Philippi Massinii ... In primam Digesti veteris partem. Commentarii opus, in quo eleganti methodo, & summa perspicuitate, difficillimum iuris argumentum explicatur, tam in foro, quam in scholis versantium usui, mirifice accommodatum. Accesserunt reru

발행: 1615년

분량: 185페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

113 P hilippi Massinij Commentarij

quatur duplex salari viri, praeterea esto, Lud esset aliqua aequitas , vel causa, non sussica nui seri .pta sit , di in iure expressa , & ira intelliguntur

auctoritates in contrarium adductae. Quarto , & nouissimE, ubicumque, mortuo pratide, per Assessores non stat, quo minus sese. Diat. residui quoque temporis salarium debetur I.qui operas Elocati, sed tunc stat per eos, cum iocant operas, eum non possint duobus seruire, ergo, quamdiu non locant operas, possunt integrum salarium ab heredibus defuncti legati glere , licet potuerint locare, textus enim n er non loquitur de potentia, sed de actu locationis , qui excludit fictionem, in qua conssistit fundamentum petitionis. & certe, si lex nostra, Eo l. diem iuncto inst. loeati voluisset excludere non modo eum, qui cum aliis suisset, sed etiam esse potuisset, expressissent,arg.l. fili. C.de instita .de substit. cum longa fit differentia inter actum,

di potentiam .ro Accedat quinto, quod, si, eum posset Asese

sor alteri loeare operas , & non locaret, amitin

teret residui temporis salarium , quod debebatur a primo praeside, sequeretur illud incomino

dum , ut quis cogeretur ad utilitatem alterius aequirere, sed nemo ad hoc cogitur l. qui autem in prine. ff. de his, quae in Daua. creditorum,erso falsum est etiam illud, unde hoc sequitur. Non obstant nunc contraria, & praeiertim s y primum argumentum, quia ind. l. labeo, si recte perpendatur, non erat potestatiua, sed casialis conditio ibi posita; vendebatur enim biblioteca, non, si ego emissem locum a decurionibus Campanis, sed, si decuriones cambam locu vendidissent, oc sic conserebatur in voluntatem alterius, non in voluntatem emptoris . Praeterea,ind. l. est conditio conuentionalis hic auiso tem conditio regalis, de mitius agitur cum lege , quam cum homine. iii Non obstat secundum, quia salsum est conditionem potestativam , quam quis potuit commodE adimplere,& non adimpleuit, pro purificata hiberi , hoe enim , si esset. conditio

potestativa, non potestativa, sea necessaria esset, nec iura in contrarium adducta hoc probant .sempe tex. in l. iure ciuili infra de con-

dict. de demonstrat. 8e in l. iure eivili inscide reg. iuran illis enim solummodo probatur condit - onem potestativam Pro impleta haberi , ubiis, qui eam implesset, ab eo, cuius intererat non impleri , filii ita impeditus , ut implere ne- . qui uerit, quod adeo diuersum est ab assumpto in xargum . ut non possit inde aliquid consequi

aduersus nostram sententiam, arg. l. Papinianusa exuli Ede minorib. summa responsionis est hete,

. ut conditio potestativa non impleta, habeatur uandoque pro purificata ex causa,ad fauoremitus, in cuius voluntate est posita, ut in iuri- s contrariis, secus autem in odium, ερ dam in illius, quemadmodum esset in casu nostro. ara tace obstat tertium, quia satis est, ut cidari casus , sunt enim, qui ocium non amant, praesertim in iis, quae per exercitium recipiunt incrementum, cuiusmodi est iuris scientia , praeterquamquod res sunt Assessores reperire risesidem, qui pinguius illis constituae salarium eo,

quod debetur ab haeredibus defuncti Praesidis ;Praeterea regulae adaptantur ad ea, quae Dequentius accidunt, ac iura omnia, exceptiones autem, & iura singularia, ut est caesus de quo his etiam ad possibilia, licet raro contingibilia. accommodantur l. ius singulare E de legib.

Nec obstat quartum,quia non oportet, in pet posito, considerare aliquam aequitatem , cum νpublicum salarium residui temporis, sit conc frusum ab ipsis legislatoribus Assessoribus, qui poli

mortem legati alijs operas sitas non locauerint, qui, eoc tu, sunt parati, dc per eos non stat, incipit autem per eos stare cum locant, no cum locare possunt, cum ergo sit druersa ratio inter potentiam, & actum , non est idem ius statuendum , aequitas entiri suadet, ut quamdiu Assese sor non sit cum aliis, a mortui praesidis haeredi bus, quasi op:ras prἔstiterit, talariam conse

quatur.

Nec obstat quintum, in quo est deceptio ,

quia ubicumque abis Assessores operas non locant , cum possint . per eos stat quominus si rui-ant alijs, cum quibus non conuenerint,non qu

minus seru ant prssidi, cui erant obnoxJ ; ista rium autem residui temporis non debetiar, ubi per eos non stat, quominus serviant alijs , sed ubi stat per eos, quominus serviant Pr sidi, cui erant ob igati,unde argumentum reflectitur. Nec facit negocium sextum, quia tunc cogimur facere, quod nobis non nocet, & alteri prodest , quando illud, quod faciendum venit, non est expressE positum in iacultate nostra, ut in proposito locare operas, de non locare. Praete rea satis nocet nobis, si cogamur laborare pro eo, quod etiam sine labore pol sumus consequi. 33 Nec obstat septimum, quia in nullo grauatur ii tres prςsidis, si integrum salacium soluae quando fingitur seruire ille , per quem non irata praesertim cum soluat ex aere publico , di ex benestio principis, quod est latissime interpretandum l. i ficium supr. de constit. principum, Mnulla aequitatis ratio patitur, ut possit Assesso rem compellere ad operas loeandas, ve illius, salarii lucrum faciat. Is Nee obstat octauum, primum, quia nega mus Assessorem obligatum esse heredi deiuncti praesidis, eiusdem enim praesidis morte est ab omni obligatione, liberatus, ures enim non repraesentat defiinctum cum di itate, quod 'gnitatis qualitatem , prsterea est speciese in liberto, respectu patroni, ob acceptum libe

tatis beneficium ,ut teneatur, eodem etiam P trono iubente, operas praestare .

8ar succedit modo se us articulus, in M. quidem

142쪽

Ad I. diem suino de ossic assessorum

quidem , lapposita communi, in praecedenti, a uersus, quatri dissicile esset in iudicio obtinere , videtiit respondendum, publicum professorem , mi recessit , timore bel li , vel pestis , in uniuer-utate , non posse salarium petere a primo conductore, si,pentante peste, vel bello, pro eodem potuit salario operas suas alteri locare. Ea scilicet ratione , quia ubi est eadem ratio ea ni fieri debet iuris dispositio l. a Titio infr. de verb.oblig. sed eadem ratio , quae est in Asses- ωre, post morte m praesidis , est etiam in professore recedente timore pestis , & lam etiam maior, ergo debet eadem fieri iuris dispositio, ut quemadmodum scilieet Asiessores, qui potuerunt , post mortem prisidis operas locare, &non locauerunt, exigere ab haeredibus residui temporis salarium non possunt.ita quoque non possint iuris professores, per quos steterit quominus , pendente peste , operas locarent , illius calamitosi temporis salarium a primo conductore exigere. Contrarium tamen decidit Ioan. Franc. Rip. in tractat. de pest. in tita de priuileg. e miram

causi pest. num. I 29.-, praeterquamquod pr bant hanc opinionem omnia argumenta, supra

adducta, in precedenti articulo, pro posteri Meopinione , quam veriorem esse statuimus potest etiam comprobari speciali hac ratione. Tunc demum professori recedenti ab uniuer- state , eausa belli , vel pellis esset imputandum, quod calamitoso eo tepore pendEte, cum potuisset alteri operas locare non locasset , si liber tus esset a prima obligatione, di certum essee pranto tempore esset pestis duratura , sed ne trum est ex his , ut nemo dubitat, ergo nihil imputandum est ei, quod alteri operas non loc

uerit.

Et sic non obstat contrarium, quia immodiuersa, & contraria ratio est in proletare, recedente, ab ea, quae est post mortem ressidis in Assessore . Aiseisores enim releuantur in hoc, ut 'per mortem Prsii dis liberentur ab obligatione , de possint libere aliis operas locare, etiam inuito

hqrede Prisidis deiuncti, ergo debent grauari in

alio, ut cogantur locare, si commodE possint. arg. l. eum,qui E de iureiur. DD. autem quem admodum non possunt tempore pestis, inuito conductore, a contractu recedere, ita etiam ipsi non debent inuiti suas operas alteri locare, ne cogantur personam obligatam mutare cotra LL s mandato meo g. νltimo fi mandati, & ne

cogantur acquirere ad alterius utilitatem, eontra l. qui autem in princ. inis γε in fravd.credit. assis Subsequitur modo tertius articulas, in quo iunt pugnantes Dia. sententiae. altera est existumatium, posse Assessorem,qui I et operas suas, Pro minori honorario, petere , dc consequi sit plementum ab heredibus defuncti legati. At hane, opinionem ascri,int Bald. hic in antiqua lectora, quemdem Angebde Castrens. m. 7.C-

ciatum q. II. num. 26. ciui. iun. num i . Se alii communiter, ut de communi testatur Rip. in tract.de peste in titide priuileg.contract. caucrist. num .ra . qui eandem defendit, deinde distinguit, pro qua plura asseruntur. I Primum autem, virtute, hoc modo ratiocis

natur . idem iudicium est de parte, quo ad partem , quod de toto , quod ad totum l. quq de t ta s. de rei vendic. sed si nihil fuisset post mortem praesidis Assessor consequutus, quia operas non subi ait et, totum salarium pollet petere , ut hie, & in L L sed addes in fine cum l. seq.e go, si partem, ex operi sublocatione, sit consequius partem , quam non receperie, quia pro minori salario conuenerit, poterit ab hiredi, bus defuncti legati petere . 1 3 Secundo, hoc pacto argumentantur, per secundum contractum, eatenus videtur recessum

a primo, quatenus eandem afferat utilitatem secundus , quod si asserat minorem, adhuc potest ex primo, in eo, quod pluris nostra interfit. l. si quis a Titio Epro talo l. praedia C de actio. empti, sed in proposito, in secunda locatione

Assessor non tantum consequitur, quantum exprima ei debebatur, igitur, quasi in ea parte a prima non sit recessum, agere poterit, in eo, quod pluris eius interiit.

IIs Tertio, valet argumentum de tempore ad rem, arg. l. miles ita Ede militi testam. cum alijs adductis per Gerardum in loco a temporer εο ad rem, sed pro rata temporis, quo vacavit, post mortem Praesidis, anteaquam cum alio fuerit, petere potest salarium Assessor, ab haeredibus defuncti legati, ergo eodem modo petere potest pro rata rei, di salarii, cum pro minori locauit.

In contrariam tamen opinionem,iuit Laneel Dec. quem refert Ripa praeallegato in loco, t nee etiam Sebast. Sap. hic num. 6. Ec, pro hae opinione, plura afferuntur. 16I Primum autem, virtute, ita rati inatur. ubicumque cessat ratio,eessat etiam iuris dispositio L adigere A. quamvis C de iur. patron. c. cum cessante de appellat. sed ubicumque I aute Asse riseras suas alteri, etiam minori salario , eestat ratio, ob quam fuit inductum, veresidui temporis salarium posset petere, ergo. debet cessare etiam iuris dispositio. minor probatur , quia ratio, ob quam Assessor potest potere salarium, etiam pro tempore, quo non te uiuit , est,quia, cum per eum non sisterit fim-tur assessisse, sed pro eo tempore, pro quo fuit eum alio, ees t hsc fictio,cum per eum lieterit,. ita ut non possit fingi, eum duobus eodem tem-

. pore semiuisse, cum hoc sit impossibile, in hae

16a materia l. vlt. C. eod. Nec tollit vim huius argumenti responsio Ripae dicentis cessare o tionem fictionis, sed non rationem interesse. de propterea succedere regulam L innitatis, In dem i. quia, tunc demam vera est illa regula.. quando rationes .duae, ex quibus una celsae ambae

143쪽

V ambae per se sunt lacteientes , ut docui us ad I. r. C. de edeudo num. 3 o. in fine, quod non eli. in casu nostro , ratio autem interesie , vel non

est ratio petitionis, vel non eis ratio per se sufficiens , sed .impulsiva tantum.

t 63 Accedat fecundo , quod lex generaliter i quens debet generaliter intelligi, sed lex nostra, di lex diem functo, inst. locati , generaliter istatuunt, non palse Assessorem residui temporis. salarium petere, non dii linguendo, an conuene- . rit pro minori , vel aequali pretio, ergo generali, ter debent intelligi, ut excludant Alsessores a. petitione salarii residui temporis, etiam. si proi mi aori salario locauerit. rε Non obstant nunc contraria, & praesertim primum argumentum , quia procedit, ubi non . possit assignari diuersa ratio, ut in casu nostro , nempe fictionis. qu x habet locum in eo, qui non locauit operas, in eo vero, qui locauit pro mi-- nota precio nequaquam.

Nec obstat secundum . quia procedit in ea su. ubi secundus contractus fiat cum eodem, dc veniat in executionem primi, di tendunt ad eumdem finem secus. ubi tendat ad diuersum finem, ut hic, ubi conuentio fe cum alio. . Nec obstat tertium, quia argumentum qu que de tempore ad rem, cessat ob diuersitatem rationis, ut per Euerardum in dicto loco a tempore ad rem, ratio autem diuersitatis est, quia ubi locat operas suas pro tempore, pro eo tem . pore,pro Quo non loeata potest habere locum M-,ctio . de qua supra, sed quando locat pro toto . tempore , etiam pro minori salario, cessat ratio . cum non γῆ tesse apud duos eoatm tempore d. l. vlta

Ad hoe igitnr. ut is, qui hoc Ir operas suas alteri , pro minori pretio, supplementum coissequat ab eo . cui prius locisit. sed seruire non potest,ex causa impedimenti, orti ex parte con- . ductoris, si impedimentum est perpetuum . ut in casu nostro, quia Praeses fit mortuus, cautela. est, ut Alaesior paciscatur cum haerede defuncti Prodis, saluum este sibi regressum contra tu, ad illud minus, protestans se alioquin aris operas , suas non locaturu, vi in simili fit in s. qixintitas

in stit de lege sal cid.in A. sed quia haeres initi de

- fidele .l redit. Scing. 3. Instit.de eo cui liberi. .. eausa bona addicum si vero impedimentu per-- peritu nod sit,sed temporale, ut puta, quia necesse

- latis sit Assessori. vel publico pria sessori recede-r: rea loco, & u pit sonis, qui γus Oblieauit operas.' suas ex cauta talli. vel piscis,cautela est. vi non' . . smpliciteri vel pro certo tempore operas locet, di sed pro tempore impedimenti, sic enim semper, esset paratus ad reuertendum, cessore p-mento,&nunquam per eum staret , quia eo γ modo non recessisset a primo contractu , nisi. enim hoc modo faceret, non solum non posset. eonsequi supplemenim', sed si, cessante causa

belli, vel pestis, noue meis terieretur

Philippi Massiliij Coinmentaris

interesse, quia per ipsum staret,quominus. Π,

. mo conductori operas praestaret s. aduocationis ..C.de condi ob causam l. a.C. locat. glos. Et in l. si viros .item cum quidam inis. locat. sibi enim. imputare deberet, qui non cautius egisset ara. ιa .in fin. C.de iuri. primam cautelam habes ex Io. Bapta Caccia lup. hic num. α 6. secundam ex ripa in tractat.de pest. in tit.de priuile contrac.caus

rεs Sed hic, retenta communi, in pr edentia . ciculo, contingit rursus dubitari , ait, si sessor, post mortem Prasidis . locauerit operusuas alteri pro maiori salario , illius pluris fit habenda ratio aliqua, utrum scilicet di beat fieri eommutatio salarij, quod debetur a primo, Ar eius quod habuit a secundo , ita ut non pius

habeat, quam salarium conuentum cum primo, de prima iacie videtur concludendum ad num. rem haeredis defuncti prssidis, illud pluris, quod consequitur a secundo, prodesse debere haeredi,

ad exonerandum eum, pro ea parte, ea ratione.

ios Quia, qui sentit commodum debet etiam sentire incommodum l. secundum naturam Edereg. iur. illud inliit. pro socio, α qui in uno grauariar, di bet in altero releuari l. cum . qui ride iureiuri sed haeres defuncti Piasidis yrauarii rin hoc , ut debeat suppidire salarium, ubi Asiessor pro minori locat.lacundum communem Opunionem. de qua in praecedenti articulo , ergo de bet in hoe releuari , ut exoneretur a praeli abi ne illius portionis salaria, quam habuit ultra . conuentum cum primo praeside. Contrarium tamen decidit hic M. Bapt. casecialup. q. t s. num. a 7. & sequitur Curi. lui hic num. 3. ediast. Sap. num. 6. & Ripa 1α α tici de

I 67 primum,quia iune demum posset haberi ratio illius pluris,ipiod consequuti sunt a secundo, quando per mortena primi Pr sidis non essent soluti ab omni obligatione, sed sunt soluti, ut supra probatum est, igitur hiredes defuncti se-gati nihil iuris habent in eo pluri, quod sunti consequuti, sed tantum exonerantur pro rata

temporis , quo vacui non fuerunt.ut hic dicitur. i 68 Secundo. si illud pluris, quod Ail est orc sequeretur a secundo Praeside , cum quo conuenisset, computaretur in summa conuenta cum

primo, & ab haerede debita, industria, de diligentia Assessoris, qui nolui: manere otiosus, non sibi, sed alteri prodesset, sed hoc non est a mittendum l. i. C.de palud. ergo nee illud unde hoc sequitur. 169 'Tertio, ac vix o, idem operatur propositum in proposito,quod oppositum in opposito l. vlti'. vle. sede leg. 3 se si proponamus Assessore,post mortem Praesidis, operas pro minori salario locasse, non nocet haeredi, quia non tenetur ad supplementum, ut concludebamus sup a aduer sus communem, ergo, in casu opposito, si pro. arai uocauerit, non bet pro isse. p .

144쪽

' Accedat quarto illud: qu od quis, ex sua diligentia, vel ex alterius itultitia acquirit, non debet in alterius redundare utilitatern l. 3. E. ad i. Falci d. sς locans operas, poli mortem praesidis pro maiore honorario, illud plus, vel ex sua diligentia , vel ex tillitia conducentis acquirit , ergo non debet in utilitatem ii redis mortui Prastidis redundare Non obstat argu men: una adductum ex a uerso, primum, quia non est absolutum, haeredem gratiari in eo, ut teneatur sapplere salarium, eum posteriore praeside conuentum, αaros cum Rom. contrarium sentimus, praeterea, non potest considerari aliquod gravamen, quia haeres, non de sito, sed de publico soluit, ex Principis beneficio, quod latiissime est interpretat dum, de satis r leuatur ex eo, quod sessor operas suas locat, nisi enim locasset, ad integrum salarium filii set obligatus, rationi er o consentaneum est, ut iis,qui spon aveo se subieeit ia ri, si quod pluris ex L prouovit labore, sibi non alteri acquirat. 7i Q arto, colligitur ex hoc tex. salarium solui praesidibus in principio ossicii, quae conclusio probatur in tex. c si legamus praetutum, ut ha- betur in aliquibus Codicibus sine dissicultate. Cceterum, quia haec quoque concluti' dubia est, oblitterae huius variationem, idcirco, pro exacta illius explic tione, duos discutiam arti-

Primus erit, quo tempore sit praestandum salarium magistratibus, de ossicialibus, an scilicet in principio, vel in fine Ossicii. Secundus, numquid, si ex consuetudine, vel saluto debeatur in fine ossici, si contingat Prie fidem mori ante tempus. statim debeatur salarium Allei cibus, vel debeat expectari tempus conuentum, vel praefinitum a statuto, vel consuetudine .

Quoa attinet adprimum, sunt pugnantes D D. sententiae, altera est existimantium, in dubio, salarium deberi in fine ossicii, nulla scilicet, de

tenipore solutionis, existente consilietudine, vel statuto ,h nc enim firmant Anton. de Butri deImola invisi propter sterilitatem de locat. lo. Mi in L c. de prini pil. lib. 1 sequitur etiam Ias. hic num. Io. dc Dec. nium. .d F.

Io. Baptis i. Caeci alup. hic in s. q. num. i7, Aleiat. num. i'. Lancellot. Dec. & Claud. Aquen. suos refert hic Cas linum. ii K. qui num.i a. in fine dicit , hanc veriorem esse sententiam in puncto iuris, licet hostea distinguat . in eandem sententi in videtur ire sebast. Sap. hic num. a quam probae etiam Petr. Oixiata hic num. 33. testans consuetudinem, esse contra communem opinionem, eidemque pr alere, ex Mathesi . intrin.de et .vers. verior opin. in princ. 3 utra que opinionem defendit iacob. Niser num. 7.

quicquid si , plura pro hae sententi io

Primum, adducitur tex. In l. r. C de pri bibit:

Iib. ii. ita inducendo, si sesarnam, de comm

dum , quod debetur alicui ex dignitate, deber tur, ac solueretur ab initio, commoda primia pilatus , non inciperent deberi post administrationem, sed antea. At incipiunt deberi post administrati nem finit' d. i. i. ubi glos facit rex. ini. Titio in princi insta ad munici p. ergo non

in irrincipio ossicii, sed in fine solui debet hon

rarium AE .

rra Secundo, adducitur rex. in L Archiatri C. de profess. de medicis lib. io. ita inducendo, si salarium, pro labore intellectus, de scientia, ab initio, non in fine solueretur , medicis deberent dare falarium infirmi, ubi inciperent curari . non autem postquam sani sunt ea cti, medicorum curatione, at 'on cum infirmantur, sed postquam cani ei lecti sunt, debent salarium soluere, pro obsequiis praestitis, ut patet in L l. Archi tri, ubi notat Barci igitur salarium,non ia pri capio debetur , sed in fine. Tertio, adducitur tex. i' l. i. in princi Q deiu ag. ita inducendo, si salarium deberetur ab initio, utique non veniret pro suis agio, de pa-

. trocmio praestandum, cum ea, quae optauerim

conicquantur , ia scilicet, qui pro sum agio pronus uot sed mi uana voti copotes iacti sunt,

desideria tua explicare cupientibus, debent promitia implere, & satisfacere sum aganti bita, de patrocinantibus. d. l. i. in princi p. l. quisqui C.

illarium in fine, non in principio

r a Quarto adducitur rex. in l. post duos Q de uoc. diuersi iudi c. hoc modo inducendo, si salarium ab initio deberetur, & solueretur, fisci aduocatus, postquam ossicium peragere coepisset, non diceretur transmittere ad haeredes: αesset pars patrim mi illius ; transmittimus enim , quae adhuc non sumus adepti, sed transmittere dicitur, ut patet in d. tex. & est rex. in LOM. Q de domat te. α proterior. &est rex. ini. si quis in sacris C.

de proxim. in . scri n. lib. ii. ergo, non soluitur

ante cupium ossicium, di ab initio, sed post Gnitam adminis rationem. 7 Quinto, salarimn , quod debetur magistratibus , aduocatis, re professoribus, aequipar tur merceda, quae debetur ex locatione, & conductione l. sed addes in fine,iuncta l. sequen. S.373 -- . At merces, ex causa locationis in dubio, conuentione cessante scilicet. &,ci cum scripta consuetudine, debetur in fine , nocii rincipio, cap. propter sterilitatem, extra Iocati, iunctis traditis per Abbata ibi num. 4.m 3. notabili, hinc enim fit, ut ob sterilitatem , . quae contingit, in fine anni fiat remisso mercedis, non prastitae scilicet, non autem fit restit tio, est doctrina Barci ad i. eadem C. de locat.

145쪽

.; in ractata de pest. q. ν3.3: alii, quos aciaucit Ca-Mol. hic num. lat. ergo etiana salarium solvi in sine , non in princ. ossicij.

et 5 Mxto, di ultimo , illud quod debet ci-

quo anno latui, debetur in fine illius anni l. qui hoc anno, cuan ibi notatis inis. de verb. oblig. . sed salari uim pro officialibus debetur pro a no, ut suppi naus , ergo non nisi in fine annisblui debet, praesertim in casu nostro, in quo,

ante asinum , non est impletum ex parte eius ,

cui salarium debetur, ata. d. l. Iulianus A ONDrri. Mis tamen, te similibus non obstantibus, in

contrariam opinionem tuerunt plerique ex interpretibus, opinantes salarium praestandum esse . in principio cij,hanc enim op nionem, Omnes

ascribunt vald. quem sequitur hic Castrens. nu.

29. Iacob. de sant. Georgio nix. Stephan.Foreatus . in sua Necyom. dialog. 61. num. 1.de alii communiter,& pHsertim glos. ει nart. ad Li. g. ' diuus insta de var. de extraord. cognita nu. 16. ac

hanc quoque sententiam,pluribus comprobatur

argumentis.

x77 primum autem, omisso rex. nostro, in quo propter lectionum varietatem , fundamentum fieri non potest, hoc pacto, virtute , argumentantur,pertex. in l. properandum A. illi procul vers. honorariis Q de iussi nisi ab initio veniret

soluendum salarium, utique aduocatis, ante sententiam, non dcberetur, sed debetur, de exigitur ante d. g. illi pro I ubi glos. in verb.pr trahunt, ergo ab initio,non in fine salarium do

Secundo, nisi salarium aduocatis in principio

daretur, utique non conuenirentur ad pecuniam restituendam, ubi per eos staret, quo minus si- . dem impleret, sed, eiusmodi in casu conueniunturi sinat. C. de condici ob causam l. qui op ras Q locati, & l. i. s. diuus issi de var.& extraordin. cognitionibus, ergo salarium soluitur ab initio. 1 8 Tertio, ubicumque salarium, ex dispositione legis, vel istatuti debetur, ab initio debetur But. ad d. g. diuus num. 16. in fine vers. in iis

vero, sed prasidi debetur ex legis dispositione , vel ex contractu, subrogat, in locum dispositionis legis, i. seri C. de aduoc. diuers. iudici ubi gloc in verta castrense Bart. in d. s. diuus

num. tr. v c quarto quam , ergo debetur ab initio. a 9 Quarto , &.vltimo, omissis alijs leuioribus. ubicumque pecunia seluitur , non modo pro opera, sed etiam ratione impensarum, luet prae dunt, tunc solutio debet seri ab mitio, Vt do-eet Bald. ad l .diuortio in princas. solui. matri per rex. ita l. si vero non remunerandi g. vlt.. vis . locati, sed praesidibus, ct similibus magistratibus, pecunia , de honorarium, non modo pro opera datur. sed etiam ratione impensarum,

Philippi Massi hi Commentarii

q a prae dun i, ut nul li dubium est, igitur ὁ

betur ab initio.

Et ex his veriorem esse arbitror hanc magis cominum in sententiam, a qua in consulendo, de

iudicando, non recederem.

lao Nec obstarit contraria , de proferturi primum argumentum, petitum a d. l. r. Q de primipil. lib. I i. quia illa verba, post administrationem, intelliguntur communiter, post administrationem coeptam , non autem post admianistrati 'nem finitam , ut intelligit glos. ibi . uod probatur ex verbo, debuerint, quod vietur supponere debitum ab initio, fit etiam probabilis hae expositio ex eo, quia, si illa explicarentur , Du administrationem sinitam , parum commodε diceretur de illis commodis , incipiunt deberi, quandoquidem, post finitamaaministrationem, non incipi uut dederi,sed a solute debentur. iii Nec obstat secundum , quia, in d. i. Archi- atri , non agitur de salirio publico, sed de eo , quod offertur ab infirmo, qui curatur, & s

tuitur , ut sanus offerat, quia dum esset morbo correptus ,& in ea necessitate constitutus, facile posset a versuto medico decipi . praetς quamquod ab initio ignoratur qualitas curati nis , di laboris cum plerumque, non sit certa snfirmitati, qualitas, de duratio. ita N on obstat tertium, de d. l. i. Q de sui se gio, quia respondent PD. tunc litigatorem ea,

quae optauit consequi, quando aduocatus I scepit causam , promittendo defensionem, prae terea ille textus, non iacit ad rem, cum ibi su se sium non pro aduocatorum patrocinio a optatur , sed ut rectE docet Alciat. lib. t. paradoxorum c. i . pro auxilio illius , qui pri opem exorat , ut aliquem diplomate iuuet , vel summa potestate sontem liueret, vel qui quam aliud etiam iustum concedat, ita ut, si ,

in hanc causam , aliquid promisero , o Prin cipem exores, ut illud mihi beneficium tribui iacias, ex sectatio tibi oblisabor. Nec obstat qua rium, primum , quia potest diei trans initti etiam illud, quod est praestitu , quando adhue non est per Edebitum , Aquisituin, ut puta, quia opera inteio non sit pristita , praeterquamauod admit os sal rium prestandum esse ab initio, sed postqv

is, cui debetur, coepit operari, ut patet indi ctis iuribus , in quibus potuit etiam accidere , ut ex contingentia lacti, non esset ab initio praestinim licet deberetur . Nec obstat quintum, quia aequiparatio i ter locationem , de conductionem , de ne cium, de quo agimus, consistit solumniodo in eo, ut si castra accidat in personam conductoris, ita , ut per locatorem non stet , quominus operas praestet, nihil imus integra me ces debeatur, et ita procedat rex. 'in d. l. sed

addes ia sne i in aliis autem omni hus melior

146쪽

. Melior est condit. praeliantis operas liberalio-ι res intellectus , de do armae , quam praestantis

-: eras mercenarias.&vulgares.

Nee obstat sextum , quia procedit, vestem. Pus est appositum in gratiam debitoris , ita, .ut non designet tempus operationis, de ossi j , sed laciat obligationem in diem . 123 Si quis tamen velit cotur ias, in hac mat xia , conciliare opiniones, adhibeat hane disti ctionem, aut loquimur de mercede, aut de honorario , si de mercede, concludendum est deberi in fine anni , per d. c. si p ropter sterilitatem

extra locata ubi Abbas num. N per ea, quae tradit Bartiad Llulianus I.offerri inis. de Mi.emptis de honorario , aut datur ibi ius dignitatis intu. iis , aut ob incommoda, dc occupationem, primo casu dcbetur ab initio, ars. A. fili familias insiit. qui b. mod. ius pari potestat. latuitur, t Auth. episcopalis C. de episci&clerie. Secundo autem easu , aut principaliter datur ob impensas , de soluitur. ab initio L legatus anteaquam, supra de legib. in fine , & l. a. C. eod.

lib. io. aut principaliter ob honestum laborem , de occupationem, de tunc , aut loquimur de medico curante infirmos, aut de magistratibus. OMficialibus , & aduocatis, de aliis virtute praeditis ; primo casu , aut medicus habet talarium a ' . priuato, At illud dc teonsequi in fine curati . nis d. l. Archiatri, aut habet salarium publicum, de illud debet his: re in principio, quia cessat, in salario publieonatio, qua nititur deciso d. l. A ehi atri , si vero vcrsamur in aliis virtute pravitis indistinctE, siue salariu publicum sit,sive prisuatum , dinetur in pi incipio, vel saltem post coeptam administrationem, non in fine l. finit C. de aduoc. diuers. indie. l. qui operas inis. t eati , & d. l. i. in L diuus E de variis, de extra

ra Subi equitur modo seeundus articulus, i quo dissentiunt interpretes hie, sunt enim, qui credant, poli mortem praesta: s, deberi Assesso- ribus residui temporis salarium, nec esse expectanduin anni finem, a lege, vel statuto praefinitum, de bane opinionem, post Bald. firmat Castr.

hic num. s. de sequitur las. num. 13. cum seq.adsi scribit etiam hine sententiam, pro qua testatur de communi purpurata hie num. 1 ay. Io. Bapta Cacciatu p. hic in i . q. num. 13. sed revera ibi Caccialup. non tractat hunc articulum , de eo trarium tenet in q. I s. num. 3α declarat tamen Castrens. hane sententiam . vi procedat, dummodo caueant Assessores, de comites haeredibu

desincti praesidis de restituendo, si contingat ipsum alijs operas locare, arg. totius tituli C si eui plus quam per t. Falcid. oc nititur haec opinio pluribus,ti QEque urgentissimis argumentis. ras primum , quia non debet expectari, quod expectari non relauat l. quid si dubitet, de l. eum haeres iniri de aequita liped. dc L aliquando L

ctare tempus conuentum, vel praefinitum ae . tuto, vel consuetudine, nihil releuat,ex quo nihilominus ossicium non exercebit, quod morte

Praesidis finitum est , ut sit a cum communi optia. nione concludebamus. igitur nihil est . eur dia- ctum tempus expectctur.

126 secundo,quia, eessante causa dilationis. MDiat dilatio l. si quis haeres de aequir. haered. de La filia L alumno infri ad senati sconsul. tre L sed mortuo praeside eessat causa, ob quam dia rebatur solutio salarii, cum ante tempus sie finitum officium, nec speretur exercitium illius , ergo debet cessare etiam dilatio , de consequenter statim solui. tI87 Tertio,quod statim debetur, statim debet s

lui , arg. l.cedere diem de verb. obligatased saJarium residui temporis , post mortem Praesidis statim debetur, ut probatur in te nostro, in

Q verbo debetur , quod est praesentis temporis ergo statim solui debet. Quarto,qui grauatur in uno, debet releuari in altero Leum, qui in princi de iureiur. sed Assetaser grauatur in hoc; ut non possit alteri operas locare, ut hic , ergo di bet releuari in altero, ut statim, post mortem Praesidis, salarium eo

sequatur.

ita Quinto adiueitur rex rigentissimus in l. si in leges. domus inst.locati, hoc modo inducendo, . ita se liabet Assessor ad honorarium. post mor- . item Prasidis ante tempus, prout se habet tori ad mercedem domus locaret. pro certo tem pore , ubi e ductor,ante finitum tempus, habitati'nem deseruerit , sed locator, si colon ν- vel inquilinus hibitatio in , vel culturam deserit erit,statim ad totam mereedin agere potest d. s. si domus , ergo eodem modo Assessor,

Praefide mortuo, statim potest interruin ta

rium petere .

Ias Sexto, de ultimo idem operatur mio in e su ficto , quod veritas in easu vero l. filio quem pater Ede lib. de post h.l. filius fam. inst. si certum petatur, sed ubi vere praestitit operas in Assessor statim , finito stilicet ossicio, debet

habere, virtute suppositae consuetudinis, int grum salarium, ergo eodem modo post mortem Praesidis, eum fingatur praestitisse. ut per Barti communiter receptum hie , δι ossicium finitum

sit, debet statim integrum salarium habere.

Horum tamen argumentorum minime ratiost

ne habita, in contrariam opinionem ivit Alex.ι-hic num. 3 . Dec. num. 3. IO. Bapt. Occiatum P I9.num. Io. licet purpuratus ascribat ei contrariam opinionem, sequitur etiam cura. Iun. num tr.Sebast.Sap. m. 3. Nig. num. I . purpur. num.1 1 s. lacob.de Sancto Georg.num. 3 o. dc t. Casenum.gr. Claud. Aquens. quem refert, de sequitur Bolog. hic nu. xx. de haec re uera est maris com mutus opinio, ut testatur carn. m. m. dc, prishac qu e opinione, plura asieruntur.

aso . Prinitim autem , virtute , hoe m 'a tiocinarue

147쪽

- tioci tur Alo. ubieunque aliquid . tretur in -idiem .sub conditione, purificata condictione, 2 expectandus est dies l. in illa, quae est in ordine - 3. inst.deverb. oblig.& L si eum Rhomo inst. si, citus cautionibus,&l. uxori viam fructum villae, inst.de usustuc.leg. At honoraritam debetur ΛΩ- st cibus sub eondictione si serviant , & in. diem, hoc est in fine anni, licet ergo, pro pu-

. rificata habeatur conditio operarum . cum habeantur: pri, pristitis, quatenus per eos no a stat post mortem praesidis arsei qui operas ii,st. locati, & l. t .ss. diuus isde var. α extraord..cogn- expectandiri .est tamen finis anni, de sic diexpraefinita a statuto, vel consuetudine. Nee tollunt huius arg. vim responsiores DD- dicentium in d. l.tempus esse repetitum, quia, in casu etiam nostro , intelliginar repetitum, cum condictio operae referatur ad finem anui, 'quo tempore, ex consuetudine; vel statuto praestandum eii salamum, & dicere in Liaeo a timi nem ei se potestativam, hie autem mixtam, Mibi defectum ei se in promissore, hic in reo ut 'promittitur est assisnare differentiam in facto,

non in iure.

lsr Secundo, per mortem alicuius conditio o ligationis non immutatur l. a. ρ. ex. his in D. de ver,obligat. sed conditio obligationis honor rarii, in proposito, est ut debeatur Assessoribus.

ex eonuent ione, vel ex consuetud ine, vel e x dispositione statuti, in fine annr,isitur non .aebet per mortem Prssidis immutari, nec dicatur nouam esse obligationem , subrogatam ex aequita-ιν, te, per Uiam si atin, possit peri inar unus . quia nulla est aemitas, ut citius satisfiat prae- is a stanti operas ficte, quampraei fami verE. terea, noua obligatio, uibrogata in locum primae, quo adtempus solutio iis , sapie naturam primae, arg. fuerat, instit. de actoto Tertio. salarium residui temporis non 'test eum essectu deberi, quamdiu non est ce

tum Assessores non esse stiria ros, eo anno. eum

aliis , ut patet ex hoc rex. de ex L diem minoinis. locati, sed hoe non potest esse certum,nis iasne anni, ergo antea non debetur.

Quarto, si statim υ post mortem Praesidis . . tiberetur salarium Assessoribus, sequeretur. ili lud ineommodum, ut melioris conditionis resisset, qui non praestasset operas, quam qui prae 1 6 stasset, de plus operatur fictio, quam veritas, cum qui vera operas praestitit, non de- . beat habere se arium, nisi post annum. se finito ossicio, ex consuetudine, vel starii to, ut supponimus, sed hoc non est dicendia ni , quia non plus operatur fictio, quam veritas, sed idem i. qui ad certum inst. loeati l. legem C. eod. ergo me illud , unde hoc sequitur. Hr Quinto, si statim, sequuta morte Drsidis,

deberetur salarium Assessoribus, circa enam, &eandem persisnam, eandem ob causam, concu- - rerent dis specialia, alterum esset quod fita

retur seruire, qui Operas non praestiti, ad se. quiacopsequeretiar Atlastor salarium pro opera

non praestita, alterum, quod plus tempore conse queretur, quam is, qui, re vera , operas nitisset , sed hoc non est admittendum,. cumseeontra notata in l. r. C. de dotis Prima H. ergo

nec illud debet admitti, unde hoc sequit . . Isai Sexto, & vltimo, ubicunque salarium nonribetur simpliciter ex conuentione, sed, vel ex aspositione legis, vel exconuencione labrogata in locum dispositionis legalis, , debet expectari finis illius temporis , ut eui De expectatio sit stratoria. c. com mira in fine de elec tibi. sed salarium e quo agimus, debetur ex dispositionestatuti , veI I is, 'docet nare ad l 1. . diuus.

solui statim post mortem praesinis, ies expectandum est pra finitum tempus a statuto .. . Non iastant contraria, depraesertam Primum - , argumentum , quia immo utilis esu dilati . M. - expectatio, soluitur enim in fine Mini, b d plicem causanu, ut confiderae hic Bolon: p--. pter inim rei sei licet vel e qui non est prPstitus .ante friem anni, α propter commodi-- tatem siauentis, de commodii in interusiarii, quoa non est modici momenti . phis Inst. de ac o quam nem . licet isset unum , quia scili me opera non amplius speretur, non cellat alterum, com noditas intuentis ficillaet, ec lateria iacit, di propterea non celsae dispositioia Nec obstae secundum, lota eadem responso, tollit difficultatem . cessat enim una ex causis non utraque, praeterea ubi aliquid debetur ex dispositione lagis, etiam sine causa, expectandus est ibin temporis a lege soluti, ut mox diccba-- imis per d. c. commissa in f . de elare. lib. 6.ris Nee obstat tertium iS cuius maiore a i sumitur pro fundamento iis, de quo disputanaus, negamus enim, sequuta morte Praeitas , it tim salarium deberi , nee facit negocium verbum, deberiir , praesentis temporas , quod legitiar in hoc tex. quia intelligitur deberi tempore sto . ita, ut non includatitempus praesens, sed potius excludat indebitum, vel dicen-aoo dum est. statim deberi, sed in diem , de pro

pterea, Iantequam dio veniat non potest, fieri

exactio s. omnes lassi de verb. obii g. quando enim dies cessit, de non venit, orta eli obligatio , & actio, sed dilatoria exeeptione obstante,no potest habere locum exactio. ut tradunt Dinad d. l. cedere diem inis. de verta signifaot Nee obstat quartum, quia in nullo grauatur Assessor, quatenus prohibetur alijs locare operi ras, quia non prohibetur simpliciter , sed, si v iit exigere salarium ab haerede deiuncti praesidis , quod ii facere posse onsequeretur eodem tem pore duplex salaruam, quod esset absurdu,quam' quidem, ut possit. si velit , locare operas.' suas alteri, est inductum in sinoe em Megbris,

sor ma

148쪽

- . obstat quintum, petitum a d. g. si do- quia, hoc casa, Assessores neeesse est, vir -: mus. quia ibi conductor fuit in culpa, eum re- Wγcentur, vel ob propriam culpam , quo casa. Oaendo ab habitatione,&deserendo culturam nihil illis dcbetur. vi modo dicam, vel ob odium - c traueniat contractui, unde,cum statim e - 'ueniatur, non potest opponere de obseruatione αontractus,cum Use prius contrauenerit,& pr pterea non potest se inruare ex contractu, quem nixus est impugnare, arg. l. ex eo de reg. iurilib. s. &l. cum proponas C. de pactis, noti in Lubi 'pactum C. de transae. mos Nee obstat sextum, quia Io. fingit seruire - eo modo , quo veia seruiret , quia ars immita- me naturam M. minorem Inst. de adopti l. ad t ptio supr. eod. sed si verE semiret, expectareturi . pertinu tempus anni , ergo eodem modo,quan-: do ficte operas praestitit, quia, ut dicebamus'. ν non debet plus operari fictio, quam veritas L Lam. legem in locati. Praeterea fictim, non fingit super impol sibile , ut per Barti& DD. M l.siis , i . qui pro emptore de vi ap. sed est impossibile, , ve in instanti, quis seruiat pro sex, vel quinque mensibus, ergo non potest fingi, satis est enim , t ut pro eo tempore, quo non praestitit operas,. fingatur praestitisse. d dios Sexta conclusio est , quae miligitur ex hoei tex. secundum intellectum, quem probauimus, e . si Praeses ante tempus mecessorem accipiat, As a sesibribus resi tui tum porix salarium non deberi. : Circa hanc conclusionem , contingit de pluris, bus dubitari, idcirco, illius occasione, tresi propono discutiendos articulos .i - Primus erit, an Asseisoribus residui temporis, i salarium debeatur. , si ante rempus, Praeses iuc-

. eessorem accipiat.

Secundus , an ossiciali remoto, propter eul- . patri. de atur taltem salarium , pro eo tempo-

- re , quo seruiu ν.

Tertius quid, si Metalis sponte recedat ante

'tempus.

Circa primum articulum Bart. distinguit hie m. q.&propterea, ut diligenter ipsius themmas exam nemus, faciam breuiter quinque i spectiones . Prima erit.an Asse ribus debeatur salarium residui temporis, quando ipse Praeses, cum --

mitibIvl, reuocetur

Secunda, quid si solus remoueatur, obvii pam Assessoris. Tertia , quid si ob eulpam propriam. Quarta, quid si culpam propriam, & AG sessor filii eum alijs. a Quinta, quids sine. lpa , ut maiore dignutate decoretur.

Sexta, quid si remoueatur, ac non constet de

s attinet ad primam. omissa disputatione, eo ludendum est. Assessoribus residui temporis salarium non deberi , ita conchidie Bar. hie, de 'sequuntur eum Dia. omnes. dc batur eonclusio generalitato talosi, nec zoγ quo princeps eos persequatur, damnum a tem quod alicui contingit, ob odium, inimicutias , de persecutiones , sibi est imputandpm, veoptime prohat Ls merces s. lpae insciorati, de

Ios Quod attinet ad secundum, eodem modo concludendum est salarium non deberi c. damnum de reg.tur.lib. 6. l.qui proprios. procurator fide procurat. l.quod quis de reg. ivr.quinimmo sunt, qui putent Assessorem teneri Praesidi, ob suam culpam remoto, ad interesse, arse d. l. amerces in I culpae, de d.l. pen. ita post Ias. 5t I cob. Niger dicit lo. Bologn. hic num. 6 I. tenet etiam Caccialup. q. 13 num. 17.& Curi. Iun.num. II .ego tamen circa hoc subsisterem, cum Diast considerari aliqua Praesidis culpa, qui improbi Asseisoris usus sit opera, arg. g. item exercitor inst. de oblig.quae ex quas. delict. nascuntur. xost Quod attinet ad tertiam inspectionem, communis omnium est opinio, Assessoribus reiidui temporis salarium taberi, ita post glόf. Barti hic

a Io Primum quia, nisi. hoc ea sit. petere possene salarium Asscisores, culpa unius noceret alteri, sed hoe non est admittendum . cum sit contra L. si quis in suo s. legis C. de in ossitestam. ergo me illud, unde hoc sequitur. a ii Secundo ad mentem Purpurivia, si de quo minus videtur inesse,de inest, ergo.de de quo magis, Auth.multo magis C de iactoc eccles a aliis vulgaribus, sed minus videtur inesse, vid . beatur talarium , si P ases moriatur, 3 sie e sus aeeidat in persona conductoris, ouam si remoueatur , & sic causa cessationis sit cui pa , cum magis debeat obligare culpa, quam sus L siquis domum t. si mi is fundum inst. l eati , & tamen inest, quia si moriatur Praeses a te tempus, salarium residui temporis Assessoriabus debetur, vi hie, de in l. diem functo inis i eati, ergo multo magis debetur, ubi Piuises sui estia culpa remotus. Tertim ubicumque est eadem ratio,debet si ri eadem iuris dispositio 1. a Titio inis de verta obligat. l. illium C. decollati sed illa ipsa ratio, ob quam consequuntur salarium res ii temporis Asse res, si moriatur praeses, ante tempus. viget etiam quando, ex eulpa sua , accipit sit cessorem ante tempus , eum nihilomimis perem non stet, quominus serviant, remino eo sideratur in l. qui operas inis. locati, Acin L r. . g. diuus insta de vari de extra ncogniti ergo debet fieri eadem iurixdispositio, ut residui temporis,eodem modo, salarim consequatur .i coatmiam tamen opinionem veriorem eci arbitro

149쪽

arbitror , Assessoribus talicet restaui temporis salarium non deberi. de licet non sit aliquis,qui

ex professis hoc teneat, satis tamen videtur inclinare, atque adeo probare meam hanc sentea-tiam, Hug. Donet. lib. I 8. com. de iur.eiuili e.r. vers. ad hunc locum,& Steph. Forcatui. in sua Necyomantia dialog. 6 a. num. 7. dum postremam huius legis partem explicant, quicquid sit,3 potest hic sententia pluribus comprobari.

primum per rex. nostrum , lex enim generaliter loquens, debet generaliter intelligi l. i. Προ- neraliter ff. de leg. pretii. sed lex nostra generali- ter supponit residui temporis salarium non deberi , udi praeses ante tempus, successorem acci-- piat, ergo debet hoc verum intelligi ex quacumque cauta remoueatur.

si a Secundo, tunc demam di tur re fidui temporis salarium Asscssoribus, quando integrum debetur praesidi, ut sentit Bart. hic, ne suum sibi ossiciu sit damnosum l. videlicet is ex quib. causimaior. di ne afflictio addatur amicto, eontra l. diuus supr. deoE. Prasidis eontra i. poenam s. vlt. E. ad i. Pompilam de parici d. cum similibus sid quando praeses remouetur ex quacunque causa, praesertim ob culpam , residui temporis salarium non de bitur, ut hic admittunt omnes ,& infra nos quoque docebimus , ne scilicet du-

ara pliei salario gravetur princeps. vel Respub.der se utilitas priuata publicae praeferatur, contra l. utilitas C. de primi p. lib. ia. igitur , nec tenentur illud Assessoribus praestare, nec dicatur cul- . ram prasidis non dc re Assessoribus nocere, ,

quia hute dissicultati satisfaciam in solutione

η contrariorum.

vi Tertio, accessorium sequitur naturam sui

principalis c. ac sibrium de res .iur. lib.6.l. cumprinei palis inst. de reg. iur. l. fin. C. de non numerat. peeun .sed Assisior est acce ebrium ad Pr fidem , qui, si remoueatur ob culpam ante tempus, non consequitur residui temporis salarιum,

ars erro nec illud consequi debet Assest orine plus sit in accessorio . quam in principali, contra fideiussi,rem , inst. de fideiusso . vas marto. lus singulare habet in contrarium ius eommune l. ius singulare, supta de leg b. sed fretali, de singulari iure factum est, ubiim riatur Praeses ante tempus, ut in solatium haeredis , illius anni integrum consequatur salarium, & residui temporis Asse ribus persoluat, arg. l. fin. C. de substit. ergo in contrarium est ius commune , in quocunque alio casu, s lummodo enim volnerunt in casu mortis , qui maiore pietate dignus est,eonsulere ossicialibus, non autem in aliis easibus frequentioribus , Melaederent publieam utilitatem, facilius enim aecidit legatis mutatio, etiam sine indignatione, prineipis l. i. vers. hoe amplius inst. de his , qui

nota insam. mors vero legati, non sta isequenter accidit.

Philippi Commetriam

iuris dispositio l. quod dictvin Q mala

gere L quamuis de iure patr sed in casu, ubi re mouetur preties ob culpam propriam, cessat o tio, ob quam residui temporis salamum cocedi tur Assessoribus quando moritur ante tempus , ergo debet cessare etia dispositio, dictum talarium concedens. Probatur minor , nam ratio dictet cessionas erat.quia fingi batur residuo quoi que tempore seruire, quia ille P tor desiis in censebatur vivere per gloriam , cum esset tuus pro Republica, arg. s. t . Inae de excusat vel curata secus in casu nostro, quia Praeses et motus , vel incitur priuatus , vel nanciscinardignitatem incompatibilem , .nde non potest fingi Assessor, reliquo tempore seruire illi, ta quam Praesidi. xis Non obstat primum contrarium, quia culpa

unius non potest nocere alteri, qui nihil coa 'mune habeat cum culpota , ei autem, qui illi accedit , nocere potest, quatenus principale tra

hit ad se aecitarium lcluod per manus E de uiri

condici lax pupillari Ede vulg.& pupil. cu aviis adductis per Dec. ad riab. C. de edendo num. i. a is Praeterea no caret culpa,qui improbo hoi vini consilium pribet, quique ei seruire e Ii 'it . A cedat etiam , quod remotio Prasidis . iacit Gaio lare benefitium, & lucrum residui temporis, non inseri damnum temporis praeteriti, de huic III etiam, qualicunque , indemnitati , facilius consulere possunt Ailitares, ubi ante tem Praeses remoueatur, quam si moriatur, rem enim statim mittitur successor, cui potiunt Abselibres se denuo conciliare , i vel mature alia via sibi consulere, quod non ita facile est, ubi Praeses moriatur, cum non statim mittatur suc-etor, ut considerat nel. praeallegato in loco. Nee obstat laeundum , quia patet ex supra dictis,diversam esse rationem,uirer casum mortis , de casum remotionis, de quia licet,non reperiretur diuersa ratio , satis est diuersum serara uari , ut dicitur in tex. siro ; nenim cu iuslibet obseruationis potest reddi eerra ratio i. non omnium supr. de legibus . Non obstat tertium, nam ratio lassiciens, non

est, quia per Assetares non steterit nisi fingantur operas prεstitisse, huiusmodi autem fictio locu . in proposito, habere non potest, ut supra docui

a 3 Supposita tamen vera eommuni sententia,' .si edit modo quarta inspectio, nuncuid, rem to praeside, ob culpam propriam, debeatur salarium Actoribus, etiam si eum aliis iuerint

reliquo tempore.

In proposita dissicultate, sunt pugnantes Dinsententiae, altera est existimantium .hoe easu residui temporis deberi salarium Assessoribus, etiam si cum aliis fuerint, hane opinionem tenet

plos.fin.hie sequitur Barti ante num. r. vers. alii

hic dieunt, sequi tur Castrensin l. si in lege g. st

num. s.

150쪽

Ad l. diem si icto de c. asses nim

irum .' , videtur tenere etiam Alcinti num. 6. cob. Nig. num. 8.&pro hac opinioue afferiantur non nulla satis vrgentia. Primum, adducitur tex. noster, hoc modo i

ducendo, ille in dubio admittitur intellectus, per quem fit relatio ad proxima l. hqredes palam g. ἰed,& si notam Ede testam. Bart. in l. quaesitum risi ovis sendum Ede fuad. instr.& l. talis scriptu

per quem probatur, si praeses remotus sit ab onficio, ob culpam propriam, indiuincte deberi rusidui temporis salarium Assessoribus. siue scilicet fuerint cum aliis, non refertur ad proximum versiculum modo si no postea comites cum alijs eodem tempore tuerint , ergo hic intellectus est admittendus. Secundo eoaem modo se habet praeses ad AD sessorem, quo conductor ad locatorem i. sed addes in fine iuncta l. seq. inst. locati, sed ubicumque, ob propriam culpam, remoueatur, vel recedat conductor a re conducta, integra loeat ri debetur merces, etiam si eodem tempore rem, a qua expulit ex causa primum conductorem, alteri locauerit t. si in te se L si domus inst. Ioc ei , indiscindo, ut per Decium hic num. I a. in fine, ergo eodem modo, ubi, ob propriam culpam ab ossicio remoueatur Praeses, debetur integrum residui temporis salarium Agelloribus, etiam si alijs eodcin tempore operas locauerint.

dii Tertio, es nouimule, omissis leuioribus, si denegandum esset, in casu, in quo versamur,r sidui temporis salarium, ubi Assessor alteri e dem tempore operas locasset, proficio nulla alia ratione id fieret, nisi, quia non posset fingi si bus eo lim tempore seruire, eum id sit impossi bile de iure l. final. C. eod. & fictio, non habeat locum super imposissibile I adoptio inst. de adopt. . minorim inst. eod. sed haec ratio, non est sufficiens, quia in odium , et nquentiri admittitur etiam fictio super mi pollibila l. ita vulneratus, alias si ita E. ad s. acp ii. docti Ansel. quem --

s rcierunt ad i. eadem infr. de Mobus reis, quem ab Aret. de Alo. impugnationibus defendat Alciat. hic num. 6. ergo, nihil est impedi-mcnto, quominus d beatur integrum residui temporis Asscssoribus salarissim , etiam eodem tempore locantibus aliis operas suas , si prases remoueatur ante tempus,ob culpam primriam . His tamen, & similibus non obstantibus,t . contrariam sententiam iuit Fulgos. num. 8. Al x. n*m. Io.& Ii. Ias. num. 3 . Iacob. de sancto

Georgionum. ia.& 3. C ccialup. q. 23. num. 38. Curti Iun. num. 6. in fine, in ieq. sebast. sap. num. 3 i. ubi testatur de communi, purpuri. min. a 3. in fine, Cas. num. a. & 19. ubi refert etiam Claud. Aquens. Bolog. num. 6y. sentiunt etiam Hus. Donet. lib. 18. comm. de Air.eiu. c.a. vers. ad hunc locum, di Foroiul in sua' Nevomanti dialogo ba. num. 7.

Primum autem, potest induci rex. ster amaiori, hoc modo, si de quo magis viritur inesse , de non inest, ergo nec de quo minus, sed magis videtur inesse, ut debeatur residui temporis i larium Assessoribus , eodem tempore locatoribus alijs operas tuas, ubi Praeses moriatur, qua adis ubi remoueatur , cum magis faueant iura.in proposito Assessioribus in casti mortis, quam in casu remotionis, & pietatis ratio postulat, de probat hic tex. secundum communem, & veri rem intellectum, & tamen non inest, quia re dui temporis salarium non debetur,ut patet hie, ergo multo minus debebitur, ubi remoueatur Praeses ex qua eumque causa.

ars Secundo, ubicumque stat per eum, qui non fiat operas, quominus illas praestet, ira vingi non possit praestitisse, salarium non dc

tur, arς. l. i. s. diuus Q de var. de extraora. cognit. i. qui operas, & l. sed addes in fine iuncta l. seq. tacit etiam lex notua iunctis traditis

per Bart. hic ante nia. i. quem ornaes recipiunt.

At ubi quis post remotionem Prasidis prostae

tamquam A Lilbr operas alteri, per eum stare dicitur, quo minus prxstet, ita ut praefiitiise fia-gi non possit, arg. L fin. C. eod. ergo ab eo, non debet sala tum coiisequi.

αα7 Tertio, ita se habet prsses ad AOtarem, . prout se habui conductor i d loeatorem d. l. sed addes. At conductor, si culpa sua recedat a

contractu, dc a re locata tenetur solummodo, quatenus interest locatoris i. dominus horre rumguinal.inis. locati, ergo Praesis , quoque, non nisi ad interesse tenetur Assessoribus, de sic, quatenus, cum alijs non sint. 228 Quarto, de ultimo nemo debet ex culpa alterius seri locupletior, satis est enim, ut inde nis conseruetur L 3 . . vltimo Tue eo, quod certo loci fact. l cum in fluidos. quia si mulier inst. d. ivr.dot. l. dominus horreorum s.fin inst. locati,

sed indenis conseruatur Ail esses, si post remotionem Prssidis delinquentis , consequatur unum salarium ergo non debet habere duplex salarium, sed unum tantummodo; nec dicas, in Q l. 3. I.vltimo rationem haberi , etiam lucri , te

habetur in finalibus verbis illius legis , quia replico aliud esse , ut quis habeat lucrum cellans, aliud quod fiat locupletior, satis enim habet hicrum cessans, si salarium consequatur, ubi aliis operas suas non locet Aisessor. Accedat etiam quodd. l. 3. procedit in culpa commissa inim diate aduersus eum , eui at lucrum , quod non est in ea su nostro, ubi ob culpam remoti atur praeses, qui peccauit in alium quemlibet diis particularem , potius, quam in Asselibrem , culpa autem , qui non ordinatur ad casum, Mad damnum, non attenditur, ut dicit De hienum. II. pertemin l. verum C deserti de per i. ais, 'cui si. de adi de oblintao Non obstant nunc contraria, ac prisertim primum argumentum, petitiam a l. nostram,

SEARCH

MENU NAVIGATION