P. Vergili Maronis Opera

171쪽

AENEIDOS II

non tibi Tyndaridis facies invisa Lacaenae culpatusve Paris, divum inclementia, divum, has evertit opes sternitque a Culmine Troiam. aSPi Cerinamque omnem, quae nunc obducta tuenti mortalis hebetat visus tibi et umida circum os Caligat, nubem eripiam tu ne qua parentis iussa time ne praecepti parere recusa es hic, ubi disiectas moles avulsaque axiSSaxa vides, mixtoque undantem UlVere fumum, NeptunUS muros magnoque emota tridenti tofundamenta quatit totamque a sedibus urbem eruit. hic Iuno Scaeas saevissima portas prima tenet sociumque furens a naVibus agmen ferro accincta Vocat

iam Summas arces Tritonia, respice, Pallas is insedit limbo effulgens et Gorgone Saeva. ipse pater Danais animos virisque Secundassumcit, ipse deos in Dardana suscitat arma.eripe, nate, fugam finemque impone labori. nusquam abero et tutum patrio te limine sistam.' ao dixerat et spissis noctis se condidit umbris. apparent dirae facies inimicaque Troiae

numina magna deUm.

Tum vero omne mihi visum considere in ignis Ilium et ex imo verti Neptunia Troia; asa veluti summis antiquam in montibus ornum Cum ferro accisam crebrisque bipennibus instant eruere agricolae certatim illa usque minatur

et tremefacta Comam concusso Verti Ce Utat,

vulneribus donec paulatim evicta supremum socongemuit traxitque iugis Vulsa ruinam.

172쪽

R VERGILI MARONIS

descendo ac ducente deo flammam inter et hostis expedior dant tela locum flammaeque recedunt.

Atque ubi iam patriae perventum ad limina sedis antiquasque domos, genitor, quem tollere in altos fas optabam primum monti primumque petebam, abnegat exciSa vitam producere Troia exsiliumque pati vos o quibus integer aevi sanguis, ait S Solidaeque Suo Stant robore vires, vos agitate fugam. 6 ome si caelicolae voluissent ducere vitam, has mihi servassent sedes satis una Superquo vidimus excidia et captae superaVimus urbi. sic o sic positum adfati discedite CorpuS. ipse manu mortem inveniam miserebitur hostis 6 3 exuviasque petet facilis iactura sepulcri. iam pridem invisus divis et inutilis annos demoror, ex quo me divum pater atque hominum rex fulminis adflavit ventis et contigit igni.'Talia perstabat memorans fixusque manebat. Eo nos contra effusi lacrimis coniunxque Creusa Ascaniusque omnisque rimus, ne Vertere SECUm Cuncta pater fatoque urgenti incumbere vellet.

abnegat inceptoque et sedibus haeret in isdem. rursus in arma feror mortemque miserrimu Opto. 633 nam quod consilium aut quae iam fortuna dabatur p mene efferre pedem, genitor, te posse relicto Sperasti tantumque nefas patrio excidit repsi nihil ex tanta superis placet urbe relinqui, et Sedet hoc animo perituraeque addere Troiae 66o teque tuosque iuvat patet isti ianua leto, iamque aderit multo Priami de sanguine Pyrrhus,

173쪽

AENEIDOS II

natum ante ora patris, patrem qui obtruncat ad aras.lio erat, alma parens, quod me per tela, per ignis eripis, ut mediis hostem in penetralibus utque 663

Ascanium patremque meum iuxtaque Creusam alterum in alterius mactatos sanguine Cernam parma, viri, ferte arma vocat lux ultima victos. reddite me Danais sinite instaurata revisam proelia. numquam omnes hodie moriemur inulti. 6ro Hinc ferro accingor rursus Clipeoque sinistram insertabam aptans meque extra tecta ferebam. ecce autem complexa pedes in limine coniunx

haerebat, parvumque patri tendebat Iulum: si periturus abis, et nos rape in omnia tecuma 6 3Sin aliquam expertus sumptis Spem ponis in armis, hanc primum tutare domum. Cui parvus Iulus, cui pater et coniunx quondam tua dicta relinquor' 'Talia vociferans gemitu tectum omne replebat, cum subitum dictuque oritur mirabile monstrum. 68onamque manu inter maestorumque Ora parentum

ecce levis summo de vertice visus Iuli fundere lumen apex, tactuque innoxia mollis lambere flamma comas et Circum tempora paSCi. nos pavidi trepidare metu crinemque flagrantem 683 EXCUtere et sanCtos restinguere fontibus ignis. at pater Anchises oculos ad sidera laetus extulit et caelo palmas Cum voce tetendit: Iuppiter omnipotens, precibus si flecteris ullis, aspice nos, hoc tantum, et Si pietate meremur, soda deinde augurium, pater, atque haec omina firma.'Vix ea fatus erat senior, subitoque fragore intonuit laevum, et de caelo lapsa per umbras

molli fosso Henr Aleriore sauci os augurium Probus auxilium codd.

174쪽

P. VERGILI MARONIS

stella facem ducens multa Cum luce Cucurrit. illam summa super labentem Culmina tecti usCernimus Idaea Claram se Condere silva signantemque vias tum longo limite sulcus dat lucem et late Circum loca sulphure fumant. hic vero victus genitor se tollit ad auras adfaturque deos et Sanctum Sidus adorat roo iam iam nulla mora est sequor et qua ducitis adsum, di patrii servate domum, SerVat DEPOtem. vestrum hoc augurium, vestroque in numine Troia est. cedo equidem nec, nate, tibi Comes ire recuso.'dixerat ille, et iam per moenia Clarior ignis ros

auditur, propiusque aestus inCendia volVunt. Ergo age, Care Pater CerViCi imponere nostrae; ipse subibo umeris nec me labor iste gravabit; quo re CUmque Cadent, Unum et Commune PeriClum, una salus ambobus erit. mihi parvus Iulus rio sit comes, et longe serVet Vestigia Coniunx.vos, famuli, quae dicam animis advertite vestris. est urbe egressis tumulus templumque vetustum desertae Cereris, iuxtaque antiqua CupreSSUS religione patrum multo SerVata Per annOS TIS hanc ex diverso sedem veniemus in Unam. tu, genitor, Cape Sacra manu Patriosque penatis; me bello e tanto digressum et caede recenti attreCtare nefas, donec me flumine vivo

abluero. rao

haec fatus latos umeros subiectaque colla veSte Super fulvique insternor pelle leonis, SUCCedoque oneri dextrae se parvus Iulus

implicuit equiturque patrem non passibus aequiS;

tur ad auras miras Utatis osti Vor uiso flenius post adsum diffingrestur sed id Hon ad hunc locum VII et longe muli is his sorbis di hilares uni Sed nihil mutandum

175쪽

AENEIDOS II

pone subit coniunx ferimur per opaca locorum, a Set me, quem dudum non ulla iniecta movebant tela neque adverso glomerati ex agmine Grai,nUn Omne terrent aurae, Sonus excitat omnis

Suspensum et pariter Comitique onerique timentem.

iamque propinquabam portis omnemque videbar rgo

evasisse viam, subito cum creber ad auris visus adesse pedum sonitus, genitorque per umbram prospiciens late exclamat fuge, nates PropinqUant. ardentis clipeos atque aera micantia Cerno.'hic mihi nescio quod trepido male numen amicum et 33

Confusam eripuit mentem. namque Via Cursu dum Sequor et nota excedo regione Viarum, heu misero coniunx fatone erepta Creusa

substitit, erravitne via seu lassa resedit, incertum nec post oculis est reddita nostris et one prius amissam respexi animumve reflexi quam tumulum antiquae Cereris sedemque Sacratam venimusti hic demum collectis omnibus una defuit, et comites natumque virumque fefellit. quem non incusavi amens hominumque deorumque, et Saul quid in eversa vidi crudelius urbe pAscanium Anchisenque patrem Teucrosque Penatis Commendo sociis et Curva valle recondo; ipse urbem repeto et Cingor fulgentibus armis. Stat Casus renoVare omnis omnemque reverti Eo per Troiam et rursus caput obiectare periclis. principio muros obscuraque limina portae, qua greSSum extuleram, repeto et vestigia retro ObSerVata Sequor per noctem et lumine lustro: horror ubique animo, Simul ipsa silentia terrent. 33

animos et*hesisteriores

176쪽

P. VERGILI MARONIS

inde domum, si forte pedem, si forte tulisset,

me refer, inruerant Danai et tectum omne tenebant.

ilicet ignis edax summa ad fastigia vento volvitur exsuperant flammae, furit aestus ad auras. procedo et Priami sedes arcemque reviso: Coet iam porticibus vacuis Iunonis asylo custodes lecti Phoenix et dirus Vlixes praedam adservabant huc undique Troia againcensis erepta adytis, mensaeque deorum Crateresque auro Solidi, Captivaque vestis sis congeritur. pueri et pavidae longo ordine matres

ausus quin etiam voces iactare per umbram implevi clamore vias, maestusque CreUSam nequiquam ingeminans iterumque iterumque VocaVi reto quaerenti et tectis urbis sine fine ruenti infelix simulacrum atque ipsius umbra CreuSaevisa mihi ante oculos et nota maior imago. Obstipui, Steteruntque comae et vox faucibus haesit. tum sic adfari et curas his demere dictis is quid tantum insano iuvat indulgere dolori, o dulcis coniunx non haec sine numine divum eveniunt nec te hinc Comitem asportare Creusam

fas, aut ille sinit superi regnator Olympi.longa tibi exsilia et vastum maris aequor arandum, et Soet terram Hesperiam venies, ubi Lydius arva inter opima virum leni fluit agmine Thybris illic res laetae regnumque et regia ConiUNX parta tibi lacrimas dilectae pelle CreuSae. non ego Myrmidonum sedes Dolopumve superbas 83

56- 8 - 3 vento tecti et o iterum iterumque

cruenti furenti myothir et hunc orsum insor grae' demutas dicit D. Sora ostii Asshoch et B te hinc comitem,SPortare o in rusum Mentolicini filior te comitem hinc asportare Victo'etri Serυ te comitem hinc portare M ' te comitem portare musi

Ba laetae Italae Pa

177쪽

AENEIDOS II

aspiciam aut Grais servitum matribus ibo, Dardanis et divae Veneris nurus; Sed me magna deum genetrix his detinet oris. iamque vale et nati serva Communi amorem.'haec ubi dicta dedit, lacrimantem et multa volentem sodicere deseruit, tenuisque recessit in Uras. ter conatus ibi collo dare bracchia circum ter frustra Comprensa manu effugit imago, par levibus ventis volucrique simillima somno. Sic demum socios Consumpta nocte reViSo. si Atque hic ingentem comitum adfluxisse noVorum invenio admirans numerum, matrESQUE VirOSQUE, collectam exsilio pubem, miserabile VulguS. undique Convenere animis opibuSque parati in quascumque velim pelago deducere terraS. 8ooiamque iugis Summae surgebat Lucifer Idae ducebatque diem, Danaique obsessa tenebant limina portarum, nec Spes opis ulla dabatur. cessi et sublato montis genitore petivi.

179쪽

R VERGILI MARONIS

AENEIDOS

LIBER III

POSTovAM res Asiae Priamique evertere gentem immeritam visum superis, Ceciditque Superbum Ilium et omnis humo fumat Neptunia Troia, diversa exsilia et deserta quaerere terraSauguriis agimur divum, Classemque sub ipsa Antandro et Phrygiae molimur montibus Idae, incerti quo fata erant, ubi sistere detur, Contrahimusque viros. vix prima inceperat aestas et pater Anchises dare fatis vela iubebat, litora cum patriae lacrimans portusque relinquo oet Campos ubi Troia fuit feror exsul in altum Cum sociis natoque penatibus et magnis dis. Terra procul vastis colitur Mavortia Campis(Thraces arant acri quondam regnata LyCurgo, hospitium antiquum Troiae sociique Penates 15 dum fortuna fuit feror huc et litore Curvo moenia prima loco fatis ingressus iniquis

Aeneadasque meo nomen de nomine fingo. Sacra Dionaeae matri divisque ferebam auspicibus Coeptorum operum, Superoque nitentem o caelicolum regi mactabam in litore taurum.

180쪽

P. VERGILI MARONIS

forte fuit iuxta unaulus, UO Cornea Ummo virgulta et densis hastilibus horrida myrtus. accessi viridemque ab humo convellere silvam Conatus, ramis tegerem ut frondentibus aras, ushorrendum et dictu video mirabile monstrum.

nam quae prima Sol ruptis radicibus arbos vellitur, huic atro liquuntur Sanguine guttae et terram tabo maculant. mihi frigidus horror membra quatit gelidusque coit formidine Sanguis sorursus et alterius lentum Convellere vimen insequor et Causas penitus temptare latentis ater et alterius sequitur de cortice Sangui S. multa movens animo Nymphas venerabar agrestis

Gradivumque patrem, Geticis qui praesidet arvis, 33

rite secundarent Visus omenque leVarcini.

tertia sed postquam maiore hastilia nisu adgredior genibusque adversae obluctor harenae

eloquar an sileam , gemitus lacrimabilis imo

auditur tumulo et vox reddita fertur ad auris: o quid miserum, Aenea, laceravi iam ParC Sepulto, ParC Pias Celerare manus. non me tibi Troia externum tulit aut cruor hic de stipite manat. heu fuge crudelis terras, fuge litus Varum: nam Polydorus ego. hic confixum ferrea texit stelorum Seges et iaculis increvit acutis.'tum vero ancipiti mentem formidine pressus obstipui teteruntque comae et vox faucibus haesit. Hunc Polydorum auri quondam cum pondere magno infelix Priamus furtim mandarat alendum fio

Threicio regi, cum iam dissideret armis Dardaniae cingique urbem obsidione videret.

isse, ut opes fractae Teucrum et Fortuna reCESSit, res Agamemnonias victriciaque arma SecutuSoa-5 EM 33 alteri eloquor