Publii Ouidii Nasonis Metamorphoseon libri 15. Ad fidem editionum optimarum & codicum manuscriptorum examinati, collati, necnon ab erroribus castigati. Index fabularum atque aliarum rerum memorabilium

발행: 1731년

분량: 326페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

Admiratur equos et ambustaque nubila fumane. Corripitur fiammis ut quaeque altissima tellus , Cissaque agit rimas, & sticcis aret ademptis. Rabula canescunt; cum frondibus uritur arbor; blateriamque suo praebet seges arida damno parva queror; magnae pereunt cum moenibux urbes: Cumque suis totas populis incendia terras In cinerem vertunt; sylvae cum montibus ardent.

Ardet Athos , Taurusqvie Cilix, & Tmolus, ct Oete, Et tum sicca , prius celeberrima. tantibus, Ide IVirgineusque Hel aon, & nondum Oeagrius aemus; Ardet in immensum geminatis ignibus aetna , Parnas usque biceps, & Eryx,& cynthus, & Othrys Et tandem nivibus Rhodope caritura , Mimasque , Dindymaque, dc Mycale, natusq;. ad sacra Cythaeron τNec prolunt Scythiae sua frigora i Caucasus ardet , Ouaque cum Pindo , maiorque ambobus Olympus, Aeriaeque Alipes , & nubifer Apenninus. Tum vero Phaethon cunctis, e partibus orbem Aspicit accensum, nec tantos sustinet aestus :FerVentesque auras, velut e λrnace profunda νQre trahit, eurrusque suos candeseere sentit. Et neque iam cineres , ajectatamque favillam Ferre potest, calidoque involvitur undique Quoque eat, aut ubi sit, picea caIigine tectur

Nescit; & arbitrio volucrum raptator equorum . Sanguine tum credunt ire corpora summa vocato Ethiopum populos nigrum traxisse Colorem .

Tum facta est Libye raptis humoribus aestu Arida; tum nymphae passi s , fontesque , lacusque Defluxere comis. quaerit Boeotia Dircen; Argos Amymonem , Ephyre Pirenidas undas. Nec rtita loco distaentes flumina ripas Tuta manent: Mediis Tanais fumavit in undis, Peneusque senex , Theuthranteusque Caycus , Et celer Ismenos, cum Phocaico Erymantho, Arsurusque iterum Xanthus , flavusque Lycormas, Quique recurvatis Iudit Maeander in undi.skMygdoniusque Melas, & Taenaseus Eurotas . Arni & Euphrates Baulonius , at sit Orontes , Thermodoonque eitus, Gangesque, & Phasis,& Ister. AEstuat Alpheus , ripae Speroniades ardent , Quodque suo Tagus amne vehit, fluit ignibus aurumlLr, quae Maeonias celebrarant carmina ripas, i Fl

32쪽

Flumineae volucres medio ea luere Caystro Nilus in extremum fugit perterritus:oibem, 'Scculurique caput quod adhuc latet: ostia septem l Pulverulenta arant, septem fine flumine valles. sors eadem Ismarios Hebrum eum strymone siccat , Hesperiosque amnes Rhem, Rhodaniique,Padumque a Cuique fuit rerum promisi a potentis , Tibrim. . MDissilit omne solum, penetratque in Tartara rimis Lumen , ae infernum 'terret cum conjuge regem I fit mare eontrahitur , siccaeque est campus arenae , Quod modo pontu, erat: quosque altu texerat aequorsBxrst una montes , & sparsas Cyeladas augent, Ima petunt pisces et nee se super aequora cur iTollere confitetas audent delphines in aurasis

Corpora phocarum summo resupina profundo Exanimata iacent: ipsum quoque Nerea fama est , Doridaque , de natas tepidis latuisse sub undis.

Ter Neptunus aquis eum torvo brachia vultu Exerere ausus erat a ter non tulit aeris ignes. Alma tamen Tellus, ut erat 'circumdata ponto Inter aquas pelagi, eontractosque undique fontes . Qui se condideraret in opacae viseera matris , sustulit omniferos eo Ilo tenus arida re ultus opposuitque manum 'fronti , magnoque 'tremore

omnia coneutiens paulum subsedit: & infra, Ruam solet escte , fulti saeraque ita voce profatum Si pIaeethoe , meruique; quid o tua fulmina cessant. Eum me Deum Ileeat periturae viribus ignis Igne perire tuo , cI aciemque autore levare. Vix equidem Fauees haec ipsa in verba etesolvo.

Preuerat ora vapor tossos cn aspice crines ,

Inque oeulis sumum; volitant super ora favillae.,osne mi is fructus ., hune .sertilitatis honorema officiique refers, quot adunci vulnera aratri, Rastrorumque fero , totosue exereeor anno Quod pecori frondes, alimentaque mitia fruges Humano generis , vobis quoque 'thura ministro' sed tamen exitium ne me meruisse δε quid undae pQuid meruit frater st eur illi tradita sorte AEquora decreseunt, & ab aethere longius labsunt 3 Quod si nec fratris, nee te mea gratia tangit , At eoeli miserere tuir circumspice, utrinque , iiFumat uterque polus; quos si violaverit ignis ,

Λui vestrae riteat. Atlas en ipse laborat,

33쪽

vixque suis humeris candentem sustinet axem. Si freta , si terrae pereunt , si regia coeli, In chaos antiquum confundimur . Eripe Rammis Si quid adhuc superest , dc rerum aeonsula summae .

Dixerat haec Tel Ius: neque .enim Iolerare vaporem Ulterius potuit, nee dicere plura; suumque Rettulit .os in se , propioraque Manibus antra . At Pater .omnipotens superos testatus, & ipsum Qui dederat currus y nisi opem ferat , omnia fato Interitura gravi, summam petit arduus arcem,i Unde solet nubes latis inducere terris sUnde movci tonitrus , vibrataque fulmina laetat, Sed neque , quas posset terris inducere nubes, Tunc habuit., nec , quos coelo demitteret, imbres. Intonat , & dextra libratum .fulmen. ab aure Misit in aurigam , pariterque animaque , rodisque Exuit, & saevis compescit it .agnibus 'gnes.

Consternantur cqui et saltu in contraria facto Colla iugo excutiunt, abrupta, lora relinquunt. Illic fraena fiacent , illic . temone revulsus Axis, in hac radii fractarum parte rotarum: sparsaque sunt late Jaeeri vestigia currus . At Phaeton , rutilos .flamma , populante. capillos iVolvitur in praeceps, longoque per aera tractu Fertur et ut interdum de coelo stella sereno, Quae si non cecidit , potuit cecidisse videri. Quem procul a patria diverso maximus olbe xxcipit Eridanus , fumantiaque abluit ora. .

I ' . .

NAiades Hei periae trifida fumantia flamma

Corpora dant tumulo , signant quoque carmine saxum: situs es Phaeton , eurrus auriga paterni,s em se m n tenuit , magnis tamen e Nerdit ausis .

At pater obductos luctii miserabilii aegro Condiderat vultus : & , si modo credimus, untvnhIsse diem sine sole ferunt : incendia i lumen i Praebebant , aliquisque malo fuit usus in ill . . ia

At Clymene postquam dixit quaecunque fuerunt a tantis dicenda. malis.s lugubris stiam sens, ' '

34쪽

rt laniata sinus totum percensuit orbem, Exanimes artus primo , mox nsia requirens, Repperit ossa tamen peregrina condita ripa , Incubuitque doeo , nomenque in marmore Jectum Perfudit lacr3 mis, di aperio pectore fovit. Nee minus Heliades Iugent, & inania an orti γMunera dant Iacrymas , & caesae pectora palmis Non auditurum miseras Phaellionia querelas , Nocte dieqire vocant, adsternunturque sepulchro. Luna quater junctis implerat cora ibus orbem I , Ille more suo nam morem fecerat usus Plangorem dederant , e queis Phaethusa sororum, Maxima, cum vellet terrae procumbere, questa st Diriguisse pedes . ad quam aeonata Venire Candida Lampetie , subita .radice .retenta est . Tertia cum crinem manibus Ianiare pararet, Avellit frondes: hare stipite crura teneri, Illa dolet fieri Iongos sua b 'aehia ramos. Dumque ea mirantum, complectitur inguina cortex, Peruue gradus uterum pectu' ;humerosque manusque

Ambit: dc extabant tantum ora vocantia matrem .

Quid faciat mater , nisi , , quo trahit impetus illam , Huc eat atque illuc, &, .dum licet, oscula jungat rNon satis est; truncis avellere corpora tentat, Et teneros manibus ramos abrumpit i at inde Sanguineae manaM , tanquam de vulnere , Rutuae .varce P cor , mater , quaecunque est saucia clamat, Parce precor: nostrum laceratur in arbore corpus , Iamque vale : cortex in verba novissima venit.

Inde fluunt lacrymae, stillataque sole rigescunt De ramis eIectra novis I quae Iucidus amnis .Excipit , ct nuribus mittit gestanda latinis .

AF fuit trit c ni onstro proles Stileneleia Cycnus i. Qui tibi materno quamvis a sanguine iunctus Mente tamen Phaethon propior fuit . Ille relicto; Nam Ligurum populos, & magna rexerat urbςs iImperio , ripas viridςs aninemque querelis Eridanum implerat, syl vanique sororibus auctam 3 Cum vox est tenuata viro , canaeque capillos

35쪽

Dissimulant plumae, cellamque a pectore longe Porrigitur , digi rosque ligat iunctura rubentes.

Penna latiis velat, cenet os sine acumine rostrum sFit nova Cycnus aevis , nee se coelo itie, Jo vique

Credit, ut 'injuste m m in emor ignis i l Io . Stagna petit, patulosque lacus , igne naque perosus,

Quae colat, elegit contraria flumina nanimis.

Squalidus interea genitor Phaethontis, & expeta Ipse siti decoris: qualis, cum defieit orbi, Esse solet, lucemque odit, seque ipse, diemque s Datque animum in luctus, & luctibus ad ijcit iram rossiciumque negat mundo. Satis, inquit, ab aevi

Sors mea principi is fuit irrequieta , pigetque . Actorum sine fine mihi , sine honore laborum ..dQuilibet alter amet poditantes lumina eurrus. Si nemo est , omnesque dei non posse fatentur; Ipse agat., ut saltem , dum nostras tentat habenas sorbatura patres aliquando fulmina ponat. Tunc sciet , ignipedum vires experius equorum , Non merui me necem qui non bene rexerat illos. αTa Ita dicentem circumstant Ointi a Solem Numina, neve velit tenebras itiducere terris 3 Supplice voce rogant: missior quoque Jupiter ignes Excusat, precibusque minat regaliter addi t.. Colligit amentes, & adhuc terrore paventes

Phoebus equos, stimuloque dolens, & verbere sevie iis evit enim, natumque μjectat, de imputast illis catim ιn Ursam, Areas in

A B. V. VT AT pater omnipotens ingentia maenia eorIi Circuit, &, ne quid Iane factum viribus ignis corruar, explorat . quae postquam firma , suique Roboris esse videt, terras, hominumque labores Perspieit c Arcadiae tamen est impensior illi Cura suae fontesque, & nondum audentia Iabi 'Plumina restituit: dat terrae gramina , frondes Arboribus, laesasque mbet revirescere sylvas. Dum redit, iique frequens, in virgine Nonacrin

Haesit , & aeeepti caluere sub ossibus ignes. Epa erat hujus xuiua Daam mollire trahendo ,

36쪽

Nee positas variare comas , sed 'fibula vestem, Vitta eoercebat neglectos alba capillos; Et modo leve manu'; aeulum emodo sumpseratareunti Milles erat Phoeber: nec Maenalon attigit ulla Gratior haec Triviae. Sed nulla potentia longa es . Ulterius medio spatium Sol ad ius habebat, Cum subit illa nemus , quod nulla ceciderat aetasί 'Exure hie humero pharetram , lentosque retendia Areus ; rnque solo , quod texerat herba , iambat a Et pictam posita pharetram cervice premebat. Iupiter ut vidit festam , dc custode vacantem , Hoc certe furtum eis niux mea nesciet, inquit sAut si restierit, sunt O , sunt jurgia tanti 'Protinus induitur faciem , cultumque Dianae , Atque ait , O comitum virgo pars una mearum 4 In quibus es venata jugis' De cespite virgo Se levat; & , salve numen, me judice, dixit, Audiat ipse licet, majus Iovet ridet, & audit,

Et sibi praeferri se gaudet, deoscula jungit,

Nec moderata sati . nec sic a virgine danda . Qua se nata foret 6Ha' narrare parantem Impedit amplexu , nec se sine crimine prodit. Illa quidem contra, quantum modo foemina posset Aspiceres utinam Saturnia, mitior esses Illa quidem pugnati sed quae superare puel Ia , t Quisque Iovem potera Tuperum petit aethera victor Iupiter: hule odio nemus est, dc conscia sylva. . Inde pedem referens Fene est oblita pharetram Tollere eum telis, & quem suspenderat arcum. Ecce suo. eo mi ista choro Dictvnna per altum Maenalon ingrediens , & caede Iuperha ferarum Aspieit hanc , visamque voca Pr clamata refugit., Et ti inuit primo , ne Iupiter esset in illa. Sed postqtiam pariter Nymphas ineodere' vidit, Sensit xbe me dolos, numerumque accessit ad harum ἰHMu q-m docue es crimen no- .pra eνε vultκm Vix oeulos attollit humo: nec , ut ante solebat Iunista Deae Iateri . nec toto est agmine prima : 'sed sit, & laesi dat signa rubore pudoris . Et nisi: quod virgo est poterat sentire Diana Mille notis eulpam : Nymphae sensisse ferunt it .

Orbe resurgebant sernaria cornua non ,

Cum Dea venatu fraternis languida flammis , Nacta nemus gelidum , de quo cum murmure labens

B s Ibat,

37쪽

Ibat , & attritas versabat rivus arenas,

Ut loca laudavit , fiammas pede contigit undas; a iis quoque laudatis , Procul est, ait, arbiter omnis: Nuda superfusis tingamus corpora lymphis. Parrhasis erubuit : cunctae velamina ponunt: Una moras quaerit , dubitanti vestis . adempta est ιQua posiιμ , nudo iratuit cum corpore crimen. Attonitae , manibulliue uterum celare Volenti ,

Ι procul hine , dixit, nec sacros pollue fontes, Cynthia :, deque suo jussi e secedere coetu . Senserat hoc olim. magni matrona Tonantis, Distuleratque graves in idonea tempora poenas tCausa morae, nulla est : jam puer Areas id ipse in Indoluit Iuno fuerat de pellice natus. Quo simul obvertit saevam cum Quin ine mentem ἰScilicet hoe etiam restabat , adultera, dixit, Ut foecunda fores , fieretque iniuria partu Nota , . Iovisque mei testatum dedecus esset. Haud impune teres s adimam tibi nanque figuram , Qua tibi , quaque places. nostro limportuna marito. Dixit ά & arreptam prensis a fronte capi Ilis Stravit humi pronam . Tendebat brachia supplex :Brachia coeperunt nigris horrescere vi II is,

Curvarique manus . ct aduncos crescere in ungue is Olficioque pedum fungi., laudataque quondam ora Iovi lato fieri deformia riciti . Neve preces animos , & verba: precantia flectant ;Pome loqui eripitur : . vox iracunda , minaxquc , Plenaque terroris rauco de gutture fertur. Mens antiqua. tamen facta quoque; mansit in ursa , Assiduoque .suos gemitu testata dolores, Qualescunque manus ad coelum .& sidera tollit; Ingratumque Jovem nequeat eum dicere , sentit.

Ah l Quoties sola non ausa quiescere sylva , Pphte domum. quondamque suis erravit in agris l. h l Quoties per saxa canum Iatratibus adia est,

Venatrixque metu , venantum territa fugit lSaepe feris latuit visis , oblita quid esset, Ursaque eonspectos in i montibus horruit ursos :Pertimuitque lupos, quamvis pater esset in illis. Ecce Lycaoniae proles ignara parentis Arcas adest , ter quinque ferens natalibus annos :Dumque feras sequitur , dum saItus eligit aptos,

Nexilibusque plagis sylvas Erymanthidas ambit,

38쪽

Ineidit in matrem , qtia: restitit , Arcade viso , Et cognoscenti similis fuit . Ille refugit, 'Immo totque oculos in .se sine fine tenentem. Nescius extimuit , propiusque aecedere fugit. 'vulnifieo fuerat fixurus Pedtora telo: Arcuit omnipotens , pariterque ipsosque , nefasque Sustulit , & celeri raptos per inania vento Imposuit coelo , vicinaque sidera fecit.

Intumuit Iuno, postquam inter sidera pellex, Fulsit , & ad ea nam descendit in aequora Tethyna

' Oceanumque senem , quorum reverentia movit Saepe Deos et , causamque viae scitantibus , inquit rQuaeriris aethereis quare regina Deorum Sedibus illic ad si in Pro me tenet altera coelum . . Muntior : obscurum nisi nox cum fecerit orbem , 2 Nuper honoratas summo mea vulnera coelo

id eritis stellas illic ubi circulus axem Ultimus extremum, spatioque, brevissimus amb t . Est Nero ., cur quis Iunonem laedere nolit, Offensamque iremat, quae prosum sola nocendo r ego quantem egit quam vasta potentia nostra est lEsse horninem vetulis facta est Dea I sic ego poenas Sontibus impono. 3 sic est mea magna potestas.' Vindicet antiquam facie in , vult itque ferinos Detrahat, Argolica quod i za ante 'Phoronide fecit . Cur non expulsa duc t Junone , in eoque Colloeat in thalamo , socerumque Lycaona sumit At vos si laesae tangit contemptus aluinnae , Gurgite caeruleo septem prohibete triones. Sideraque in coelum stupri mereede recepta 1'cllite , ne puro tingatur in aequore p. I lex. o mus , Coruia is , oe Nyctimene. . I' A B. GI. . VIII. u.

DIi maris antinerant : habili Saturnia curru ' Ingreditur liquidum pavonibus aera pictis ,

Iam nuper pictis.caeso pavonibus Argo,' s. . Quam tu nuper eras , , cum . cand idus ante fuisses, rCorve loquax, subito nigrantes versus in alas . Nam fuit haec quondam niveis argentea pennis Alcs . ut aequaret totas sine labe columbas:

39쪽

Ckaret anseribus , nec amanti flumina , Lin sua fuit damno: lingua faciente loquaci , Qui ccsior albus erat, nunc est contrarius albo . 'Pulerior in tota, quam Laris a Coronis, Non fuit aemonia . Placuit tibi, Delph ce, certe, Dum vel casta fuit, vel inobservata : sed ales Sensit adulterium Phoebeius; utque latentem. Detegeret eulpam non exorabilis index , Ad cominum tendebat iter: quem garrula motis Consequitur pennis , seitetur ut omnia, cornix : Auditaque viae causa, Non utile earpis, Inquit , iter; ne sperne meae piaesagia linguae. Quid fuerim, quid simque',vide, meritumque require.ἱ Invenies nocuisse-fidem I Nam tempore quodam Pallas Erlehthonium prolem sine matre greatam Clauserat Achaeo - texta de vimine cista ,

virginibusque tribus gemino de Cecropo natis lServandam dederat; sed enim ineonfessa quid esset s

Et legem dederat, sua ne secreta Viderent.

Abdita fronde Ievi densa speculabar ab ulmo, iQuid facerent: Commisi a duae sine fritide tuentur. Pandrosos, atque Herse; timidas vocat una sor-ςs Aglauros , nodosque .in anu deducit, & in tu Insantemque vident, apporrectumque draconeM. Acta deae referos pro quo mihi eratia talis Redditur , ut dicar tutela pulsa MinerVae , Ex ponar post nostis avem. Mea poena-vo Iuc Fes 'Admonuiue potest, ne voce pericula quaeris L. t Ar puto, non ultro, neo q uicquam tale rogantem irae petiit: lieet 'hoc ex ipsa Pallade quaera. : Quamvis reata est , mon hoc irata negabit. Nam me Phocaica elarus tellure Coroneus c Nora loquor genuit, fueramque ego regia Virgo, Divitibusque pro eis ne ire contemne ) petet a T. Forma mini nocuit; nam cum- per thora lenos Passibus, ut soleo , sumana spatiarer arena ,

Vidit; & ine aluit pelagi Deus, utque pre Cando sTempora cum blandis absumpsit inania verbis Vim patat, & sequ tur : fugio , densumque rel nquo Litus, & in , molli nequicquam lassor arena. Inde deos , hominesque voco: nec contigit ulliam vox meam mortalem i mota est pro virgine Virgo , Auxiliumque tulit. Tendebam brae hia coelo,

Brachia coeperunt levibus nigrescere prenis.

40쪽

LIBER II. 3

Rericere ex humeris ivestem molIib r; at illa

Pluma erat, inque cutem radices fixerat imas. Plangere nuda meis conabar Pectora palmis , Sed neque 3am palmas , nec pectora nuda gerebam . Currebam s. nec, ut ante, pedes retinebat arena , Sed summa tot Iebar 'humo i Mox acta per auras Evehor, & data sum comes inculpata HAqinervae.

Quid tamen hoe prodest, si diro facta volucris Crimine Nyctimene nostro successit honori An, quae per totam res est n0tissinia Lesbon , Non audita tibi est , Patrium hemerasse cubile Nyctimenem ξ Αvis ilia quidem ; sed conscia culpae Conspectum , Iucemque iugit, tenebrisque pudorema

Celat , & a onctis expellitur aethere toto . Talia dicenti, Tibi , ait , revocamina corvus, Sint precor istamalo: nos vanum sperni Inus omen. Nec coeptum dimittit iter dominoque jacentem Cum j-ene AEmonio vidisse Coronida narrat. Laurea de Iapsa est audito erimine amantis, Et pariteri vultusque Deo , plectrumque , colorque Excidit . utque animum tumidae fervebat ab ira, Arma assueta sapiet, flexumque a cornibus arcum . Tendit, di illa suo toties cum pectore juncta Inde vitato trajecit pectora telo . Icta dedit gemitum , tractoque a .vulnere ferro Candida puniceo perfudit membra Cruore

Et dikil. , o tui poenas tibi, Phinbe , dedisse ,

Sed peperisse prius: duo nune moriemur in una . Hactenus , & paritor vitain 'cuin sanguine fudit . Corpus inane animae frigus lethale secutum est . Poenitet heu sero pinnae crudelis amantem, Seque, quod audierit, quod sic exarserit, odit: Odit avem, perquam crimen , causamque dolendi

scire coactus erat: necnon arCum i ue m numqui

odit, cumque manu temeraria tela, sagittas: Collapsamque fovet : seraque Ope vincere fata

Nititur : &- medicas exercet inaniter artes. - . a

Quae postquam frustra tentata , rogumque paragi' 'Tri iudit, & arsuros supremis ionibus artu, :Vero gemitus ueque enim coelestia tingi Ora lieet Ia erymis alto de corde petitos Edidit: haud aliter quam cum mectante juvenca sLactentis vituli dextra libratus ab aure Tempora discussit claro ea va mali us ictu .

SEARCH

MENU NAVIGATION