장음표시 사용
101쪽
honis ecclesiae eonsumpta aut ablata reperientur in duplo testituenda esse decreuit.
Devsuris. Ruesica Tisia rarios cogi ad libro; suoret editio in iam nisi impossibilitas cuset. Cap.f.
In maletia usura te prauitatis ter disputatum est,& minsuerunt per secret leologiae & canonum magistros discuru sae,& subtiliter uentilatet q6nes. Ex quibus firmatae & in
statutum redactae sunt conclusiones quae sequuntur. In primis natim statuendo decreuit conuicto deusuris uel de contractibus emptionis εο venditionis, qui ex eo quod propter temporis dilationem carius uedatur usurarii nuncupantur,item eum quem notorium est usurarios inire ccttractus,semper quando contra eum super huiusmodi causis acitur teneri ad librorum suorum editionem. quos fiexhibere Dertinaciter recusaueritv couicto haSeri uoluit: nisi eum excusaret impossibilitas edetidi .Uuam impol*bilitatem probati uoluit aliter g propriu iuramentu .
Usurarius qui malitiole euecit, ne lis bri sui possent .edi habetur pro con uicto. Cap. it.
εἰ 1mmo statuit st si usurarius deuenit ad hane edendi im-
ossibilitatem malitia propria,ut quia scribebat in caedu- postea lacerabat eas, uel quia lacerauit libros suos stari debere iurameto tepetentis usuras lay solutioe illap.
surarius quando cogatur ederin s. Cap. i l.
CSed quia multi calumniosae agunt contra aliquem de usuris,ut cogant eum ad librorum suorum edjtionem,statuit in causa usuraria nullum posse cogi edere libros suos nisi prius iudici saltem summarie constet , eum qui de usiaris impetitur usurarium esse, uel habere aliquam ingentem usurarum Praesumptionem contra se.
102쪽
a ibris usurarioru3sid non adbibe tur,nisi in rus praeiudiciti. Cap. iiii.
2Libris autem eorum qui de usuris conuicti sunt nullam
in ipsorum fauorem usurariorum fidem adhibendam esse declaraust,etiam si sint mercatores & habeant libros mereatorum more regulatos & ordinatos. Quam enim fidem habere possunt scripta eius quem constat nullis conscientiae stimulis detineti.
Exceptio c. quia mistra quJdo opponi uarq me probari debeat p.ri
' e excaeptione autem e. quia frustra,quae erebrius in iudiciis contra repetentes usuras opponitur ita declarando statuit eam posse opponi in quo ni iudicio tam ordinariorum quam delegatorum,α debere opponi ante litem cotestatam, nisi post litem contestatam nouiter peruenisset ad ipsius rei notitiam. Quam quidem ex ptionem pro-hari debere infra decem alis utiles postquam admissafuerit statuit,suo termino elapso talis excaeptio nullum pt stet impedimentum negocio principali.
Drobata excaeptione c. quia frustra noabsoluit reus, sed iudor ex officio proces et mandat deponi Vt bic p.vi.
,robationem autem talis excarpsonis, licet actorcin xcludendum esse declarauerit donec legitime satissensa est,tamen ipsum reum non statim absolui uoluit sed contra eum procedi debere ex officio iudicis statuit donec co- uincatur. Hunci conuictum cogi deponere apud camerarium curiae episcopalis, quod per uturariam prauitatem extorsit. Deinde actorem expectari per tres menses, ut si interiis restituat quas ipse ab aliis usuras extorsit depositum recipiat, alias eo qui praemittitur termino elapso uoluit usuras depositas esse in pauperum usus erogandas adempta omni facultate actori eas ulterius repetendi . .
103쪽
ς suris. Singulares testes et illi cum quibus usurae celebrate sunt, mulieres et pro senete admittunt ad probandu3 usul
TAd c5uincendas quom usurariorum malitias, qui tot paliis prauitatem suam inuoluunt , ut uix firma unquam super iis probatio haberi possit statuit ad probandum consuetudinem alicuius de celebradis contractibus usurariis admitti posse testes singulares etiam eos a quibus usuras. i extorsisse,aut cum quibus usurarios cotractus iniisse constiterit, dummodo renuncient commodo quod sibi exin, de provenire posset. Item & prosenetas de mulieres ac ora testes qui a probando simoniacam labe non reiicerentur.
Drobatio per unum rest cub iuranicto partis conuincit sol mini lacncra bri, Cap. viii.
ad probandum aliquem temptra usuras ex mu-ὶ tuo iam selum declarauit sufficere unum testem si sit legil time probatum illum essesponsuetum mutuare pecunias 3 suas sub usum accedente iuramento ipsius partis.
Quando contractus iudiccturusura,rius cx modicitate pra cis cus pacto dc retro vendendo. Cap. ix
otem & eum longe laten disputaretur illa quislio. An nis
dicitas precii cum pacto de retro uendendo faciat contro P ctum dici usuratium inter uarias doctorum hinc inde ad- duris opiniones hanc sibi interpraetationem assumpsit, di secundum illam statuit , ut si limus in eo qui solitus est foenerari, & emerit rem cum tali pacto de retro uenden/ - . . do, si minoritas precii est ultra quartam in ut si res uale- quadringentis sit empta minoris trecentis contractus
Praesinnatur in fraudem ustrarum consectus.' in eo
104쪽
oui non est solitus faenerari tune uoluit eonfractum nrm-mmi limulatum cum minorias precii est ultra tertiam iussit recti .umi fundus qui ualedat ire satis ueauus elimi foris ducentis. i. pro centum & nonaginta appotity illo acto de retrouendendo. ouem tamen ualorem attendeωum elle idcundum tempus initi
mediocritatem inter excessum re detectu uesiui. Ecce x-Grioluimetrae in eodem fundo ab aliquib. ueditur octo ab aliquibus .xii. minoritatem & defectu in precio, non axii. nec rursus ab octo, sed a dece copulati debere statuit.
Eniens praediuin, et statim talis cum, pacto, ut post certum tempus rediis matur pro eodem maiori ue precisellusurarius. Cap. D
CDe illis autem qui emunt sandum pro certo precto , & iIlum statiinuenditori locant hac adiecta conditione, ut post certum tempus uenditor illum pro eodem maiori ueprecio redimere teneatur ita declarauit, ut hui modi emptores usurarii iudicentur, cum ex contractus tenore ap- Iareat ipsos uoluisse interim uel excessum precii uel penonem, de qua conuentum fui tu lucraria
mo necuniis dedositis ouidquacii untvsurarii sunt. Cap. A
Item & pernitiosam cluamdam n5nullorum piorum loco. rum corruptelam abolere uolens, quorum administrato, res uiduarum,pupillorum,& aliorum quorumcuinoe ho- X minum deposita accipiunt ad numerum, R ipsis depo-
nentib. ad rationem quini aut sex Pro celenario respondent.quo 'erit exemplo ducti quasi licitu sit quod ab eeclesia toleratur & sic pecunias suas pro tali emolumento annuatim consequendo apud eadem loca deponunt. Ideclarauit omnia aeposita inibus intentione es pacto facta es e usuraria& inpernitiem animarum a diabolo inuenta: re ideo praecepit omnibus Rectoribus. Abbatibus,Hospitalatiis,& aliis quibuscumi locorum piorum rectoribus,
105쪽
gubernatoribus quocunt non1ine censeantur,sub ossicii beneficii administrationum 3 suarum priuationis , ne similes deinceps contractus ineant, depositam talibus aut pactis aut inretionibus recipiant. Declarauiti omnes tam masculos si foeminas pro talibus depolitis ultra sortem aliquid recipientes usurarios esse,& eosdem in utroli' foro ad usurarum sic acc piarum restitutionem teneri., C Verumtamen si contingeret campsorem aut quemcuml' alium depositarium ex pecuniis penes se depositis uel pretdia emere,uel alias negociari,&libere ac sponte lucri partem , ei qui depotuit donaret. id recte tutem accipi declarauit, dumodo aliam fuisse deponetis causam conet.
malet statutum quod dentur quinq3
pro centenario positis in t utam bonox, nisi fiat in fraudem usura suomodo autem dicatur fraus sieri bic describitur. Cap. xys
statunt & aliam quessionem, an illa quinis pro cote
nario que dantur a statuto Florentino missis in tenuia bol norum creditoris licite caperetur a creditore abis aliquo usurarie labis uitio, interpretata est si nodus tale statutum ualere, & lucru quod ex tenuia limoi percipitur in utroq; foro licitu, explosa quorudam superstigiosoru opinione. C Quod uti in obtinere iudicauit, quando in usurarum fraudem nihil fieret. Alias si de fraude signis aut coiecturis cG- stare posset declarauit nullo suffragante statuti aut cosuetudinis rigore,eum qui talia lucra acc pit teneri in udio' foro ad efficacem restitutionem perinde ac si nullum fui
C Fraus autem fiet si statim .idest ante finem unius mensis postquam debitor sectus est debitor creditor debitore nocontradicente huiusmodi tenulam adeptus et L Uerii apparuerit pecuniam qua quis debitore se confessus en poli adeptam renutam fuisse numeratam. Item & si ca propter quas quis talem tenulam adeptus fuerit tempore adeptet possessionis erat iniusta, tenuiariuaci Percaepti lucri restitutionem cogendum esse
106쪽
Suare non fuerunt omnia disputata decisa. Cap. Vii.
Multa quom alia in usurarum materia dubia proposita 8e
disputata sunt, sed propter uarias manistrorum oviniones indecisa remansere.
De adulteriis et stupris. Rubrica. Poena abduceritis, aut cognoscemus
meretricem alteri matrimonio coopulatam. Cap. primum.
CEt si iura etiam pontificia eius reatum nulla censeras
tiant,qui publicae meretricis amplexibus inquinatur uolans tamen haec sancta Synodus matrimoniorum securitati consulere condenauit in ducatis quino auri pauperibdimidia, accusatori pro reliquo applicandis quicumoe co. gnouerit meretricem extra lupanar,quam alteri matrimonio copulatam esse nouerit. Illum autem qui talem mulierem abduxerit, aut eam in lupanari uel extra turpis duaestus gratia tenuerit in ducatis centum, dimidia Dominiuocto,quarta accusatori ,reliqua Christi pauperibus apoli eandis condemnauit,uoluitin nihilominus ipsum scelera ti huius lucri aucupatorem si non destiterit excomunici ri. Mulieri autem quae talia uolens patitur mitte dehone
stationem,& perpetuum carceris exilium si iudici uisim, fuerit indici uoluit.
Doena eorum qui alienas Nores pones se retineuti Cap. ii
GDeus auteni qui alienas uxores penes se retinet adulterii eulpam sub ancillaris seruitii nomine praetexentes ita statuit,ut si talis si de qua merito sit adulterii suspitio,one ratam sit super hoc retinentis fama eo ipso in ducatis ceu tum,dimidia Dominis Octo,quarta Christi pauperibu, quarta accusatori partibvs applicandis, no suspectas auia tenere dumodo mariti accedat assensus non prohibuit
107쪽
to Peadulteri et stupris. Urauiter plectuntur qui consanguia
ncam,aut monialem etiam meretriscem cognoscunt grauius qui in nialem abducunt, aut in matrimo. nium accipiunt. Cap. iii.
CIdem statuli de eognostentibus meretricem consanguineam uel monialem eius tamen poenam ob sceleris immanitate augendo qui huiusmodi moniales abduxerit tenuerit ue,eum ex municatum intestabit in esse uoluit. priuatum omni laudo ac beneficio eccleuastico, tradendumi istulari curiae , ut legitimam tanti Iceleris uindi- ctam ultoribus flammis experiatur. CEum quoin qui monialem sibi matrimonio copulauerit, aut pro coucubina tenuetit eisde poenis subiacere uoluit.
De tenentibus moniales in domo:aut eas sinpliciter cognoscentibus. Cap. iiii.
uero monialem prosessam Iicet non suspectam abso ordinariorum licentia in domo tenuerit in ducatis.xM'. monasterio in quo professa erat applicadis condemnauit. De cognoscentibus autem simpliciter moniales struari uot luit, quod habetur in titulo de Monialibus.
Poena coMosceptium consanguinea, aut pupillam. Cap. v.
rae foedera rumpentes cum propriis matribus aut filiabus commisceri non uerentur compescere uolens nam lancta li nodii, statuit,ut siquidem clericus fuerit quicum matre, aut filia tem carnaliter habuerit beneficiis eo ipla priual tus degradetur perpetuom in carceribus detrudatur aci poenitentiam peragendam. Si autem laycus sit,aut incula ris.Iudex illum iuxta legitimos tramites puniuit, aut punire
108쪽
nire paratus est ei relinquatur. alias per ecclesasticum Iudice mulctetur & perpetuis uinculis coherceatur. Parem quot poenam esse uoluit filie quae commiscebitui patri, re matri quς commiscebitur filio, Ac socrui quae c6miscebitur genero. Simili quot poena feriri uoluit patres , matres qui proprias filias publice prostituunt. si Fratrem qui sorore carnali ter abusus fuerit, aut uxore fra- tris sui in ducatis centum pro tertia delatori, pro reliquo christi pauperibus applicandis si diues sit mulctari uoluit. alias fustigari uel alia corporali poena affici. si Simili poena feriri uoluit tutorem qui pupillam stirprauerit, ampliusis cogi ad eam dotandam.
nitiano Virgine vel dolet Vel in v eo
C .inimmo generalitet statuit,ut quicunm inminem stiri prauerit cogatur uel accipere eam in uxore, uel dotare dote conuenienti & ampliori quam exposceretur sino esset M prata. ista stuprata difficilius maritu reperire potest. hoc Iudicis arbitrio declarari uoluit.
Elcriter insurgit contra sodomitas et: eos qui pueros prostitu urαap. vii.
Crimen illud nephandum propter quod uenit ira Dei in
filios dissidentiae a Christi fidelibus auertere intendens , haec sancta Sunodus clericos huiusmodi infando crimine conuictos puniri uoluit, ut in titulo de uita&honestate clerico . in isto uolumine. Laycos autem in fames intesta
ιCri Gye. In uso uolumine. Laycos autem in tames intella
bilestes declarauit am Tutin in aucatis au inuentis a dimidia Dominis Octo . pro sexta accusatori, pr imito Christi pauperibus applicandis . nisi alias meritis per saecu repotuitatem fuis i a i su Acts Edde nil in omni laus obseruari uoluit contra eos qui pueros lucri uel alte- , -' - . qui puerosi ius com modi causa prostituerint seu lenonis ossicium in eis corrumpendis exercuerint.
ontra parenter q i filias proprias prostituunt. Capes. v j
109쪽
Sceleratum quo η pagrum &quorundam aueuplum qui
proprias filias lucri gratia prostituunt ita puniri uoluit.uta tali scelere compescatur. Condemnauit igitur eos in duratis uigintiquinta,&si per annum in huiusmodi turpitudine publice perseuerauerint fustigari aut acriori ut Iudici videbitur poena plecti uoluit ob saeculatis iudicis ne gligentiam. Reliquas constitutiones ad titulum pertinentes require in titulo de uita & ho.cle.& in ii.de monialibus.
t e soro competenti deq3 appellare
nibus. Rubrica . Causas in prima instantia ventilandas coram ordinariis et remouet appeutionem ab interlocutorinαap.f.
Fontam ecclesiasticus ordo eonfunditur si sua euli iurirmo non seruetur antedicta si nodus sequendo uestigia Leoninae constitutionis in Lateranensis concilii co asessu habitae statuit&ordinauit omnes causas spirituales ciuiles Sc mixtas, dc ecclesiasticum forum quomodolibet con- cernentes, dummodo non sint de beneficiis reseruatis uel excedentibus ualorem florenorum.xq.auri de Camera in i prima instantia semper uentilari debere usis ad diffinitivam sententiam inclusiue in curiis ordinariorum suorum. nec posse per quascunt appellationes ab interlocutoriis, vel futuris grauaminibus interpositas sub quocunt quisito colore remoueri,quas appellationes initendo praefare constitutionis Lateranensis ordinationi:ut friuolas de nullas respui posse de debere uoluit i nisi esset talis interlocu-jio quae diffinitiuae uires contineret,uel quae in dissurui . teparati minime posset. Ri
Abi sint ventilandae causae in secundi et tenta instantia et coram qui a iudicibus . Cap. ii
110쪽
nda autem & tertia instantia nisi sint de beneficiis:
t dictum est reseruatisne excedentibus ualorem florenurum.xanili. uel mi essent pro anae exesedentes Iummam orenqrum ducentorum auri de camera tractas ebeant Aquitat oren Asclite Idcolao & esuPV i- . cari Ouando erit ag llasum a sensen tiis suifraganeoru 'tues coram iudicibus a sede AsestoIica delegatis in calidus ubi necessaria est Apostolicae sedis commissio. lQuos quidem iudices commissiarios deputandos esse debere uoluit unum ues plures ex numero eorum,qui erunt descripti in rotulo, de quo inferius dicetur, & partes quq extra descriptos in praefato rotulo iudices impetrauerint
Puniri uoluit, ut inferius dicetur in alia constitutione.
Doena procurantium causas ventila
. ri vel committi alibi se coram iudiscibus deputatis. Cop. iis
Eos igitur notarios,procuratores uel aduocatos qui cotra premissa,causas in prinia instatia directe uel indirecte tr stari per alium quam per ordinarium suum,& in secundare in tertia instantia committi alicui iudici non descripto in rotulo praedicto uel qui aliter contra praemissa uel ali- suid eoru quicquam fecerint aut procurauerint eo ipso ingressu curis ordinarioru suorum a quibus causam ana uerunt priuatos eme uoluit, nisi celeriter idest intra octo dies causam ad locum debitum restitui cum effectu procurauerint de notariorum de procuratorum rotulo sine restitutionis spe abradendos.
Quid agendum sit quado ordinarius: cusatur ut suspectus Cap. uis
Ane tamen cogatur quis litigare coram iudice laspectoatuit,ut siquis recusaret primam causam suam in primai instantia coram ordinario suo agitare:copareat & alleget, suspitionis causam. Tunc' ut iuris est eligeturires arbiatri qui suspitionis causuri intra quindecim dies terminet. Quibus elapsis si non fuerit distinita suspitionis causa iudex ordinarius procedat in causa reiectis omnibus appen