장음표시 사용
111쪽
88 Philippi Massinii Commentanti
ram Papiniano , auctore huius rei ponsi , an, rum imperium translatum. At proconsulis I ratus non eligitur a proconsule, sed a senatu, a principe creatur, & in eu aliqua, cum matulat ad uniuertitatem eausarum mandata iurisdicti one , intelliseretur etiam merum imperium mandarum , ita ut, eum iurisdictione, in delegatum transiret , & dubitandi eausa videbatur reis spondendum amrmatita. o Quia tunc demum , mandata iurisdictione , non posset in delegarum transferri merum imperium , quando , vel appellatione iurisdictionis non contineretur merum imperium, vel quando merum imperium esset indelegabile, sed virumque salsum est, cum , appellatione iurisdictionis , veniat etiam metum imperium, vi probatur in principio huius legis nostri, & late etiam comprobauimus pluribus aduersum M. Animnium Muredi ad rub. silpra eod. in prima q. de iu- r risdictione, cumque merum imperium , siunatura fit delegabile, ex his, quae tradidimus
supra ad princ. huius legis num. log. cum pluribus seqq. ponderando potissimum tex nostrum, ergo nihil est impedimento, quo minus, ma data generaliter iurisdictione transeat etiam in
delegatum merum imperium. i Hae tamen ratione non obstante, contrarium
deeidit hie Paninianus , merum scilicet imperium non poste transire, & ratio decisionis fuit, Quia ea , quae speciali e r, lege, senatus con- 'sulto , vel principis coiistitutione, tribuuntur mandata iurisdictione non transferuntur, ut dicitur in principio huisis legis, S in l. nemo p
eest infra de regulis iuris. sed merum imperium, saltem illud, de quo agitur hic , est Ousmodi,
speei aliter scilicet concessum, ergo, cum iurisdictione mandata, non potes transire. 3 Nee saeit negoeium argumentum in contrarium allatum, quia, licet venire possct appellatione iurisdictionis , tamen non trai sit cum iurisdictione mandata, quia , secundum communes traditiones, est pars, vel speciis iurisdictionis, absolui E indelegabilis, vel saltem , i, si nostram sentcntiam sequaris, est indelerabile,
quando non competit iure magistratus, scd lege datur, & tex.nouer loquitur de mero imperio , quod a lege datur, inquit enim rex. sed merum imperium, quod lege datur,non posse transire. ergo quod non lege datur, sed iure magistratus competit, potest transire. Circa tertiam autem partem, rursus fuit dubitatum , an saltem in legatum Proconsulis, mandata Iurisdictione , transiret merum imperium , & dubitandi causa, videbatur responde dum affirmati M. .s primum , quia rati ini consentaneum videbatur , ut in eum delegatum, qui non a mandante, sed a senatu, vel a Principe eligitur .& ereatur, & in quem , vita eum mandata iuri dictione, ea etiam transeunt, quae specialiter lege, vel senatus consulto conciduntur, & cuius industria, auctoritate publica probatur, per man-- datam iurisdictionem intelligeretur etiam mcta iurisdictione transeunt, qus iure magistratus
non competunt, sed specialiter conceduntur, e
iusmodi est facultas dadi Tutores i. muto GT toris supta de Tutelis, cognitio suspecti. iudicis datio, & alia de quibus supra, & nihil hominus
haec omnia, di similia transeunt in legatum eonsulis, evius industria, auctoritate publica comerobata est, ut patet ex l. legatus, ex i. nul. supra de o . Proconsulis, & legati, nee non ex Lcognitio infra eod. ergo nihil impedi mento esse videtur, quo minus in legatum n consulis , in quo tot concurrunt specialia, e beat etiam merum imperium, cum mandi iiurisdictione, transire. 6 Secundo, nis mandata iurisdictione transirent in legatam proconsulis, etiam ea, quae ad merum imperium pertinent utique non haberet custodiarum eognitionem , quae ad merum imperium refertur, sed habet, ut patet in I. s lent supra de ossitio Proconsul. & legati, ergo etiam ea, quae ad merum imperium pertineo
ν His tamen, & similibus, minime refraga tibus, statuit Papinianus, indubitati iuris esse ,
ve legatus Proconsulis non habeat, mandata iurii dictione , animaduersorum ,& ratio decisionis est, quia maior animaduersio, quae lege, vel senatus consulto , vel Principisconstitutionutribuitur, mandata Iurisdictione non transse tur , ut constat ex regula negativa supra in principio huius legis posita,& ex I.sol Et in principio supra de ossicio Proconsul. di legati, consentacum rex.noliro l. si quid erit,supra etis. titulo Oossicio Proconsul. 8 Nee obstat primum argumentum ex aduerse
allatum . quia non tenet nate sequela, legatus Proconsulis tu elicius a senatu.& multa in eum transeunt, quae ipecialiter tribuuntur, e*od bet etiam transire merum imperium, i in o p tius retorquetur in eontrarium , quia illorum specialium inclusio, de ci libus expressE eautum est , excludit merum imperium , de quo, non modo non est cautum , ut transeat in legatum Proconsulis, sed eaurum est,tam generaliter, ut
in principio legis nostrς, ut scilicet, eum sit spe
cialiter tributum , mandata iurisdictione non transeat, quam in speete etiam vi, mandatatu risdictione a proconsule, in terarum non tra
stat', ut hic, & in l. si quid erit supra de omis
y procons.& legati :&speei alia temere non sunt circa eandem rem, vel personam, multi, a so da l. r.vbistos.& DD. de dot. promit. A cedat etiam, quod legatus proconsiliis, non quia sibi a Proconsule mandata sit iurisdictio. potest tutorem dare, datio enim tutoris man dari non potest l. nee mandante E de rudi de e
rati ad via, sed quia specialiter ipsi luito
112쪽
riscine Diiii Marci concessum eu , ut ch hie Cuiae. peri. I. supra eod. Tita de Tuti s , rati d t. ab his , ubi col. docet , etiam iis,qui in magistratu no sunt, specialiter tributum esse. Tu oret. Dare aurem iudicς ni
legatus non potest, nisi sibi lege speetaliter eoncedatur , di d. lex lu tus, duim dicit. legatu , mandata sibi iurisdictione , iudieis dandi ius est, Dieiligitur, idest habet lege, secundum cuiae. hie eol. 3. quasi sit sensus, ut postquam legatus
. ili beta Proconsule mandatam iurisdictiori in ,
habeat ius dandi iudicis. in eausis ad mandatam iurisdictionem pertiqentibus, a lege , n . . virtute mandatae iurisdictionis, sub qua non eo 34 tinetur iudicis dandi licentia, cum nee ipse . Proconsul iure magistratus habe t facultatem
dandi iudieem , sed quia lege hoe sibi speciali-
3 .terest concessum. Et similiter , inquit Cuiae. eognitio de remquendis suspectis Tutoribus ,
quae lege t . Tabul. nominatim tribuitur. Pr tori , de proconsilli, non competeret etiam legato proconsulis ex ni dato iurisdictipnis , nisi es - udatum esset lege specialiter ex custitutione An-- . t tonini , & Seueri . . Necesse id fuit lege dari , vesubditidem Cuiae. quia non sui ciebat man data iurisdictio. id propter utilitatem puri
lorum receptum est l. i. g. damus dς suspeci.tur. I cognitio infra eod. Argumentum ersu potius in contrarium xest exitur. . Nec si i secundum , quia in d. l. solent non - . prob tur procon uti legatum ex mandata illaxisdictione posse custodias audire, sed ex man--t auito extro di do, quo nominatim permibsum,ut pollit Procopita legato custodiarum e ti ndare, quo τὸ ca pra die x, ad proconsulem remit sere 4ς turaxus , ut i . mea tem tib et , ut h3 cur tua, rex. 37 Circa quartam tandem . R vltimam partes i. e. dubitatum ivit coram eodem papini sto. An t mandata iurisdicti ea maris iratu tran et in- . . inegatum mixtum imperium, di dubitandi eau-. x ovi labatur res dendum,ncgative, quia ii elusio unius ex pluribus, qua i 'ter se o Vter dis
iurisdictio disse M., aliud enim est iur 'dictio, aliua m rarum imperium l. imperium lina de Iuris omnium tuis .igitiiu mandatum aurisdis .ini is . exclusex mi imperium .rs . Hau tamen time. non obstante , verius esse - cvstmodet, ex simi ibi P ii , P innianus, i&
tione effectus considererer tamqua diuer ium, ei tamen semper iurisdictio inest l. imperium infraio de Iurisdictione omnium iudici de ita mixtum imperium iurisdictioni cohqret . ut dieitur hic, ut sine eo esse iurisdictio non possit d. l. vltima μι insta eodem. Accedat etiam , quod eli diuersum a iurisdictione in specie, non autem a iurisi dictione in genere , quam mandatam esse sup ponimus, & consequenter etiam mixtum imporium inclusum , & comprahensum in ea . venio nunc ad expositionem litterae.
si scilicet detexata iurisdictio, respectu delegati,
. est aliena, ut supra ostentum est, & hie est c. εs munis intellectus. Corat. autem interpraetariar , qui mandatam iurisdictionem suscipit,pr prium nihil habet, idest nihil habet ex spei taliter tributis delesanti magistratui, cum spectaliter tributa , ut supra in principio legis dicebatur, mandata iurisd ctione, no' transieramur.
DiCTIONE VTi TVR. ideli habet v sum luris
dictionis delegantis . non proprietatem , sicundum communem intellectum , & secun sum Coras. ideli fungitur iurisdictione, quam habe id legant iure communi, & iure magistratus , de , hoc modo interpretando, vidi tur melius hie versiculus coniungi cum versiculo sequi nil.
Rl haec est particula. quae videtur aduersari prae- . cedenti, quin si iurisdictio tra0ssertur, euod tu tus, uti propriam eam habet, hinc ob cai
..ui' Anton. vaccha, in locum particulae, em reponit, tamen, quasi sentiat posteriorem hane parti uiam praecedentem corrigere, quod videtur fieri verisimile ex ἡictione illa, Vemus, quae ea ad ius controuersum refrri consuenit. Mure-xus pleni dicit. se audiuisse in qui idam eodicibus scriptum reperiri. ENIM v LRivs Esrdi c. quamobrem putat in locum dictinnii, en m. . rep endas esse litteras N. M. quas interpreta- o tur, notat Marcianus, cum & ipse notas adstri si siriti. i. s. sed ut que C. do: 'eteri tur e cl.& sie Pauli nota in sne te clari- , Πλ erit potius, aduersus notam Marciani, quam . adue sua Papinianum i se hoc audet sacere Mu-ai rc tua , motus etiam illo loqui nil sinere, ver- ., ius ' , bis est in hoc ε. rc petitum c&'si ani Mare videtur quamdam dissensionem. Mihi
γα vero videntur , viri isti doctissimi, perpa
ram, in pro sito, laborasse, ni lemm est, quod compellat nos a commuta, omnium codicum , lectione recedere , quam, fi probimus , sensus est. vi qui mandatam iurisdictionem habet , mandantis iurisdictione utatur, quia iuri L dictio ipsa mandantissit, translata in suscipiemtem , non possumus enim re uti, quam non ha .
heamus, nec inde fit, ut propria illius efficiatur M eui utenda
113쪽
quam alienam, retineae, & quamdiu mandanti placet , quemadmodum in simili de re comm data diceretur . transit autem in delegatum iu- risdictio, quia iure magistratiis competit,& propterea aliud subdit de mero imperio Papinianus, quod lege datur; post et etiam dici, ad tolle dam contrarietatem transire in delegatum exercitium iurisdictionis, quod interdum venit iurisdictionis appellatione.
-3 SED MERUM lMpERIVM , QUOD LEGE DATvR, NON pos SE TRANSIRE. idest nee meri imperi j exercitiiani, & particulam illam ,
quod lege datur . ii communes traditiones se quaris, intelligenda est declaratiue , quas semper meruim inis perium lege detur,nam fuse etiam Senatusconsultum .& principis constitutio , est lex si stero nostram sequaris opiniouem , intelligas restrictiuE, quasi sit sensus, ut illud nor transeat imperium , qtiud lege specialiter datur , secus quod competit iure proprio, iuxta ea, quae tradidimus ad legis princi p. supra num. II. τε cum seq. & sic relatiuum illud, quod, reliri git antecedens iuxta l. ea tamen de legat. 3.
to ergo minus habebunt alij, auibus mandata sitInrisdictio , cum Proconsulis Legatus plura habeat specialia , ut supra bilendimus; solummodo enim ex mandato extraordinario, custodiarum eognitionem interdum habebat d. l: sol ne supra de ossie. Procon L & legat. quod timen, hodie, sarim est ordinarium I. i. C. eod. Uter a animaduersionem autem, & punitionem, ea est disserentia, ut, ex Grammati eis, docet hic Coras. num. s. quia punitio re&rtur ad Oumquemque, siue iure, siue iniuria fiat, animaduersio tantum ad potestatem de iure habet ite- , . qui rectE, & ordine seruato facit, ut masti ira
ita in Pandectis Florentinis, alias, quod verius est. Paulli, notat , non repraehendendia, verecte sentit Coras. sed declarando, ut subi dictum est de imperio a Papiniano , non intelligatur de mixto, sine quo Iurisdi ctio nequit explμeari , quia illud transiti. vltima inse, eod. l. i. infra de iurisd. omnium rud. mixtum au tem imperium dicitur iurisdictioni coli rerε, vil iu-
risdictio mixto inesse imperio Lim viri iusta e iuri omnium lud.
114쪽
Ivina Tva a nobis breuis huius Rubricae Interpretatioan duas particillas. Prima pertinebit ad n uem Glitas quaestiones nostras de Assessore,quarum explieatione eostituentur a nobis animaduersiones ad uniuersam huius Tituli materiam, secunda ad eiusdem Rubricae eontinuationem. Redeo ad primam, de
qua rode Aiseisor a . Quibus modis usurpetur. Vnde d scatur. Quo iure sit introductus. Qua ratione.
o plex. Quae requiruntur , ut illi sit locus. Quos operetur effectus. Quomodo fiolatur. 1 mod amnet ad primum, respondeo, duobus - pcitissimum modis Assessorem usurpari, uno m do in genere , altero v ro modo in specie, ubicumque in genere accipitur , cum significat, qui cuicumque ccnsilium praestat , ita ut, secundum hanc acceptionem , qui ubce consiliarius diei posse Assenor, hinc Baid. ad L nemini C. de asia laeuocari diuers. iudic. dixit, nec consiliarium eum 3 esse posse, qui Asscsbr isse nequeat, atque ita horum vocabul 'rum promiscuu esse usum apud hirisconsultos, aliosquet auctores. tradidit Do-nelii in suis commentariis de iure ciuili lib. is., capite M in vestibulo, iunci M.:. Tullius quoque
- itfuit, libro primo .de di 'inatione, Lacedemor - nij. Regibus suis., qui augurum Assessorem dede- tunt , hine etiam a sessus procos siliυ usurpatur, -: an specie autem. xbi aecipitur , propriE, ae striiacte , eum signi at, qui magistratui, di iusia diu eent; consilium praestat, ,secundum hane signi-Fχseationem, accipitur istiit. nostro, sunt quip . tot Acisorena 'stirpari etiam pro eo , cui magistratus iurisdi onem in Grai, . ut Planciades .: lynti ubseruat apud Propertium, si li-- cit. Turpior assessia non erit illa meo , ut sentie-, Cui Melae inpaxatit. quem sequitur etiam .pra teus in suoη onario, in verbo Ausessor , de in 2 hanc, opinionem arbitror ego Guiacium ivisse, - quia legerit apud Alci t. parergon iuris a cetuit.c. t. solere his praesides causas intertam . delegareii hanc tamen acceptinem ego non re- r,eipio, itum qu nig tAM, Gouean. lib. de
.r iuriseictui in praeludiu pum.. 7. Pras . AD sestaribus iurisdictionem mandare , tum quod
etiam si eoncedamus Aleiato. solitos fuisse Praesides prosciscentes mandare Assessoribus iurisdictionem, quae etiam omnino priuatis mandari potest l. fin. supr. tit. proximo, non inde sequitur , ut Asiessores dicamur ij, quibus mandatur 6 iurisdictio, eo euim nomine iudices sunt delegati , non Assisibres, qui omni carent iurisdictione , quatenus Assessores sunt, ut omnes admittunt ad i.diem itincto infra eodem, & prssertim
7 Iason num. 1. & Alciat. num. 6. S alij, quos citat ibidem Calaiat. num. 2. ratio enim non patitur , ut eadem persona , eandem ob causam , Assessor sit, de iudex, quicquid dixerint
2 Cuiae. & Prateus , hine perperam etiam, & in epte Alseisores cum pedaneis iudicibus confundit Vaconius a Vacuna, in suis declarationibus iuris ciuilis , lib.6. declaratione 63. :s Ad secundam autem quaesiicnem respondeo , Assessore in qui etiam consiliarius, de comes, in iure nostro, repetitur appellatus i. diem iancto
cum seq.infra eod. tradit i e trus Burgius lib. i. electoriim cap. p. R interdum, licet minus propri etiam iudex,ut per Petrum Calaefat. hic nu. Io 2.9 dictum esse a verbo at sidere,quod cosulere de suggerere significat, hine legimus apud Vlpian.an l. metum I sed quod praetor is quod metus causa. Praetorem , me assidente , interlocutum esse, idque quia iudieanti assideat ,& consulat l. pen. de Lult.irsr.eod. tradit Guidus Pan cito lus, in suis commentarijs, in notitiam im- peris orientalis , cap. 8. inde dicta est etiam asstia 's A, de qua Vlpian. in l. vlt. de proxenet. de asses. II sorium , quod munus, & offcium Assessoris significat Uex cornelia filiae lege Ede iniuriis l. I 1 nam,& siff. de pactis; appellantur etiam comites, ut hic, quod conastentur eos enim asso-aiciat sibi magistratus, ut in consilio eorii causasi a definiat, dicti etiam sunt consiliarii, ut in i. .3. . . supr.eod.& in l. penula niti eodem, nec non in l. in 1. in I.in consiliarijs in l. liceat C. eod. quod coriis 14 silium praebeant , appellantur etiam adiutores in libris:notatum hui', .ut per eundem inmel- ham c. xcvers. .ex ijs . appellantur elim, iuris, sudiosi, xt in l. . s.' de varii , de extra d. snit. Sin L i. supri cod. idem obseruat vitam
is et 'Ad tertiam quaestionem respondeo , iure qiuili non scripto , hoc est imoribus, & eo; - dine : Assessorex infrodii s. si sis , illud enim - siit innis et positum rei diRomanos, ut Praes- ..des. aliique magistratus prouinciales ut est aui ctor Lampridius in Al . . sibi iuris perito ad- .i, sciscerem, quoru consiliis. In iurisdictione eo ce 1 .uterentur, hinc Vlpia. & paci .iuris op-
assessores sitisse dicuntur, ut per Guid. Panesr. . in L cap. a. & per Ioannem Corac ad ruta stari
I ... Ad..quartam respondeo, assislores, e m p, M 1 causam,
115쪽
ςΣ Philippi Massinij Commentarii
eausam , introductos suisse , ut lupi ierent de- liarium, & dixi ex officio, ut excluderent fectum iudicum , & magistratuum imperitorum , saepe enim numero usu veniebat, ut Rectores prouinciarum , cuiusmoci erant proconis
sules , praesides,& Caesaris legati,ius ciuile ignorarent si primo in Auth. de iud.cum rei militari potissimum incumberent l. a. s. in bonorum Equis ordo in bonorum possess. lenietur , di hanc rationem colligimus ex glos. fin. l. certi C. de
ex Stephano Foreatulo in sua Necyomantia,dia- et 7 logo 62. num. I. quamquam dicere solebae Alexander Imperator, qui primus salaria AN se ribus instituit, ut est auctor Lampri. in vi-ig ta illius, eos esse promouendos.qui per se Rempublicam gerere solent,non per Assessores,alioquin illud consequitur, quod dicebat C. Mar. i s apus Sal. in Iugurta , ut qui imperare iubetur,
is sibi imperatorem alium quaerat, caeterum ansessorum usum, satis a calumniis vedicauit, Hug. Donet. in dicto capite a. in princ. fuerunt eniar reperti etiam Asseisores, ut magistratibus causarum multitudine occupatis, opem, & consilium
praestarent s. i. in Auth. de iud. glos. est in l. i. ao supr. eod. in verbo fere , hina legimus etiam Papinianum, excelli ingeni j, & summae eruditionis lurisconsultum, Assessores habuissO , cum alios,tum paulum,Se Vlpianum,& hos quidem sepe inter se di ssidentes, ut constat ex l. si lecta s. si certum petatur, praeterquamquoi in magistratibus, ut recte docet Done l. in dicto cap. r. innocentia, pruientia, sortitudo potius , quam doctrina, aut scientia iuris requiri- tur, qua, improbi quoque homineri possunt abu-- ti illis enim virtae bas, quae aliun se non possunt accipi, salus. de Reipublicae. de subditorum
continetur, praeclare itaque Cicero in oratione pro Planco . in magistratibus, inquit, si qua est ars, populus Romanus facilε patitur,sin mi
nus,virtute eorum , & innocentia contentus est.
,1 quintam respondeo, variis modis reperiri. definitum Assessorem apud Aaonem in summa' de Assess. apud Speculatorem in tit. de Assen
Curi. Iuniorem, per Alciat per Rasium, per Coras. & per Calaefatum, & definitiones omnes, rem, de qua agitur, optimE explicant,sed omisi sis illis, quae paulo verbosiores esse videntun , breuius nos definimus. Assessisrein esse consiliarium, iudicem, ex ossicio publico,instruentem, dixi esse consiliariusia, ut Merem genus . con- miarius enim propriἡ dicitur, non modo de eo, qui iusdicenti consilium praebeat, i. penulti infra eoL l.consiliarios aeod. sed de quolibet etiχm, qui consilium praestet cuicumque, etiam priua- to, ut docet Doael in saepius repeἰito cap. L. investibulo, adlidi,iudicem instruentem ad rectε stilinet procedenda .decernendum,& iudicadum l. I. supra eod. l. r.a eod. vlaam iudicem ipsumdaxcluderem , quam alium quemcumque consientes per accidens , & aduocatoS.
a 3 Ad sextam rcspondeo, Assessorem duomun ge
nerum esse , aut scilicet seculariun ,,aut ecclesia
sticorum, secularis is est, qui seculari magis μ. tui, ut puta Praesidi, consilium praellat, de quo hic,& in tit. C. eod. Ecclesiasticus aute i Sest,qui ecclesiasticu iudicem instruit, ut puta Episcopa, de quo in cap. statuto g. Assessorem de rescriptis lib. 6. ubi glos.& DD.& virique,aut sunt Allego res iudicis delegati a Principe, de q bus in th. ad haec C. de iudieijs F.delegatus, M in Autavi defunc. seu iunemeorum, ab alio enim de tus, qua a Principe, nec iure pontificio, Aste
rem potest habere, nisi eo indigeat d.cap. stataris. Assessorem,tradit Hugo Donci l. d. cap. a. Lb. I 8. commentariorum de iure crudi, aut stat Alsessores iudicum ordinariorum , de quibus lhic , & in tit. C.eod. & ij rursum cluorum g γrum sunt, aut dati a Senatu, vel a Frincipe, aut ab ipsis magistratibus electi, de primis aginarin l. abesse K. ex quibus cauti maiores, ubi αι. publicae causa abesse videntur comites Legati Caesaris, qui in Aerarium , & in continentarium principis relati sunt, ut latius docet Fineat. d. dialogo 6 a. nu 3. tangit etiam Cui acius inpar
titi. de polierioribus autem comitibus a legato electis, agitur in l. solet in g. sicut E de offpr cons. & M. Tuls. de utroque loquitur in episeoia ad QLFratrem, qui tum Asiae praeerat, atque in quie .anter eos , qui tibi comites, di adiutores
dedit ipsa Respublica, his finibus praestabis,M'
ante praescripsi, quos vero, aut ex domellicit. conuictoribus, aut ex necessariis apparitoribus tecum esse vol uisti, qui quasi ex cohorte Praeto- ris appellari solent, horum,non modo facta,sed etiam dicta praestanda nobis sunt .a Ad septimam respodeo,plura requiri ad hoc,
ut quis possit esse Assessor, & officium Agesisis
exercere , quae tamen omnia redigi commota possunt ad quinque eircunstantias, reis ilicetis. as personae,loci, temporis, S modi, rei istic qia, quatenus necesse est ut causam, quam 'diunt, & super qua iudicem instruunt, 'ait' lius iurisdictionem pertineat, mai assident. M'as cundo requiritur circunstantia persori, P 'tenus primum necesse est, visit is , qui eligi Assessor integrae famae;arcentur enim ab De o
ficio infamiainotati l. xc supr.e . tradit spe si in tit. de Assetare g. 3. ubi negat etia excom catos posse ossicio Assessoris fungi , nee admiraelerios Assessores in causis civilibus , iudici 'tem ecclesiastico, posse laleum assidere dan:
: tunt interpretes comuniter ad ea eceresin extr.de iudiciis. ita testante . &i consenti Np. Curi. iuniori hic num .iε. tradit etiam petrica . laetatus hic num. ry eum seq. incauta rara
spirituali, negat laicum Assessoream esse p Archidiae. ad ean pluraliter . in cap. statarum L Assessorem de eripi π φ requirim
116쪽
requiritur etiam in persona Assessoris iuris p ritia , & probitas l. prima infra eod. l. . do
var. de extra . cognit. s. festinabis in Auth. de mandataprinc. festinabis, inquit Iustin. Aisesi rem assumere virum optimum , & purum vndique , & his contentum , quae a fisco dantur, cuius autem peritiae debeat esse Assessor , iudicis arbritrio relinquitur, ut post Accur. & Bald. docet excellentissimus, & integerrimus Dominus praeses Menochius lib. a. de arbitri iudicum
casu a t 3.nu. 3. quem refert etia, & sequitur Camill. Gail lib. s.de verb. ligni f. cap. 1 . num. 3 I. non putat tamen Curi. Iun. nece ilarium esse, eum esse iuriscontuitum , ut assirmat hic num. 7. quia etiam libertus potest eise Aisessor l. 1.supri . eod. lui tamen iurisconsultus, ut ipse arbitratur , esse nequit, cum non possint ad dignita-27 tem a pirare liberti, & iuris consulti gradus dignitas sit , cap. quanto extra de magis t. hanc tamen declarationem Curtii non recipio, quia Alex. Imperator, permittit libertis,si literis eru--,diti sint,aduocationis ossicio sungi l. i. Gdep stul. vix ergo, & ne vix qnidem esset hodie , ve- Assessor fieret, qui Iurisconsulti dignitate non esset decoratus , iunt quoque inepti ad hoc, AD sessoris munus illi omnes , qui, natura, lege, vel consuetudine iudicare non possunt, de qui bus iii l. cum praetor de iudieijs, & nos quoque
diximus quandoque ad rubr. C. de edendo num.. 31.consuetudine enim iudicare nequeunt suemi-- - ,&serui, lege a senatu moti , natura vero, - : surdi, muti, perpetuo hiriosi, & impuberes d. ii. cum praetor. an aute puberes,ad hoc, ut Alaesi, seres esse possint, debeant esse maiores decem. dc-: septem annis, an maiores dece,do octo, vel maiores viginti dubium est, ut obseruare est, apud
Petr. Calaefat. hic num. 1 o. eum seqq.communis
tamen est, ut satis sit maiores esse i . annis, ve 'Baid. ad c. cum .xx. de ossic. & potest. iussi eleg. per t. i. . . initium. iuncta glos. infra de posts Ian. & Baldi sententiam sequuntur Card. ol. Barb. & alij ibi. xv Imuiritur etiam circunstantia loci, quat nus ista patria. & in prouincia propria, Assest ix esse prohibentur l. in consiliarijs C.de Asse iaso. ratio autem potest esse, quam reddit de onfipio fiscalis Paulus iurisconsultus lib. r. recep. senten.g.in ea prouincia, ne quis scilicet gra--igiosus, & ealumniosus apud suos esse videatur, alias etiam perquirit rationes ex M. Tua l. & exi .alijs, Hugo Donet. lib. ia. commentariorum dei ivr civit. capite z. versiculo cceterum non omnes I verum Gisae, e loci requisitum, in qua- . tuor casibus, .primum si una prouincia in duas diuidatur, ut in l. 3. supr. eod. secundo concet ditur, ut per quatuor menses possit quis, in propria prouincia. adore, dicta l. in consilium C. de Assessoribus i. hi qui in prouincia Eex quilucaus maior. tertio crisat requisitum, ubi
dis cialiter comes mi Principe, tirac enimo
potest ultra quatuor menses assidere a. l. in consilium, & est textus in l. sicut infr. ex quib.
caus maior. quarto cessat in Alselsore curatoris Reipub. de quo in l. vltima in se. e . quis autem sit Reipub. curator , docet panciro us in suo opusculo, de magistr. niunici p. cap. a. Ecrationes harum omnium exceptionum late reddit Donet. Le. 1. versiculo caterum non omnes.
Requiritur etiam circunstantia loci, quatenus una cum magistratu debent in loco assidere. ubi reddit ius, de quo in I. pen. infr. eod. qua de re, & de modo consedendi, late Donet. prae- allegato in loco. Desideratur etiam circumstautia temporis, quatenus eodem tempore, quo uni assident magistratui, nequeunt alteri asside re l.vit. C. de Asses. nec eodem tempore , quo ossicium exercent aduocationis,cuiquam assidere d. l. vlt. cuius rei rationem reddit ibi Iust.
3o quia scilicet non sit facile credendum duabus necessarijs rebus unum lassicere , hinc M. Tuli. quem refert Lac ad i. diem functo infra e .nu.
3. unum a vix paucos , possie, utrumque nemi-.onem assumat, ex prome rea sorte factum est, ut si iuris proseisores publici non possint exercere officium aduocationi ut sentit etiam idem Tas. alioquin priuantur salario, di matricula , ut i quitur Bald. ad i. i. C. de episc. & cleric. illud quoque potest ad circunstantiam temporis referri , quod non nisi per quatuor menses in propria prouincia possint assidere per iura supra adducta,& quatenus. post finitum officium , intra quinquaginta di cs ex prouincia in qua assiderue alio discedere non possunt l. consiliarios C eod. Desideratur vltimo circunstantia modi, quae consideratur, tam ab initio, quam in progre suomeli. ab initio, ut sit electus Assessor pro certo honorario publico, quod illis fuit ab Alex. Seuem, & pascennio Nigro constitutum, Spartiano, & Lampridio testibus, quos referrent C
ras. vaco. Donet. de Pancirol. praeallegatis in locis, in progressu autem ossicii, necesse est i sta eum modum contineri ossicium eorum, ut, nec iudicare audita, nec libellis subscribere pos- . sint l. a. ta eod. sed tantummodo consitum suo gerere iudicanti, quam ob rem consiliarii a pellantur l. I. C. eod. 33 Ad octauam respondeo, Assessorum evictum referendum esse ad tria capita , ad commodum eorum, quibus assident, ad publicam utilitatem, de ad proprium, & priuatum eorum em
lumentum . respicit commodum eorum, quibus
assident, exercitium proprisi ossicii , quod versatur in eo itionibus, Ustulationibus, libellis , edictis , decretis, & epistolis l. i. supr. eod. Melarando, ut declara ne ibi DD. 5 praesertim C ras. Ze fusius, & diligentius, quam creteri Hugo
Donet. lib. I 8. comment. de iur. ouil. capite x.
versiculo nil de ossi etenim,ossici; proprii exercitatione nimiu occupati, & imperiti magistratus desectum sit talent ; ad publicam autem umlitatem
117쪽
ς Philippi Massinij Commentarij
litatem reseruntur poene, quibus plectuntur , ne bitium , clarisiinior na , persectissimorum, &quid noui, & iniqui iuris magistratus , quibus assident , flatuerim ; placuit enim Asset Soresde eo teneri l. a. ff. quod quisque iuris , tradit Dec. plures adducens , cons. g. & late Donet. d. c. a. vcrs. restat , ut de poenis. quae tamen poenae cessant, ubi, magistratu decernente , contradixerit Assessor, & publice protestatus fuerit, id est ad acta iudici j , se inuito, di improbante, de-ere tum interponi, c. sententiam ferri , ut recte docet Ang. in s. quoniam vero . in Auth. ut nulli iud. & in ρ. omnem in auth. de litig. per rex. in l. quoniam iudices C. de appellat. subiiciuntur enim variis poenis, si contra prohibitionem in patria propria assideant, si subscribant libel- Iis , si eodem tempore duolius magistratibus a sideant , Advocatiue sint, si ante quinquaginta dies ex prouincia, in qua assiderint, post finitum ossicium , discedant, ut facile est, unicui que titulum nostrum, L C eod. percurrenti, Ch seruare, subiiciuntur etiam aliis poenis ob alias caiisas, de quibus in Auth. ad haec C. de iud. &in g.illud in Auth. vi defuncti, seu lane r.eorum,
de alijs in locis, de quibus late per Speculat. ititit. de Assessore g. 6. & per Donet. in prae allega
to loco. eoncernunt autem commodum eorun
dem Assessorum salaria , quae illis praeliantur , quae diuersa sanῆ sunt , pro Assessorum qualitate, constituta, ut recte docet Pancir. in d.c. R. AD sessori enim praesecti praetorio Affricae xo librarum auri suit salarium praestitutum , ut habetur in l. I.g.hoc etiam C.de ossi, ras. praetor. Affr. dc
eadem haec salaria, pro eorumdem Assessorum varietate, quandoque ab ipsis magistratibus , quandoque a publico, ut supra vidimus, praestantur, &, rure Pontificio ab ipsis quoque partihus interdum salarium constitui , di praestari, ut in c. statutum y. Assessorem de rescriptis lib. 6.& plura, ad salaria linius modi pertinentia, tangit speculator in titide Ast illare g. illud etiam priuilegium, ve quod licitis honestisque lueris Assessores coadunare potuere, veluti castrense peculium , si filij fam. sint,habeant, de quo in I.
veluti C. eod. ad priuatam eorum utilitatem refertur , quod priuilegium aliis in lucris , nota in salario, de quo non erat dubitandum , intelligi debet, ut rectE docet Donet. praeallegato in loco ; risertur etiam ad Assessorum commodum honor, & dignitas, quae est in affectra arg. l. I. de 3. supr. eod. sunt enim Asses res portici iudi- eum , & magistratuum, quibus assident Lomnis Q TMod. de his, quae admita trad. sunt, docet, aduersus Iasonem, distinguetem inter honorem, di dignitatem, Donet. in saepius adducto loco,il quo tamen ni fallimur. facile defendi potest. quafi Iasonis sensus fiserit, Asses lores' quidem aliquo in honore est e coiistitutos, & statu dignitate vaga, Ze extraordinaria , non autem referendos esse ad aliquem gradum dignitatis ordi
naris , cuiusmodi indisnitas illusium, octi-
egregiorum. Respicit nouillime priuatum e rundem commodum , immunitas. qua gaudent, quatenus liberi sunt, & immunes a tutelis, diabomni onere indictionum , di munerum l. non solum f. similiter, inst. de excus. tui. l. legato Ede vacat. munerum, ijsque immunitatibus, non solum quamdiu in ossicio sunt, sed etiam offcio deposito stuuntur l. non minus C. eod ubi etiam poena statuitur aduersus imponentes onera se
dent etiam omnibus priuilegijs, quibus domi sunt, Reipublicae causa, absentes i. hi qui in pro
uinciat. secus Texquib. caus maior. de de his susE Donet. in d. c. a. ad quem me refero.
3 Ad nonam, & vlaimam quaestionem res deo, finiri Assessoris ossicium. vel naturalita, vel ex accidenti. naturaliter finito magistrat cui assidet, accessorium enim sequitur naturam sui principalis , & in eo , qui ait id et in propria prouincia cursu qua tuor mensium spira et ita consiliarus C eod. ex accideti autem finitur duobus modis, videlicet,aut quia Assessor ipse, imasiastr itus, cui assidet moriatur, ut in I.diem fim 36 infra eo dim, ubi DD.& ini. diem licto ita I cati. mors enim omnia soluit g. dei cice in Lutta de nuptijs , de sic finitur ex causa necessaria, aut ex causa voluntaria, ut puta, si contingat ante tempus magistratuum succeis eiri accipere, ut . in d. l. diem iuncto. 37 Absoluta prima parte venio ad secundam & Titulum hunc sic cum praecedentibus cona cto. supra visum est de officio iudicum, tam o dinariorum, quam eorum, quibus mandatur Iurisdictio, sed quia utrique Asses loribus inter dum utuntur, propterea subiicitur hic opportu ne Rub. nostra de Ossic. Mellorum .
AD LEGEM DIEM FUNCTO is de ossic. esset semim. M.
118쪽
amno, iermn eulpa noura practare nequimur. 27 . Periculum , in re locara , sequitur dominum
19 Hrreerim duplicem, eod in tempore, quem-oum ex eadem opera cape-; aequum non ea.
as Oscium nemini Abet eo damnosum , O .
1, D functus in Oeetipatione pro Republiea, o urre ριν gloriam censetur.
num , si dominus ante itum annum moritur .an, O quando inregrι annι falarium debeatur. ι F AMULO , qui , tempore aliquo. aduersis valetudine Iaborauit , an, o quando conuenta mereo uniuersa debeatur. 1 SCOLA, TI GUSβ conuenitia ut mecum estn- uiueret pro certa annua pecuuia pranatione , moriatur ante Anitum annum , an haereris eius, totius anni teneantur mercedem Iouere. 8 Loeans operas tantum , ex Ioeans rem , O veram ut aequiparantur. 9 Conductorii in persena , casus, qui accidis. non nocet locatori, per quem non Hetit, quomianus operas praesit te ιι.so taeato , qui integram operam non praemiis, integram non debot merceuem consequi. si Lotvletari nemo aebet eum aliena iactura . si Venutioris pericutam es, ubi contingit rem v nditam sne mora , ct culpa emptoris non a
ii Loeati actio non datur, ni quatenus inter
teis. y Aurifex, conseiens alicui anulos ex praρνis auro , non dιcitur aurum vendere, ct operam Arare, sed anulas vendere . 7 6 Entia non sunt multiplicanda ne nee date., 7 Victus HuWa ineudit , quarum ahqua Memptionem, θ' venditionem , aliqua ad Iocationem possunt reserri. 18 SCOLA, DCVS, si conuenit, Ut meeum estn-Diueret, pro certae annua pecunia pras attono . ex moriatur , Uel recedat ante itum annum, an bareris illius integram mihi mεrcedem Ioianire Abeant.
debentur ,si contingat eos mori ante annum. 6i Mori eluitis, ct naturatis aequiparantur. εα Ius singulare habet in contrarium rur comis
119쪽
Philippi Massinii Couimentatil
120쪽
Ad l. diem functo de ollac. assessorum
1 s conditionalia depositio, tune demum locum babet eum ρυμ eatu conditis. x a Positum inconditisse, ninu gitur rimium in dissos inne.
s Drpretationem . 3IAE HAE ιι non retrasemat defunctum eiam dignitate .
quod Dita quo ad D m. declaratur num. ιβ ι33 Contrahens per secundum contractum at mi viritur recedere a primo quatenus e em erat Giolaumsecu os quia fi minorem afferat , agi adbuc pus ex primo in εο quod ris nostra intorsit . declaratur num. 16 3I9 Argumιntum de tempore ad rem valet. δε-