장음표시 사용
41쪽
38 c. CORNI. TACITIrat i ex optimis periculum sibi , a pessimis dedecus publi-
cuin metuebat: qua haesitatione Postremo eo pro ectus est, ut mandaverit quibusdam provincias, quos egredi urbe non erat 'Ssurus. LxXXI. De comitiis consularibus, quae tum primum illo principe , ac deinceps fuere , vix quidquam firmara ausim ἔadeo diversa non modo apua auctores, sed ita ipsius orati nibus reperiuntur. Modo subtractis eandidatorum nominibus originem cui que , et vitam , et stipendia descripsit , ut qui serent intelligeretur et aliquando ea quoque significatione subtracta , candidatos hortatus, ne ambitu comitia turbarent, suam ad id inram pollicitus est: plerumque eos imitim apud se professos disseruit, quorum nomina consulibus edidisset ;posse et alios minueri , si gratiae , aut meruis considerent rspeciosa verbis , re inania , aut subdola i quautoque majore
libertatis imagine tegebautur, tant. eruptura ad iustasius Mevitium
42쪽
Mores in Oriente. Germaniatis elisue ad Amisiam flumem
vectus, Angrivarios populaιur; mox Cheruscos et Arminium magno praelio vinca : sed in regressu classis in Oceano vi tempestatis disjecta; quam cladem prospera in hostes expeditione statim eo ensas. Anxius hae glorid Germanici Tiberius, suetis cum regionibus abstrahit. Libo Drusus desertur moliri res novas, et ad moriem adigitur. M. Hortali reces in m infesta paupertate Uretae a principe. Servus Postumi Amypae , faciem et nomen heri, mentitus et turbans capitiis. Trivmphus Germanici de cauis, Cheruscis, etc. Archelaus, Craspadocum rex dolo Romiam aetatus, Sponis, an fato moritur. Germanico Oriens Iinmissus , Picinni Syria , cum Oecialis , creditur, in Germamicum mari tis. Drusus in Ibyricum mi sus. Duodecim Asiae urbes conlapsae noctu's terrae motu. Taefarinatis latrocinium in Afriel repressum. Reae a Germanteo volentibus Armeniis impositus. Drusus Germanos ad dia scordias inlisit. Rhescuporis reae Thracum Romam perducitur. Germanicus , Iustrata AEgypto, regressus in Syriam , et Psesonis acerbitatibus eaevstatus, amiciliam ei renuntiat: sed mox Antiochiae extinguitur , non sine suspicione veneni. Pisonem Syriam armis repetemem Seruius reprimit. --res mortuo Germanico Romae decreti. Sanesiones contra muliebrem imp dicitiam. Virgo Vestatis capta Arminius dolo propinquorum saesus. Haec gesta annis quatuor.
'T, Sintilio Sisenna Tauro, et L. Scribonio Libone.
C. Caeeilio Ruse , si L. Pomponio Flacco. Ttherio Caesare August. III, et Germanico Caesare II. M. Iunio Silano , et C. Norbano Flacco.
I. Sisaeis1 Statilio Tauro , L. Libone C s. mota intentis gua , provinciaeque Romanae ν initio apud Parthos orto ,
43쪽
qui petitum Roma acceptumque regem , quamvis gentis A
sacidarum, ui exfernum aspemabaniar. Is sest Vonones, obses Augusto datus a Phrahate. Nam Phrahates, quamquam depulisset exercitus, ducesque Romanos, cuncta venerantium ossicia ad Augustam verterat, partemque molis firmandae amicitiae miserat: haud perinde nostri metu, quam sides POp Iarium diffsus. II. Post finem Phainatis et sequentium regum , ob internas caedes, Venere in Urbem Iegati a primoribus Parthis , qui Vononem vetustissimum liberorum ejus accirent. Magnificum id sibi eredidit Caesar, auxitque opibus. Et accepere barbari Iaetantes, ut serme ad. nova imperia. Mox subit pudor, δε- gener isse Parthos. , pristum alio ex orbe regem hostum tirotibus infectum jam iram provincias Romasias solium Arsacia durum Ealeri, darique. Ubi illam gloriam .trucidavitum Cra sum , exturbaruium Antorum mancipiam caesaris , triper amos servitutam perpes m, Arahis imperitet ' Accend hat dedignantes ex ipse, diversus a majorum institutis, raro venatu , Segni equorum eur1 ἔ quotiens per urbes incederet, Iecticae gestamine fastuque erga Patrias epulas ; inridebam tur et Graeci eomites., ac vilissima utensilium anula chausa:
sed prompti aditus ,-obvia comitas , ignotae Parthis viri t , mova vitia ; et quia ipsorum moribus aliena , perinde odium p vis et honesti.- ω III. Igitur Axtabanus Arsacidarum h sanguine, apud Dabasiavit 'eacdux, Primoque congressa susus reparat vires, regnoque Potituri Victo Vononi perfugium Armenia fuit, vacua tune , interque Parthorum et Romanas opes iusida , obseelus Antonii e qui Artava den regem Armeniorum specie amicitias inlaetum, dein catenis oneratum, Postremo interfecerat. Nos silius Artaxias memoria Patri in is insensus , Arsacidarum vi seque regnumquo tutatus est: occiso Artaxia per dolum propinquorum , datus 1 Caesare Armeniis Tur Des , deductusquo in regnum 1 Tiberio Nerone. Nee Tigratii diuturnum imperium fuit, neque liberis ejus , quamquam sociatis more externo in matrimonium regnumque. Dein jussu Augusti impositus Artavasdesi, et non aine clade nostra de-IV. Tura C.1Caesar componendae Armeniae deligitur. Is Ariobarzanem , origine Medum , ob insignem corporis se
mam , Et praeclarum animum, volentibus Armeniis praesecit. Ariobarzane morte lartuita absumpto, stirpem ejus haud toleravere : tentatoque feminae imperio , cui nomen Erato ,
eaque brevi pulsa; incerti solutique, et magis sine domino,
44쪽
quam In Iibertate, profugum Vononem in regnum accipiunt. Sed ubi minitari Artabanus, et Darum subsidii in Armeniis, vel si nostra vi defenderetur , hellum adversus Parthos s mendum erat; rector Syriae Creticus Silanus excitum cust dia circumdat, manente luxu et regio nomine : quod Iudibrium ut effugere agitaverit Vonones , in loco reddemus. V. Ceterum Tit,erio haud ingratum aecidit turbari res Orientis, ut ea specie Germanicum suetis legionibus atritrah rei ; novisque provinciis impositum , dolo simul et casibus objectaret. At ille quanto acriora in eum studia militum , et mersa patrui Voluntas , celerandae victoriae intentior , tractare praeliorum vias , et quae sibi tertium jam annum belligeranti saeva vel prospera evenissent : fundi Germanos acie , et justis locis r juvari silvis , paludibus , brevi aestate , et praematura hieme r suum militem haud perinde vulneribus, quam viatii uinerum, damno armorum adlicit fessas Gullias ministrandis equis et longum impedimeruorum astmen , opporι num ad insidias, defensantibus iniquum r at si mare intretur, Promptam ipsis possessionem, et hostibus Unciam e simul be lum maturius incipi , legionesque eι commeatus pariter vehi pintegrum equitem , equosque , per ora eι alveos fluminum modia in Germanici fine. iVI. Igitur huc intendit: missis ad census Galliarum , P.
Vitellio et Cantio 3 Silius , et Antejus , et Caecina labricandae classi praeponuntur. Mille naves Sussicere visae, Pr perataeque et aliae breves angusta Puppi proraque , et lato utero, quo faciIius siuctus tolerarent : quaedam planae carinis , ut siue noxa siderent : plures appositis utrimque gubernaculis , converso ut repente remigio, hinc ve1 illinc ad Ilerent et multae pontibus stratiae , super quas tormenta eberentur , simul aptae serendis equis , aut commeatui , velis habiIes, citae remis , augebantur alacritate militum iussaeciem ac terrorem. Insula BataVorum , in quam conveniarent praedicta , ob saciles adpulsus , accipiendisque copiis , et transmittendum ad bellum opportuna. x Nam Rhenus nno alveo continuus, aut modicas insulas circumveniens , apud principium agri Batavi volat in duos amnes dividitur : se Vulque nomen, et Violentiam cursus, qua Germaniam praevehitur , donec in no misceatur ; ad Gallicam ripam latior et placidior adsuens, verso cognomento Votalem aecolae di- euut i mox id quoquo vocabulum mutat Mosa flumino, ejusque immenso ore cum iam in Oceanum essundit .
VII. Sed Caesar, dum adiguntur naves , AIium legatum eum expedita inauu iurupi i0ueiu in Cattos iacere jubet ipse,
45쪽
auuito castellum Luppiae flumini adpositum obsideri, sex Iegiones eo duxit. Neque Silio ob subitos imbres aliud actum,
quam ut modicam praedam, et Arpi principis Cattorum coniugem filiamque raperet : neque Caesari eDpiam pugnae o sessores secere ἔ ad famam adventus ejus dilapsi. Tumulum tamen nuper Varianis legionibus structum, et Veterem aram Druso sitam disjecerant. Restituit aram ,' honorique patris princeps ipse cum legionibus decucurrit ; tumulum iterareliaud visum : et cuncta inter castellum Alisonem , ac me num , novis limitibus , aggeribusque permunita.
VIII. Iamque classis advenerat, cum Praemisso commeat , et distributis in legiones ac socios navibus, fossam, cui Drusianae nomen , ingreMus , Precatusque Drusum patrem , ut se eadem avium, libens placatusque exemplo ac memorid comsiliorum atque operum jumuret ; lacus inde , et Oceanum , usque ad Amisiam flumen , secunda navigatione pervehitur; 'lassis Amisiae relicta, laevo amne; erratumque in eo, quod non subvexit: transposuit militem, dexteras in terras iturum:
ita plures dies efficiendis pontibus absumpti. Et eques qui-ilem ac legiones prima aestuaria, nondum adcrescente unda,
intrepidi transitie : postremum auxiIiorum agmen , Batavique in parte ea, dum insultant aquis, artemque nandi Ostentant , turbati , et quidam hausti sunt. Metanti castra Caesari Angrivariorum desectio a tergo nutiliaturr missus illic Stertinius cum equite, et armatura IeVi, igne et caedibus perfidiam ultus est. IX. Flumen Visurgis Romanos Cheruseosque Interfluebat rejus in ripa cum c teris primoribus Arminius adstitit, quaesiisque an Caesar venisset ' postquam adesse sponsum est; ut licreet eram fratre corioqui oravit. Erat is in exercitu cognomento Flavius , insignis fido , et amisso per vulnus oculo Paucis ante annis duce Tiberio r tum Permissum : progressusque
salutatur ab Arminio r qui , amotis stipatoribus , ut sagit turii nostra pro ripa rispositi asscederens, postulat; et pOS quam digressi , unde ea des mitra oris 8 interrogat fratrem: illo locum, et praelium reserente; quodnam praemium recepisset y exquirit. FIavius aucta stipendia , t quem , et coro nam , atia e militaria dona memorat , inridente Arminio vilia servitio pretia. X. Exin diversi oνdiantur : hic magnitudinem Romanam, laes Caesaris, et vie is strmes mentis; in deditionem venienti Paratam clementiam ς neque eonjugem et silium ejus hostiliter haberi. Illo fas patriae , libertatem avitam , penetrales Germaniae deos , mrirem precum Sociam ; ne propingvorum , et
46쪽
adfinium , denique gentis suae desertor et proditor, quam im perinor esse mallet. Paulatim inde ad jurgia prolapsi, quo minus Pugnam consererent, ne numine quidem interjecto cohibebantur : ni Stertinius adcurrens plenum irae, armaque et equum poscentem Flavium attinuisset: cernebatur contra minitabundus Arminius, praetiumque denuntians: nam Pler que Latino sermone interjaciebat, ut qui Romanis in castris ductor popularium meruisset. XI. Postero die Germanorum acies trans Visurgim stetit. Caesar, Disi pontibus praesidiisque impositis , dare in discris meu Iegiones haud imperatorium ratus ἰ equitem Vado tramittit: praefuere Stertinius, et h numero primipilarium a illus , distantibus Iocis invecti, ut hostem diducerent: qua celerrimus annis , Cariovalda dux Batavorum erupit I eum Cherusci fugam simulantes in planitiem saltibus circumjectam traxΦre r dein coorti, et undique effusi trudunt adversos, instant cedentibus, collectosque in orbem, Para congremi, quidam eminus proturbant. Cariovalda diu sustentata hostium saevitia , hortatus suos ut ingruentes catervas globo frangerent ; atque ipse in densissimos inrumpens, congestis telis et suffosso equo labitur, ac multi nobilium circa r ceteriri vis sua , aut equites cum Stertinio A milioque subvenientes , Periculo exemore. XII. Caesar transgressus Visurgim indicio perfugae cognoscit , delectum ab Arminio locum pugnae r comenisse et alias nationes in silvam Herculi sacram, ausurosque Nocturnam castronum oppvignationem r habita indici fides , et cornebantur ignes ἰ suggressique propius speculatores , audiri fremitum equorum , immensique et inconditi agminis murmur', attulum. Igitur propinquo summae rei discrimine , explorandos miliatum animos ratus, quonam id modo incorruptum foret, s cum agitabat: Tribunos et centuriones laeta saepius quam comperta rivinitare; libertorum servilia ingenia; amicis inesse ad lationem : si concio vocetur, illic quoque , quae pauet incipiam, reliquos adstreperer penitus noscendas mentes , cum Secreti et in Modui , inter militaris cibos , spem aut meιum pr ferrent.
XIII. Nocta eoopta egressus augurali, per occulta et Vi gilibus ignara, comite uno , contectus humeros serina Pelle, adit castrorum vias , adsistit tabernaculis , fruiturque fama sui: cum hie nobilitiem ducis , decorem alius , plurimi Pa tientiam , comitatem , yer seria , per Deos eumdem animum, laudibus ferrent , rediendumque gratirim in acie faterentur ; imul persidos et ruptores meis, ultioni est gloriae mactandos.
47쪽
Inter quae mu hostium Latinae linguae sciens , acto in vallum equo, Voce magna , conjuges et agros , et supendii in dies , donec bellaretur, sesterreos tentenos, Si quis transfu- esseι, Arminii nomine pesticetur. Incendit ea contumelia
giouum iras et veniret dies, daretur pugna r Sumptumum mi litem Germanorum agros, tracturum conjugeεἰ circipere omen, et miatrimonia tio pecunias hostium praedae desunare. Tertia ferme vigilia adsultatum est castris, sine conjectu teli; pos quam crebras Pro munimentis cohortes , ed nihil remissum
XIV. Nox eadem laetam Germanico quietem tulit, viditque se operatum , et Sanguine Sacro respersa Praetexta, puuchriorem aliam manibus aviae Augustae accepisse. Auctus omine , addicentibus auspiciis , V at concionem , et quae sapientia praevisa aptaque imminenti pugnae disserit: Non campos modo militi Romano ad praelium bonos, sed sι ratio adsit, silvas et Salius: neo enim immensa barbarorum scuta, en mis hasιas , inter truncos arbor um , et enata humo virgulta , mrinde haberi quam pila, ci gladios, et huerensia corpori tegmina r densarent ictus , ora mucronibus quaerererar non loricam Germano , non galeam ; ne scuta quidem ferro, ne v e mma tu ,. Sed viminum textus, εω tenuis et fu las cinsere tabulas: Primam utcumque aciem hastinam; ceteris praeusta aut brevia tela: jam corpus , ut visu torvum, et ad brevem impetum validum; sic nulla vulnerum patieruid: Sine P dore flagitii, sine eurd ducum , abire , fugere ; pavidos a versia , inter secunda , non disini, non humani juris mem res. Si taedio νiarum uo maris siuem cupiant; hac acie p rari : riniorem jam Albim , quam Rhenum i neque bellum uiua , modo se patris, patruique vestigia prementem iisdem in ιerris Dictorem sistexetu. Orationem ducis secutus militum ardor : Siguumque pugnae datum. XU. Foc Arminius, aut ceteri Germanorum proceres omittebant suos quisque instari : Hos esse Romanos Variani eae-ercissis fugacissimos , qui ne bellum tolerarent, seditionem -- ei ι : quorum pars musta vulneribus tergum , pars fluctibus et procellis fractos artus, infensis rursum hostibus, a versis diis, objiciant, nulla boni spe ν ela em quippe , et aminooeani quaeritu, ne quis venientibus occurreret, ne pulsos Premeria r sed ubi miscuerint mandis, inarae victis Mentorum remorumve subsidium e meminissent modo avaraiae , crudelitinis,
superbiae ἰ aliud sibi reliquum quam temere liber ιatem , aue
XVI. Sic accensos, ut proelium poscente4 in eampum ,
48쪽
mi Idistaviso nomen , deducunt: is medius inter Visurgim et colles, ut ripae numinis cedunt, aut prominentia montium resistunt , inaequaliter sinuatur: pone tergum insurgebat siIva, editis in altum ramis, et pura humo inter arborum trunc . Campum et prima silvarum barbara acies t nuit ; soli Cherusci iuga insedero, ut praestantibus Romanis desuper incurrerent. Noster exercitus sic incessite auxiliares Galli Germanique in fronte et post quos pedites sagittarii edein quatuor4 Iegiones , et cum duabus praetoriis cohortibus, ae delecto equite Caesar : exin totidem aliae legiones , et lavis armatura cum equite Sagittario , ceteraeque. sociorum hortes. Intentus paratusque miles , ut ordo agminis iuaciem aciis teret. XVII. Visis Cheruscorum catervis, quae Per ferociam proruperant , validissimos equitum incurrere latus , Stertinium cum ceteris turmis circumgredi , tergaque invadere jubet , ipse in tempore adlaturus. Interea Pulcherrimum augurium, octo aquilae petere Silvas et intrare Visae , imperatorem ad vertere r exclamat, Irent , sequerentur Romanas aves , pro pria legionum numina r simul pedestris aeses insertur , et Praemissus eques , postremos ac latera impulit r mirumqua dictu , duo hostium agmina , diversa fuga, qui silvam i nuerant , in apinis , qui eampis adstiterant, in silvam ruebant i medii inter hos Cherusci collibus detrudebantur; inter quos insignis Arminius manu , Voce , Vulnere , Susten labat pugnam : incubueratque sagittariis , illa rupturus , ni Baetorum Vindelicorumque , et Gallicae cohorte' signa j cissent e nisu tamen corporis, et impetu rini pervasit, oblitus faciem suo cruore , no nosceretur et quidam ostiatum lici eis inter auxilia Romana venuibus , emissumque tradiderunt. Virtus seu fraus eadem Inguiomero effugium dedit; eoteri passim trucidati: ot plerosque tranare Visurgim conantes , injecta tela, aut vis numinis , Postremo moles ruentium, et incidentes ripae, operuἔre: quidam turpi fuga in summa arborum nisi, ramisquo se occultantes , admotis sagittariis per Iudibrium figebantur : alios prorutae actores adflix re. Magna ea Victoria , neque cruenta nobis suit. XVIII. Quinta ab hora diei ad noctem caesi hostes , d rem millia passuum cadaveribus atque armis opplevsire ; r pertis inter spolia eorum catenis, quas in Romanos, ut non dubio eventu , portaverant. Miles in Ioco proelii Tiberium imperatorem Salutavit, struxitque aggerem , et in modum tropaeorum arma , subscriptis victarum gentium nominibus,
49쪽
XIX. Haud perinde Germanos vultiora , luctus , eXcidia , quam ea species dolore et ira adfecit: qui modo abire sediabus , trans Albini concedere parabant, pugnam Volunt, a uia rapiunt: plebes, primores, juventus, Senes, agmen R manum repente incursant, turbani t postremo deliguut I Cum . si line et silVis clausum , arcta intus planitie , et
liumida ; Silvas quoque prolanda palus ambibat, uisi quoalatus unum Angrivarii lato aggere extulerant, quo a Cheruscis dirimerentur : hic pedes adstitit : equitem propinquis lucis texere, ut ingressis silvam legionibus a tergo foret. XX. Nihil ex iis Oaesari incognitu mir consilia , I OS , Prompta , occulta noVerat , astusque hostium in perniciem ipsis vertebat. Sejo Tuberoni legato tradit equitem, campumque : peditum aciem ita instruxit, ut pars equo in silvam aditu incederet, pars objectum aggerem eniteretur : quod arduum , sibi ; cetera legatis permisit : quibus plana ev Derant , facile inrupere : quis impugnandus agger, ut Simurum Succederent, gravibus Superne ictihus couslictat antur. Sensit dux imparem cominus Pugnam , remotiaque Paulum legionibus , funditores libritoresque excutere tela , et proturlaaro hostem jubet: missae e tormentis hastae, quantoque conspicui magis propugnatores . tanto pluribus vulneribus dejecti. Primus Caesar eum praetoriis cohortibus, capto vallo , dedit impetum in silvas i conlato illic gradu certatum : hostem a tergo palus, Romanos sumen aut montes cIaudebant.: utrisque uecessitas in loco, spes in virtute ,
XXI. Nec minor Germanis animus a sed gonore pugnaees armorum Superabantur ; cum ingens muItitudo, arctis locis , praelongas hastas non P tenderet , non colligeret , neque adsultibus et Volocitate corporum uteretur , coacta Stabile ad proelium : contra miles, cui scutum pectori ad Pressum , et insidens eapulo manus, latos harbarorum artus, nuda Ora foderet, viamque strage hostium aperiret: imprompto jam Arminio , ob continua pericula , Sive illum recens a ceptum Vulnus tardaverat. Quin et Inguiomerum tota v Iitantem acie, fortuna magis quam virtus deserebat: et Ge manicus,qud magis adgnosceretur, detraxerat tegimen capiti, orabatque insisterent caedibus r nil opus captivis , solam iu-ternecionem sentis finem bello fore. Ianique sero diei subducit
ex acie legionem faciendis castris: ceterae ad noctem cruore hostium satiatae sunt: equites ambigue certaVure. XXII. Laudatis pro concione victoribus, Caesar congeriem armorum struxit, superbo cum titulo: DEBELLATU INTER BRE
50쪽
addidit, metu invidiae , an ratus conscientiam lactis satis esse. Mox bellum in Angrivarios Stertinio mandat , ni d ditionem propcravissent: atque illi supplices, nilia abnuendo , Veniam Omnium accepere.
XXIII. Sed aestato jam adulta legionum aliae itinere
terrestri in hibernacula remissae t plures Caesar classi impositas per flumen Amisiam Oceano invexit. Ac primo placidum aequor mille navium remis strepere, aut veIis impellirmox atro nubium globo effusa grando , simuli variis undi que processis incerti fluctus prospectum adimere regimen impedire et milesque pavidus, et casuum maris ignarus, dum turbat nautas , vel intempestive juvat, officia prudentium
corrumpebat : omne dehinc caelum , et mare omne in a
strum cessit , qui tumidis Germaniae terris , profundis mnibus , immenso nubium tractu validus , et rigore, vicini septentrionis horridior , rapuit disjecitque naves in aperta Oceani, aut insulas saxis abruptis , vel per occulta vada
infestasi quibus paulum aegreque vitatis, Poetquam imuta bat aestus , eodemque quo ventus serebat; non adhaerem anchoris , non exhaurire inrumpentes undas Poterant: equi, iumenta , Sarcinae , etiam arma praecipitantur, quo laevatur alvei, manantes per latera , et fluctu superurgente. XXIV. Quanto violantior cetero mari Oceanus, et trucu lantia caeli praestat Germania , tantum illa elades novitate et magnitudine excessit, hostilibus circum Ιitoribus , aut ita vasto et profundo, ut credatur novissimum , ac sine te ris , mare : pars navium haustae sunt; plures apud insulas Iongius sitas ejectae r milesque nullo illic hominum i cultu , same absumptus, nisi quos corpora equorum eddem elisa . Ieraverant : sola Germanici triremis Chaucorum terram ampulit, quem per omnes illas dies noctesque apud scopulos et prominentes oras , eum se tanti exitii reum clamitaret, vix cohibuere amici, quo minus eodem mari oppeteret. Tam deus relabente aestu , et secundante vento, claudae na es raro remigio, aut intentis vestibus , et quaedam 1 validi ribus tractae, revertere t quas raptim resectas misit, ut Ser tarentur insulast collecti ea cura plerique: multos Angrivarii nuper in fidem aecepti, redemptos ab interioribus reddudere : quidam in Britanniam rapti, et remissi a regulis. Ut
is ex Ionginquo revenerat, miracula narrabant, vim tur. ιλ- , et inauritas volucres , monstra maris , amhiguas h