Fortunij Liceti Genuensis ... De monstrorum caussis, natura, & differentijs libri duo, in quibus ex rei natura in peripato monstrorum historiae, caussae, generationes, & differentiae omnes; scilicet longe plures, longeque aliae ac illae sint, quae pa

21쪽

PRAEF ΑΤΙΟ. tetigerunt; a nemine adhuc I Anstrorum attributis omnibus exacte declaratis ; mi propterea eximia haec mustologia j ei etiamnum inculta, γ' fere desertanos ad sui culturam accuratiorem acrioribus dudum stimulis excitauerit. aeua quidem in speculatione licet omnia Monstrorum attributa pers qui decreuerimus ; quia tamen ex rei naturapraecipue causas, originem , in differentias eorum explicare instituimus, primum quidem generatim monstrorum omnium communem naturam coAsiderantes, deinde mero speciatim eadem attributa in homine monstros, velut in coierarnm specierum regula, manifes faturi s proinde uniuersam meditationem De Monstrorum catissis,

natura, & different ijs inscriptam in duos libros par

tiri operae pretium duximus, eorum que primum communi monstrorum generi, alterum Nero monstris humanis speciatim dicare voluimus, in hac theoria unam rei naturam iugiter intuentes, in Arsoteli magistro semper adhaerentes, Flatone, Hippocrate, Galeno, a

que ciuisenna nequaquam neglectis. Difficilem fome nunc Fubireprouinciam; sed Tu Diuinae sapientiae Mater admirabilis, cuius hodiae tita mirificam Natiuitatem sacrosancta celebrat Ecclesia, in hac ardua co- temptitione mihi Mentiam veritatis a summo Deo impetra obsecro Hrgo iei genetrix incomparabilis.

22쪽

FORTUNII LICET I

Natura, DioerentPr, Liber Primus, In quo agitur De Monstris generatim .

MonLiri varia ignificatio, qua propria en, ac nosti infiituti

aeteritur. caput primum. Ut cunque raro contingentia comm nem rerum sui generis ordinem , ac legem magno excessu cum lana ma limminum admiratione transgrediutur; ea, siue in bonorum, siue in malorum serie contineantur,publico sapientum consensu Monstra nuncupari consue uere: sic viri virtutibus heroicis inire

praestantes,quasi humanam supergressi naturam prope ad Diuinam accellerint; sic exaduerso ferinis viiijs homines turpisti me laedati, quasi belluarum com ditionem induentes humanam penitus exuerint; sic muli res eximia corporis aut pulchritudine admirabiles, aut enormi deformitate abhoannabilas Monstrorum nomine passim a Scriptoribus appellantur. Sed cetera metapho ice, atque communiter; physice vero ac proprie monstra dicuntur quq in subcaelestium animantium genere no sponte gentra meminbrorum constitutionem perfectae progenitorum structurae turpiter di sit mile in , ac eorum naturae minime colentaneam sortita fuere; ut puellus expes,puella biceps, cinocephalub, centaurus, & alia id generia: Quae siquidem enorima in re-

Monfira me taphorice.

Monstra pra prie dicta. Duili reo by Cooste

23쪽

DE MONSTRORUM CAUSSIS,

bas inanimis ram mntingimisuzrum Caussarum naturam a Portenta, Pro non referentiae, sed aliena generis ellantias mire praeseseren-dig R. ecoiiς- tia. ut militum digladiantium, ac leonum imagines in nubi-g 29' 'η bus aliquando apparentes; ea potius portenta, prodigia, ostenta, quam vere monstra nuncupauero. Q sae autem animantes unius naturae in suo genere perfectam costitutionem habentes ex femina diuersae admodum speciei enascuntur,ut rana, vel serpens ex mulieris v te ro exiens, puellus albus ex

aethiope seta:zia,ac Vie illine ΞΡὶrentibus albis puella nigra,& similia his vere ino astra non sunt, ted quasi monstra; ut Quasi moltra docuit nos egregie Plato in Cratylo: siquidem originem mo- non 00iix- strosa In habere pollunt, non autem subitantiam; quippυνημ' ' simpliciter visa intui:ntium meppeMn adin rationem non ra piunt. Quae item dissimilatum Ιpecierum membra obtiner

videntur viventia ex parentibus sibi consimilibus orta,ut qui vivere dicuntur in Africa homines monoculi, uni pedes, acephali, vere monitra non sunt, etsi veris monitris limitia vulcti mostra sint, ac vulgo monstra nuncupentur: sed vulgi errorem a G' guit non rara,nec parentibus dissimilibus, at ex consimilibus,& quotidiana eorum ibi generatio citra ullam lycolarum admirationem . Qus demum paruo excelsu a natura parenti ivluentia degenerant, ut gibbi homines, ei audi, nucro piali, de id generis, monstra mihi non. lant Icui nee raro fiunt, nec admirationem ullam incutiunt. Reliquum est igitur ut Uere moastra Monstra, quorum contemplationem his pere aggredimur,

qu* proprijssime ducta statan: mantia, specia irativmani aliouid habentia,inusitatae structurae, suis genitori mril dedissilui.

- ha,& raro contingentia,Ut homo trimanus, equae pullus hu-

mano capite, natu Lex muliere lemicanis, id generis aliae plurima; quorum differentias infra promulgabimus. Monstri e mologia vulgaris, quasi res euenturas monstrent, i confuἰatura Nera, ct propria proponitur.

I ' cap. I I.

DIcuntur autem haec proprie Monstra, non quia sint talia ut hominibus molirent res euenturas; quod cum

vulgo sibi perluasisse videtur M Tullius; siquidem inprimis pleraque horum vidimus,adquet in ijs regionibus ubi

24쪽

NATURA, ET DIFFERENTIIS. LIB. I. y

nata,&alta fuere, nihil imitetum,aut insigne bonum, aut ara Monstra nillum est consequutum, quod ab illis unquam praemonstrari - μ2.phy t. potuerit. Deinde vero monstra quum lint Aristoteli, relu

8 i. &4. ctante nemine, peccata,& laesiones naturae nou rectς Operan' Monstra erradς ἶς' tis- prosecto si phy lice quid portendere possunt, ea non nisi ta naturae. η' ςδ' ε' malorum signa esse valebunt: At vero nos agnoui Bu gς0i rtores antea vitam in summa inopia duriter agentς. s en/N 'si,na est e , sibi monstro, nullam perpessa regione noxam, egestatis ma- leve. tum fugasse pecunia non modica in filio monstrando a vide- itibus undique sibi comparata. Deinceps autem naturali3 si s; 4,.gna quaecunque necessario sunt eorum,quae ab ipsis mon ira ei re ri dicuntur, vel caussae, .vel eflectus: ceterum monitra non in nerum. dicant futura quia sint eorum effectus; quippe nulla caussa Monitra non

est secundum tempus suo effectu posterior, una .excepta finali: dii 'gμ μ

euenta vero potissimum mala , quae a monstris signa sicari di- esse 1 .phys. cuntur,non pollunt constitui.monstrorum fines; quia sinis es' ctu . sentia conssistit in bono. Quin&absolu te quae monstrorum Caullaquςtε exortum sequuntur, eorum fines esse non valent; quoniam porς sinis perficit ea omnia,quae ad finem irriguntur; monstra ve- ο Mi ςπς x euentis non perficiuntur, quia saepe intereunt monstra Fulcra mala priusquam illae ueniant, quin ah iplis monstrata creduntur; cur non sint fiplerique emm monstroia partus exorti statim, vel paullo pati nes moliroru., physi emor vitur: & profecto Aristoteles Empedocli negans in pri--πt. s. ma viventium constitutione multa genita fuisse monstra, in pei fiet utitur mere H1Vnum concurrentibus variorum animantium parti- euentis . bus; illi non inficiatur, si quae moustra exoriantur ex diuersi generis membris male contarcinata,ea statim emori, nec diu in vitai eruari. Neque vero monstra censeri dLbent futurm Monstra n/nrum nuntia veluti suorum effectuum; siquidem nullam acti- μuitatem, caussaeue rationem obtinent monstra in res futuras, quas indIcare putantur, tum quia plerumque cor rumpuntur mons sa multo prius quam ea nascantur, quorum indicia es, de ..en. se statuuntur tum qu monstra procul abesse possunt ab ijs,t 4 .lo quo ιδὶ signa,& caussae dicuntur esse :quu omnis actio phy-41. 1iea per naturalem contactum obeatur; tu in demum quia nihil in se habent monstra, quo futurorum caussae statui poselint: quid erum ruitici puellus biceps mox exortum in Republica dissidium efficiendo praemonstret 8 Denique vero si monstra signa sunt, quum physica signa futurorum ella ne

ira queant;

25쪽

s DE MONSTRORUM CAUSSIS,

queant; erunt Diuina :& certe plerique insignes viri opinatura Deo summo procreari monstra,vi homines moneat fuisA solo Deo turae calamitatib: Ego quidem Vt credo posse Deum opti-Pom. fieri om mum & oinnia monticorum genera mirabiliter procrear , mamonstra. ijs creatis uti ad monendos homines de futuris, ac imminentibus aerumnis; ita non arbitramur, quae reipsa hucusque nata sunt monstra, ab uno Deo in hunc finem prodijsse,

ινα aE , , , tum qui in Africae solitudinibus multa ex brutis exortunaxime molita. xu monii λν ubi nulli degunt homines, quibus euentuti miseria ulla prasignificetur: tum quia frequentia sunt monstrorum exempla apud infideles, qui prodigijs avem Deo,

'uem non agnoscunt, neque colunt, non retrahuntur a malis imminentibus: tum quia in sacra, litteris nullum a Deo monstrum procreatum legimus in hoc genere, licet multa olim prodigia secerit: tum demum quia pleraque monstra ex nefaria venere originem ducunt, cuius ministerio piaculum sit asserere Deum optimum uti ad monendos homines. Monstra igitur appellantur, non quia sint signa hominibus N nstri Vera vllo pacto monstrantia res euenturas; Sed quia vicissim. ε' 'iu - eiusmodi sunt, quae sui noultatem , ae enormitatem quam primum visa cum admiratione, atque stupore ab unovi quoque unicuique alteri monstrantur : ea est enim hominum conditio pecula aris inter ceteras, ut ubi quis aliquid insigniter enorme conspexerit, statim cuiuis Obulo , aut propinquo illud mirabundus ostendat: Et ablente homine, cui illud monstrare queat, miris modis animo excrucietur donec alterum inueniat, cui monstrum commonstret radeo' gestit natura hominis quod rarum nouit alteri monstrare.

De Monnrorum Humanorum reali exinentia. cap. I I LResum .,iρε consti in rerum naturavere consistere, nee esseria ut eom. I pur hominum figmenta, non ali unde quanta

mobetur. λ A bistoriis , Clarissimorum virorum testimo

niis, & experimentis comprobari potest. Mubta quidem sicta sub monstrorum nomine circumferri noui,

-- . mus

26쪽

NATURA, ET DIFFERENTIIS. LIB. I. I

mus; at omnia monstra esse Poeta tum eo tamenta , aliorum. ue hominum mendacia putandum est nemini; siquidem . lib. a. de Polydorus Virgilius puerum uni manum ortum esse scribit. Monsti orum Prodig- puellam genitam altera manu carentem . Realdusam historiae. lib. is. de tem Columbus illustris anatomicus Alios, inquit, secui,quire anat. bus brachia ab ortu deerant: alios , quibus deerant crura . Praeterea corpus integrum intuitu, sum , cui dimidium auterius cohaerebat . Auriculas insta r brutorum in hominibus . Et nonnullis interpositis subdit, Monstrum mihi o, latum est Pataui j dissecandum, erat infans semestris mas, ut alij mares sunt, cui alius imperfectus infantulus in anterim re parte incumbebat, cruribus, brach ijs, dorso, abdominis parte, pene, medioque collo: videbatur autem caput huius imperfecti puelli in thoracem persections intrusum. Hoc monstrum vixit aliquandiu. Si quis impersectam illam appendicem, Sc pondus inutile attigisset, ille, quem integrum omnium membrorum diximus, statim persentisce animaduertebatur. Hoc itaque monstrum, ubi diem suam ob ijt, ego rei novitate allectus libenter secui: quae autem obseruaui, haec serine iunt: In imperfecto nonnulla intestina aderant, ex quorum unius portione tum vesica, tum anus construebantur . nullum ibi ederat iecur, neque cor, neque cerebrum: sed ren permagnus , quem ego hepatis p ne munere fungi ium opinatus : nam ab extremo iecore

perfecti infantis crassa vena, duraque ad insta arteriaed ducebatur ad renem illum insignem; atque inde venae aliae complures passim distribuebantur. at ab arteria dextra axillari persecti puelli arteria ortum ducebat, quae postmodum per uniuertam partem monstri imperfectioris deducebatur. Item a neruis dextri brachii exibant,qui per relis quum corpus imperfecti homunculi disseminabantur.atquelib demi hactenus de monstro Patauino vir egregius. Phlegontis auterab. O Tralliani, Caesaris Liberti, eiusdemque scriptoris antiqui te- sng μ' stimonio,Ad Neronem allatus est infans quadriceps,respondentibus proportione etiam ceteris membris,Athenis praesecto Th asyllo . Natus est & alius caput habens e sinistro enatum humeto. Corneli j Gallicani uxor Romε infantem partu edidit capite Anubidis. Romε quaeda bicipitem abortu ediditst tum, qui Aruspicum uissu in Tiberim amnem est abiectus.

Diui i

27쪽

s DE MONSTRORUM CAUSSIS,

Diui Augusti: ni testimonio post Babilon:ci aedificij dissipatione diuerii generis homnu monil ra producta 1 t. Apud Io.

Anno Mundi. annem Gualtherium BelgRm ex Rubeaque ille habemus pum tom.1.377 a. ros ingenuos Acimini ime oculi,, Sabique nais genitos. In Chron. Piceno infantem inanibUs bb ortu, pedibusque carentem. Αν sta, Pol 377 . reiij puerum natum esse unimanum. Sinuessae alium a nat, 3792. uitate altera carui illa manu. Priverni quoque puellam sine 38O3. manu enatam. Romae 1 Lldem ancillam puerum una Orba. 3 8 7z. tum manu pepertile. Alia natum habuit ime Bramine natu-3873. rae, quo humor emittit ar. In Veienti puerum natum ess 379x. hic ipitem. Theam bidicini alium quatuor manibus,totide-3, . oue pedibus ortum refert etiamtullus Obiequens. Eldem is eap. 7I. 38O3. Chromitae Terracinae pueri trigemini editi lunt. Cerae qua-3823. drupedes, &quadruvianes infantes Ort l. Amiterni puellus 383O. tre, pedes ab ortu tabuit. Puetum ancilla peperit quatuor pedes,manus, ulΟS, aureique totidem habent cm cuin dupli ci obscaeno; qui Hruspicuintuitu crematus est,cinere mox minate deiecto. Puella etiam quatuor pedes ab utero matris 3832. eduxit. Frusinone ancilla puero biclplta mater extitit. Ρuer 3838. trimanus,ac tripe, Ortus eis alibi. Puella biceps,quatuor pe-387O. des habens, totissimque manuS, & duplicatum feminae si 387I. xum, ex aluo materna sine ulla exivit. Amirerni etiam Iulio ei-.138ιν. Obsequenti puer tribus pedibus, oc una manu exortu, est. Nursiae gemini ex muliere nati, puella integris membri Somnibu,; pueri vero pudice ad anteriorem regionem tran posito; nempe a parte priore aluo ita hiante, ut nudum intellinuconspiceretur : idem polleriore parte solidus natus: qui voce missa diem obij t. idem Gualtherius ex Aeliano, Vola terra- s. var. hino, & Rub eaque nie memorat Matem Italiae accolam pube. si ca-rs. tenus hominem, reliqua equum retulisse; licet Aelianus arbi. V iretur primum equitem fuisse, non vere centaurum.Tarqui pqρος sat s genitum este porcum ore, & capite humano. Constitute monitrum postea Sinuessae Oxtum non semel. Cerae autem suem humanas manus,lt pedes habuisse. Plutarchus refert se In comit. Vidisse centaurum ea equa natu . luperne ad ceruices usque , sep. sap.& manus humana trina, reliquas partes equinas habentem, Parallel. iAsinaeque filiam asinina crura, cetera, partes humanaS, eas as.

d qui pulcherrimas Obtinuisse. Aristoteles Ipse puerum Α-degςn- non distitetur iam ortum capite arietis, aut bouis; vitulum δR' RP capite

28쪽

NATURA, ET DIFFERENTIIS LIB. L s

- eapite pueri. Quin & aperte confitetur pueris etiam quibu1dam genitalis postremum, & meatum qua excrementum v sicae transit, non eodem tetendisse; sed infra meatum illum transegisse a quamobrem eos demissis clunibus mingeis, qui testibus paullo in partem superiorem retractis,uidentura lo-s.lib. de ge simul & maris habere geni tale, & seminae. Iacobus Ru-

concepi. effus infantem te vidissealserit Orcum ii ne manibus,allumque p 3 pedibus carentem. 1 n. Baptista Porta confitetur multos se

eao ij. Vidisse quadrim ι nos, S quadrupedes, varijsque larmis: sed

' Neapolit pec atim viuu puerulii , ex cuius pectore alius Puer foras exibat integer, retento totum in pectore prioris capite;

qui cohaerebant limul in ventre. Raby Moy les testatur quo-Αphoris dam anno muliere, in Sicilia peperille pueros de Brines, ae F plurimos bicipites. Pausanias item resert mulieres aetate tua partu edidisse monstra minotauro longe horribiliora. sunt itaque monstrolae species plurimae in humano genere.

Realis exilientia monNrorum irratio lium naturam non egre.

SM & in brutorum animantium serie monstrorum eas

dem propemodum contigitis disserentias litterarum monumetis prodidere scriptores vari j Polydori enim vigiis. Virgilis Obseruatione sues nati sunt aliquando une au- 3 1ς Di ribus. Mulus tripes genitus. Magno Alberto hircus ortus est d, b.I pedes tantum anteriores habens, iisque gradiens, posteriorer ' parte corporis solum non verrens. Aristoteles non negat ouem natam esse capite bouis: sed confitetur animalia orta 6 dςgςΠ multis capitibus , 6c pluribus pedibus quam eorum speciem Π' δ' ε' deceret: ac speciatim ovi parorum gallinas, o a columb speperita pullos monitri ficos corpore, & capite uno, cruribus quaternis, alis totidem. Visumque iam esse ierpentem du bus capitibus. Conspectamque suisse capram cornu incrum re gerentem.Meatum etiam alimenti sicci coaluisse quibusdabestijs,lcilicet ovibus, Sc nonnullis alijs: nam& vaccam fuisse Perinthi accepit,cui cibi ex ςmentum extenuatu per vemi, i dd pransmittebatur,dιisectusq; anus denuo propere colesceptant. A. bat,nec resecando euincere Vitium poterant. Subtili Scaligeriit.com. m cania bipes Or tua est;& anaticula uno crure nixa. Ruesso in B Helue-

29쪽

Helvetiis equa a ta uro subacta pullum peperit equinis ratum D dema pedibus, forma vero, crinibus, Sc cauda houi similem. In COP, c 3 Gallia vero equa a ceruo subacta pullum edidit posteriori parte equae similem, quem nullus alius equus cursu aequare potuit ; ipsumque Ludovicus Rex a posseslare dono accepit. AElianus bouem quinque pedibus praeditum vidit. Rhases tri .cipitem canem aspexit. Gualtherij relatu agnus Tusculina-Anno Mundi. tus est cum ubere lactanti. Equuleus Reate qu:nque pedibus 373 s. ortus. Alium similem postea in Lucanis genitum asseuerat,3 63. & alium in Brutijs. Pulli gallinacei nati cum ternis pedi-3766. bus. Suessae Liuio etiam natus est agnus hiceps. Aculo agnus 3767. biceps cum quinque pedibus. Mulus tripes Reate natus. An-3769. guis quadrupes Visus. Calatiae natus est asinus tripes. Gal-3789. lus gallinaccus quinque pedibus inuentus. Saturae vitulus 3838. hiceps natus. Alter in Gallia. In Lucanis duo agni equinis 38 I. pedibus nati, alter liminam capite. Pullus gallinaceus qua-386I. dripes. Bos recens natus initio belli Romani contra Persas 3873. conspectus eii, ex cuius ceruice duo capita eminebant. Ex Anno Mundi ouo prouenit anser monstrosus,quem se vidisse resert Alber- 17'. tus cum duplici collo,quaternis pedibus & alis,dorso uno, ut 1268. videretur anser unus alium deserens; sed non diu vixit. Ca-Ia69. lissae natus est vitulus cum duobus caninis capitibus, atque , dentibus, &septem pedibus vitulinis; capitum autem maius i

1 33. quidem ita loco suo: minus vero ad caudam situm erat. Uvy- 1431 Ie in Turgauiae opido vitulus hiceps natus est. Alter postea in Sabinis. Pontanus testem citat,qui affirmauit allatum sibi a ietem exenteratum, qui praecordia, &intestina geminata λεῖα obtinuerit. In Suntgoiae pago Lanser natus est porcus uno capite, quatuor auribus,duabus linguis, octo pedibus, corpore a capite ad umbilicum vno, ad posteriores partes gemino. 'In pago Argentinensi Sugenhelm anser in ovo inuentus dinplici capi te,collo uno,quaternis pedibus, quorum duo erant in alarum loco; p ex geminus . Ibidem sus ortus anserinis 499. pedibus. Cracouia: Ultulus biceps natus. In Helvetiorum 1 33. Opido Tella in aluo leporis inuentus lepusculu, quatuor a riculis, & octo pedibus,quorum quatuor in dorso eminebat, 13 I. alij suo loco stabant . in Sardinia , qua nocte Carolus Quin IIII. tus in Africam soluturus venerat, natus est vitulus biceps. lius postea ortus prope Fribergum. In Thuringia vitulus natus

30쪽

NATURA, ET DIFFERENTIIS. LIB. I. Ia

tus est sexti pes massam carnis e latere dependentem gestans Bernie,& Basileae visus equuleus quinis pedibus. Apud R a racos circulator bouem quinque pedes habentem circumducebat. In Gallia gallinae pulli comperti sunt quatuor alis,li. x .e. a totide pedibus;ast uno capite praediti. Paraei testimonio. MN itis in Lotharingia, in hospitio, cui sancti Spiritus imago pro

insigni est, sus nephrendem peperit octonis cruribus, qua temnis auribus,& capite canino praeditum: posteriora corporum a ventre deorium tanquam gemellorum distincta erant; anteriora sursum unita: duas in ore linguas habebat cum dentibus quaternis in superioris maxillae, totidemque in inseri ris lateribus: Haud satis expressa erat sexus di itinctio, ita ut malae, an femina id monstrum esset dignoscere nemo posset: unica enim sub cauda rima: singula quaeque corporum posteriora fissa,&aperta erant. Eodem autore in eodem pa' t -- lib. , . go Blandio Meloduni Ortus est agnus triceps; medium caput 'cap.ra. reliquis Crassius erat; balante uno reliqua pariter balabant cais pira . Id monstrum sibi visum affirmauit Ioannes Bellange. rius. ita ergo certissimum dilan brutorum animalium serie multa reperiri monstra. Oaetenditur m Rirpibus etiam reuera motrma contingere . cap. V.

Lueret. lib. 1.

Uum inter homines, & inter animantia ratione edirentia liquido iam stet Naturam multorum neru monstra procreare mira facie, membrisque, orba pedum partιm , manuum miriata visism, Multa me ore etiam, sne voltu caeca repertas Uinctaque membrorum per totum corpus adhaesu ἔn stirpium genere quoque consimilia peccata,lapsusque nais a.deam. turae contingere apertissime videntur; licet multo rarius; &t ... hoe,quia plantae simpliciorem nat ura tortitae,minoraque,&rudiora instrumenta corporis, in sui constitutione generantinaturae magnam peccandi occasione adimunt; facilius enim est errare in pangendis operibus variaru partium magno ari,ficio inuicem connexam,uti sunt animaliu membra, sedpau, eas plantarii partes recte componere non est ita dissicite; quo- Circa in planus multo pauciora quam in animalibus monstran a comoer in plax

riora quam in animal bus. raeilius m

fit natura e