장음표시 사용
381쪽
non ipsi inter se, non nubila, non mare Cedit; anceps pugna diu, stant obnixa omnia Contra: haud aliter Troianae acies aciesque Latinae 36oCOnCUrrunt, haeret pede pes densusque viro vir. At parte ex alia, qua saxa rotantia late impulerat torrens arbustaque diruta ripis, Arcadas insuetos acies inferre pedestris
ut vidit Pallas Latio dare terga sequaci 365(aspera quis natura opi dimittere quando
Suasit equos , unum quod rebus restat egenis, NUNC rQCe, nunc dictis Virtutem accendit amaris:
quo fugitis, socii 3 per vos et fortia facta, per ducis Euandri nomen devictaque bella gro SPem Ue meam, Patriae quae nunc subit aemula laudi, fidite ne pedibus. ferro rumpenda per hostis est via. qua globus ille virum densissimus urget,
hac vos et Pallanta ducem patria alta reposcit. numina nulla premunt, mortali urgemur ab hoste ars mortales totidem nobis animaeque manUSQUE. ecce maris magna claudit nos obice pontus, deest iam terra fuga, pelagus Troiamne petemus phaec ait, et medius densos prorumpit in hostis.
Obvius huic primum fatis adductus iniquis Sosit Lagus hunc, magno vellit dum pondere aXUm, intorto figit telo, discrimina costis per medium qua spina dabat, hastamque receptat
ossibus haerentem. quem non SuperoCCupat Hisbo,
ille quidem hoc sperans; nam Pallas ante Uentem, 385 dum furit, incautum Crudeli morte sodalis excipit atque ensem tumido in pulmone recondit. hinc Sthenium petit et Rhoeti de gente vetusta
382쪽
vos etiam, gemini, Rutuli Cecidistis in agris, suo Daucia, Laride Thymberque, simillima proles, indiscreta suis gratusque parentibu error; at nunc dura dedit vobis discrimina Pallas. nam tibi, Thymbre, caput Euandrius abstulit ensis; te decisa suum, Laride, dextera quaerit 3s3
semianimesque micant digiti ferrumque retractant. Arcadas accensos monitu et praeclara tuentis
facta viri mixtus dolor et pudor armat in hostis. Tum Pallas biiugis fugientem Rhoetea praeter traicit hoc spatium tantumque morae fuit Ilo; oo Ilo namque procul validam derexerat hastam, quam medius Rhoeteus intercipit, optime Teuthra, te fugiens fratremque Tyren, Curruque VolUtUS caedit semianimis Rutulorum Calcibus arVa. ac velut optato ventis aestate Coortis os dispersa immittit silvis incendia pastor, correptis subito mediis extenditur una horrida per latos acies Volcania CampOS, ille sedens victor flammas despectat ovantis non aliter socium virtus Coit omnis in unum dio teque iuvat, Palla. sed bellis acer Halaesus tendit in adversos seque in sua Colligit arma.hic mactat Ladona Pheretaque DemodOCUmque, Strymonio dextram fulgenti deripit ense elatam in iugulum, saxo ferit ora Thoantis 13
ossaque dispersit cerebro permixta ruento. fata canens silvis genitor celarat Halaesum; ut senior leto canentia lumina solvit, iniecere manum Parcae telisque Sacrarunt 38y- Is My 3s arvis MN ebem ris pudor furor A
383쪽
Euandri quem sic Pallas petit ante precatus et om nunc, Thybri pater, ferro, quod missile libro,
fortunam atque viam duri per pectus Halaesi. hae arma exuviasque viri tua quercus habebit. 'audiit illa deus dum texit Imaona HalaeSUS, Arcadio infelix telo dat pectus inermum. 25At non caede viri tanta perterrita LaUSUS, pars ingens belli, sinit agmina primus Abantem oppositum interimit, pugnae nodumqU moramqUE. sternitur Arcadiae proles, sternuntur Etrusci et vos, o Grais imperdita Corpora, Teucri. go agmina Concurrunt ducibusque et viribus aequis. extremi addensent acies nec turba moveri tela manusque sinit. hinc Pallas instat et urget, hinc Contra Lausus, nec multum discrepat aetaS, egregii forma, Sed qui Fortuna negarat 35 in patriam reditus. ipsos Concurrere aSSUS
haud tamen inter se magni regnator Olympi;
mox illos sua fata manent maiore sub hoste. Interea Soror alma monet Succedere Lauso Turnum, qui volucri Curru medium SeCat agmen d out vidit socios: S tempus desistere pugnae; solus ego in Pallanta feror, soli mihi Pallas debetur cuperem ipse parens spectator adesset 'haec ait, et socii esserunt aequore USSO. a Rutulum abscessu iuvenis tum iussa Superba Emiratus stupet in Turno corpusque Per ingenS lumina volvit obitque truci procul omnia viSU,
talibus et dictis it contra dicta tyranni: aut spoliis ego iam raptis laudabor opimis aut leto insigni sorti pater aequus utrique St. Eo tolle minas. fatus medium procedit in aequor;
384쪽
frigidus Arcadibus coit in praecordia sanguis. desiluit Turnus biiugis, pedes apparat ire Comminus utque leo, specula cum vidit ab alta stare procul Campi meditantem in proelia taurum, d 33 advolat haud alia est Turni venientis imago.hunc ubi contiguum missae fore Credidit hastae, ire prior Pallas, si qua fors adiuvet ausum viribus imparibus, magnumque ita ad aethera fatur: per patris hospitium et mensas, quas advena adisti, Cote precor, Alcide, Coeptis ingentibus adsis.cernat semineci sibi me rapere arma CrUenta victoremque ferant morientia lumina Turni.'audiit Alcides iuvenem magnumque sub imo Corde premit gemitum lacrimasque effundit inanis. 63 tum genitor natum dictis adfatur amicis : Stat sua cuique dies, breve et inreparabile tempus
omnibus est vitae; sed famam extendere factis, hoc virtutis opus Troiae sub moenibus altis tot nati cecidere deum, quin occidit una roSarpedon, mea progeniesti etiam sua Turnum fata vocant metasque dati pervenit ad aevi. 'sic ait, atque oculos Rutulorum reicit arvis. at Pallas magnis emittit viribus hastam vaginaque cava fulgentem deripit EnSem. Silla volans umeri surgunt qua tegmina Summa incidit, atque viam clipei mosita per oras tandem etiam magno strinxit de Corpore Turni. Hic Turnus ferro praefixum robur acuto in Pallanta diu librans iacit atque ita fatur: So
iuvet, ausus m diripit mili meter Adi summa prima Ah est molita, et tinxit se m Q 81 magi
385쪽
quem pellis totiens obeat circumdata tauri,
vibranti cuspis medium transverberat ictu loricaeque mora et Pectus perforat ingens. 83 ille rapit calidum frustra de vulnere telum: una eademque Via Sanguis animuSque equuntur. Corruit in vulnus sonitum super arma dedere et terram hostilem moriens Petit ore Cruento. quem Turnus Super adSi Sten et so Arcades, haec' inquit memores mea dicta referte Euandro qualem meruit, Pallanta remitto.
quisquis honos tumuli, quidquid solamen humandi est, largior haud illi stabunt Aeneia parvo hospitia V et laevo pressit pede talia fatus σε
exanimem rapiens immania pondera baltei impressumque nefac una Sub nocte iugali Caesa manus iuvenum foede thalamique cruenti, quae Clonus Eurytides multo CaelaVerat auro; quo nunc Turnus Vat Polio gaudetque potitus. oonescia mens hominum fati sortisque futurae et servare modum rebus sublata secundis Turno tempus erit magno Cum Optaverit emptum intactum Pallanta, et Cum Spolia ista diemque
oderit. it socii multo gemitu lacrimisque sc3
impositum scuto referunt Pallanta frequentes. dolor atque decus magnum reditur parenti, haec te prima dies bello dedit, haec eadem aufert, cum tamen ingentis Rutulorum linquis acervos lNec iam fama mali tanti, sed Certior auctor Ioadvolat Aeneae tenui discrimine leti
386쪽
proxima quaeque metit gladio latumque per agmen
ardens limitem agit ferro te, Turne, Superbum Caede noVa quaerens Pallas, Euander, in ipsis sis omnia sunt eulis mensae qua adVena primas tunc adiit, dextraeque datae. Sulmone Creatos quattuor hic iuvenes, totidem quos educat Ufens, viventis rapit, inferias quos immolet umbris captivoque rogi perfundat anguine flammas Saoinde Mago procul infensam Contenderat hastam. ille astu subit, at tremibunda supervolat hasta, et genua amplectens effatur talia supplex: per patrios manis et spes surgentis Iulite preCor, hanc animam SerVe natoque Patrique 3 a 3 est domus alta iacent penitus defossa talenta Caelati argenti sunt auri pondera facti infectique mihi. non hic victoria Teucrum vertitur aut anima una dabit discrimina tanta. 'dixerat. Aeneas contra Cui talia reddit: sgo argenti atque auri memoras quae multa talenta natis parce tuis. belli commercia Turnus sustulit ista prior iam tum Pallante perempto. hoc patris Anchisae manes, hoe Sentit Iulus. 'sic fatus galeam laeva tenet atque reflexa ascervice orantis capulo tenus applicat ensem. nec procul Haemonides, Phoebi Triviaeque sacerdos, infula cui sacra redimibat tempora Vitta, totus conlucens veste atque insignibus albis. quem CongreSSUS agit Campo lapsumque IaperStan Ego immolat ingentique umbra tegit, arma SerestUS lecta refert umeris tibi, rex Gradi Ve, trOPaetim. Instaurant acies Volcani stirpe creatus Siq-S hvm Set infestam meti Socat ac Ribboch
387쪽
Caeculus et veniens Marsorum montibus Vmbro. Dardanides contra furit Anxuris ense sinistram 3 3 et totum clipei ferro deiecerat orbem(dixerat ille aliquid magnum vimque adfore verbo
Crediderat, Caeloque animum fortasse ferebat canitiemque sibi et longos promiserat annoS :Tarquitus exsultans Contra fulgentibus armis, Eo silvicolae Fauno Dryope quem nympha Crearat, obvius ardenti sese obtulit. Ille reducta loricam clipeique ingens onus impedit hasta, tum Caput orantis nequiquam et multa parantis dicere deturbat terrae, trunCumqUe tepentem S Sprovolvens super haec inimico pectore fatur: isti nunc metuende, iace. non te optima mater condet humi patrioque onerabit membra sepulcro: alitibus linquere feris, aut gurgite merSumunda feret piscesque impasti vulnera lambenti 56o protinus Antaeum et Lucam, prima agmina Turni, perSequitur, fortemque Numam fulvumque Camertem, magnanimo Volcente satum, ditissimus agri qui fuit Ausonidum et tacitis regnavit Amyclis. Aegaeon qualis, Centum cui bracchia dicunt 36s CentenaSque manuS, quinquaginta oribus ignem pectoribusque arsisse Iovis Cum fulmina contra tot paribus streperet Clipeis, tot stringeret ensis sic toto Aeneas desaevit in aequore victor
ut semel intepuit mucro. quin ecce Niphaei roquadriiugis in equos adversaque pectora tendit. atque illi longe gradientem et dira frementem
ut videre, metu versi retroque ruenteSeffunduntque ducem rapiuntque ad litora CurrUS. S -S B UN; S s-5 ferro terrae morere.
388쪽
Interea biiugis infert se Lucagus albis 3 3 in medios fraterque Liger; sed frater habenis
flectit equos, strictum rotat aCE LUCagia EnSem.
haud tulit Aeneas tanto fervore furentis inruit adversaque ingens apparuit hasta. Cui Liger: 38o non Diomedis equos nec currum cernis Achilli aut Phrygiae campos nunc belli finis et aevi his dabitur terris. vesano talia late dicta volant Ligeri sed non et Troius heros dicta parat Contra iaculum nam torquet in hostis. 383 Lucagus ut pronus pendens in verbera telo admonuit biiugos, proiecto dum pede laevo apta Se pugnae, subit oras hasta per imas fulgentis clipei, tum laevum perforat inguen
excussus Curru moribundus volvitur arvis. 3so
quem pius Aeneas dictis adfatur amaristi
Lucage, nulla tuos Currus fuga Segni equorum prodidit aut vanae vertere ex hostibus umbrae:
ipse rotis saliens iuga deseris. haec ita fatus arripuit biiugos frater tendebat inertis usinfelix palmas Curru delapsus eodem S per te, per qui te talem genuere ParenteS, vir Troiane, sine hanc animam et miserere precantis pluribus oranti Aeneas haud talia dudum
dicta dabas morere et fratrem ne desere frater. 6ootum latebras animae pectus mucrone recludit. talia per campos edebat funera ductor Dardanius torrentis aquae vel turbinis atrimore furens tandem erumpunt et Castra relinquunt Ascanius puer et nequiquam obsessa UVentUS. 6o3 Iunonem interea Compellat Iuppiter ultro S 5-6o My et bigis di 58 hostem mirrum
389쪽
germana mihi atque eadem gratissima coniunx, ut rebare, Venus nec te sententia fallit
Troianas Sustentat opes, non vivida bello dextra viris animusque ferox patiensque pericli fio cui Iuno summissa quid, o pulcherrime Coniunx, Sollicitas aegram et tua tristia dicta timentem si mihi, quae quondam fuerat quamque ESSE ECebat, vis in amore foret, non hoc mihi namque negareS, Omnipotens, quin et pugnae subducere Turnum 13
et Dauno possem incolumem Servare Parenti.
nunc pereat Teucrisque pio et Sanguine Poenas. ille tamen nostra deducit origine nomen Pilumnusque illi quartus pater, et tua larga Saepe manu multisque oneravit limina donis. 6ao cui rex aetherii breviter sic fatur Olympi: si mora praesentis leti tempusque aduoo oratur iuveni meque hoc ita ponere Sentis, tolle fuga Turnum atque instantibus eripe fatis hactenus indulsisse vacat sin altior istis a 3 sub precibus venia ulla latet totumque moveri mutarive putas bellum, spes pascis inanis et Iuno adlacrimans quid si, quae voce graVariS, mente dares atque haec Turno rata vita maneret nun manet insontem gravis exitus, aut ego veri sovana feror quod ut o potius formidine falsa ludar et in melius tua, qui potes, orsa reflecta lHaec ubi dicta dedit, caelo se protinus alto misit agens hiemem nimbo succincta Per UraS, Iliacamque aciem et Laurentia castra petivit. 633 tum dea nube cava tenuem sine viribus umbram in faciem Aeneae visu mirabile monstrum Dardaniis ornat telis, Clipeumque iubasque
390쪽
divini adsimulat capitis, dat inania verba, dat sine mente sonum gressusque iungit euntisti o morte obit qualis fama est volitare figuras aut quae Sopitos deludunt somnia sensus. at primas laeta ante acies exsultat imago inritatque virum telis et voce lacessit. instat cui Turnus stridentemque eminus hastam 6 3 conicit, illa dato vertit vestigia tergo.tum vero Aenean aversum ut Cedere Turnus credidit atque animo spem turbidus hausit inanem quo fugis, Aenea 3 thalamos ne desere pactos; hac dabitur dextra tellus quaesita per undas.' Eo talia vociferans sequitur strictumque CorUSCatmucronem, ne ferre videt sua gaudia Ventos. Forte ratis celsi coniuncta crepidine saxi expositis stabat Casi et Ponte arato, qua rex Clusinis advectus Osinius oris. 633 huc sese trepida Aeneae fugientis imago conicit in latebras, nec Turnus Segnior instat exsuperatque mora et Pontis transilit altos vix proram attigerat, rumpit Saturnia funem avulsamque rapit revoluta Per aequora naVem. 66otum levis haud ultra latebras iam quaerit imago, 66s sed sublime volans nubi se immiscuit atrae. 66 illum autem Aeneas absentem in proelia poscit 661 obvia multa virum demittit corpora morti, 66a
cum Turnum medio interea fert aequore turbo. 663 respicit ignarus rerum ingratusque salutis et duplicis cum voce manus ad sidera tendit Somnipotens genitor, tanton me crimine dignum duxisti et talis voluisti expendere poena p