In subitaneam & luctuosam Annaebergae deflagrationem epistola 16. threnodiae 30. à ciuibus patriae amantibus, aliisque conscriptae. Accessit ad senatum populumque exustae vrbis commonefactio, ... Studio M. Pauli Ienisij collecta & edita. ..

11쪽

Alutem 5c set citatem sempiternam. Deploraui ego cum

Λmultis ales, vir reuerende re clarissime, compater honos rande, cladem miserabilem patriae tuae Annaebergae, quam natam amplificatami tot annorum decursu, dieculae unius dimidiae incendium pener totam absumsit. Dolui fortunam optimorum ciuium, quorum expertus sum humanitatem sum,mam beneuolentiam, cum annis superioribus cut scis scho lae gubernatio, TE ad Ecclesiae ministerium decedente, mihi in eo loco commissa esset. Et quis est, quem non vehementer afficiat ornamentum illud urbis singulare, Templi inquam structura magnifica, quae non penitus quidem incendio cons Isumta sed flammis delaedata tamen θc deformata non parum esse dicitur Taceo musta atque Auditoria Scholasticarum' aedium egregia, cum aedificiis alijs amplissimis, priuatis oc puιhlicis, quae simul abierunt in cinerem, di sic faciem urbis tristisssmam reliquerunt. Mihi profecto repetenti animo pristinam illam amoenitatem loci, & urbis pulchritudinem, atque intuens ti iam in hanc vastitatem dc in haec rudera qualia ex aliorum commemoratione saltem coniicio) verer pronunciari posse via detur de hac patria tua, quod de Graeciae quadam urbe primaa

iam aspiciat locum. Utinam vero clades haec inusitata non et iam communibus rebus nostris sit ominosa, maiusm malum

aliquod his regionibus fortendat. Nam exempla similium es .uennium in promtu sunt. Et quid boni nobis hoc tempore des

nuncient illi προ α κ χοι Θάναδει summorum virorum re dodios rum Ecclesiae, qui uno atque altero mense simul erepti sunt his

Academiis, facile cui opinor unusquisque intelligit. Auers

12쪽

tit D E V S a nobis fiam suam, & quae aduersa metuimus, ea

salutaria rebus nostris, faustam ac felicia esse iubeat, propter CH A IS ae V m filium ij Ἀριον, qui μεσιTκς κω μετης noster unicos ea. QMia vero intellexi, Domine compater honoramee in Annaebergam incendio consum tam carmina quaedam siueEpigrammata colligere te velle, existimaui omnino in nus mero eorum, qui Annaebergam etiam in cineribus iacentem hoc tempore ornaturi sunt versibus suis, me quoque esse oporatere. Adiunxi itaque literis hisce Epigrammata duo, vere . Hi, a να atque extemporanea, de quibus TU pro arbitrio tuo statues. Mihi profecto inter occupationes multiplices lomatius aliquid dare non licuit hoc ic porc. Inciderunt aulcmi serte in manus, cum hisce diebus quasdam meas chartas euola Merem, Versiculi, quos in natalem Annaebergae abhinc decens Dioscripsi. Hos simul legendos saltem tibi transmitto. Bepe vale cum omnibus tuis, S saltie ex me meism quam ossiciosisi e. Dabantur Lipsiaeas. Iunii, anno I6Oq.

Ioannes Friderisus, Pro sor Acad. L, atque iterum hoc temporei Tector.

SAl. in Domino. Te, reuerende 5c amicissime vir, Ingenti

moerore ex in selici nuncio de patria tua Annaeberga af ,etum esse existimo, quae diuinae maiestatis permissu, flam. mis de improuiso exortis consumta, re in fauillas dissoluta est, Qv vehementer autem hic rumor,qui apud nos viritim per crebruisin perturbarit,ec in quantum coniecerit luctum ins

13쪽

G certe exprimi neci fit. O ingentem ladem, quam dulcissisma thia patria perpessa cst. O inenarrabilem tu sitim, qu cm inade Annaebergenses conccperunt. O miserrimum statum, in quo iam Annaeberga collocata est. Attamen non est desperansdtim in summis hiu in fortum is , scd palictatior lorica induenda. Neque enim cst Sodqnaiticum inccndium, quod omnes Omnuum Lentium historias superat, omnes p sensus in horribili illa vindicia iubet intcndere, Ut,quoniam sine ingenti cali & terrae concussionc minime accidit, incrito at diuinae Maiestatis nos meri expauescamus Noluit enim Deus solo tcrrae hiatu abssori, cri urbes illas, sed cpioi lustrius esset iudicij sui specimcn,

e coelo ignem 5c sulptuir iaculuus cst, incolas consimisit ita singulare peccatum lingulari x itione, ec abominandum scelus grauiWhorrendo supplicio vindicauit, Vt apud posteros gras uitas poenae, sceleris huius abominationem dc horror cm gigne Aret. Erat regio, quam Sodomitae inhabitabant, instar paradisi Domini. lam vero viri omnis illorum splendor c ubi opes . ubi superbia r ubi regionis amoenitas & sci tilitas et certe omnia in. firinum abierunt. in loco Sodomorun vix decem iusti inuenies bantur: vivebant in Epicureo conicin tu Dei,cuius verbum su Perbe aspernabantur omni genere vitiorum se polluebant .vim inserebant Lotho. ianuam eius effringere moliebantur. Ananaebergica quidem afflictio poena est concio realis,qua invia ramur ad agendam poenitentiam, est' prodromus ignis ultimi, oc crebritates tot incendiorum sunt ligna aduentuH Dominid vicino praecurrentia. Qtiod vero afflictio illa sit Diios α imap es tantum debita simpIiciter 8c categorice nemo dixerit. Spescies enim crucis N calamitatum sunt: λυIρον, Christi compen/- satio pro delictis: μα:Iυριον, testimonium doctrinae N consessio

nis: mera poena peccatorum: δοκιμαλα, probatio:

mixta, quae ex utroque gradu aliquid habet, di ex Jυιωpα fit

14쪽

ὶ is ioceriot, proprid tamen ex posteriori est degnienda propter Deum placatum ec personam reconciliatam. Fiunc enim

, Rota non ex indignatione immittit, ec quo ad causam filii Iem, Rhaae cis salutaris: partim rcspcctu piorum, quo ad causam formalem, quia crux piorum est onus tolcra tu facile. Sic Paulus vocat afui ctiones παιό είας, paternas castigationcs, . tenuia commiserit peccata. Ergo biisccinque de causis, suis Deus imponat aerumnas, modo poenitentiam egerint, proprie non sunt poenae, sed patcrnae cas

tigationes vocandaci es in ipsa calamitate possunt pii gloriari,

quod amictiones Christi sustineant. Hac consolatione etiam nostri Annaebergenses serio poenitentiam agondo sese erigant, quorum pietatem in vi uratione Electiorali ipse vidi, cacia miri' fice delectatus sum, ec candem apud Te, ex animo fidelissima Prose stam, depono, ut meam erga amictos συμπαθειαν testatam cciam. Non sine causa grauiter doles Ecclesia Annaebergi ,diris a statempestatibus, ec multis miseriis exposta, pitamen non praedae data hostibus. Animum igitur concipe, nec abhce O mnem spem Magnus ille Rcx gloriae tecum cst in tribulatione. diuino robore te salvabit, sontem suae bonitatis aperici. An non meministi duLissimae illius promissionis qu im insonat auribus tuis: Ego feci, ego ferum Usque ad ι os , ego ipse bis usque ad sienrictum: ego portubo , ego gestato,'salvabo cam,

a. F. Tu altem reddas illi vocem qua mirificci delectatur, Psal. II. In te confisi assum ex utero, de ventre masea, meae tu e γrruxisti me, de te laus mea semper. Ne prostrias me in tempore sene uisset cum defere it virtus mea, ne deretinguas me. lntUcrepromisitones, quibus praeclare munita G, ut Satanae insultus sarciter contemnas. Hisce confirmata erige ansnaum, ει reucro

15쪽

tere ad Dominum, qui te percusist, eum essici istimis tuis

precibus citra rcmissionem interpella. Di enim omnia habet 'in manu sua, ec regit omnia nutu suo, is non obliuiscetur tui, nec petitioni tuae factae in spiritu quidquam denegabit. Bene- d at te Dominus ex Sion,qui cis caelum se I erram: Benedicviemm nser , o metuant eum omne nes terrae, Amen.

Haec simi, quae ad te scribere volui, quae ut in optimam partem interpretere, peto. Denique tecum tuis omnibus prosiectioni diuinae commendo. Dabantur V Uurcenae, anno Ibo q. mense Iulio. D. Vn gangustauam rasiu.

Al. D. P. Audio, vir doctissime, te ob incendium, quod .

Annaebergam patriam tuam euertit, curis adco angi atque conturbari, ut dolore confici e solicitudine propemodum examinari videaris: nunc miserando tristissimam pulcherrimae urbis conflagrationem, nunc miserendo optimorum ciuium, quorum fortunae ficultatesci, consumtae sunt: nundindagando causas, ob quas prae aliis urbibus in tam exitialem prorsus calasmitatem inciderit patria tua, ut quemadmodum A anastergens ses hactenus multis aIqsciuibus feliciores fuerunt, nunc omnisum ristoc soοι haberi possint. Ae qui in eiusmodi luctu nutatius etiam συιοπαθείαe indicium ostenderet, nec ulici dolore asticeretur, ou2ὐον,- declararet. Nollere tamen mora rorem tuum maiorem esse, quam quem pietas admitteret,

quisnt animus tuus sene pulset. Perqt incendio patria tua, . sinis

16쪽

senserunt eandem calamitatem aliae urbes. Sic anno Isso 3. rotta Silesiae urbs tota conflagrauit cum monasterio& lcmaplo. Anno Issa Q. Clogatita igne perhi. Erphordia urbs,eosdem anno quod ferunta cum Venetijs condita, anno I 4 2. M Monacho praedicatorum ordinis incensa suit die uersa Veis, burga intra centum Sc quinquaginta annos quinquies miseras bili igne interihi. Et Saganum uniuersum anno Sic ec Tubingae anno I sqO. incendium foedam stragem dedit. Nibi hilominus tamen oppida haec superatis laboribus suis, Deomlarga commiseratione N benedi stione ipsis succurrente, nune cum ciuibussuis florent, cuiusmodi serrimam di tuos ciues speistare iubeo. Causam huius Tragcediae diaboli nobis di mrim e qua voce Homerus, Neptunum Vlysii indesinem ter irascentem desciibens, utitur Odyss. I. iurorcm fuisse nosuimus, re pectata nostra, quibus, proh dolor, nimiiim indulgeamus, re Deum ad eiusmodi excandescentiam irritamus. Ac, quantum tui populares Deum olfenderint, dcfinire ego nolo: ac potius, cur laudem eos, multa habeo indicia, cum religiosae pietatis, sapientiae ec iusticiae cultores, circumspecstos 'in officio diligentes eos suisse constans fama sit. Concludo itaque Deum alieno, id est, patriae tuae periculo, nos omnes voluisse

cautos ficere, ut similes poenas effugeremus Pers nitentiam, quo na viam nobis monstrat euitandi αλχωμα α,qucmadmos

dum ec Christus caede Galilaeorum 8c interitu illorum, quOSi turris Syloa oppresserat, oc a fortuna sterilis arboris, atquc siealierib exemplo nos sapere iubet. Alii igitur ex inccndio pastriae tuae nobisctim aegras mentes habebunt, ec Dei iusti iud icis

in nos furorem animaduertendo precabuntur, vs nostri miscrstus, non solum nobis propter Christum peccata condonet, scdec instantes calamitates in hac vita aut remitrat prorsus aut mistius saltem exigat Haec ad Te, vir amicissime, hoc Ampore

17쪽

ωibenda esse putaul: tu Ver6 8c popularra tuos eriges , di , quod ro postulabit, scribendo consolabere. Vale. Scr. Dres prid. Camast, anno uisu Laurent Theolisia D. S.

SAl. in Domino. An vel quid scribam, vis reuerende ae

doetissime, amice optime, nescio. In tantum mcerorem, nec non terrorcm conieci us sum, tristissimo nuncio de comnagratione Annaemontis Sc urbis tam splendidae & excelsae. Communis Zc charissimae patriae nostrae, quae nos genuit , ali it, fauit, auxit, honorauit oc amanter semper habuit. & siquid in ea superest, etiam nunc haber In tota vita mea tristius accepisi se nuncium mihi non videor. Nili l tamen etiam nune certi has

heo, quam quod Annaebergum nihil sit, ec in cineribus iaceat totum. Tantum est, di proh dolor nimium, auditione & fama communi quod cognoui, ex literis vllius ne verbum. Igitur adhuc fiducia mea, qua Deum m:sericordem intime credo semo Per, sperare etiam nunc iubet melius, & in consternatione coagitationum mearum saepius illud psalmi mihi respondi: rem in misericordia tuas'en ir Exultabit carmeum in Mutari tuo. Nec possum non tecum, quoties vel cogito, ver verbis . mentionem facio husus exinanitionis, ubertim flere, ec tristε gemere. Felix filius meus,cui praerepto beata morte,haec audire

non contigit. Vale. Coldicii, CHMj I 6oq.

T. Adam Hermo. Pastor L.

18쪽

SAl. Non possum vir reuerende & amicissime, secere, qui nporro aliquid tuis respondeam literis. Qtias Ut tu cum, crymis scripsisti, notae enim lacrymarum Sc liturae ex illis manifestae apparebant in singillis I iterarum fac icbtis ita sine lacrymis re gemitibus ad singulos serE vcrsiis legere non postula lia exaggerabas, vel studhbas potuis exprimere, qliae stipes rant omnium nostrum cogitationcs Oc querelas. Neq te etssimnum ab eo die, quo cognoui Annamontis praecops fatum,abm hora, qua non ingemiscam tristis. Sed imperandum raomen ipsis nobis est, nequid ultra. Collegi igitur mihi quaedam cogitando quibus non tantum Deum iratum urbi iacenti fuissenti, pciauadeo, sed misericordiae stiae non prorsus oblitum cuius in ira recordatus est tamen affirmare cum gratiarum astctionepossum.1 - , Qtiod enim urbis tam praeclarae & illustr1s deflagratio,

Deo sic ordinante eonnivente, diebus aestiuis Ac longissimis. nec Demalibus contigit, ex parte bcneficii habcndum cstlos erim miseri exules, sedibus suis vere,qt amuis domisnt. pulli, eum familiis Sc paruulorum grege, sub dio, necessistate adigente, ad thmpus vivere, re ante hyemis saeuuiemalis quid nidulorum congerere possunt commodius. Neque intempesta nocte coepit incendium, quod longa tristius horribilias', nec sine multorum hominum micirrima mage suisset , sed ipso meridie vel paulo post, vigilantibus o εmmtuis ingruit. Hac quoque ratione Deus amator vita . si, lat

19쪽

nee ex brutis ser8 vllum interire voluit, dum circiter illam horam pomeridianam pro more ex stabulis dimissa fere sunt

Pecora.

Quθd instiper de bonis mobilibus,quaecunque Iocis su

terraneis a perterrefactis, ec de caeteris rebus suis desperantubus, congesta sunt, pleraque, Ut intelligo, conseruata fuerunt. Communis videlicet metallicorum sors est , ut ex inferioribus terrae locis, sua quae habent bona, Domino benedicente, sibi . comparent: atque ex terrae visceribus effcssa ec egesta sunt hodientis, unde tam splendidum oppidum, Unius seculi spacio, monti superimpositum est. Dominus Deus Schaddai, qui pluribus semperabundat, sua porro benedi stione venas redadat foecundas, ut Hiotu abundantiam experiantur, cui Deus duplo cum scenore ablata reddidit. Ut, sicut iam lamentantes gemunt: Dein ab ulit: ita paulo post laetantes canant: ID-nus νeddidit sicut Dominosiacuis, is ictam es. Sis nomen Domini benedictam. Qtiin 5c templi aedificium, multis in regionibus celebrati, maxima ex parte conseruatum est , licet in praecelsa turri atra preciosa re sonora liquefacta, cum organo musico turri adiun cto, flamma vorax cineribus miscuerit. Laudandus Deus ceroi eest,quod, quamuis ciues ad suas aedes redire,quae nullae sunt, non potuerint: tamen in domum Domini reditus ipsis patet. ut visitent templum ritu, o videant voluptarem Domini, ocDeum loquentem consolantem P audiant, Psal, ari. Vcensa quoque urbem ambientia, quae ne flammae ardore impetus deῆceresi consauata sunsi spem non dubiam facere incolis

20쪽

ιneolis debent , mansuram tamen urbem In hoe montis Annae loco, Deum p in circuitu protectorem suturum semper, psal. Di . Zachar. a. Summum &maximum in his miseriis prostrator a cisinum solatiam puto, quod Christiani sunt, qui haec nunc palmuntur aduersa. Non igitur est, quod desperent, sed magis in

Des castigantis, ut patris, voluntate acquiescant, Θc cum patio entia meliora etiamnum sperent. Qua psis Deus gratiam Ut largiatur ecconseruet propitius propter Christum,comprecor toto pectore. Discimus, quam haec, quaecunque possidemus interris, sint caduca ec transitoria, ut, qui hodie abundat opis

bus,cras sua cuncta videat concremata in cineribus.

lerabilius quoque musto, sie incendio urbs Vt interis ret, diuino fato Urgente, factum esse: quam si a Turca flammis iniectis exusta esset, ubi nee spes ciuibus redeundi, nec reaedifiσcandi mansisset reliqua, quin ec de omnium ipsoriun vita coris clamatum actum B suisset. . t Ciuibus singulis aedes concrematae sunt. Maseum hoc certE: sed maius aliud damnum est, quod Principi nostro illus strissimo urbs periit, non sine iactura oc dispendio toti is regior nis militicae. Hoc enim oppidum licet praeceps fa tum habu rit, tamen, mea ut sert opinio, aliquot, dum florebat, ct ncn paucas auri tonnas Magistratui se toti regioni contulit: cui, nunc quod conserat alijs, nihil est, sed sibi ut conseratur opus

habet. nouae sunt Domini miserrulone; unoquoque a Mul