장음표시 사용
101쪽
NATURA, ΕΤ DIFFERENTIIS. LIB. II. galavrem haesisset, habiturus; quippe qui iam lapidescere im
Monma enormia, omnino moηAra non esse infantes eandidos ne parentibus ath opibus ortos; nec vicism aethiopiavi m=re nigros ex caudissis, O de colore Andromeda. cap. XLVI.
AD hoc genus monstri sunt, qui censeant redigen- gpillos albos
dos esse laetus albos ex genitoribus aethiopibus odi ex aethiopib. tos, dc vicissim nigredinem aethiopicam habentes ortos non esse ex candidis parentibus natos; quam sententia tu e Π00str 'Lib. a . ri videtur doctissimus Paneu,; nam de Monstris agens vi pa- . Aid 'inp- - Tentum imaginationis consormatis Puellae villosae a Damasceno visae duo alia haec attexit exempla inquiens, Proditum ab Heliodoro legimul Persinam Aethiopi e Reginam ex Hi-duste marito pariter aethiope filiam suscepiste albo colore m-sgnem; quod quum in viri amplexibus,ex quibus grauida euasit,esset, fixis oculis, intentoque animo in oppositam pulchrae Andromedae imaginem se conuertisset, &paucis. do puella pilosa interpositis subdit, Narrant Hippocratem hac caussarum explicatione principem quandam mulierem, quae alba ex marito pariter albo prolem aeui opis instar nigra mobili lusceperat,quod concumbens oculis obuersantem thiopis imaginem sortiter, Sassidue animo comprehen illet', adulteri; tu spicione explicitisse. Haec vir insignis: cui ut consentio sola vi phantasiae parentu posse parentes albos nigram prolem suscipere,ac vicisSim aethiopes albam; neque demus ex . In eraty- Platone huiusmodi originem esse monstrosam, & sobolem Monstru non
to . veluti monstrum; non tamen dabimus albam filiam licet ex :i b O. es.
aethiopibus ortam, aut nigram ex albis genitoribus ei lemon' sticia. strum; quia videntes se non rapit in admirationem, nihilque in suo corpore absolute considerato,ac non in relatione ad pa - rentes,obtinet monstrosi: monstrum enim substantia esi, ω . . absolutum quid, ac per se monstrum, non per comparatione relativa ad aliud: Neque vero sola raritas originis eam puellam inter monstra reponet; si quidem multa raro fiunt, quae monstr sola γ1ritas non sunt; nec sola raritas molestrum comtituit; ut dudum , monstru n e.9.ως nouimus ex altri definitione. Deinde vero, Vt recipimus co tuit. . L 2 exemplum Duiligod by Cooste
102쪽
exemplum Hippocratis, ita exemplum Persinae, quae ex Hiadaspe marito in aethiopia candidam filiam peperit solo Αωdromedae intuitu, non belle duxit vir eximius in argumea. Heliodorus tum; si quidem Heliodori noming historia inscripta, rei pla s Is est .a' mera est Poetae tabula: quod unicuique constabit illud opus totum legetnti: etsi enim soluta oratione conscriptum sit, methodo tamen poetica res fingit, non factas narrat Heliodorus; unde poeta, non historicus prςcepto Aristoteleo dicendus est. Poet. ca Nec minus poeta fuit Achilles Statuis, cui Andromeda item candida pingitur. Manilio etiam ex poetica libertate Andromeda ----nluea ceruice reclinis
Molliterina suaereseos en sola figurae.
Multo verisimilius apud Ovidium Sapho Phaoni suam ni Andromeda grudinem excusanslcribit, RuMOP . . candida non sunm placuit Cephcia Perseo . . . ndromade pam ias ca colore suae. Unde Petrarcha in Triumpno Au oris belle mutuatus lep,
dissimc concinit, Petra retiae locus dissicilis. Ioppe ciuita
Teriso era Luno; e vosti salter come Andronneda xli piacque in Erinpia V Ine bona i begb occhi, e L chio me. Quae sententia plerisque dissicultatem parit, eo quod Perseus Androni edam toppe, in maritima urbe Palestinae, non in Miluo pia scopulo deuinctam a ceto liberauerit: t testatitur Solinus Pomponius, H: eronymus, Plinius,& Boccatius: Nos apud autores duas eodem nomine toppe ciuitates maritimas legimus, ali eram in Palastina omnium totius orbis vrbium antiquissimam; ut pote Solino,& Plinio ante diluuium uniuersale conditam : cuius Glun Conta renorum primus cinmes fuit, in extinctiae coniurationis praemium a vidua Cypri Regina titulo recepto,Georgius vir magni animi, ac Reginae perne cellarius,eius luccessoribus natu maioribus in aeternum eadem dignitate decoraudis: inter quos nunc amplissimum
S atorem Vener 'm,& Equitem Io .Thomam , virum in te M ale,ac prudentia summe conspicuum, veneramur: Alteram vero Ioppe in aethiopia, relatu P. Ouidi j Nasonis, cui Perseus Androineden nigris portauit ab Indis . Veteres enim I :hiosiain Indiae nomine appellebant:& Vt O
103쪽
i bique Andron edam scriptores alli marinae bellus dicunt era o . positam ,&a Perseo liberatam. Si quidem Petrarcha Ouidio consenserit,nihil habet difficultatis elu, assertio ; censuit enim Andromedam in aethiopici maris oppidi saxo alliga-gatam Perseo placuisse: sin autem eum Solino, & alijs An- dromedam in Syria expositam erediderit: bifariam eius cadimina dubitatione liberantur primo quidem si vertamus pa ticulam in in particulam di legentes .
γ Andromedani piacque dTriopia. Deinde vero seruata littera contextus asserentes poetanta,
AEthiopiae meminisse,non tanquam loci, ubi Perseus Andromeden videri r,amauerit,a ceto liberauerit; sed tanqua regio-ntam qua nigerrima inter Omnes accolas Andromeda videre Petrarchae tur; licet Oculos pulchros , non rubentibus: venulis Dedatos, cus di ficilia& capillos lungos,non breuiores,ut aethiopiae feminae habet. Olucita Vr. Obtineret; qui sensus euidens in codice vulgato, euidentior siet,si sic interpungatur', Perseo era Puno; e Nossi saper come
Endromeda gli piaeque, in Eliopia Vergine bruna i begii oecbi, e te chiome.' Accerte Andromeda orta ex Cepheo, & Cassiope Regibus 2Ethiopue nigra Physiologo ceniebitur: Alioquin enim si ex
nigris parentibus qua uis de caussa candida extitisset; quum id aut priuilegium Regum aethiopice natis datum esse oporteret quod nonnullos opinatos memini; qui propterea Tasi so luccensebant,quasi rei huius ignarus miraculo, aut male nae imaginationi Clorindae Regibus dithiopibus natae candorem adscripserit) aut spectro albae virginis parentis phantasiae alte defixo contigisse necesse esset: quorum neutrum latuisse Peisinam,&Hidaspem probabile est; atque adeo ab illa candidam Charicliam expositam fuisse verisimile non et .
inum autem Palestina sit aethiopiae contermina, in ea facile potuit Cepheus ditionem oppidi habuisse; atque ibi vel ut intemperatiori loco feruidioribus anni diebus habitasse; vel sa- ό c. , criticia statis temporibus ad Aras, quas vetustissimas Cephei. - ha=h. & Phinci fuisse refert ex Pompunio Buccatius, peragendi
Ii .geneo caussa illuc aduenire,ac diuuile cum tota Regia pernianerolog. dc0. consueuit Ie. Eo luci Solinus, iUΡomponius Saxum esse scri-ς-P - ' bdit Andromeda: , laruataque iurarama belluae marinae ossa; quae od by Corale
104쪽
quae inde Romam translata M. Scauro Edili memorat Piunius. Sed haec obiter . Sad nobis sit ex aethiopibus ortam, eandidam puellam,& vicissim ex candidis parentibus atram, de qua ex Galeno, Avicenna, & Magno Alberto Μaiolus, licet monstrosae genitas,ac veluti monstra,vere tamen monstra non extitisse ; ac proinde a nobis,qui de Monstris proprie dictis agimus, non de quasi monstris, nec de sola gerieratione monstrosa,inter monstrare serri non debuisse. Consimili plane ratione, ut admonet alicubi Aristoteles, fieri potest ut quis
Leet iniuste agat,inlinus tamen non sit: Nam concumbere cum muliere quis posset non ignarus qua eum rem habeat: non tamen ex
electionis principis sed ex assim id fateret : qui sane iniuste quis
dem agitet non tamen est iniustus r sicut neque fur, licet furatus st: neque adulteν, licet adulterium commiserit. semili modo etiam deati s . Exhis itaque patet ad aures etiam Aristotelis monstrole fieri posse id ,quod reipsa monstrum non est: monstrosamque generatione e sse valere viventis minime monstrosi .
MonBri enormis origo,ct eaussa prima esse in imaginat one parentum perhibetur; ct multa de aureo crure Pythagora
Crus aureum M Norme Vero monstrum praeiertim, quod in Pythago. Pythagorae ra obseruauit antiquitas, quem ferunt aliquandon VCl pologus a datum semur aureum habere visum: si modo idi - φφ' terapologos referendum non est, aut potius allegoriacam,quam naturalem caullam habuisse dicendum non est; si . Allegoria ex- gnificare siquidem volentes prisci sapientes Pythagoram rapit ς- Via morum,& sapientiae nequicquam errare, sed bene incedet .re, femur aureum illi scitissime attribuere : namque Plato nem legimus asserentem apud Sothas eos felicissimos, optimoseque viros esee, qui in sui capitis osbus aurum multum continent τScythς curbi quodque magis en mirum, suis ex capitibus deauratis bibunt: σban ς ςλlua saec iutrsiciunt, verticem , frontem quesuam manibus attollentes, primi' fibri ex Ηςsiodo statuemem hominum primum genus au-nes cur aurei reum dici nQueC Ruso productum,sed bonum,& pulchrum: .licti . coniectura hinc facta,quudadem nos, heu quam a priscis illis Megnerest ferreum genus essedieli: aureo, vero, & bonos ipse solus sapientes constituit, qualem Pythagoram maxime coluit autiquitas: quem propterea non inepte sangit aureo
105쪽
. - i . crure incedere. Sed si huius caussam pbysicam assignare li- Au rei semαὲ - ceat, eam primo asseremus parentum imaginatione: si enim ris caussa pria sola phantasiae vi passim videmus in natorum vultibus,alijse m i 3 v 'ia, , que membris suillae,Vini rubri, nigri, aliatumque rerum imaginem depictam: quid ni matre Pythagorae uel uini naui au- tio. reum colorem referentis,uel aureae alterius cuiusque rei desiderio flagrate pueri sui semur aureo colore pingere potuit Eandem 1ane caussam habuisse Damalceno scribitur puella uillosa, quam ex eo quod mater in ipso excepti, conceptique seminis articulo in Diui Ioannis camelina. puelle induti figuram ex lecti oppositis fulcris,seu uerius in Ecclesia pendente, acrius esset intuita, ut aperte testatur ex Petr. Hip. Sy tu. Maio
art. .. lus. Et prosecto eadem ratione sola ui uehementioris parem e p tum imaginationis aliquando ex aethiopibus parentibus foe- eui ebi tu albus enam, est, Cuicissim ex candidis aethiops.
Secuxta monstri enormis aureossem ore causa , oe origo προηιtur in exhalasionςm igneam de corpore ritumitis est luen tem. cap. XLVIII
Lia uero insuper aurei femoris Pythagorae, atque adeo monstri enormis Origo caussa araturalis constitui potest exhalatio ignea,&crassa ex eo mg-brO,quum nudaretur,c6fricato eruertana, ipsumque qmbiens in auri speciem, qualis est inter meteora Phy- .sicis relatus ignis ille fatuu , non urens, qui aliquando ambin lantes homines insςquitur: O sane prosilire quandoque ignes . hujusmodi exanimantium corporibus non semel obserua. tum est: Caelius etenim Rhodiginus in suis antiqui lectionar re mire prosibus Tiberij equum notat eius extitisse naturae ut ore flammi, lientes. Lib. ex- gare videretur. Ioa bidus etiam Fortius Ringelbergius cosita perimet. .mat saepenumero per nigri c qui collum se manum sursum, ac dorsum in tenebris duxisse,& undique ignium scintillas αupere conspexit . Theodoricii pater ex toto corpore quoque scintillas dicitur profudisse. Apuleius, α Ualerius Maxunus testantur Seruilio Tullio etiam tum puerulo dormien- Lib. de ii flammam circa verticem emicuisse. Quin&ex Lucis MDDςO S ' rij Ducis duorum ex eicituum capite concionantis flamma
eluxit. ' Cardani etiam relatuquidem monchus Carmel ita id per
106쪽
. atque ea de caussa ad conuiuia frequeter vocaretur. Virgilius etiam id Ascanio contigisse, de Laviniae memorat; Ascanio quidem. cum subitum,dictuque oritur mirasilemon Zrum a friamque manusinter mariorumque ora parentum, Eeee lassis summo de vertice risus isti Fodere lumen apex,tactuque imoxia molli fu Lambere flamma comas, circum tempora pasci. . - Nos pauidi trepidare metu,crinemque flagrantem Excutere,ct sanctos restinguerefontibus ignes. Laviniae vero,dum posterius concinit, Praeterea eastis adolet dum aliaria tessis , Et iuxtagenitorem anat Lavinia Nirgo,
Visa nefas longis comprendere erindus ignem ἰ
tque ammem ornatum flamma crepitante cremaH , 'i' Regalesque aecensa comas, accensa coronam
Insignem gemmis; tum fumida lumine Diuo
Inuolui,ac totis Vulcanum spargere tectis. - . Id vero horrendum,ae vi' mirabile ferri. ι '
Alexandrinus Medicus Philalthei testimonio asseuerat a veratebra coxae in laborante coxendice ignem exiluisse, oculos inspicientis combussisse. At vero ego pluries audiui a Iosepho patre se, tum iuuenis in Insula Corsicae Medicinam faceret, Francisco Guido Iurisperito, artificiosς memoris mostro. memorabili, nullique hominum comparabili, familiariter usum ς quem si penumero, dum nudus in lecto recumberet, casu brachia frictione manuum lsuigantem flammas euiden- tius excutere consueuisse, quam si aridς truncum hederi viren iis lauri baculo vehementissimo, concitatissimoque nisu attriuisset. Quinimmo dum Pisis agerem publicum Philosophum superioribus annis ab Antonio Cianfio Bibliopola Pisano audiui se bis,dum subuculam nuncupatam exueret arctiorem,stammas e dorso,&brachijs cum crepitu efflasse ita ut niuersa familia prisens miraretur. Hoc idem frequentissi- uda ML mo in more politum fuisse Maximo Aquilano medico insigniti tu Asy' Petru Lupius inter Pisani Gymnasij prosellares non ind thagora. ctu. eiur nepos amplissimo testimonio mihi retulit. Sic ergo
107쪽
NATVRA, ET DIFFERENTIIS LIB. II.
Pythagore contigisse potuit ut dum nudaretur frictione fomoris contertim ex apertis poris flammulenta exhalatio proodiens aureo colore membrum illud inficere videretur. TertumonDrι enormis aureo femore caesa,σ origo resoluitur Iumorbum ratum. Op. I L.
Potuit etiam Pythagorae semur aureum astantibus a
paruisse, quia in eam partem quavis de caussa flavae bilis portio decubuerit icteritiam,morbumq; regium particularem in eo membro procreans; nouimus et en' in arquato stio morbo affectos aureo colore mirifice cui tenus insectos esse; ac citra ullam Gysi latis praesentiam solummodo tingi: Quod autem ceteris passim roto corpore ab obstructione fellei meatu, flavus,aureusque color innascDtur,quid ni Pythagorae soli femori contingere potui t eaureas vero illas glande, Plutarchi testimonio e palma defluxas, putauerim esse fructus palmae ob nimiam maturitate flavescem tes in lapidotam substantiam commutatos fungos enim. stirpium frondes. fructus,& st,pites nonnumquam lapidest re notum est viris mirabilium naturae studiosis; flauos autem Auris strati. palmarum fructus lapidescentes in substantiam aureae consi- ut e palmagnilem permutari neminem latere censeo. phyfice deis
AT vero monstricteorporis villosi, aut barbae praeis
coris enormitatem origo, dccaussalaria ex conditione materiae deduci poterit;quum enim vileamus infantes mollissimis pilis cute tenus enasci ς sed euidentissime in capite,superciliIs,&palpebris: quod o seruat etiam Aristoteles;ubi materia illa fuliginosa in mater- .no languine plurimum abundauerit,ex quo foetui corpus con 'pi situltur; rationi consonum est multo pluribus, &crassiori bus,longioribusq; cousueto more totum corpusculum in fanistis enascentis pilis conuestiri r s enim homo intrinsecus monstrum enorme fieri potuit piloso cordet; quum in eo visce M nullus
108쪽
nullus a natura pilus enasci consueuerit; prosecto quum monstrosa enormitate ob solam exuperantiam excrementOsae fuliginis in humano corde pili multi aliquando generari potuerint; quid ni ab eadem caussa laetus humanus,cuius cuti naturaliter pili,etsi ob tenuitatem,ac breuitatem caecutientibus iniensibiles,enascuntur toto corpore piloso, vel etia Vultu barbato,euidentibus ob crassitiem, longitudine, ac multitudinem velleribus, exoriri poterit pilorum enim abundantiam, α hirsutiem prouenire ab excrementorum copia squam ut effectus caussam suam indicat, monet Aristoteles . Sed plerosque homines corde piloso extitisse vel Bonamici obseruatione monent clarissimi scriptores a Caelio enm Rhodigmoscribant autores Graeci Hermogenem , cuius de Rhetorica libri extant , cor habuisse hii iesie, ac magnitudine exta a mortalium rest quorum rationem insigne. Id ipium fere de Leunida in Para bellis asserit Plutarchus ex Aristidis Piimo Persicarum rerum; nempe quum Persae in Graeciam. adduxissent innumerabilem hominum exercitum, missus est Leonidas a Spartanis cum trecentis militibus . Is ingrue te prandentibus barbarorum multitudine, ijs conspectis, dixit ad suos; sic prandete ut caenaturi apud inferos ; factoque in barbaros impetu, multis confixus hastis in ipsum Xerxem contendit, et que diadema avellit. Mortui cor barbarus le- Mistometris , eam , hirsutum reperit. Plinius item Aristomenem Messenium, qui tercentum occidit Lacedaemonios, memorat conis uulneratum, & captum semel per cauernam Latomiarum euasisse, angustos vulpium aditus secutu in; iterum captum, sopitis custodibus somno,ad ignes aduolutum lora cum corin re exussisse: tertiolcapto Lacedaemonios pectus dissecuisse, hirsutuinque cor repertum fuisse. Si ergo enascuntur homines hirsuto corde ex fullgmoso excremento non purgato, &lentore nimio cordi adhaerente; quid ni fieri possitinians in utero pilolus,atque etiam ba batus, fuliginum copia vel per uniuersum corpus disper
109쪽
NATURA, ET DIFFERENTIIS. LIB. II. bi
Ruinta monstri eno Iter pilosi origo, ct caesa ex parente pariter piloso petenda est. cap. LI.
EX pilosi, parentibus vel utrisque, vel uno filios hirsu
tos exoriri probabile satis est; quum semper natura studeat effectus suis caussis conii miles procreare; quaveritatem mirifice comprobat pilosus infans ex muliere glabra ab urso compressa editus euius historiam ex Deurio,Saxone Grammatico, Ioanne,&Olao Magno, utroquo salensi Episcopo, licet alibi tactam, hic breuibus repetere necessarium duximus: nempe in Suetia puellam eximiae pubchritudinis, ancillis comitatam, quum extra opidum ad recreandum animum extulisset, ab urso mirae magnitudinis amcillis consternatis,amplexam, raptamque,& molliter ungui-hus receptam ad specum in nemore abditum delatam fui Ise ;atque in summo timore ab ursis amante ad concubitum exis petitam; bruto commistam, a quo carnibus crudis quotidie mella ab v venatu captis enutriebatur, utero gestasse, ac parin edidisso monstrum pilosum membris humani ; quem infantem,a Ve- 2:' ' belli. natoribus interstem urso, id patriam delatum patris nomine vrsum appellauit: ille autem parentis necem inultam non , passus est ἱ adolescens enim venatores illos interemit: Postea vero ex accepta uxore filium genuit nomine Tregellum Spraehaleg, a quo Viso genitus est Suenonis Danorum Regis pater. Ita etgo satis costat ex pilosis parente hirsutum filium. . , posse procreari. . I Sexta monstri enormiter lapidescent7s ordo, ct eaassa ex intempe periciac materia ineptitudine deducitur. Cap. LII.
Monstrum aure illud scelus in v m metaoenoe
miter lapidescentis aliam profecis nullam ea unsam habere potuit,quam eam,ex qua in humano 22.. corpore lapides procreantur, siue in renibus, fiue. in vesica, siue in iecore, siue in alio viscere; huiusmodi vero cicaussa gemina est,nempe materia crassa , densia,terrenarumque partium ubertate affluens I&calor, seu etiam frigidit a des in eoemte excedens; calor enim resoluens tenuiores partes in halitus, ciere.
110쪽
crassiores in tophaceam substantiam indurat; sic plerisque arenum calore nimio creantur lapides t ex terrae luto ab igne in sornace lateres: frigus etiam nimium exprimens partes tertiisore ut Ia nuiores,crassas item cogit in lapidiolam duritiem;sic noui Gerides fiant in nuae bis e genibus eductam tophaceam substantiam Catherlimiano cor, nae cuidam vetulae,cuius historiam in Doctissimo suo De Con- , .p' ς' fultat e Medica libro attexuit solertissimus, idemque, dum tu a ' 'viveret, mihi obseruatissimus Bartholomaeus Turrianus.in hanc sententiam, Hoe anno M DC. camerina nostra aetatissuanonagssimo abscessus in utroq; gena habet; quorum alteν a Dominico Locella Chirurgo nostro legitιma occasione sectus,pro humore materiam non solumoneam, sed fere lapideam infrustula diuisam,
marmoris rupti fragmenta referentem,protulit: qua materia adeo
tenaciter adhaerebat, ut ope volsella fuerit patillatim seiungenda . In qua sane vetula, & in qua parte corporis non nisi ab In te
perie impense frigida in crassam,& viscidam materiani agente huiusmodi lapidea substatia generari potuit. Sic plane semilapidei puelli,quorum superius historias attexuimu1,' non aliunde ortum habuere quam ex materia seu seminaria, seu
menstruali, seu etiam urraque nuntum viscida, Scrassa, terre
naeque substantiae participe; in quam vel impente calida uteri intemperies agens eius partes lubtiliores dissipauerit in halitus, crassiores vero adusserit in tophum; vel frigidior siue
uteri eiusdem constitutio, siue aeris eo quomodocunque in gressi consimiliter operan, partes tenuiores expresserit, E crassiores indurauerit in lapideam consistentiam. Quod enim . Rammicus a Disertissimo Bonamico affertur eorum foetuum ita dispO- - -- fitam fuisse materiam ut mortua femina,concresceret 'exiens ex utero lapidesceret, historiae non respondet;nam alter Thuani foetus e matre viva lapidescens eductus est ope a chirurgica,qui durus in utero sentiebatur: alter vero Ali sit nota et deus ipse suit per viginti & octo annos a conceptu in v teia manens durus, &grauis; verum etiam uterus testaceus compertus est: indicium non ab aere solo,sed ab intemperie uteri frigida saxeam duritiem foetui communica' tam fuisse. Nouimus plerasque materias intra viscera terrae molliorem substantiam nactas,quq securi facile secantur aeri expositas protinus in durissimos lapides commutari: conce-