressis acutior quidam arusenusessimo equos mitigari; vero squisionisinstreris palati Gutturis)-imri. set si quis initio equo ineras ratiora cum Homo, cantraria autem cum poppumo; cito isse didicerit incitari ponet' mitigari vero cogmo. Damquam dc poppysmum pro plausu
manus,seu palpo, ut Plautus loquitur,plures accepere,ait Tu nebus lib. i V. Advers. Cap. X V. Palpo percutere apud Plautum,
est blando manus plausu velut ponsemo tangere.& quo Ma
Blandis gaudere Magaeri Lauraus, o sonitum plausa ceruicis amare. Certe ad assentationem Iuvenalis retulit Sat. v i. Fronte mi nianums debit vati crebrum poppet a roganti. Et Plinius quemdam equi mulcatorem poppyzonta appellat lib. 11 I. cap. X. Crebra est de hoc plause equino apud Poetas mentio. Virgil.lib. x ii. AEneid.
circumstant properi auriga, maniburis lacessunt
Pectora ptasse cauis. -- filius lib. I v. Tumsimulans grato plausa ceriacis honore, Cornipedem alloquitur. Prudentius Hymno II. Peristeph.
- Blandive manu palpata Magistri, Imperiami equitis ante se aera pati. His enim blanditi js quorum animi ad capiendas belli artes
Fingit equum tenera docilem ceruice Magister Ire viam, qua monstro eques. Nobilis enim equin, ait Cobares apud Curtium lib. VII. - bra quoque virga regitur. Ordinem huius disciplinae placet a Marone audire. Is ita de equorum institutione lib.III.Georg. i Sin ad hila magis sudium, turma feroce , HA
175쪽
I6o DE MILITIA EQUESTRI Primus eo labor est, animos atque arma videre
Bellantum, lituosi pati. Atque hoc iam primo insin ab ubere matris
At, tribus exacta, ubi quarta accesserit vias; Carpere mox gyrum iricipiat,gradibusq)sonare compositis,simuetque Alcma volumina crurum,ntque laboranti smilis.
Sane ita iaucatio instituenda est. Nam ut pueris necessaris assi tur pudor laudis studium, ita equis addendum cadear renum, ait Lycon Troadensis apud Lacrtium. Quamquam nolim hac equitem distineri, dum equi nondum epullis in adolescentiam euasere. Domitoris id munus est. Nam longe satius est, ait Xenophon lib. de Re equestri, perito iam equitania sese exercere, quam occupari in pullis domandis. siluare eques tradu pullum sevum domitori,sic tamen, ut nons rasae si lium Magistro erudiendum triarere, aescribat quomodo instructum reddi miit. At post hanc quasi infantiam,eques ipse equum situm bello formabit amplius, eodem etiam omdine exercitationis. Primum demet equo timores omnes usiratque consiletudine. Pauidum enim ad omnia animal equus, ut Curtius lib. v ii l. dc Xenophon lib.de Re elaestriumpentina omnia in equo perturbationes efficiunt. quod de inexercitato atque insueto plus nimio veru in esse,Statius lib. x. ostendit.
Patulvis Iu transmittere fossas
Horror equis, harent trepidi, atque imane pauentes Abruptum mira mr equi. Quin vel re minima terreri, Horatius insinuat libro Irr. Oda x XVII.
Rumpae em serpens iter inmmtin,
Si per obliquum similis sagitia
Imb Herodotus lib. vi i. canis inter equi pedes intercursu equum improuiis deterritum , σ erectum in pedes excus te Phamurem narra , ut nihil miri sit, sic pauefictos Hippolyti
176쪽
LIBER TERTIUS. I 6 Ieqtuas, apud Tragoedum, horribili monstri aspectu: . Tum ve o pauida sonipedes mente exciti
Jmperia soluunt,seci lumintur iugo
Cum igitur in bellis & gladiorum fulgor, & tormentorum
fulmina ac fragor, Cadauerum humanorun,aspectus, Vel Constantistianos viros perterrefacere possint, randum serib, ne equi tantarum rerum in silentia perturbentur. Id Damis apud Philostratiam lib. I i. suasit, suo illo aevo, quo tamen quieta prςlia, nec fulmen ullum igneum ,sed solus gladiorum galearumque nitor emicabat. Equum, ait, assuefacere oporter,
ne clypei sonitum,aum genti alea stilo rem,neve pugnantium
clamorem perhorres δε, hac enim omnia equesbi sapientia conueniunt. Profectb igitur nunc longe conueniunt magis cum horrenda illa tonitrua filiminaque aenearum machinarum, cum minorum fistularum propinqui ignes sonitusque simul mugiunt ac lucent. Quare non reijciam Persarum consilium, qui, teste AEliano Hist. lib. x v I.cap. X V. Armata cada- sinum simulacra faenopaleas essaria equissu HUant, ut cis rum in belli constectum ferro conssuefierent, ne rerum terr ibum metu assecti, ad rem mitiarem inutiles essent. Sane, ni usu assue . xit equi,suadeam eos omitti cum Xenophonte de Re equestri r qui enim' dolosiseum, non sinunt a se malum i hostia
Hu, quin equitem saporustrati, in maximas coni=ciunt di culam. to. En exemplum a Limosib X. Essedis carrisequesuper famam
matus hosta, ingeneti sonitu equorum rotarumque aduenit, σim folitus eius tumuisus Romanorum equos conterruit. Ita victorem
equitatum velut impiatism pauor dissipauit. At 6pportune enophon libello de Re equestri moner,non ira,non vi, non flagris metum hunc dedoceri, sed blanditijs potius ae mora. Equus, inquit,si, quid forte madis licaturi accedere aliquopiam noles, demonstrandum is, quia ea, qua auersatur, fugienda non sim; hoc quidem equo animosior sin erit timidior, illud ipsum, quod ei Bombile lidebitur, contre tibimus, s leniter ediam i um -- ducemus. Atui vero eterberibus adigunt, plus timoris incutiunt X equis.
177쪽
I62 DE MILITIA EQv EI TRIequis. Nam quia tum male mulctantur, huius eriam, qua susp-cione sua refugiunt, causam esse seu Jriamur. dc post pauca: Si .
quid forte perculerit equum, ostendere oportebas, placando, nonsaniendo, terribile non ese. Tentiisse videtur id praeceptum Alexander in domando Bucephalo, quem sut Plutarchus in eius Vita) anima riens periuriarias'ectu umbra, qua tremens σa sata ei appr quabir; freno correptum aduersus solemo, inmtu. Deinde,cum paululumpalpasser,manuque leniterdum de LVest, ut ira replerum vidit, sensim abiecta chlamis in eum se extulit, tutoque consedit; leuitisque hamoenum adducens, abseque ictu Mo aut conuulpone compescuit. Vt minas eum posueta, iam cursus cupiditate astuare sensit, laxata habena, currentem astera voce s pedum pulsu instigauit. Cum, qui aderant, anxii primam tacitίque s 'eritissent, postquam exultans gaudio aluus retroacto equo reset,omnium acclamationes Maia Philippus praliuitia etiam illacrymasse narratur caputquest, cum equo defice
insuJosculatus dixisse: Ofili, Regnum tibipar quare; Macedonia
iam se non capit. Porro alia periculosa quoque bello vitia dotegit ibidem Xenophon, quae carptim colligam, ut equis eximan ir. I. Sunt, qui recusent cum equite ab alijs equis digredi. I i. Reperiuntur, qui de mada educatione, ex equisatiombin recWrunt ad domesticos recessus. ii l. aut extimulati non obtemperam. Equus autem immorigerus non solum inmissis sine a m eis oditoris vicem obtines. l V. Denectationes stentatum
conscensionum, oesi qua aba renuo equus, post defatigauimnem melius comperiuntur. V. Duri oris equos odit mutatas it. equitatio: nam plerique nolunt excunere, nisiim flexus eueniat,m improbior maxillis domum'ad reditum conuertatur. In vitiosis quoque Nonio censentur equi quos Plautus cruciam
tes, Lucillius seuerussatores bc succussarios appellat. Alia, quae
praeterea a Scriptoribus notantur vitia, huiusmodi sunt, ut omnino emendari non queant, de quibus iam sirpra Lib. 11. Cap. I. Quam optandum ergo, essent equi omnes, qualis ille Deuxippi equus,qui,auctore Suida in voce r m ira ininimius erat,m es sine habenis ocUime ferretur, o i pedetentim
178쪽
procedente placidisme staret; s declinante ut se ret, at e ingrum duceres, illime conuerterum. Aut, si is pro militari tranquillior; quanto melior ille Mezentsi Rhoebus AEneid.x. Hoc decis is, Hoc solamen erat; bellis hoc victor abibat
An non hunc talem sic assari lubeat cum Marone:
Rhaebe diu tres si qua diu mortalibus via est
Uictor eris mecum , aut saperit si nugis viam vis occumbes pariter: neque enim, fortissime, credo ossa aliena pati,s iaminos dignatere TeucrosyDanda igitur opera smonet Hipparchum Xenophon ut
commodos σfaciles habeamus equos, cum contumaces hostibus magω,quam nolim,sint auxilio. aamquam Germanis olim nullam eius rei filiste curam , Tacitus de horum moribus refert. Equi,inquit,non fama, non velocisme conspicui sed nec varia e gyros in morem nostrum docentur in rectum, aut unosexu dextros agunt, ita coniuncto orbe, it nemo sterior sit. Et Caesarvsia didicit, inidoneos bello Germanorum esse equos. De se
scribit lib. vii. Beli. G all. Trans Rhenum in germaniam mittit ad eas ciuitates, quin superiaribus annis pacaverat, equites, ab his accersit, e r leuis armatura pedites. Eorum aduentu, quod minus idoneis equis utebantur, a Tribunis militum, relliasque,sed equitibus Romanis atque Euocatis, uossumit, yerma que distribuis koceri tamen ad statum dum desiliunt equites, assuefieriqH laboribus, scribit lib. 1 v. eiusdem Belli: Jumentis Vermani importatu non utuntur sed qua sunt apud eos nata praua atque deformia, hac quotidiana exercita Iime,summi ut sim laboris, esciunt. Equestribus p alijssa ex equis desiliunt, equosque eodem permanere vestigio assue aciunt. Credibile, id facile doceri equos, quibus nihil ingenij ad meliores artes. Stare
enim dc laborare,vel muli docentur. At verum est,tum G e manos quoque equitatu non valuisse,ut ibidem Tacituspro-- dii: Plus penes peditem roboris, eseue mixti abantur. Quibus X α . igitur
179쪽
I6 DE MILITIA EQUESTRI igitur equitatus cordi est, curae ijs sit ic equorum Cultus, ut idoneos habeant ad omnes belli usus. Tales certe exercitatione redduntur. Qualis vero exercitatio esse debeat, Xenophontis verbis praestritam ex libello Rei equestris. praecedenti enim Capite non equi, sed equitis institutionem stripsi.) Faciendum,inquit,periculum omnium qua in bello obj, consueuerunt; qua sunt ossam transi esuperare vallum, in collem erumpere, de costed ire. Iterum post multa: Obscurum non est,
in prasidis quoque flexm usurpari, cum insequendi hostem,tumserecipiendi gratia. Iam vero posteaqua alis esse exercitis videbitur, posuerit tum post quieram repente incitari equum, aliquando auersum ab aedis equis, auq ndo ad eos versum; item de celeriatate flatim remittere, nec non consistere eum pati, σ moxsectere atque incitare: non enim dubium, quin Senturum tempus sit, quo ambobus illis opus fuerit. Plane ita ad voluntatem equitis tingendus equus est,ut nihil umquam faciat voluntatis sitae, seu fessus seu recens; sed perinde cum eo consentiat, ac si in equitem situm versus,unus esset Hippocentaurus. Ita Chrysantas
lib. Paediae Cyri apud Xenophontem:Ex omnibus animalibus maxime amo Hippocentauros,si fuerunt; quippe qui hominis merentur prudentia, manuums artificio σ equi haberent eteloc tatem ac vires, Scc. Itaque uiam ipse,si fam eques, mecum se e habebo hac omnia,&c. At ego si equitare didicereium in equo' ro, agam scillare qua Hippocenmursum; cum ex equo descendero, σ carnaris induar,'me quieri dabo, quemadmodum adjh mines. 2Eare quid aliud futurin sum, quam diuisus6entaurus, ac rursum compositus P Alvovi nihil expectandum ab indomito immorigeroque,nisi
m fero in praceps dominum obluctantia fustra
Frena retentantem durior oris equus t
Ea re prudenter magnus ille Sῆrtia praecepit Francisco filio,
ne umquam indomiti aris equo uteretur, doctus peris suo, ait Iouius: memor at namquese ab equo cm, A ciris contumaciam,
Draoni nomen) in fossam aliquando praecipitatum, necquidquam refinensem frena, m Praecianin hostis ex insi Ubiimmis
180쪽
, L I B E R T E R T I V S. I 63 res. ergo nactus est equum omnino imperitumsaltuum, ait loco dicto Xenophon, is vacuum illum, prehenso loro ductario,iransgressus priorfossam, attrahito adfastandum. 2uod illesir
nitatur, a tergo aliquis mirum asu virgam summis viritus incutias; ita transibis non fiam ilia ratium, sed longius uian quam debuissor, in posterum non e se tibis verbera,sed ubi senserit modo pone accedere a uem, sente sabet. Postquam vacuum assuefeceris, agitabis etiam inscensum; primum equidem
trans minoreo ad, mox.etiamtiliores. Inconatu autemsabendi
subdes calcaria. Vsium situm habet subinde, ut saltu insigni
opus sit,aut hostis certe in te insiliat. Narrauit mihi Comes Henricus Bergius, machinarum castrensium Praefeetus, Equitum Pro-Magister, cum aliquando vim magnam hostium ipse minore equitum numero diu sustentasset, fossam pedum vicenum equestri se saltu transmisisse, neque aliterfuisse euasurum. Reseram quod ipse vidi, & videns prope illacrymatili sum. Inter CrutEnacum & Aletaeum oppida inferioris Palatinatus dimidio a Crutraaco lapide,lapides duo in agro defossi, eminent altitudine pedum fere trium, distantes inuicem interuallo pedum x x v I. In his incisa imago equi salientis, adscriptusque dies, quo Fridericus II. Comes quondam Palatinus, tantum spatij eques unico transeolarit saltu. Hos lapides cum viderem , tacitus mecum ingemui, re Heu, inquam, Magne quondam Princeps, quam infausto saltu e Palatinam in Bohemiam, e Bohemia in exilium desiluistit Sed alter quem iam producam,non patriam modo,at vitam etiam equestri saltu amisit. Vetus monimentum in Castro Ambross prope Oenipontum testatur, equum ab ephebo nobili subditis calcaribus admissum,ut fossam xx.ρο- des longam transiliret. Transili jt; sed eques&equus subita ε&Vna paene morte conciderunt. Id equi exuuiae Zc ephebi vestes hodieque loquuntur,ait Hippol. Guarinonius lib. v I. N ex eo Ieremias Drexelius Prodromo AEternitatis, lib. I. Cap. I. s. XX. Denique monet Xenophon in Hipparcho, ut celeri mantur incitatione equites per omne locorum genus, ne loci X 3 nem-