Cynosura aduocatorum ac patronorum, causarum tam ciuilium, quàm criminalium, seu De recta iudicialiter patrocinandi ratione, tractatus aureus, ... Ioann. Baptista Magonio, ... authore. Cum summariis, epitomis, ..

541쪽

tur, ' illa ratro e t secundiim Lucori

na re possit de ocii te ibidem ab mei . . sequens Diui Iacobi dichum in episto a Catholica cap. . huiusmodi profert scii cet ne detrahamus alterit trum, qui en madet nihil, aut qui iudicat .ati :ri suum detrahit legi, o iudicat legem n aut 'dicas legem, non es actor legis, sed Iudex. Hinc est quod Ouid in Metalia orphos. linguam hominis venenum significauit, sic dicenci:

542쪽

monem incidamus, ut potius lonesta fimae, iis dii Dciarum siu mandirari,iuxta illis Proκe s. ap. 22.naelius est scilicet bonum nonae, quam lmiti multae. eu ex Ecclesiast. cap. 7. melius boniana nomen, quam unguenta preciosa Neque alicui licet iniuri-io aminferre, etiam quod verum diceret, quia idefectus nostros detegi inhumanum atque iniuriosum est l. r. C. quan. 9 qurb.q tartar . libr. O. atq; RO manan cons 96.num. 2. descrimen i de quo princeps gratiam fecerat, alicui obiiciens, iniuriarum actione tenetur. Crau. in confi68.

Actio iniuriarum,an quandθperpetua, at B cmparatu esse dicatur. Ciuilis actis,exirhnim puniendo ex ne Cornelia, mi quibus casibus perpetuo detur, is nu=H.i4. Verbalium iniuriarum actio, anpost annum admit

tatur,num. I 6.

Imuriarum actio, quo tempore togatur. Iniuriam alicuisactam iens, ct tacens,illam remittere an videatur,oenum.7. Mulier, quando ob adulterium, ct stuprum sicutum ignorante aut ciente, aat dubitante Parodatem

mittat,rem ille.

nunquid dicatur iniuri/,perpartis silentis a

cuurnitatem.

543쪽

i ii I lieri. ibi, talista, an infamia in tribuat. sum an qui uicatur quoties infra debit nubem p quod habere debet non petat. 3 Cimiis naturalis ob Itiio, anpraescriptione tollan

rs Actio iniuriarum pratoria an , quando perpetuetur. i Verbalis iniuriae persi pruram illatae an perpetu iuractio.

tua de quando temporalis intuitarum concedatur aetio Quam quidem quaestionem ad ungue in Obseruata vidi ex Capel. Thol. lus i. 17. in addi cibi infrascripta colliguntur, quod scilicet in actione iniuriarum praeterea no adnuttitur agens post annum continuum inchoandum , vel con putandua tepore irrogatae iniuriae, nisi prius fuerit iis conte

stata, secundum D D de Rotaὸe .a . Ciuilis ut actio cydei edit, quando crimen punitur per lege

Cornei. q, quidem crimen in tribus casibus consideratur, ut ex irae,int ex Cornelia.f. de mirer scit . cum quis uetit vapuratus aut despercussus, aut domus eius introita , est perpetua sicut aliae a stionesi, ecq=tii Codic de utilluui. Gau sic etiam aporo Daru ut 5 seu deduxerunt Od Ostr. a D. .

544쪽

conuicii et de iniur. ubi Docti ante di hi sic semper seruatum fuisse attestantus,licet Io. Andr in additi-οn.ad Spe Cistit.de Ir. f. .col. . contraratim dicat. Haec pariter aperta iusipexi,ex Rot deci r .alti et O.

3 sub titu de inivr.inno. ibi clare colligitur,r quod

pro iniuriis verbalibus agens siue acti ne ira intentans post annum continuum ut eo loci in addit. Guetur, non admittitur, ni infla an lauma die irro - gatae iniuriae, computandum, nisi Dei it lis contestata,ratio ea est , quia 4 perlapsu anni tollitur hareaimo ex texi in du non fovinti C. dein P r. quo casu perdissimulationem sublata dicitiir ex quo tanto tempore quis tacuit ad ea quae habentur,' ex Io. Andr.& Hostien .ine cum re de re iud Ideoq; in- iuriam i sibi illatam sciens, S tacens illam re-Fo misille videtur Ozasch. de c77.n- .ῆ6. Boeta decis 338.navi. 7. dum disputat, ait quando' propter adulterium commissum in stuprum iecutum,

gnorante,aut sciente,aut dubitate uo, mulier dotem amittat.

Attamen quodi sciens cu taciturnitate te mittat iniuriam simpliciter, rectiori 1bppo latus iudicio id non esse intelligendum existimauerim, sed tunc demum procedete intellexerim, quando perspicuis coniecturis animus remittentis intuli/m di gnoscitur,quia ut vulgo fertur omne animal, Q-um in se retinet venenum; ita ut quandoq; pauperem a diuite, aliquem a potentiore iniuriatum videamus,&is iniuriatus, ob virium inaequalitatent, audicialiter agere, extra iudicialiter di- stam iniuriam repulsate timet, iniuriam ramen sibi illatam intrinsecus retinet, proinde I, penu

545쪽

Da REOT PATR. RAT CAP. LII. Is haero . abiectum per aliquid etiam longum tem -

Doporis interuallum, opportuno sibi uertiente tempore contia diuitem, seu potentiorem vindicare prospeximus, ut multoties etiam in dies circa huiusmodi sese propaleiat exempla Hinc si1ccedit illud Catonis dictum, scilicet: iri juns esto cum tempus postulat aut res, stultitiam sinulare tuoprudentia sium maest. Vnde suscepit illud antiquum dictum, scilicet: Chi nefanea sterti. Idcirco no minus eleganter, qua prudenter scripsit integerrimus patritius Papiensis D. Io Baptista Olleuanus olim in ciuitate Papiae Academicust,in suo Tractatu quinquaginta casuu in quibus modum reducendi, ad pacem quamlibet priuatam inimici am recenset, Cas'. num. 6. illud Poeta dictum refert,scilicet. Ch a ritrouars annosl huomini 1'go, montifam anno.Quae quidem per me deducta propositio hoc

modo probatur,videlicet, Animus csti quid ocul stum, Mutens, nec potest aliter quam per extrinse- ea percipi. l. quaedam insuo. f. de condit instit .g'o in L

his qui . de tui. O cur. dat ab his. glosin I. 1 f. de inter rogat.action.LMarsil .in cons. 96 numerosecundo Rotan a Ualle in cons. r. num. I 2. libro tertio. 6 cclvit intrinsecus animus per tesses probari non potest, iuxta doctrinam Innoc in c.super hoc de illuc. quem re a

546쪽

retillit Magon deci . LIcen. 26. ma dum in itfra B. ibi verborem actionum. Vnde si ex dictis duo biis modis alterum concurrat, iniuria tunc renuncia tum dici existimauerim, sed quari doli lotum ne istrum extat aliter sentirem, rationib' pro me: ddu chis nisi forte diceres illud procedc re quoad repet tendum iniuriatum post annum ab actione iniuria Larum a iure datum,ipteri odiositate iniuriae, per illam enim quis infamatur.l. Athletas. f. n. f. se his iraimt.issam.c.cum te. de re lud. quia post annum qui cur- ,rit etiam ignoranti dummodo actio competat, tam pro iuria facta praesenti, quam absenti, ut colligitur ex Rot. d. decisio a. aliaue et o frumeros .d minorib. ct damnodatan noli.&qui iniurium etiam verbalium habet actionem, tacendo, neque agen , do, tacite omnem actionem di contumeliam re- . admittere videtur sicuti idem considetaturi in eo qui infra debitum tempus non petit quod habere debet,ius suum remittere ccseturiflego.circa Mem.

denegor. s. dc quod quis non petendo infra

tempus, faetum fecisse videatur, notat Dyn. in LM buunque.f.desdeing Ideo iniuriatus infra annum sere curet,quia iuris praesumptio insurgit, ut scilicet per scientiam, iaciturnitatem anni ex tacita remissione,& ex tacito partis pacto, oinnis actiode obligatio perlapsum antedictum eximeta dicatur, vi supra, an ciuilist naturalis obligatio pscriptione tollantur, videas ROt. .dmf2.nu. 4.

547쪽

Da Rac T. P ATR. RAT. CA. LII. Pro conclusione ideo dicas, quod ' in ea bus

verior opinio quod scilicet aetio, quae ex tege Cor-

nelia descendit, perpetua, non alatem emi oralis ψicatur, id aut horitate quam plurimortua defendit Boer decis i 89. n. n. in fine, alias regulariter a cito verbalium iniuriarum anni unius &diei tem .pore praescribitur Bos tu de inivr.nNm. 23. &Dec. ubi pariter de communi attestatur, in cons IOZ nu. Is inferian I. Om. Anagn i res . diu rs confit crimin. quem sequitur IosephLudou dec IIcen. .nu'r.JS.i ilicet et actio iniuriarum praetoria quae finitur anno, perlitis contestationem perpetuetur, atta

naen non perpetuatim conceditur,quando quis Qui liter egit Capel.Tholos. i. qttast. I 27. Illud tamen notatu dignum animaduertas pr dicta procedere in actione iniuriarum quae verbo- tenus non inscriptura proseruntur, quia μ' si iciniuria illata perscripturam, verbalis c non realis dicatur,ut dixit Luci .Pωnta. in cons quem rem fert Capel Tholos d. quast. 7. in addιNon. nam. 9.attamen in scriptis illi ta non tollitur anno quia scriptura semper loquitur Andr.Gad. obser. IohNec obstiit etiam si diceretur perpetuari: actio .neni intimarum verbalium, quando quis iudici diter protestatur, ut siquandoq; in futurum iniuri, alus, iniuriam verificare conruagat, ex eo quod tr. de praesenti careat verificati9nri non intendit et Ia

ipso anno dodie remittere inivi iam,vi ex qua Pte 3

548쪽

statione, quae declatatio voluntatis dicitur esse M. initie conseruatius protestatuis Petr. Benintend. de rcit 72.Guid .Pap.qua l. s. remissa non dilaturigit iniuria,&licet quid tum habeat, talis dictae prost testationis actus,nihilominus Stestation tu de mutus, testantis conseruat, quando taleius futu tum est pollibile exerceri pipsum protestante, se colistit in voluntate ipsi protestantis: secus hims possibile quia tunc talis protestatio non valet,nei conseruatius futurum Guid Pap. tuast.I72.Sed holcasu ex lege, anno praescribitur huiusmodi actio ita ut post annum qu is agere non possit it caveturuexd. Una conuicii 'demiur. ideoque lex resistatu

igitur nimirum si talis protestatio teddatur inanis;

Tu tamen maturius delibera.

An quando quis, sequanti iniuriarum actiono et, punc alitersigni catur.

1niuriarum actio quomodo aestimetur. D laturim ustimatio e timi descietibin probatio nibus a Iudice quamo sit confideranda. Taxationem,anpraecedat latamentum. Taxati duplex confideratur. Iudex in taxationefacienda quomodo se habere debeat. c Lucri cessantu, ct damni emergenti intere se, anis quando cre/itori debeatur, quomodispero probetur

549쪽

PRECT. PATR. RAT. CAP. LIII. si RV, s. s non omitto illud,dum quae litur et quando quis . quanti iniuriarum aistio , inem aestimet. Quocirca Aret ing. poena autem .nunc Instit. de inivr. dicit quod in actione iniuriarum pars aestimat pro quanto illud pati non voluisset, Qui iuramento dicens , citius tantum damnum

sati voluisse, quam quod talis sibi fuisset illata iniu-

uia. Quo faeto, Iudex illam quantitatem laxabit, Tostmodum iuxta taxationem, pars codem natiomem inst bit.ex doctr. Bart. ini inivrrarum. F. dein-4ur. Item Aret. intrant malascinum iniser c. nec ad

meretim instasiristi Titii. c ibi glos nec omittas ea,

uae colliguntur ex Spec. inrubr. de inivr mi er. 6.

um se .ctibi paritergis Sed quoties iniuriarum aestimatio degitimas orobationes habere non potest, quomodo Iudex et habere debeat;& eo casu dicas, quod Iudex,primano consideratis omnibus qualitatibusvi circum-s antiis, quae huiuscemodi aestimationem augere vel minuere possunt eius arbitrio dictae iniuriae ae-simationem, seu certam quantitatem laxabit, Q.

aion ultra pars per suum iuramentum huiusmodi minimationem decuret . post dictam taxatio Aem, pars in ipsa quantitate taxata codemnabitur,

trau.9 in des alias . 6. melius exploratur articu : iste, Mibi cauetur, quod si pars agens aestimationem probare intendit, qualitates ex quibus aestimatiosium incrementum recipere psit, ostendere debet Et ibi distinguendo expicinatii articulus ille ait scilicet iuramentum praecedat laxatio- diem, optima ratione eo loci haec habentur scilicet, ex hodiernarrachica, quod taxatio fit post

550쪽

6 iuramentum .dumt duplicem taxationem consa. derati necesIe ostenditur, quarum una est ea, quae vim:pronunciationis non habet, nec paris terre vera vim ipsius declarationis faciendae reti-

net sed solum quandam vina limitationis iurame es ipsius per parte in praestandi, haec iuramen. tum praecedere debet, quia praeter istam iurare nolicer. Alia vero est quae vim condemnationis habet, Sc haec est quae fit post iuramentum inde qua quidem,quin post iurametum fieri possit minime est inficiandum, nisi prima taxatio peraudi. cem remoueretur,quod tamen intelligendum ibi dicitur quoties ex causa in minori quantitate fieri deberet ipsa condemnatio. Sic colligitur ex Rota dicta di ilatione a limationis , actio iniuriarum ς ellitur. Gaal obsierxatao3ib.2.

Aduertati tamen ludex quod quamuis aliquis is ea aestimationem iniuriae protestatus fuerit, se, sotius oculum perdidisse, quam talem iniuriam fuisse asilam, iuxta deductum, condemnare n3n debet S si glos inlisiuitas. F. illicitas.ssae ossc praes

dicat, quod homo carum porcellum, ut oculum habet ex quo secundum Angel. ibidem sumitur. Proverbium, scilicet Tanto ι' e caro it porco alvile, quanto at Marthola Marcha, quem sequitur Boeatu on . . misi. 1. do etiam colligitur ex additione

ibi posita in litera M.

Item circa iniuriae aestimationem, nonnulla scir tu is gna scripsitMarantis ord.iud 3art. .dillin. I.n. G Et lucri namque cessantis, vidamni emergen iis inrt rcsse, an Sc quando creditori debeatur, Quomodo probetur. quod interesse taxatio ar