장음표시 사용
291쪽
eosdem Campanos usurpare, ct Patricio Suiliae subjugorer
Cajetam etenim, atque adjacentia illi oppida ad ostiali risusque ad trajectum, quod Joannis Papae VIII. asseritur epistola 69. ct 74. Romano Pontifici paruisse distimus ex Erchem perti Chronicis num. 6S. itemque ex Leone Ostiensi Lib. I. cap. a. ubi testatur: Pande nulphum Capuae Comitem , sive Castaldum , Joannem VIII. Pontificem Maximum rogasse , ut dominatui suo Cajetam subderet: Nam Cajetani eo tempore Romano tantum Pontifici serviebant; quod refert etiam Camillus Peregrinus agens de is finibus Ducatus Beneventani ad meridiem . VIII. Patriciorum in designatas Urbes, ac regiones regimini conjuncta , & ut ita dicam, individua erat subjectis populis jus dicendi potestas, ac defensionis administratio. Quapropter, quum Suidas Patricios definiat: communes Reipublicae Patres : eo nomine non praesentales Patricios, quorum nuda dignitas fuit, sed hos pra Horios intellexisse facile sentio cum Alemanno cap. II. Id ipsum liquet ex decretali epistola prima S. Anacteti Papae, quae in Decreto Gratiani est inserta in canone omnis oppressur a. quot. 6. in quo postquam a Summo Pontifice decernitur ordo cognoscendarum caustarum ad Clericos pertinentium; ut si quis a judicio Minoris Praestati esset oppressus, recursem habere possiet ad Patriarcham, ad Primatem , & ad Concilium : negocia deinde secularia coram Patricio tractanda decrevit : Omnis Npressus, inquit, libere Sacerdotum amellet judicium . Si autem di ciles causifae , aut majora ne ocia orta fuerint, ad majorem sedem referantur. Et si Hoefacile discerni non poterunt, aut juste terminari. Ute ct Deo plaerte coram Patriarcha,atis Primate Ecclesiastico , ch eoram Patricis faeculari judi-
eentur negocia in commune : Non me fugit , decretales, ac
epistolas Anacteti Papae apocryphas , falsas, & suppositas
plerosque viros criticos existimare : ipsorum tamen adversia judicia nobis haud in magno sunt ponenda di scri
292쪽
mine: quoniam operi nostro illud quoque plurimum conis fert ; ut tali re ut antiqua proposita ὁ ab Auctore quoque epistolarum sub nomine falli Anacleti id colligere liceat , Patricios praestantissima potestate subjeetis populis jus dicendi potitos fuisse. IX. Ob id seos ipsi habebant Cancellarios: certe Na seti, Italiae Patricio Cancellarium fuisse docet Iacobus
Gutherus lib. a. cap. I9. In vetustis actis S. Ianuarii Archiepiscopi Beneventani lectione g. relatis a Falconio in
ejusdem s. lib. a. legitur: Mox . duo Cancellarii Patri-eiorum Eeius videlicet, ct Sigi ustus spumantibus equis superveniunt. Patricium Africat suum Cancellarium habuisse discimus ex epis. a. S. Gregorii Magni ex qua id
etiam constat, eos aliquando ad Principes Maximos ne-gneii causila suisse missos : Filius noster Gennadius Patri-
eius inquit recitato loco idem Pontifex ) suum ad nos
pro caussa eadem, Caneellarium desinavit : Eos extitisse vel uti a secretis, & a procrisiarios , monet Buten gerus de Imperat. ct ImperioRom. lib. 2. cap. 23. vigebatque eorum ministerium potissimum in aula Principum , ut liquet ex Vopisco in Numeriano : Sed Patriciorum Cancellarii judicandi potestatem probabant, ac erant milites ad secreta Judicis electi, ut arbitratus fuit Iacobus Gutherus eodem loco: Caneellarii, inquit, Patriciorum judicandi potesatem probant; Cancellarii enim milites funi adsecreta judicum electi: vel ut explicat Franciscus Lan ovius de
Sanctis Franciae Caneellariis Bntagm. his r. in schedia. fmate de Cancellar. nom. O . ct dignit. Qui enim judicum Patriciorum die. judicata exeipiebant, ct responsa dabant etiam Cancellarii appellati sunt. Budeus in prioribus ad
Pande stas adnotationibus altius Cancellariorum originem , & dignitatem repetit, tum etiam ejus munus praecipuum , partesque designat e quae si non omnino , non uno saltem nomine congruunt Cancellariis Patriciorum ,
quianiplissima in Italia, & alibi potestate sungebantur.
293쪽
Praeter Cancellarios,Stratores etiam suere Patriciis. Uarnest idus lib. . de gestis Longobard. cap.q. testatur : Stra tores in officio Praelidis , aut Proconsulis equum freno tenebant, eique ab equo descendenti Opem serebant. Equos etiam militares probabant, qui conserri debebant a Provincialibus , ut liquet toto titulo Codicis de Stratoribus, quorum itidem mentio si in libro 6. Cod. Theodosi. Iit. 33. ab Ammiano Marcellino lib. 29. Iulio Carsere Buten ger. lib. 3. cap. a I. De iisdem videsis & Godescat cum Stev ve-chium in Commentariis ad lib. Hegetii de re militari e. 7.
pag. 26. di lib. 3. cap. IO. ρV. 232. Postremo memorat OsPatricios, Provincias, vel Urbes, quibus praeerat, ad nutum Gesaris rexisse , censet Nicolaus Alemannus cap. II.
X. Ab Regionum , & Urbium Patriciis ad illos, qui
Romani, & Romanorum a plerisque appellantur gradum facimus. Inter eos, de quibus hactenus verba fecimus, laudatus Alemannus promiscue, nulloque adhibito examine, numeravit, & Gregorium Patricium Romanorum , cujus meminit Paulus Diaconus in lib.a .degesis Longob.cap. l . Volusianum Urbis Patricium memoratum ab Henrico Monacho. lib. 6. de Uta S. Germani, ac Tertullum Romanae item Urbis Patricium in quodam antiquo adnotatum saxo , quem Cassinenses eum Tertullum censent, a ,
quo multa bona , jura , & privilegia accepisse testantur.
Hos porro Patricios , quos Alemannus Romanos, vel Romanorum nomine distinctos comperit, eodem jure , eademque significatione , ac ceteros aliarum Urbium , ac
Provinciarum Patricios intelligit; proditque Romanos fuisse Praesides atque Praesectos . Iam siupra cap. 3. hujus limbri de Patriciis hisce, qui ante Caroli Magni aetatem Romani , vel Romanorum nuncupabantur , pauca diximus: nunc autem exactior de ipsis habendus est sermo: refellendique illi potissimum a nobis sunt, qui pro Graecorum Im Peratore , vel Longobardorum Rege praefectura sunctos perperam prodidere. Ac primum quidem animadverto,
294쪽
eos Graecos suis. Patricios , nec alia de caussa appellatos Romanos quam , ut Romano se Imperio subjectos indiearent , sive ad gentis aperiendam originem. Mos siquidem erat antiquitus, Graecos passim appellari Romanos, pr pterea quod Conitantinopolis nova esset Roma r ut erudi te , graviterque ostendit Peregrinus in hisoria Principum Longobard. sub titulo de finibus Ducatus Beneventani ad meridiem , & alibi. Graecis , inquit, nempe , quoI cco
rum more ob novam Romam, appellat Romanos: Pro re
ipsa illuit randa expendit auctorem itinerarii S. millibaldi apud Surium die 7. Iunii , qui quum Roma Terracinam , Caietam, inde Chryῆpolim maritimo itinere prosectum memorasset addit: sae Civitatessunt Romanorum , in B neventanis sunt, sed tamen Romanis sunt subditae : Ubi
Romanorum vocabulo Graecos acceptos, ac intellectos existimat. Nec praeterea alienum est, ut juxta antiquum Italiae morem, quo qui siquam a Patria sibi cognomen inderet, eos, de quibus agimus, Patricios Romanos appellatos suisse credamus ab Urbe; certe hujusea odi mos ducendi cognominis apud Romanos, & Ravennate s viguit: lateque subinde in aliis Italiae Regionibus obtinuit; eo serme modo , quo nunc Principes Romanos , Neapolitanosque dicimus, quod Roma, atque Neapoli genus ducunt: non vero, quod in alterutra dominentur Urbe. Praeclare sane Theodoricus Monachus i.n Vita S. Firmani Abbatis , quam anno Christianae salutis altero supra millesimum scripsit cap. a. Beatus, inquit, Firmanus ante tempora secularia ab aeterna Dei scientia praesitur praedesinatus, uti nostra comper sum es notitia , Firmanae Gentis extuit oriundus, quae a Civitate, quae Firmana nuncupatur genuinae sedis vocabulum mutuasse dignoscitur; quia moris erat antiqvirus quatenui sibi ex propria patria dulcia eonderent vocabula:
ur quine ipse apud Italor usque in praesentiarum stas
vigere visitur potissime tamen apud Romanor, c Ravenn ira , ut uterque δεxus ex Urbium locabulis nobititate
295쪽
trahatproprii nominis : Alia quidem sententia S. Petrus Damianus , qui floruit xi. Christi seculo in epis.6. ad Henricum Ravennatem Antistitem cap. 29. vocat Romualdum Camerinensem , Amicum Rambo Uem , Guidonem Pompsanum Firmanum Firmensem, non quidem a Patria, sed a domicilio. Ab scriptoribus tandem mediae aetatis quam caepissime, pro iis, qui nec Graeci , nec Romani erant, significandis id Romanorum nomen est adhibitum, sed ad Barbarorum dumtaxat discrimen indicandum : Esautem advertendum sinquit Peregrinus in Bissona Prin-rip. Longobar. de nibus Ducatus Beneventani ad Septentrionem ) vocabulo Romanorum ab ignoto Cassiuens, nec Graecos, nee Urbis Romae demonsrari Cives, te uxta tertiam quamdam acceptionem so auctoribus mediae aetatis usurpatam , e victor Italiae primitivos incolas, O indigenas, qua etiam nomenclatura aspetiatos quandoque consat, reliquos postulos ownes extra Italiam positos, Romanoque olim imperio subjector ad Barbarorum nimirum discrimen :Idem sensi sise , ac indicasse videtur etiam S. Ambrosius iu's. a. ad Timotheum : guos consat, inquit, in Societatem Romanorura receptos ut de cetero appellarentur Romoni. Porro quum varia, atque multiplex fuerit fgnificatio Romani nominis , nulla valida subest ratio , cur Romanos, ac Romanorum illos Patrici OS , n Onia alios, quam Romanae Urbis Praesides , Piae sectosque in intelligendos esse contendamus : quum alioquin liqui do constet hanc ipsam nomenclaturam Romani , aut Romanorum Patricii, qui Romanam Urbem , civesque spectaret, nonnisi Caroli Magni aevo apud Italos invaluisse. XI. Quo manifestius praeterea eliminentur, qua de istis Patriciis , tanquam Romana: Urbis Praesectis falsi commenta in medium afferuntur; praestat hic opportune animadvertere : per haec tempora Romae Duces extit isse,
qui ibidem, & in reliquas Romano Ducatui subjectas Ur-
296쪽
bes Pontifice Maximo concedente imperabant; non secus prosecto, quam ut hodie vidimus praepostum esse litibus judicandis inter Cives, & incolas Senatorem Urbis . Earum seriem ab anno DCCXI. accurate collegit Vir Clarisis. Joannes Francisicus Baldinus in notis ad An fasium Bibliothecarium invita Consantinistes. I76. Iom. q. omniumque primum profert ex ipso Anastaso quemdam Christophorum , cujus mentio habetur in Vita Constantini Summi Pontificis ea occasione , quod cum Philippicus
Imperator haereticus, & impius Sacrarum imaginum Osor Romam misisset quemdam Petrum ad obtinendum Ducatum Romanum I Populus universus tunc etelo fidei accensus noluit Petrum illum excipere; seseque Christophoro Duci armatum exhibuit, ut eo Duce adversius Petrum decertaret , eumque ab ingressu Urbis , & Magistratus arceret. Unus hos inter, qui & postremus Dux fuit, ut ex ipso Anastasio colligitur, occurrit Patricius , qui tamen nec Romanae Urbis, aut Romanorum Patricius appella tur . Huic anno DCCXLIII. Urbis regimen relictum fuit a S. Zacharia P P. ad Luit prandum Longobardorum Re .gem pro Ravennatum salute proseeturo, ut habetur ex Iaudato Anastasio in Zacharia sema I 3. Nominatus Sancti simus Vir trophaeo ei munitus relicta Romana Urbe jam victo Stephano Patricio , ct Daci ad gubernandum , non sicut mercenarius ,s cut vere Pasor relictis opibus ,
sd eas, quae periturae erant, redimendas occurrit: Ex hoc porro consequitur nunquam Patricios potitos fuisse jure Praefecturae Urbis tanquam a Graeco Imperatore constitutos , quod iis temporibus Duces ex concessione Pontificis
jus Romae dicebant . Quidquid autem de memoratis Ducibus dixerint Binius , & Labbeus existimantes eos missos Romam fuisse ab Imperatore Orientis, relati in notis ad Anas umin Vita Consantini, scite notat, solidisque probat rationibus laudatus Baldinus, quod quum interim
Duces illi imperabant, supremum in ipsam Urbem , &
297쪽
Romanum Ducatum jus erat penes Pontificem Maximum. Et sane si Duces, vel Romanorum Patricii pro Graeco Imperatore Romae imperassent, utique nec Romani Petrum illum respuissent, quem Imperator ad ipsum Ducatum obtinendum miserat, nec Zachari a jus sibi arrogasset constituendi , tephanum Patricium , pro Urbis regimine ob suum ab Urbe disicessiim . Quod si dum procul est ab Urbe Pontifex praecipua destinatione, qui illam gubernet, constituit, eertissimum est, quod quum praesens est, penes ipsum resideat summum , & unde quaque supremum Do minium , jus, & regimen , nec alii propterea Duces illisuerint, quam ipsius Pontificis Administri.
XII. Ηujusimodi rationum, & veteris historiae momentis nostra de Romanis Patriciis vallata sententiata, excutiendus nunc est , quis ille sit Gregorius, qui a Paulo Diacono dicitur Patricius Romanorum. Certe Exarcha tui ipse Ravennae praefuit medius inter Theodorum Calli pam , &Joannem Platonem Patricios; eoque propterea nomine Patricii Romanorum est appellatus , ad indicandam nimirum praefecturam populorum Exarchatus , qui tunc Imperio Graeco, Romano subjecti erant. Et quidem praecipue : quum Exarchatus ipse Romania, satis, superque vulgato apud Scriptores , vocabulo diceretur ; unde, & nunc Romagna corruptum apud Italos nomen ortum habuit. Qua de re, qui Romanorum dicebatur Patricius, non alius erat, quam Exarcha Romaniae praesectus. Quod animadvertit Uir Clarissimus Iustus Fontaninus Ancyranus Archiepiscopus in prae satione ad Commensar. de Sancta Columoa . Eodem titulo Patricii Romanorum in quadam antiqua charta Latino barbara insignitus occurrit
opilio apud Cavaeium in historia Abbatiae S. Iustinae Patavii ipsiumque Patricium nobilissimi Coenobii Scriptoridem Fundatorem prodit. Sed eam chartam , nec integram , nec sinceram agnovit recitato loco Fontaninus ,
utrum jure an injuria non disputo. E re tamen ducimus illam
298쪽
illam hic subjicere Lectorum oculis. In nomine Domini uoia
a Deo Coronato Pacifico, Magno Imperatore anno quiuiode-ιimo sub die mensis Ianii, indictione prima Domino Saniam, O merito ter Beatissimo , fu , ct Venerabili Mona- serio Sanctae Iustinae Virginii , c, Maroris, ubi corpus Sanctae Iusinae , G Sancti Proseocimi, ct multa corpora
aliorum Sanctorum requiesuης : quod es confractums-ris Urbe Patavensi, ubi inultae res e bonis hominibus delegatae sunt; ego quidem in Dei omnipotentis nomine Opilio Patricius Romanorum dono cte. In ea in fine se ita subscribit Ego ostilio gloriosus Imperialis Patricius Romanoruis :In marmore aute in ips opilioni in eodem Monasterio S. Iustinat erecto, vocatur Patricius Romanus, de quo tamen dubius haeret Mabillonius in annalibus Benedictinis. Decimi praeterea iaculi inscriptionem esse , non sine sexticte uti studiosa imitatione consectam suspicatur recitato loco Fontaninus, qui Opilionem ipsium , itemque Gregorium Ravennates Exarchas extitisse affirmat : eo praecipue fretus argumento, quod Exarcharum Ravennatum maxime proprius, ac familiaris suit titulus: Gloriosus Imperialis Patricius Romanorum et Elus verba ex italico opere haec sunt, a nobis I. atine reddita: Lu aerenti de hoe O Bene expendens ego titulum Gloriosus Imperialis Patricius Romanorum praecipuum , ct usurpatum ab exarebis o Iasofaeeulo, fatale illum Ravennae Exarcham assererem . 2ui haereticis suorum Principum Iconoetasarum edictis minime adhaerens, animae suae consuluerit : dota que Carnobium Sanctae Iusinae me Patavium receperit, ibique vitatun misit: Et paullo post e N er Opilio Patricius Romanorum eert uit Exarcha Ravennae , Consantino Coproumo Imperante: Loeand que erit inter Paulum, Fulvium, qui postremur hujus Urbis fuit Exarcha XIII. Opportuna Exarcharum Ravennatum ingestamentio de Exarchatus origine pertractandi occasionem
299쪽
praebet : Ad cujus Magistratus munus obeundum, Patriincii ab orientis Imperatoribus identidem mittebantur. Exactis enim a Justiniano Caesare Gothis ab Italia, eique Belli sarii, & Narsetis opera, pristina tranquillitate parta: eorum alter , nempe Narses renunciatus est Patricius Italiae, ut liquet ex titulo epistolae Imperatoris ad ipsium Ducem scriptae apud Cujacium libro IO. Observationu- cap. la. & reserunt Ioannes Iacobus Draco lib. a. east. 2.R Nicolaus Alemannus in diffsertat. cap. I l. De ipso praeclarum , hodieque Romae monumentum exstat in Ponte Salario: quod recensuit Antonius Augustinus Emendatio- tum lib. p. cap. S. Hic Narses Patricius, omnium primus occurrit nuncupatus Exarcha Italiae , quo eum nomine appellat Paullus Diaconus in libro de gestis Longobard. , cui substribit & Draco eodem loco . Quamquam non desint, qui opinati fuerint omnium primum ex Italiae Patriciis Longinum fuisse Exarcham , quem tamen ex eodem Paullo Diacono constat Narseti successerem delectum . :quod animadvertit & Platina in vita MephanJ II. Romani Ponti is pag. IO2. Narsete itaque res Italiae moderante , hujusmodi novus Magistratus est invectus , sumna usque habebatur , proptereaquod nomen Exarchae a jure supremae Praefecturae ortum duxit, ac derivatum est, eodem Observante Dracone , loco citato, & Peregrino in hi ria Dineipum Longobarae sub titulo de snibus Ducatus Beneventi ad meridiem . Exarchatus enim vero jure , Pa tricii universae praeerant, ac dominabantur Italiae . Qua re legimus apud Baronium ad annum DCXLIX. Iom. 8. Audiens haec ruperator Consam, quod defunctas es I eius , misit Theodorum Putricium Exarcham ad regendam omnem Italiam . In veteri Inscriptione marmorea , quam Praesiui Blanchinus immortali dignus memoria ab se Ravennae descriptam in Ecclesia S. Apollinaris in Classe is publicae lucis fecit in praefatione eruditissima tom. I. Ana
fasii Bibliothecarii, mentio fit de Lutuchio Patricio Exarcha
300쪽
archa ultimo Italiam gubernante . Ex qua hanc particu lam decerpsimus.
CONSTANTINO UERO A DO CORONATO IMP. ANNO XI. GV VERNANTEM ITALIADN EVTVCHIO EXCELL PATRICIO
Non alii propterea Exarchae erant, quam Patricii , qui
Graecorum Imperatorum vices gerebant, locumque obtinebant eo munere. Illorum nomenclaturam, quamvis
non integram exhibet Honuphrius Pan vinus libro I. Ro, manor. Principum . Ipsiorum gesta accurate descripsit Theseus Franciscus a Cornu libro , vulgari sermone , edito :Ravenna dominanse, & eorum seriem postremo doctissime, R eleganter collegit Vir Clariss . Cajetanus Cenni inprofat. ad Chronolog. Caesaream Ponti . Anastasii Biblioth
carii tom. q. num. 9. Quoniam vero Ravennae erat praeci
pira illorum sedes, ut constat ex historicis , ac diversi generis antiquis monumentis , sere Patricii Ravennae dusti leguntur, omisso Exarchae titulo , quemadmodum videre licet ex Paulo Diacono de gesis Longobard. liis cap. 26., qui Smaragdum Ravennae Patricium nuncupat. Id animadvertit & Alemannus recitato eap. II. ui exinde, inquit , in Provincias missisunt Exarchi, qui eo demum abrogato nomine ; Patricii quae jam imperii lex erat) sunt
appellati: Patricios etiam Italiae eos fuisse nuncupatos, quod ad Italiae administrationem ab Imperatoribus summo cum imperio mittebantur , observat Petrus de Marcade concordia lib. I. cap. I 2. Unde Patricii Daliae , inquit, a Scriptoribus aliquands dicuntur . XII. Hujusimodi in Italia Patriciatus , seu Exarchatus duravit, quousque Ais ulphus Longobardorum Rex Urbem Ravennam , omnemque Exarcha tum potestati, ac ditioni suae subegit e viguitque annos centum septuaginta quinque , ut colligit Draco loco citato, quem tamen annorum numerum quidam augent, alii minuunt: quemad-