장음표시 사용
51쪽
Rex Lutetiam abductus incustodiam, Hari curtus in coetu nobiliu, maledicta nescio quae profuderat in Regem, absentem: grauiter co tendens,imperatum nuper tributum minime pendendum este, & simul inhortans reliquos. ut eam sententia obstinate sequerentur. Hinc accusationis initium, hinc supplicium. Nam capite truncatus ex mandato Regio, postea siispensus est. Angli filius,qui nuper in Aquitaniam,vt diaximus, aduenit, Burdehala discedens, vicinam regionem omnem puta, Pictaviensem Turonensem, Berriamq; depopulatus est: & collectis ibi rebus necessariis, quod reliquum erat, perdidit,effusis vinis, exustis frugibus, ut ne ita hostium usus transferri possent. Interim Gaulus apud Carnutenses magnam vim militum habens collectam, summa festinatione,& h
stili prorsus animo persequebatur Anglum. Et cum non procul abesset Pictavio, resciuit hostem prope posuisse castra. Illico habita
consultatione, exercitum omnem in tres o
dines partitus, in primo, Ducem Aureliane sem,)n altero, filium Carolum natu maximum, collocauit: tertium ipse tenebat. Hostium numerus admodum erat exiguus. Vt per exploratores intellexit Gallus , qua ratio
ne essent ad pranium instructi, & simul,versari
52쪽
eos in loco,natura,& ipsorum industria munito, praecepit,Vt pedites pugnarent omnes, tr centis, aut eo amplius ex equis pugnaturis, qui sagittarios impetu facto dissiparent. Aderant quatuor ipsius fili j, Carolus, Ludovicus Ioannes,Philippus.Hi cum res male ageretur,&ad Anglos inclinaret victoria,in munitiones longinquiores abducti sunt.Innocentius, qui Clementi successit, duos in exercitum misit Ca dinales de pace acturos,sub ipsum tempus quo stabant hinc & hinc suo ordine firmatae acies. Variis modis res agitata fuit.Gallus videbo. tur aliquanto duriores proponere conditi nes. Ab altero Cardinale multum fuit desud tum: sed accepto nuncio a Rege, ut, nisi de viata periclitari vellet, omnem pacis mentionem abiiceret, discessit. Ventum est ad manus, pugnatum acerrime, nunc huc nunc illuc aliquandiu inclinante fortuna. Sed strenuam hic operam nauarunt sagittarij Anglici, tum, si quando alias, inuictis plane animis & robore: ita quidem ut ipsorum virtute solum fractis hostium viribus, a minimo exercitu parta sit eo die victoria insignis, qua nescio an vetustas ullam proferre possit clariorem. Vt de numero caesorum nillil dicam, inter quos multi potentes viri,captus adeo Rex ipse suit una cum Phia
lippo,natu minimo filio, quem practium com-
53쪽
missurus apud se esse voluit. Et quonia ea tum fuit Regis fortuna, quiuis facile intelligat quo in loco fuerint caetera turba. Princeps captiuia Regem secum abduxit Burdegala. Dum haec apud Pictones gererentur, Nauarrij quem in
cancerem iupra diximus abductum) frater,a xiliaribus copiis multu auctus, Normanniam rapinis &incursionibus vexar Galliae ordines, de tuendo regno consulta tuti, Lutetiam conuenerunt, quandoquidem&Rex in hostium erat potestate, & fiiij per adi talem non satis prospicere poterant. Ex omni numero triginta sex constituti sunt,quibus r . rum administratio, donec solutus duet cust dia Rex, committebatur. Sub proximum ver Angli filius traiecto mari, Gallum &cum eo
filium in Angliam abduxit, pactione interim super inducijs facta per Cardi nates,qui ipsi d
inde, inter Anglum & Scotum ut pax coiret, plurimum laborabant, adiuuante illos in hoc tam pio negocio, Episcopo sancti Andreae pud Scotos. Sunt autem irae conditiones initar sisceptaeq; pacis, primum, ut ne ScotuS Vnquam aduersus Anglum inceptaret belli imo ut sitos in Angliam volentes facere excursio nes, pro sita virili cohiberet. Deinde ut in regnum reuersus, id ageret apud populum
cicotia esici Ansliae subiecta deinceps, rationu
54쪽
seudi, quod vocant, & inaugurationis. Quod
etiamsi populus recusaret, Scotus ipse nihil iminus perpetuam & firmam cum Anglo com ordiam seruaret. postremo, dependeret Anglo intra decennium quingenta aureoru mit
ita. Cuius quidem rei gratia daret obsides alia quot regni principes viros, in Angli potestate futuros, donec depenso auro fidem suam tib rasset. His ita peractis & literis fide dignis in eam rem conscriptis, Rex Scotus, qui nouem annos, & eo plus captiuus in Anglia suit, ad
Pleriq; omnes Galliae nobiles &ciuitatum primores optabant Nauartium qui Lutetia In Picardiam abductus erat custodia liber vim. Peripsos adeo ordines ad Carolum R sis filium, relatum est. Ille, quod caussae esset ignarus propter quam Rex eum voluit captiuum, nihil audebat statuere. Tandem qu rundam auxilio,qui miris technis in arcem, bi detinebatur,erant recepti, exemptus, Lut etiam venit: ubi coram omni populo, suum in Galliam amorem & voluntatem exposuit, ita ut magna pars,in eum quam Normanniς D cem euent propensiores. Imprimis autem illlfauebat, cuius ad Parisianos nonlevis est auim noritas, urbis praefectus. Gallo apud hostem capto miri suerunt in
55쪽
tus,& magna sceleriim impunitas, ut fieti s let, dum qui facinora cohibeat, & sontes plectat, vix ullus extare creditur. Collecti grassatores vexare omnia rapinis, obsidere vias, di praedari quosvis. Quin & inter ipsos proceres non satis conuenire, coepitq: nobilitati displicere triginta sex virorum Imperium, qui rogno praeerant. Sed omnium maxime horre da fuit illa seditio & colluuies rusticorum, qui undequaque collecti in Campania & circum, paulatim magis augeri, sic ut ad centum mi, ita singeret ipsorum turba. Putabant hi nobilitatem omnem regni interficiendam.Proinde,facto impetu,diripere nobilium aedes, religare dominos ad postes, & in illorum aspectu violare coniuges atq; filias, totam deinde s
miliam mactare crudeliter,& domos eXurere. Cum lesset tanta illorum immanitas , visceminae potentiores, ni vellent impurissimorum hominum libidini esse expositae, cogerentur sese abdere: contracto exercitu, pugnatum in eos. Ad Meldam oppidum oppressi omnes,aut in Matronam praecipitati. Regis filius, inter Nauarrium & urbis prinsectum tacitam esse conspirationem videns, Lutetia cessit, collectis cophs, & spectabat res ad tumultuosum exitum. obsidebat enimvrbem. Sed Epistoporum quorundam interces
56쪽
sione,reconciliati sint principes.
Caeterum praesectus ut misceret omnia,n
cte quadam statutum habuit eos, qui sequorentur aduersas partes,opprimere: iamq; trauegerat cum quibusilam, foris expectantibus praedam, qui certo noctis tempore urbem i uaderent. Sed patetacta traditione deprehensus ipse noctu, cum clauibus urbis, oppressus est,& cum eo schleris conscij.P sectus hic,r bus ita turbatis, Lutetiam primus omnium cinxit muris, fossis atq; portis. Nauarrius de huius nece& oppressione certior factus, quod plurimum amasset,ob beneficiorum accepi rum magnitudine, indignitate rei, tum quod& ipse facinoris auctor haberetur vulgo,& sua
sponte,& instigante fratre Philippo qui No manniam prius infestarat bello, & nihil optabat vehementius, quam aegre facere Galliae bellum denuntiauit, & acriter gerebat, multis ad Sequanam & Matronam factis incursionibus, apud Ambianum etiam & A ttrebatum expugnatis aliquot oppidis, & munitionibus. A praesecto, cuius facta mentio, magnam auri vim accepit, itaq; commodum rat illi militem alere.Quinetiam plurimi fauere illius instituto & rebus omnibus. Hinc adeo factum, ut non paucas arces & oppida, citra
magnam difficultatem, saepe occuparit, adco
57쪽
quidem ,ut Ambiani aliquot ciues potenti res,certa noctis hora militi illius oppidum p tefecerint, ubi tum praeter arcem nihil reli bat expugnandum. Sed bona quadam fortuna super irruentes equites Galli, coeptum i terturbarunt, fugato hoste, & proditionis a choribus ad supplicium raptis.His malis,ut fi ri solet, adiunxit se rerum pene omnium m
Tima caritas, adeo ut tenuiores aegre vitam i
eri possent. Et durauit haec pestis, annos quatuor. dum enim fortunae omnium ordinum militis rapacitati expositae sunt, dum agricolis tutum non est vacare labori, dum mercat res , nisi maximo facultatum sitarum, & vitae periculo, commeare non possunt, quid aliud inde, quam com mune malum, quodq; ad si gulos redundet,oriri potest3Nauarrij, certo tempore, tantum non imtercepti,cum existimarunt necessario sibi cum hoste confligendum, occupato colle editiori, quandoquidem turba vineebantur, calcaria omnia in unum aceruum deserentes , eriginbant sursem rotulas, ut in adeundo hostem impedirent. Sed superueniens hesperus Gallos cohibuit a pugna. Noctu, magno silentio scireceperunt in vicinum vicum, & extructis iagnibus quasi pernoctaturi, praeter Gallorum
ιrem illico discesserui, frustra eos persequentenosto
58쪽
hoste. Icter caetera tenebant Meludunum ad Sequanam. Ad obsidionem huius misit NormanniaeDux quatuor millia equitum. Sed intercesserunt Cardinales quorum ante facta est mentio,qui pacem inter eos firmarent.Philidipus autem Nauarrij frater, noluit unquam inconditiones pacis assentire, obijciens germ
no, quod praestigij s& incantationibus dei
derςtur. Itaq; contulit se ad munitiones mariatimas, Anglosubiectas. Firmata pace inter Gallos & Nauarros: iam exactum erat tempus induciarum, quae Ioanne Rege in Anglia capto, per Cardinales ad triennium erant constitutae, inter A nglum &Gallum. Itaq; omnes qui sub Nauarra militacuerant, ad Anglicos Duces se contuleruns: sic malum unum plurima alia ordine secum tra. xit.Sed Angli tunc duriter a Gallis excepti su Iunt, quanquam non sine magno detrimento
miserorum, qui vel ruri, vel in oppidis non ita munitis habitabant. In hos enim quicquid i bitum esset designabant Angli, externo milite comitati. Finito induciarum tempore,ut dixiamus, Anglus,filius illius natu grandior, Gallus,& Iacobus Borbonius priuatim inter se Londini egerunt de pace, cuius formulas ad Di cem Normanniae miserunt. Ille retulit ad itas ordines. Habita consultatione vehemeΩtea
59쪽
displicuerunt,& nuncijs responsem est, malle se multo adhuc duriora sustinere , quam illas admittere. Responsum hoc male habuit ScGallum captiuum & Anglum, adeo,ut hic st
tim iusserit conscribi exercitum, qualem n mo unquam ex Anglia prodeuntem vidit. appulit Caletum una cum quatuor filijs. Et pria usquam ex Anglia decederet, exponebat coram omni exercitu suas rationes atq; consilia, nimirum ,se expeditionem deinceps facere in
Galliam, ea spe & animo: ut illos adigeret ad sescipiendas conditiones, quae quidem sibi &honori, & vsiui. & dignitati esse possint. Nec
prius finem facturu se neq; reversimum quam ex voto rem gessisset. Proinde si quis esset omnium, cui baec ratio non placeret,ut is domi se contineret: sed co ditionem libenter omnes acceperunt. Caleto A nglus venit Remos, & cum vid ret urbem pro sua magnitudine bene munia tam , nunquam oppugnare Voluit, ne temere faceret iacturam sui exercitus,quem ad maiora seruabat. Postquam obsedisset ad menses duos & eo plus, contendit in Burgundiam. Ibi Dux missis legatis, orauit ne sineret depraedari militem suam ditionem. Exoratus est A glus,ut erat summa humanitate,sed ea lege, ut Burgundus dependeret centum aureoru mitilia. I
60쪽
Iia. Interim Gallia misere vastabatur partim ab Anglo, partim a reliquo illius exercitu, apud Picardos relici O,partim a Rege Nauarrae, qui denuo cocitatus erat in Duce Norm anni . Auenione, quidam Francisicinus, fisturum praedixerat, ut & ecclesiasticus ordo multa pateretur, propter ambitionem, auaritiam, atq; superbiam, & Gallia durissim e affligeretur e terorum incursionibus, adeo quidem, ut nulla illius pars ab lioc malo tuta esset futura. Pontifex hunc in vincula coniecit,quod mi- . Nus grata denunciaret. Anglus Normanno praelium sese comm issiim significarat. Sed iste
fortunam experiri metuens Lutetiae substitit. Normannus considerans pr sentem rerum
statum non diu posse consistere sine maximo& exitiali damno Galliae, legatos ad A nglum misit, ex consilio procerum, qui de pace agerent. Actum est varie ,& vix videbatur posse coire inter eos concordia. Nam Anglus hoc
sibi plane propositum habebat, iure sibi deberi Galliam.
Dum ita consultaretur,prope Carnutenses I3α subito coorta tempestas, quae & homines &equos prostrauit,ita commouit Regem,ut Vo- tum saceret se velle animum ad pacem adhc re: atq; deinde Caleti expeditum est nego; ii,