M. Vitruvii Pollionis Architectura textu ex recensione codicum emendato cum exercitationibus notisque novissimis Joannis Poleni et commentariis variorum additis nunc primum studiis Simonis Stratico 1.2

발행: 1826년

분량: 361페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

8o DE ARCHITECTURA

rabuntur. Vitia autem sunt, quae dissiculter curantur , in regionibus quae Sunt suprascriptae, liaec, graVitudo arteriarum, tussis, pleuritis, phthisis, Sanguinis ejectio, et caetera quae non detractionibus, sed adjectionibus curantur. Haec ideo dissiculter medicantur, primum quod ex frigoribus concipiuntur: deinde quod desectis morbo

viribus eorum, aer agitatus, eX Ventoriam agitationibus extenuatur, ranaque a vitiosis corporibus detrahit succum, et ossicit ca exiliora. Contra Vero lenis et crassus aer, qui perflatus non liabet, neque crebras redundantias, propter immotam Sta

bilitatem adjiciendo ad membra corum, alit eos et reficit, qDi in his sunt impliciti morbis. 5o. Nonnullis placuit esse ventos quatuor, ab

se prima longe optima, et vetusti eo- . dices habent stoliasiones t ex qua es si tollatur ultima litora. eonis, structio sit plana et latina M. Iia igitur lego: exclusion ι nroriam expediritis curabuntur. POL.

nem disseili, huiusco mediei loei inihi

suppeditavit optimus collega meus, vir celeberrimus, atque ut prae laris scriptis de omnibus , ita singulari sua erga me humanitate de me egregie meritus Io. Baptista Morgagnus, PK-rius Analomiae Prosessor. Qui cum animadvorteret in veteribus libris vocia illius arthritis nullum eerlum indicium inesse, neque loeus ferret , ut eius morbi mentio iniiceretur , legi posses et quidem nonnulli veteres libri eou- sentiunt i gruoutido arteriariam censuit ; ut videre est in doetissima eius epistola , quae extat in Exereii. Mirum Seeund. POL.

phsit,is i E. P. Misis E. F. selisis. Mss. Est. Sag. misis. Sed ambigendum

non esse, quin, ut seripsimus, se ibi queat , apparere satis patet ex modo commemorata Cl. Morgagni epistola.

sanguinis Hoelio A'ιμι irrυσie idest sanguinis expulsio. Palladius libro III.

e. a I. reiectionem sanguinis vorat. Pnita

192쪽

oriente aequinoctiali Solanum, a Meridie Austrum, ab occidente aequinoctiali Favonium, a Septentrionali Septentrionem.

51. Sed qui diligentius perquisiverunt, tradiderunt eos eSSe octo, maxime quidem Androni-

quatrior i Ventorum dispositio, numerus et nomina , secundum ea, quae

veteres Auetores literis mandarunt, inter ros implicatas et perobseuras iure ineritomi e poni debent. Aristoteles, Seneca , Plinius, T. lius . Sirabo, Aulus Gellius, is dorus etc., neque inter fie, neque eum Vitru io, in plagis et nominibus pertinentibus ad venios assignandos conveniunt. s Perrauit. Annot. Haee autein a Perrauis io tradita nimium vera sunt. Qui disserenitas illas aecurato noseere velit, consulat P. Biceioli Almoges iam no iam Lib. I l. e. I p., quod inseribitur de ventis, et anemograpitia r et Christophori Cellaris Notitia ortis antiqtii Lib. I. e. 8. De Plagis et Peritis. Praeterea vero in Vol. Iv. T suur. Gra c. Antiq. Priae- fiat. Cronoxii Lib. tius m QV. , et Meuesti de is nis Amois Lib. Ill e. 9., et in Vol. XII. Io. Poteri AH-ch Iogia Grneca Lib. I. e. id. de columna invenia Caietae, eum nomini. bus sculptis graecis et latinis veni rum, consulatur Iulii Caesaris Capaeii Neapolitanae Hi,loriae T. l. L. I l. V Ldeanturque Inscriptiones Itini cruoris edit. a*o7. p. emur. i. t et Aldi Matiuisi Orthographiae Ratio p. 26. , et Salmasius a p. 3 3. ad p. 335. Ast in disse libuk si e loeis, ad rem nostram quod aliinet illud est, ut omni adhibita diligentia, quae tradidit Vitruvius

ita seritiantur. ei exponantur, ut Din

minibus ab eo usurpatis. et plagis ab o indieatis plane respondeant. Neque enim partium nostrarum est , ipsum eoneiliare eum aliis; sed tantum quid ipse voluerit bono in lumine eolloca

Solaritimi ML Bim. Subsolanum Auctor eompendii Architecturae , qui nomina ex Vitruvii libris exeerpsisso videtur , Subsolantim scripsit i Vid. Exere. Vitruv. II. l. Itaque diu dubitavi , num scripturam hane in textum indueerem , an non. Certe alii latini venium, de quo agitur hsolanum, non Solantim dixere : lestes duos proferro suffieiel. Plinius f Lib. I l. c. 67. l ne ergo hini s venti l in quamor

sexies vocem liane Sesanram usurpet Vitruvius , eonstariterque modo eodem, nihil iandem variandum putavi. Fortasse is onus idei ire ventus notnin

licitur Stibsolantis al, iis , qui nitido, sive urbano sermone utebantur; Solanus vero ab iis, qui plebeior nimirum etiam ab Architectis: pro his autetia Vitis ii desudabant industria. Sed r deo ad illos quibus placuisse ait Vitruvius , esse υemos quamor: de quorum nominibus, ac positionibus, nemo sane potest dubitare. POL.

St. Maximo quidem Andronicus Cyrrhestes Iia scriptum in omnibus

exemplaribus inveni. Caeterum Varro libri do re rustiea tertii. cap. V. nomine Cupressis hoc refert. Pui L.

193쪽

8, DE ARCHITECTURAcus Cyrrhestes, qui etiam exemplum collocavit

Athenis turrim marmoream Octogonon, et in Singulis lateribus octogonis singulorum Ventorum imagines eXsculptas contra suos cujusque satus designavit supraque eam turrim metum marmoream persecit, et insuper Tritonem aereum collocavit, dextra manu virgam porrigentem, et ita est machinatus, uti vento circumageretur, et Sem -

retinostri Nullam in editia libris,

aut MM. variantem lectionem nactus Din. mpresses legitur in veteribus Varronis editionibus: non autem ita in eis, quae pollerioribus temporibus prodiere.

In editione Sesipiorum B. B., quam dedit Io, Matthias Crinisus legitur s T. I. p. 333. rrhrates: infra autem, in lectionum varietate, illo sutidit haee:

phus Scaliger in suis nolis, quas Varronis lilia a de B. B. adiecit, ad eitatum Varronis loeum habet I p. aso. liaeet Vi minaris LA. I. Docisi Andro

in Stepti. By2ant. . quae tamen superius dieiis contraria non sunt. In eadem sententia fuit etiam ΑdHantis Tum diebus, ut videre est in Advers. Lib. XXI. e. 23. et XXV. c. II. Nee nona Salmasio i quam is ad mutationes prono, in Cyrrhestes nomen pro commemorato Vitruvii loco fuit retentum s p. 870. . Frontinus autem Pham um

Dr si in nominavit Lib. I. E. I. . vereque Phameum esse legendum, Mn-xit in sua Stralagemaiieon Fronlini editione Cl. Oudendo ius. Pota rurrim marmoream i Varro tibi Cyrrhestis mentionem facit i Lib. III. e. 3. J M A Lenis, seribit, in horologio, quia heu Cyrrhostes. Itaque aedisi eium, quod a Vitruvio dieitur, turris

marmorea. a Varrone horologium apopellatur. Salmasius sp. 38 a. opinatua eat, in eo Varronis loco pro horologio aurilagium esse legendum: ast haee coniectura non videtur admodum felix. Dicemus ne potius. Ob horologia solaria quae in illius tu a Leiel iis deibneata suerant i ut narrat Wh leriis ,

de quo paullo infra dieemus i a vadirone trajim ipsam horologium fuisse nominatam DoL. me iam marmoream i non recte Callianus vertit tin Iuni mino. Mela in hoc loco est hasi eui Tritonem a reum Andronietis imposuit. Orbem ventorum oelo . iat Athenis in horologio, quod fecit C)rrestes memorat Varro de

R. B. Lib. lli. eap. 4. an descrἱpti ne ornithonis M. Lenii Strabonis sub oppido Cassino, elegantissima. ST T. Tritonem vi retim colla oti l Gilonum quae sit figura si quia requirit legat Pausaniam in Baeolicis. Pu L.

uti uento circumag retiar, et sem per corura siritim consisteret In summis templorum pyramidibus i licet et metas appellare in nobilium item et

194쪽

per contra flatum consisteret, supraque imaginem flantis venti indicem virgam teneret. 52. Itaque sunt collocati inter Solanum et Alm

strum ab oriente hyberno, Eurus, inter Austrum et Favonium ab occidente hyberno, Aphricus, inter Favonium et Septentrionem, taurus, quem plures Vocant Corum, inter Septentrionem et S lanum, Aquilo.

privatorum aedium speculis colloeamushraeleas, sive pelata , a vertendo sy- Gillos, et pennuncellos , quod in aedis elorum pinnis sive fastigiis eollocata saetii motu ventoriam salum monstrent , vocantes. Pro arbitrio etiam variis uentorum indicibus utimur, sed qui vento aversi limum tamen , quia ait, indicent. PMi L. in Demo circtima restir De disse-ientiis inter illud machinamentum adventos indicandos deseriplum a Vil vita , et illud deseriptum a Varrone. eonsulatur Salmasius f p. 33 i. l. De machinamento ad ventos indicandos ab tiruuio descripto , thoe est, da tu ri octogona Andronici cyrrhestis

Tes ipsa non modo postulat, verum tiam sagitat, ut nonnulla subiiciemus. Mirum enim est, quam monStrosam

imaginem turris illius plures interprinies vitruxit pinxerint. Ast nostris hisee temporihus feliciter eontigit, ut veram eiusdem turris sturam l Vid. Τab. VI. exhibere p semus. Quandoquidem a disietum illud ad sera haee tempora

conservatum, non tantum deseriplum

εεd etiam trium illius saeterii in vera imago, in aes incisa, exhibita ab iisdem est. Ex qua, et ex Whelees deseriptione Tabulam no4tram II., qua omnes tu a saetes s nempe oeto continentur,

diligenter eonfecimus. Wbelerum au tem, De frustra narrationes multiplicemus, proxime sequemur. Eam tur imdictam etiam fuisse octo Veni tim Temis

pium, indieat Whelertis, sed id minus

pertinet ad rem; reele nos quidein faciemus, si eo nomine , quo usus eat itruvius, nos quoque utemur. Neque vero opus est, de struetura

ipsius turris , quas satis intelligi potest, si iam indieaia Tabula VI. eonspiciatur, plura enarrare. Verum conducet rei nostrae, si eas. quas dedit Wh Ierus , eorum ventorum deseripliones in latinam linguam tratisseramus, Ex

hibeamusque. En igitur illas. I. E OE. Eiartis , qui primus visitur e latere viae . est inter meridiem et orientem. Hodie in Oceano dieitue Sud. Est . in Mediterraneo autem SL mcco. Eius fealpta in turri s gura juvenem hominem alatum, nudum, nihilque gestantem repraesentat.

tinis Sulso antis dieebatur: non est Em s , ut perperam eredidit Cluverius. In Oceano appellatur Eu, in Mediterraneo Leviante. Eius figura exhibet iuvenem alatum , gestantem in pallii plieatura poma, citra, mala punica. aliosque fructus. Eius volatus repra seniatur specie quadam inelinatiouum eorum , qui aedent.

195쪽

53. Hoc modo videtur esse eXpressum, uti C Piat numeros, et nomina, et partes, unde satus

ventorum certi spirent.

5 . Quod cum ita exploratum habeatur ut inveniantur regiones et ortus eorum, Sic erit Ta

tiocinandum. Collocetur ad libellam marmoreumamusium mediis moenibus: aut locus ita expoliatur ad reuulam et libellam , ut a mustum non desideretur, supraquc ejus loci centrum medium collocetur aeneus gnomon, indagator umbrae, qui

M. capiaι meros. Alii 1 eapiarur Λώmerus. - θέ. amatam. Mur amussium, quam vocem ita scribuni etiam Festus et Nonius

terraneo ostro.

II l. Λl P. Libs, quia latinis A Deus die tur. In Oceano Sti AE est, in Medii erraneo Gni bino appellatur.

Si octo vent rum nomina Ialina a Vivit,io literis eoi signata eonferamus, eopulemusque eum iis oeto Craeeis nominibus, quae in turri octogona Cyrrhestis erant sculpta, habebuntur:

Ηaelonus de turri Cyrrilesiis, de qua, aut satis, aut plus satis dietum est Poti. 54. Coli estir ad Inon m marminretim amussitim j ldest deformata tabula, euius ad regulam et libellam summum libramentum ali levigatum, et d politum, exaetis etiam , si ita videbi uri ad normain angulis. Pnu coli estir a Ptis gnomon 3 Cnomon significat strium, sive veruculum, quod alana in medio amussio colloe III. ΚΑΙΚΙΑΣ. Caecias. In Oeeano I 'or ital nominatur: in Mediterraneo Greco. Figura huius est senis alati, barbatique, serentis Olivarum pateram, quas effundit. Credendum est, ita significa. xi . venium illum esse ea in regione oliuis insest m.

Iv. BOPEAE. Boreas Aquilo. In

Oceano nomen eius est Nord, in Me. diterraneo nam rana. Repraesentatur tamquam senex alatus, hari,atus pie. Nihil seri. Crura habet ocreis contei la: pallio adversus frigoris vim nasum eontegit. V. ΣΚlΡΟΝ. Si hirone quem et Armgosum nonnulli faciunt unum eumdemque venium. Dicebatur a latini, Cortis. In Oeeano dieitur Non δουρα, in Medii erraneo Maestro. Menium habet barbatum: alatus est: ocreis est indutus: gestat vas aquae, quam es n-dit ; sie indieatur , ab illo vento eam in regionem pluviam asseret VI. ZEΦΥp- Zophras , appellatur a latinis Oecratis , occidons et o ius. In Oceano Γλυese, in M. diterraneo Ponρnto. Eius fgura , hinmo iuvenis alatus, peetore et erutitius nudis . sere sedens. gestans flores.

II. NOTO . Notus, sive Meridies

196쪽

graece dicitur. Hujus antemeridianam ci citer horam quintam, sumenda est eXtrema gn monis umbra et puncto signanda. Deinde circino

diducto ad punctum, quod est gnomonis umbrae

longitudinis signum , ex eo a centro Circumagenda linea rotundationis. Itemque ObserVai da postmeridiana istius gnomoniS CreScens Umbra, et cum tetigerit circinationis lineam, et secerit Parem antemeridianae umbrae pOStmeridianam ,

Signanda puncto. Ex his duobus signis circino

tur ad umbras indagandas, unde et a Graeeis dicitur metiare ρας, quod Θηρα indaginem signisieel. Est et ipsa tota machinula, qua utimur in designandis et melandis urbium viis, ad avertendam ab eis vim ventorum molestam , ui in sine huius Opilis usurpatum reperies. Apud Sextum Pompeium invenio gnomam diei a nostris. Huiusmodi i nui sallor describitur maehina a Plinio libro XVIII. eap. 34. Alii aliter componunt. Apud Plularetium invita Mareelli, in ιαειρα sunt quaedam mathematica instrumenta. Pi I L.

mos an emoridiana circiter horam quin ana. Non admodum refert, id sistat alia antemeridiana hora, dum sat propius meridiem, qui semper est idem . inquit Plinius memorato eapite 34. Utrumque vero non nisi commodii alis gratia diei iam velim, quod ante horam quintam prolixior sit umbra ,

quam ut circulo eoniineK salis commode possit. Pii L.

duratione diei tam aequinoctialis, quam solstitialis, et omnium aliorum in limras duodecim , ut mo suit apud Bomanos , hora quiuia 'ante meridiem, est prima post solis ortum: et quinta

postmeridiana est una ante solis ocea- sum. In iis vero , ut umbra gnomonis exploraretur, ad lineain meridianam dinterminandam, praeeipit Vitruvius, quia umbrae tune longiores sunt, et aecuratius discernitur momentum temporis quo eireumferentiam circuli attingunt vel ab eadem recedunt, quod minus accurate discerni posset, si umbra observaretur una anto, aut post meridiem hora , ut Perraultius atque Catianus sunt interpretati. STRAT. ex eoque a centro J Αbundat uocula , quae expungenda itaque utpote adulter na , et ab oseitanto aliquo se Gha inserta. PIII

Eae his duobus signis i Signo, seu puncto, ad quod Ombra periingit in

eireulo deseripto, hora an lemerissiana quinta, et puncto altero. ad quod umbra pertingit hora quinta pomeridiana , tamquam centris, bini ei retili deseri-hendi sunt, qui se mutuo secant extra peripheriain pHmi eireuli. Ex eo decussationis, seu iniersectionis Puncio, per centrum prioris circuli reeia dueatur . quae meridianae lineae positionem determinabit. Haec linea , seu diame-

197쪽

36 DE ARCHITECTURA

decussatim describendum, et per decumationem et medium centrum linea perducenda ad extremum ut habeatur Meridiana et Septentrionalis regio. Tunc postea sumenda est sextadecima pars circinationis lineae totius rotundationis, centrumque collocandum in meridiana linea quae tangit circinationem, et Signandum dextra ac sinistra in cim cinatione, et meridiana, et Septentrionali parte, tunc ex signis his quatuor, Per centrum medium, decussatim lineae ab extremis ad cxtremas circinationes perducendae. Ita Austri et Septentrionis habebitur Octavae partis designatio. Reliquae partes, dextra ac sinistra tres aequales, et tres his,

ter eirculum secabit. Ab eius ilia melei extremis utrinque capiantur partes sex- laedecimae loliua eircumferentiae , ha-hebiturque Austri et Septentrionis designatio in oetava parte cireuli r quibus aequalia sunt sex reliqua intervalla, ae ideo divisiones pro ventis, Ocio. Nimirum in singulis illis regionibus ventorum , aut cireuli artubus, ventus spirare censetur ex puncto medio , tum ex illo utrinque vergere ad proximum.

aare est in decus gem sormare, id est in speciem, κ, Graecae literae , sive eius notae . qua Bomani denarium numerum signiseant, atque adeo cum diagoniae lineae duae se in eentro aerant. Haec vero decuMatio eo tantummodo nomine fit. ut circulus in duas aequas partea secari possit. Quae se Muntur dee Maliones , diatrihusonis ventorum Musa fiunt. Putia quias tangit circination m l seribendum qtia, adverbium. Frror autem bie non semel Vitruvianum codieem occupavit. Et superva an eum Existima rem admonere, nisi levia deliratum le-elorem interdum vel sallerent, vel mo

rarentur. Pili destra et sinis ra reos aequistis el

tio praeseserebat dextra tres es simi-stra tros his vim les , distriationis isod Edilionea P. F. V. dextra ac sinis vis fres a quiatis , es tres distria Mendae , et MM. Pit. Est. Sag. Eto. Ileg. Oxs Bim. Axtra ac sinistria tres aeq-Ds, et tres his distribuendumnino restituendum esse duximus i cum , ita ut a veterihua editionibus indicatur . et a pluribus 1lsa. ostenditur.

Sensus est: dextra ae sinistra, tres par. les aequales, in uno latere , et irra

s subintelligitur aequialas his, in alio lutere sunt distribuendae. Poti

198쪽

distribuendae sunt in tota rotundatione, ut aequales divisiones octo ventorum designatae sint in descriptione. 55. Tum per angulos inter duas Ventorum regiones, et platearum, et angiportorum, Videntur

debere dirigi descriptiones. His enim rationibus, et ea divisione, exclusa erit ex habitationibus et

vicis ventorum vis molesta. Cum enim plateae

contra directos Ventos erunt Conformatae, EX aperto coeli spatio impetus ac flatus frequens conclusus in saucibus angiportorum, vehementioribus viribus pervagabitur. Quas Ob res convertendae sunt ab regionibus ventorum directiones via corum, uti advenientes ad angulos insularum frangantiar, repul Siquc dissipentur. 56. Fortasse mirabuntur ii, qui multa Vent

dioisiones octoi Alii II X. Modus an- Horatio, si credimus Acroni Cratam

liquiis seribendi i ix pro octor nam duo iteo. Pu L. ex decem hujusmodi nota auferenda si- ad angulas instilarum i Insulae dignificat, quemadmodum nota IX novem cuntur domus ab aliis seiunetae, ideat signissimi. Quibus et astipulatur Plii- autore sexto Pompeio , quae non iun-lander in nolis, eum duodecim edidis. guntur communibus parietibus eum viis aete et adducit aliquot ejusmodi nota- cinis, sed circuitu publico aut privatorum exempla e veteribus inseriptioni- einguntur. In qua significatione seribubus. BAEa a. Iulius Capitolinus in Aialonino Pio. 55. et platearum et angiportorum eo imperante incendium centum qua- uidentar debere dirigi d scriptiones j draginta insulas , sive domos alisum Plateae sunt viae latiores, angiporti ve- psisse. In urbibus metandia insulas auro artiores et angustiores, quas nisi cipimus, quicquid quatuor plateis aut salior, expressit A. Hireius, sive is est angiportis . aut alteris euru altaria mi

Oppius . libro de bello Alexandrino , iis cinerum est. PHIL. a verbis. Omnibus viis atque angi- ad angulos instauriam frangantiar

portis vallum aduxeranL Vas autem, Venti contra angulos insularum spiram quae exitum non harunt, et pervias tea, minua ineommodi sunt, tum in vi

Non sunt, landulas dici reperio, apud eis atque plateis, tum ipsis habitationi. M. Varronem de lingua latina Ilah. IV. bus. STRQ. Dicuntur et angiportus Terentio , et 56. Qui mutia ventorum nomina rim

199쪽

g8 DE ARCHITECTURArum nomina noverunt, quod a nobis expositum sit tantummodo octo esse Ventos. Si autem animadverterint, orbis terrae circuitionem per solis cursum et gnomonis aequinoctialis umbras, ex

Merunt i in ventorum partitione non satis inter aueiores convenit, hebetius aliis . aliis ratione nimis εublili et concisa utentibus. Veteres quatuor omnino servavere, per totidem mundi pam es . Solanum , Austrum . Favonium , et septentrionem. Alii oelo esse dicunt , Solanum , Eurum , Austrum , Asricum, Fauonium, Coriam, Septentrionem , et Aquilonem. Sunt et testimonio Plinii Lib. II. eap. 47. quibus

visum est duodecim esse, Subsolanum, Vulturnum, Austrum, Asrieum, Favonium , Corum, Septentrionem. Λ-quilonem, Thraseiam. Caeciam, Phaeniciam . et Libonotum. Needum sinis. Vitruvius xiginti quatuor refert, Solamina, ornithias , Caeciam, Eurum, Vulturnum. Euronesum, Austrum, Al. lanum . Libonesum, Asrieum . Stilia vesperon, Argestem , Favonium , Eles as, Cireium, Caurum, Corum, Thra. sciam. Septentrionom, Callieum. Supernalem, Aquilonem. Boream et Ca Lam. Si plura desideras legito Arisl tolem Lib. II. meteoron . et libro de mundo si modo eius est , Senecati quaestionum naturalium libro quinto, Ahilum libro ierito . Cellium . Vepelium et eaeleros: quoniam inter auctores in ventorum appellationisus aut statibus non satis convenit, et huius insiliuii non est altius expendere quam bene quisque seu tiat. Quin mea sententia nemo homo. qui ante hune die inscripsit, euius edita sit sententia, al, sit verbo invidia, rem aeu telisit. Patii..

sesta lex naturae ventis etiam , et , , tempore , et suo dieio Continui notionem , quam atmosphaera exeitat. natura ipsa dissolvit in partes ortus. constantia. proprie lalitina ventorum, in singulis sermo regionibias. Eam divisionem ad methodum homines adduxere . imposito direetionibus ventorum singulis nomine. , truxiana divisio in quatuor , octo , et viginti quatuor nunc non obtinet aique ea quae ad usus

nauitem dixisio sit in triginta duo qui rhombi dieuntur, et gr. I vi ,inguli eomprehendunt , divisis nimirum

singulis oelo in partes quatuor , apud omnes pass in ol tinet. STRAT. octo esse oontos i Eliam diuersi r g onum situs, quos variabat inelinatio coeli, quique ex umbrarum incrementis ac mulationibus deprehenduntur , non aliter eolligi solebant, nisi per umbrae aequinoelialis gnomonem. Idem vitruvius Lib. IX eap. 3. haee doeet. Ideo quibuscum suo in i is horologia deseriberentur, eo loci sumetiant aequino etialem umbram. Quin ratam ad dierum augmenta et decrementa per singulos menses indieanda non aliis horia quam aequinoctialibus ut ehantur veteres Calendariorum auctores. Multa ha-clonus edita sunt, habemus et ipsi nee- dum edita Calendaria, quae omnia decrementum et augmentum dierum in singulis mensibus per horas notant aequinoctiales. Cum seribitur in illis Ca. letidariis in Ianuario diem esse horarum Vli I., noetem XVI. quia dubilat quin de horis aequinoctial bus ea. piendum 1ii P sat mas.

200쪽

LIBER I. CAPUT VI. 39

inclinatione coeli, ab Eratosthene Cyrenaeo, rati nibus Mathematicis, et Geometricis methodis, esse inventam ducentorum quinquaginta duum mil

itio lus ad orbis terrae cireuitionem determinandam haec suit. S3enae tu F-gypto erat puteus profundus , qui sole omnino ad fundom illustrabatur in meridie aestivi solstitit. Id notavit Erato-stbenes , simulque observavit ad 15 o. εtadia circa puteum veritualia obieeta, eo die eaque hora umbra earere. Ex eo deduxit Srenem esse aecurate sub is

pleo Cancri. Deinde Syenem, et Alexandriam esse sub eodem meridiano assumpsit, ae distantiam inter eas Urbes dimensus est, quam 5ooo. stadiorum invenit. Demum arcum meridiani inter

Syenem et Alexandriam investigauit. Eo momento, quo Sol verticalis Syenaeerat, et umbram styli, seu gnomonis , qui ex polo segmenti sphaerici assurgebat et radii eiusdem sphaerae longitudinem liabebat, arcum interceptum inter Solem ad geniti, Syenae, et Zmmitti Alexandriae observavit. Eum a cum invenit aequalem quinquagesimae parti peripheriae circuli, ex quo magnitudinem meridiani terrestris as OoO . stadiorum deduxit. Non igitur ex Umbra gnomonis aequinoctialis, scilicet eius qui in plano aequinoctiali deseribi.

tur. In eo vero deceptum suisse Er tosthenem patet , quod Syenem et Alexandriam sub eodem positas meridiano assumpserit , cum iuxta Ptolomae am, gradu uno ae dimidio dissserant, et iuvla recentiores Danvillii observationes gr. . clo, e quo errore emendato, mensura itineraria distantiae inter bina ea loca suerat stadiorum 4 38 i , unde error in mensura ambitus Telluris sui set stadiorum s 55o, et gradus meridianus stadiorum s 9b Omnihus vero

inter se eomparatis, mensura Eralmathenis , adeo verae ei aeeuratae nostris

tempor hus deler natae quadrat , ut diuerentia pro singulis gradibus 6o hexapedis non sit maior. Vid. Baiij. Ε-claieciss. a l' llistote. de l' Aatronomio moderne Lib. I. S. I 8. STRAT.ino tum ducentorum inquagin- tu diatim militum studio m J Η lia Plinius expressit Lib. I l. eap. io 8. demensura terrae loquens. Universum au.

tem hune cireuilum Eratosthenes tu omnium quidem liserarum subtilitate,

et in hac utique praeter caeleros fio.

lers , quem cunctis proliari video, dueeniorum quinquaginta duorum mill umstadium prodidit. Quae mensura n mana computatione esscit treceni ea quindecies e lena millia passuum. Magna vero est inter auctores in terra.

ambitu controversia , quibusdam singulis eaeli gradibus ierrae spatium quod dam statuentibus , aliis maius , minusve respondere existimantibus. Nos quid ruique visum est exponemus, sed ita

ut quod illi stadiis dixerint, milliaribus interpretemur. Milliare cum caeteris dieo spatium oelo AiadJorum, id est mille passuum. Stadium enim cen. tum viginti quinque passus continet Fratosthenes, ut ab hoc exordiamurmilliaria statuit supra triginia et unum

millia. dueenia et quinquaginta. Si quidem reete quis eum intelliget, nam tiruvius. Plinius, Martianus, et Ma-er ius supputant triginta millia et quingenta. Ilipparchus ambitum vult esse

milliarium trigitita quinque millium ,

sex entorum et vigintiquinque. Possidonius autem triginta tantum millium.

Ptolomaeus viginti duorum millium et quingentorum. Aliraganus . et Tebilius viginti millium et quingentorum. Cae

tera quae ad terrae magnitudinem at-

SEARCH

MENU NAVIGATION