Introductio in jus publicum imperii RomanoGermanici novissimum. ... Adornata à Gabriele Schwedero ..

391쪽

culares vel hoc pacto acquisivisse videri pos sint. Verum neque hoc praesidio est e posse Pontificii Dominatus steriori biis, accura te ostensum fuit ab sem simo Conrangi

8. Nobis paucis nunc quoque ostendendum quid juris sit Summis rerum Principibus circa religionem eques atam. Ubi I. sepa- randa ea a se invicem, quae principaliter ita pertinent ad salutem aeternam, ut nullum exi iis periculii in Republ. metui possit,& ea quae licet per accidens, morali tamen probabilitate, turbas movere in Republ. ejusque finem vel impedire vel promovere queant. II. Inter ipsa doctrinae coelestis, fideique falvificae capita, eorumque usum dr applicationem in civili secietate distinguendum. II l. denil que inter ea, quae Principis sunt, quatenus talis est, dc quae ejusdem sunt, quatenus est Princeps Christianus. Quae de Principe dicimus, de quavis summa potestate volumus intellecta. Equidem cura Evangelii, fideique Christianae propagatio, quamvis ab initio Ecclesiae omnibus Christianis pariter a Salvatore. esset injuncta, praeterquam quod Apostolici muneris quaedam peculiaria,) unde & Petrus omneschristianos, qui per magnum tractum Asiae majoris dispersi erant, hortatus, ut fierent Sacerdotium Sanctum ad offerendum

392쪽

Spirituales hostias gratas DEo per IESU

Christum Epist. Prior. e. a. vem. 1. ct s. Postea tamen, cum singulis locis . notabile incrementum coepissent coetus Christianorum. ut jam alter alterum in cora Evangelii, de administratione Sacrorum videretur impedire,propter ε Ταύαν placuit, ut suffragio cae' terorum pauciores quidam eligerentur, qui soli in quaque Eeelesia satra munia obirent. Qui ipsi ab hac electiope graee. voe. κλῆροσὶ seu sortitione Gerisorum, a-vero, seu praerogativa, quam per hanc electionem accipiebant,'niditerorum nomine insigniti. s. Horum officiu istis qua tuor continebatur I. doctrina Evangelii. a. exercitio potestatis clavium. 3.administratione sacrorum. 4. morum correctione, quatenus his omnibu opus erat ad aeternam salutem consequendam. Numerus illorum, invalescente cuiusque loci Ecclesia, ipse quoque augebatur, qui aequales inter se quoddam Collegium

constituebant; Sed unum tamen praecipue tanquam ejus ordinis Primum,&quasi Deca- , num, eaeteri venerabantur. Hie

secum appellatus. Coepit tamen & iisdem primis temporibus, plerisque in locis, in eo heligendo totius Eeclesiae sive populi consen Lsus adhiberi, hine Electionem Episcopi, quari

fiat Cleri de populi suffragiis, Apostolicam vocat E P. ου Qui quidem mos

393쪽

obtinuit, donec seculares quoque Principes, deserto Paganismo, Christiana Religione imbuti,suae quisque Ecclesiae,tanquam mem-t brum illustre adjungerentur. I ao. Cum enim propter ingravescentem authoritatem Episcoporum apud Populum, ipsius quoque Reip. interesse crederetur, si mutui amoris, publicaeque tranquillitatis causa , beneficium tantae dignitatis ipsi potissime Principi acceptum ferrent, ut- que huic nonnisi tales adhiberentur, quii pacifici, mites, dc a studio rerum novarum alieni essent, morumque sanctitate con. spicui, civibus etiam ad vitae innocentiam exemplo magis, quam doctrina , prae- Iucerent, hinc a seeuto fere IV. factum est, .ut Electus Episcopus non prius ordinaretur, donec a Principe vel Imperatore esset confir-

scopor. Germania ubi & inset quentibus ostendit ad aetatem usque Henri

et II. Imperat. qui seculo iam XI. floruit,

eam adhue consuetudinem,& in Imperio nostro,obtinuisse. Atque hoc unum est e praecipuis, in quibus sibi ad negotia Ecclesiae eaeis, teroquin proprie pertinentibus, aliquid praecipui vindicare potest Civilis potestas. it. Deinde, si Ecclesiam ipsam varietate dogmatum distrahi contingat, eum hic pleriamque de distractio mimorum sequatur.

394쪽

PAR Tts SPECIALIs SE T. I contumacia oc aemulatio, ad turbandam

tranquillitatem publicam , valeant, haud ignorarunt Romani, quorum legem exhibet V apparet exemplo GaIIorum superiori, sc Germanorum nostrorum eodem & hoc nostro Seculo. v. Bern g. g. M

Contra rectissimeadversusAppionem Wγli': Eandem,inquit, de Deo habere mentri nihil visa ct institutis inter se discrepare, Ruiserrima

Enanimis homanum eoncordia excitat. Principis

igitur Christiani erit, omnem operam dare, quo pacto ejusmodi controversiae componi, atque sic ab hac parte imminens Reipubl. periculum tempestive averti possit. . . I 2. Non autem ipst: Dictatoria auctoritate rem suo arbitrio dirimat, & alterutra dis sentientium sententiarum imperata, assensus obsequium detrectantes compedibus, exilio, fustibus, ferro, flammis denique coerceat, quorum utrum que a fine civilis Imperii Ionge alienum esse liquet. Sed I. Summos atque in religione Christiana exercitatissimos Theologos undique in unum locum, convocatos, regiaque liberalitate sustentatos, ad quaestiones controversas amico colloquio ex

395쪽

ipso verbi divini genuino sensu, sine omni ais ectu, sincere definiendas exhortetur. Hoc semper ad se pertinere censuerunt Gloriosis.smi quique Imperatorum, antequam hoc quoque per vim dc iniuriam ipsis eriperent Romani Pontifices. II. Non prohibetur Princeps, si maxime in Sacro lanctis literis ipse versatissimus sit, aut sententiam suam in ipso disquisitionis actu dicere, aut de iis, quae decreta a Patribus sunt, priusquam ea confirmet, sana mente judicare. Quicquid enim sentiant Pontificii, holumque Ante signanus

Bellarmimia lib. t. de Conciliis Eccosiω c. IAE. extra Clericorum ordinem in causis fidei brutorum instar esse omnes homines. Sane D. Johsin. r. ist. c. . vers. ι omnibus Christianis praecipit, necusvueredant Spiritus, sed ut eos robent , num ex Deo sint. Si omnibus Christianis ea facultas est, ut dogmata fidei sibi proposita ante examinent, quam amplectan-

tur, quis Principi, si is quidem Christianus Orthodoxus est, tanquam eminentissimo Ecclesiae suae membro, idem jus derogare ausi Equidem id primos illosae Gloriosissimos Imperatores, qui nostram Religionem pro- sessi sunt, citra ullius querelam aliquot secula usurpasse, neque ip e Cinanira CarHnalu - diisteri potuit. δε Conered. Cathol. e. 16.13. IlI. Imperialis juris erit, dc quae Concilio decreta sunt, eonfirmare, promulgare,

396쪽

is3 PAArrs Sy ECIALII SE T. I. vimque adeo dc authoritatem ipsis tribuere, Non quasi ante necessitas credendi hic nulla

fuerit, sed ut jam publice constet, has quoqu esse partes illius Religionis, quam unice in sua RepubI. obtinere, publicoque exerciti tractari velit Princeps. IV. Sed dc sine Concilio decernendi facultas tunc videtur eo m- .petere Summae potestati, si de iis quaestiones

oboriantur, quae indifferentia, verboque di-- lvino, aut legitimo jam Concilio satis definita sunt, cum sic citra temeritatis lassiicit, anem faciat, quo uniformitas Religionis, ma dgnum etiam Securitatis publicae praesidium Iconservetur. V. Prohibebit princeps, quicquam orthodoxae fidei adversum intora Republ. publice praesertim propugnetur

aut doceatur, utque erronei non poenis quidem, exiliis,aut tormentis,sed Elenchis,ora tionibus dc persuasionibus ad veritatem crin vertantur, operam impendet. Certe enim si

omnes idem sentiant,quin firmissimum illud concordiae, mutuique amoris vinculum sit, nemo dubitat. VI. Ad Principem pertine-hit, de iis omnibus prospicere ac disponere, quae ad exercendam in Republ. religionem ae pietatem Christianam facient, idque tam positive quam remotive. Positive, ut loca pu- blica permittat, sumptusque necessarios suppeditet, quibus saerae aedes, harumque ne

eessaria suppellex, pro dignitate Ecclesiae

397쪽

affecta verit inter innumeros alios laudatissimus noster Imperator Iustinianus plurimis exponit Huberim GVhan. 3n ejus vitae. m. r. 9ut iis, qui sacris vacant, de necessariis vitae,

idoneisque Stipendiis provideat. Hue etiam pertinent Edicta principalia de ordine, de tempore, de modo, rituque sacrarum functionum, quae apud nos certis fere libellis

describi solent, quos . Ordia magmvocamus. Remotive, ut potestas Politica Ecclesiam, o inniaque, quae eliis sunt, ab omni vi& injuria tueatur ae defendat. Tandem VII.&lurisdictionem in personas,bona Ecclesiastica, quatenus scit. partes ac membra Reipubli ac territorii iunt, summo iure sibi vindicabunt Principes. Sane eam ipsis personis Ecclesiasticis, quatenus tales sunt, minimε competere, adeoque per injuriam hactenus a pontificibus Romanis per maximam partem Christiani orbis exercitam fuisse, ipso Celasii pontis Rom. testimonio patet, quod exhibet Marem Antonim de Dominu tib. 1. δε Re pubi Ecclesia bea. e. r. num . . Sed vide hae de re plura a p. eundem tot. libr. s. Item Arni umdetur. Whbr. a. e. I. Conring. d. Diss. Grol. libr. de jure Summarum potestatum circa Saera. Denique Tasorem Diqsert. Acad. de Rerim. per. Eceles. Nos instituti nostri ratione coacti

ad DHι nostri Primariaram Procum dep

398쪽

ιu vergebelu) quod unum Sacratissimo no ustro Imperatori reliquum fecit Paparum vio lentia & astutia, explicationem accedimus. MIq. Vocabulum in legibus nostris Romanis passim pro supplici libello seu po- stulato quodam accipi, haud ignotum est iis, qui vel primis eas delibarunt labiis vid

pterea dicuntur, quod uni eidemque Impe ratori non nisi prima i. e. una vice exercere i usingulis Ecclesis hoc Ius liceat, adeoq; quoad nomen nihil sunt aliud, quam intercessiones bene meritis ad primum beneficium vacans 0btinendum concessae ; dicuntur autem sic civiliter, cum sint jussa potius vel mandata notum quippe illud: cogit rogando, qui ro gat potentior. Unde & Pontifex preces ae

praecepta conjungit in e. 34. pr. de Arabenae vid. ehner. Confformu las concessionis Murmes. de Irict. I. I. e. δ. num. I. 3. Diplomata,quibus istae prima riae preces ad certam Ecclesiam continentii Germanice appellantur , fori quod per ejusmodi preces praebendam vin panem pro meliore vitae sustentatione oreci

399쪽

CapuT quamvis vero ex his vocabulis linguae nostrae vernaculae, Primariae preces ad minoisi ratantia m& praebendalia beneficia pertine- re videantur, scienclam tamen eas non minus in majoribus dignitatem dc administra. tionem annexam habentibus v. g. Episco, patibus, Praelaturis &c. locum habere. vidFrirach. de Imper. ρrtωεr.'ec Iur. c. l. nn m. Qiload rem ergo ZM primarrarum precum potest v vi Mali statis Imperatori compotens, in qualibet Ecclesia vel monasterio I erit, unam l. tersenam, idoneam tamen secundum naturam Mesemii conferendi , Hermes c. M. numer .a .

Friis h. e. s. num. 1.2 ad beneficium Gel seM

is. Ius hoc in Imperio nostro Imperatori soli ex antiquo competiisse, dc adhucdum

competere, communis omnium est sententia,

quam confirmant Diploma Rudolphi I. apud Goldan. tom. Consit. IN. 'L ιοε. inve .snit. Cum ex antiqua approbata,ct a Divis Imperatori in ac Regum ad nos ρerducta conisi Detudine qualibet Ecclesia cte. dc Rescriptum Matthiae, de anno 1 ι . ad Episcopum Spiren- sem, apud Frit ch. d. tr. in manti cin verbis:

autem tituo pus at ' non aeque in proclivi est, ob varias discrepantes Dd. opiniones. aidam enim primarias preces Imparatori

400쪽

pARris spret ALIs sEcr. I. nostro ex Pontificis Romani eoneessione es indultu competere volunt,quorii Antesigna nus Deculator is .. part.3.duraberae or agni s. restat. num. 2. qui privilegium A. B. bulla tum se vidisse ibi testatur, hunc ideo sequur

num. IJ.seqq. Rumen ad A. A.'. I. D. M th. ιs Lampad. p. . e. N. n. I. Et hoc ipsi Impp. Ru- dolphus 1 I. dc Ferdinandus II. in concessio num formulis apud MurmesII. de ui I. I. I. c. . num. t. fateri videntur. Alii vero hoe ius Inapp. ex eo,quod Ipsi semper primi ac supre-ini Ecelesiarum Cathedralium fuerint Cano-niet, uti adhuc in inauguratione noviter electum Imp. a duobus canonicis Aquis ramnensibus in Canonicum Eeclesiae B. Vipsti

vel Divi Petri recipiju prae. a. g.37. diximus. adscribunt. Matenes M. f. de Coronat. Feri-Μaud, II. Spraeter. in Instit. Iur. Publ. I. I. c. r. Speidet. in Duul. notas. voe. Alii rursus intuituAdvocatiae sive universalis pr-teetionis Ecclesiaru, Imperatori hoc jus eo se

πιλν. d. Ossis. Iuridico Polit. i. a. e. ι3. sed vς rissima est illorum sententia, a qua etiam non multum distat tertia) qui primarias preos tenues antiqui Iuris Caesarei circa. sacra,