De Morum in Virgilii Aeneide habitu scripsit Laurentius Lersch

91쪽

eandem sententiam otiantur, Festum. Uin. Nat. bisti XΙΙΙ Io alios.ὶ ii Quod si verum est,' ut videtur, quis est, qui neget, m-nem thus quoque e Romauorum sacrificiis ita illa reduxisse tempora δ , Ii g. 7. . De arte magica. Per medium aevum extiterunt labellao de Virgilio mago ' satis ' lepidae et multae. Quarum originem. quum ad gloriam; dehobis roserre, quam Virgilius nactus est ut poeta doctissimus, tum ad arcana quaedam, quae in eius carminthus latere dicebantur. Ad illam autem magi famam Virgilio tribuendam nescio an non Contulerit multa, quae in eius carminibus extat, sacrorum magi rum me lio et expositio. . IApud Homerum' νεκυια ι quidem' occurrit i. e. manium per sacra ovouatio,' sed /magia ut ars nondum ab iIlo est deseripta ub recta iam docuit Terpstra Antiquit. Hom. I. in c. II S. S.) contra Felthium'). Apud Virgiliviri a tvm m agia ars est exculta. CL Aen. IV. QS.

92쪽

Romanis est proprium, quod seminae has a les exerceant: ' Quae Incantationibus animum humanum ι , uti cunquutuli ak, ii regere. et in uuiversum, naturaei leges csenuert Mi POMRprofitentunt i sic Aea.. IV , 437. sqq.

xis frequentia sint explicanda. Testem denique luculentum adiungimus Plin. . Nat.: Hist.

XXVIII. o. 4: esse quidem diris depreca-

93쪽

tionibus nemo non metuit. - - - Hinc

Theocriti apud Graecos, Catulli apud nos, proximeque Virgilii incantamentorum ama

g. 8. De dipinatione. D . Quae de divinatione dici possunt, ea duabus comprehendi licet partibus, quarum 'altera ostenta i. e. visa fausta et infaustas sex tui in oblata) et auguria i. e. signa a diis pis tita et data) continet, altera oracula. Quum vero Romanus' in his ostendendus sit mori posteriora seiungenda esse videntur, quia oracula seniper sere peregre peti solent, eadem- qu. eopiam disputandi haud magnam Pra henti Ostenta autem silentio non praetereunda

Existimo, in quihus nullam usquam temeri tatem, sed ordinem et artem poeta semper servaverit. Ilue v. g. pertinet Romanorurimos' Omen casu oblatum in bonam partem

accipiendi. Cf.Liv. I, 7. 54. Qui saepius est in Aeneide v. g. V, 55o., VI, 39S. Sqq., VII, N, IX, 21. N., XII, 26o. Restant auguria. Quod divinationis genus quum iam usque ab heroicis ductum temporibus, et apud Graecos firmatum sit: speciem aliquam veri is. Praese ferre videtur, qui augurii in Aeneide ar-

94쪽

.tem ad illos reserat. Attamen quae de augmxiis apud Homerum memorantur, ea quidem tam pauca sunt et minuta ' , quibus poetarum nemo tam claram huius rei speciem mente Concipere potuerit, ut carmine redd ret. Deinde, quum apud Romanos auguriis Sacerdotioque augurum tantus ae Misset honos, ut nihil belli domique, nisi auspicato,

gereretur, concilia populi, . exercitus vocati, Summa rerum, ubi aves non admisissent, dixi merentur Liv. I, 56. : quid naturae magis Consentaneum esse Potest, quam quod Virgilius hanc quoque rerum sacrarum partem ab iis didicerit A Romanis autem hanc artem in Aeneidem defluxisse ii testes mihi sunt loci, in quibus genus quoddam augurum a Sace

dolum seiunctum poeta commemorat V. g.

vero illud ii testantur loci, qui morem tum aliquem continent. Huc pertinet, quod Romani, quum omen aliquod accidisset, deos') Vide Terpsi. Antiquit. Hom. I. e. m. l. 3. Ad quem iocum I. H. Iaeehius: isPraeludit, inquit, ad morem Hom. , ut e patrietis eligeretur sacrorum rex, Vel rex sacrificulus', subditus tamen is erat pontifici maximo, ri ab anguribtis et pontifieibus eligebatur. Talis. Bbananes augur videtur suisse. Diuitiam by Corale

95쪽

petere solebant, ut dubium adhuc firmarent omine secundo. Quem morem illico agnosces Aen. II, 69i., ubi postquam flammam circum caput Iuli vidit, Anchises precatur:

Da dein auxilium, pater , atquct haec omina sma. Servius: MSecundum Romanorum morem p tit, ut visa firmentur. Non enim unum augurium vidisse sufficit, nisi confirmetur ex simili. Nam si dissimilia sunt posteriora, solvuntur priora. η Idem sere Ρompon. Sabin. CL quos luterpretes iam attulerunt, Virg. Aen. VIII, 78. et Cic. divin. I, 47. Adde Aen. VII, 259. sq. et III, 497. .:

Troiamque ridetis, Quam Mestrae fecere manus , melioribus, Vis, Auspiciis.

Ubi I. H. Ιaechius: ηΑliusum, inquit, ad morem Romanorum, quibus si prima hostia aut Primae aves non suissent ex voto, iterum auspicabantur. α rimit poeta II, 69s:

Vix ea fatus erat senior; subitoqus fragore tonuit laeseum et de coelo lusa per umbras Stella facem ducens multa cum luce cucurrit.

Quod laevum intonuit, hoc ad Romani augurii consuetudinem dictum esse, Ciceronem ipsum testem habemus de divin. II, 39. g. 82. de Ennii

96쪽

00 loco aliquo disserentem. , Quum vero idem, quod apud Ennium, apud Virgilium quoquo

occurrat, Ciceronis verba non secus Sunt Consideranda, ac si de Marone ipso illud dixisseti' Adde Aen. IX, 65o sq. Alterum, quod apud Virgilium est in augurio, lumen scilicet, ad ea visa pertinet, quae sacos vocantur: i De quibus Romanos scriptores audias in Stegerili bello, qui inscribitur: Die Prodigien deealten Melt. p. 39. Haec do sacris sufficianti quibus Romanus in Aeaei de morum habitus ostendatur. Quas nota omnibus, quidem numeris absoluta , qui

busque alia quaedam v. g. de libatio tithus 'ν epulis '' . de deorum sestis ' ' , pom-

CL Macrob. III, 33. Cerda ad Aen. VII, i 5: se Alludit, inquit, procii ldubio, ad Romanum .iquo epulum dari ita temptis con

i Hes culis a r afana maxima mi vlΠι ioci. sqq. . iter culis auismi saera Graeeo seruper ritu a Romanis Es Peracta , disertis verbis testantur Liv. I, 7. Et Macrob. Saturitat. lH, 6. siti. Haee igitur sunt illa sacra, quae respiciens Maerobius Virgilii circa externa sacra doctrinani mirandam laudat ibi l. init. Sed quemad inodum Romulus haec una ex Omnibus peregriua suscepit, teste Livio I, 7. sn., ita Virgilius quoque ea. quamvis Gractum ritam plod ρntia, earmini intexuit suo, quippe . . quae et Romae recepta et licia ratione. aessent Bumaua. θ

97쪽

pia Icet, addi posse. . ipse Umbe scio. Sed in animo quum mihi nunc non sit, integras potiquitates Virgilianas ,scribere, ea ita Otium

futurum, Ieservo. ad funera nunc transiturus.

'Quum: apud Romanos tantus esset sepul croriim honos, ut 'tota huius iuris pontifica dilis pars magnam religionem 'caerimoniamque declararet: illud fortasses non 'erit 'ampliu mirandum quod apud Virgilium 'quoque talita existat horutri rituum 'copia, ut e Iocissu 'Aeneide ad funera pertinentibus integra fere exsequiarum Romanorum 'descriptio possit flaborari Attamen extat iam Κitchmatini libis de suneribus Romanorum madia' citin doctrina conscriptus. Quem. si Polveris, as fatim perspicies. omnes ici his apparatus' in Aeneide descriptos omnino esse Romanos Quapropter in hoc morum genere non 'amplius commorarer, nisi me Ηeynii dicta quaedam movereat ac tenerent. Μos enim extῖtic apud Romanos purpureas vestes in mortuum

g. , ubi Heynius: isCeterum, inquit, poetam ad' thensas Romanorum auorum 1acramque' pomp- mspem xuae, non improbabile est. , . e Distiirso by Corale

98쪽

92 coniiciendi. Quem prosecto ante oculos' habuit poeta VI, Iulet. . . t : i: illit 3 ι .Fie gemitus. Tvim memismitraro do, sata re onunt, Purpureasque svar Mescis i Pelami Iusta, Coniiciunt.

Sed Heynius: Etsi, inquit; ad suorum p pularium morom respicere Potuit, in quo laudant Inipp. nota loca Cic. de leta. II. 25. Liv. XXXIV, 7., tamen magis probabjle fit. Nomerum ante oculos suisse Od. M V, 59 At Iliad. XXIV, 796. cinis purpurea Teste O, tegitur. α Nihil equidem moneo contra , Virum doctissimum, sed lectoribus diiudicandum Committo, utram magis probent sententiam, Hunii, an Ρ. Merulae, in cuius libello delegibus Romanorum c. 9. in Polen. , Suppi tbes. uir. tom. I. p. 9o. haec sunt: 'Huc etiam si tare videtur Virgilius. lib. VI. Aeneid. v. CCXX. Pumiareasque cet. Purpureae Veste nihil aliud ex consuetudine Romana, quae tu Latiuorum auctorum explicatione maximo spectanda, quam Rica et Riciniau cet.

In rogum vero urentem non Solum arma,

ornamenta, victimae coniiciebantur, sed alia quoque munera, odorisera praesertim. Vide Creuiger. . Romische Acitiquitaten. S. So5. CLVirg. Αeu. VI, 224. Sq.:

99쪽

Ηequius ad hunc locum: 'Mox, ait, in ignem coniici puta illius, i oleum; sed quid dapes Z ata putabimus, Romanae plebis superstitionem iavitam hexoicam a poeta esse illatam,ocum in

rogo, Vel, ad rogum , t epulas mortuis appon Deut .et caremarent Τ dei quo locus est Luciani

ab Hemst husiodilustratus, Contempl. II.' Non puto;i sed verbo sacrificali corpoxa Boum, suum, ovium vid. itis. IX, 197. sq.) tamquam. tumarum, Caesa et in ignem iniecta, significat poeta; cf. Iliad. 166. Sq. OdyM. 65. sq. uQuod illam, quam dicit Heynius, Romanae plebis superstitibnem, in 'itam heroicamillatam', attinet, equidem sane hanc minime ab hoc locb abhorrere puto. In illo enim ad

unum omnes consentire uideo,' superstitionem plebis cuiuscunque a nemine poetarum indignam' me habitam, 'quae earmini in texatur. Immo ' aptissima est poetis carminis materies: Quapropter non video, cur Heynius de R manae plebis εuperstitione in vitam heroi- mi illata, tanto cum vituperio loquatur. Num sortasse. minor erat iii Ia Aestillis sum stitio, qui equos, canes, alia in rogum Coniecit Deinde si thus e more Romano iii rogum

100쪽

coniectum vides, nonne haec alia quoque ex eorundem Consuetudine erunt' explicanda,

quum praesertim verbum ipsunt dapos nihil aliud indicet, i nisi cibos, in I r um I positos Dei more' hs. Κirchmanti. IV i5υ, Quidi quod thura et Carnes eadem de irae leoniuάgutitus ah i Arnobio 'VII, 5 i. sino:. ηHaec sunt MMaeertissima, sacrificia haec verac nam =ptile u lae, thura icunxi carnibus, ampaetumia timetitii sunt ignium , et .parentalibus obniunctissim

Restat ut i perorem aliquando. et1 de vita Romanorum i domesticari non aulla in delibem. Juae quantumἰ ita Virgilii Aeneido ita uaui