Tractatus de beneficiis ecclesiasticis Caroli Gagliardi 1 Caroli Gagliardi

발행: 1842년

분량: 194페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

iiphrasim si in pro maleslato et eu a: scd utique pro jure per

cipiendi redditus occlesiasticos, vel stipendia clericalia propior spiritualo ossici iam, nedum recitandi horas canonicas, sed Mi fas etiam celebrandi. Ecclesiae inqoruiendi, aliudvo ministerium spirituale obeundi. Quis enim miliciat suis stipendiis umquam' Quis plantat vineam, et de fruetu ejus non edis sevis p est gregem, et de lacte grestis non mian eat 3 Numquid aemm dum hominem haec diso γ Au et leae haec non diois p Seriptum est enim in lege Moysis set): non alligabis os bovi trituranti. Numquid de bobtis cura est Deo γ An proprer nos titisve hoe di it 8 Ram propter nos xeripta sunt: quoniam debes in vo . qui arat, arare ς et qui triturat, in ve fruetus percipiendi. Sinoa vobis spiritualia seminavimus, munum est, at nos earnalia vestra metamus γ Nescitis quoniam qui in gaeraris Operantur, quae de sacrario sunt, edunt. et quiatiari deserviunt, rem allare participant γ Ita et Dominus ordinanit iis, qui Evangelium annun ant, de Evangelio v Nere. Hucusque Apostolus 3). Quoniam vero multiformis pro temporum varietalse successit oeelesiastica diseiplinatam alendi ministros altaris, et clericos. quam proventus Ecclesiae administrandi. et pauperibus dispensandi: tol lautaeque vicissitudines constituli Oηum. et morum prodiero, ut hane beneficiorum maloriam quummaxime involutam, obscuramque osse corint. Quo lamen facilior ea cognitu sat, studiosis lyroni biis potiores rogulas ad bene liciaria vi rem allinen los pro viribus Salagam ex voluminibus duris pontificii lamvetusti, quam recentioris, ex Regulis Cancellariae, ac praxi Curia: Itonianae, aliarumque lari ecclesias lici conquirere, et majori, qua potero, perspicuitate simul, ac brevitate exponere in sequenti capitulorum serie. 1 Ulp. in ι. eae damni o. g. a. D. de damno insccto, et sus-

mundis. Si quia alter communem Parietem presserat, vel onera inxerat, idcirco damnum contigit: consequens est dicere detrimensum hoc, suod beneficio ejus contigit, ipsum sarcire debere. Itidem in I. inter omnes di de furtis res dieitur benescio furia abesse. - u) Deuteronom. cv. 25 vers. 5. 3 Epist. I. ad Corinth. cv. 9 vers. 7 ad 15 eademque sero seripsit is Timotheo discipulo suo Ephesi Episcopo Fixt. I. cap. 5 fers. 18 ox idololli Stis haec scribendi occasioncm uactus.

12쪽

Primum equidem do origine, et progressu ecclesiasticae pe-enniae, ac beneficior im dicere instituo. Deinde quid. et quotv plex sit beneficium, edisseram. Mox quomodo laudentur. ei erigantur, deque illorum qualitatibus, reservationibus, et assectionibus. Dein do personis. quae illa conserunt, et quibus confinruntur. Post de collatione, ejusque formis: de procum verit te, subreptione, et obreptione in impetrationibus: de clausulis, et Oxequutione Liliorarum Apostolicarum. Tum de possessione, ac sequestro, de fructibus, ac spolio. Ad extremum de modis, quibus amittuntur, ei viscant. cΑP. I. De origine benesciorum I. Oblationes Metium Christus Dominus in loculis apti tolleis

servavit.

II. In communi vivebant credentes in Scclesiae ineunabulis, et erebanι collaetas eae bonis auis pecunias in manus AFosιο-ιorum , et aacerdotum. ΠT. Di onos ad eas administrandum praepoguerunt quum Λ-postoli, tum auecessores Diacmi. In Distributio sacris ministris, et Fauperibus bal ad mensuram laboria, et necesSitutis. V. SUeresuenias in una Ecclesia obtationes aliis .eutibus Ee-elesiis iaspe alantur. VI. M eeetesiasticos Mesauros diriperent, Persecutionum aevo Principes plerumque martyrio christicolaa Giscerum. . ' . VII. Aeommuni domo, et vita Clericipaulalim declinantea vomιulas suas in pecunia maluerunt VIII. Praedia, et prouentus immobilium adquiri Gelasiis non ferebant persecutiones ιyrannorum, nec Principum Isma. IX. Terιio tamen saeculo bona immobilia Ecclesias nauetaei

X. Cons aulinus N. mimium Gelasiis indulsit publicam saeuuιatem bona possidendi.

pillas eireumoeniensium in auferendis earum bonis RP-ιu

XII. Anque inoseciosas bonorum dispositiones in Ecclesiae: f vorem eae redulia liberis SS, Putrea maαλε detestaορ- ur. XIII. Usque ad a cultim quintum benefactoribus ' on ranis.

13쪽

sum praeseribere pium aliquod onus, quod e lare saeri ab Dria ministri overenιur. . XV. Vetusta clericorum visa communia ferme non alia eras, quam hodierna Regularium. XV. Nullus ordinibus ecelesiassicis inistabatur, nisi ad insemetendum certae Ecclesiae perpetuo addiceretur. XVI. Ob injustam Discosorum administrationem, Oeconomi de clero in sinsulis Ecclesiis quinto saeculo constituti. XVII. Tum qua uor in partes divisio proventuum ecclesiasticorum imperata.

AUILL Auperum, eι fabricae portiones imis E seoPis, et e clesiasticis personis relictae cum Onere administrandi fuere XIX. Serto circiter saeculo Discopi simul, et eleriei ad suam - derelinquendam Ecclesiam bellorum frequentium devastationaeoaeli, aliis Ecclesiis primo vacanιibus incardinari coepe

runt.

XX. Sensim hinc ordinum collatio a eolla tona praebendarumsbtinem, eι ordinatio clericorum sine titulo Melesias irrepsiι XXI. Eodemque tempore Praedia Seclesiarum concessa cleri- eis praesertim benemeritis, et pauperibus ad usu ructum. XXII. Peculiares praeterea Oblationes singulis Ecclesiis etiam presbyteralibus, earumgus ministris attribulae, soluto dumta ι

iseopsis jure cathedratico. XXIII. Aouo saeculo usurpatum est in Ecclesia beneficii noembulam , ut significaret praedium Ecclesiae ad usu ructum, alleui benescentia Esriscopi concessum. XXIV. Concessum semel benescium, mortuobeneficiario, sol rat olim Discuriss vel alteri conjerre , vel Ecclesiae incom

XXV. Laiei interea potentes sacrilegam potestatem quum disponendi de praedias, et bene sis ecelesiastieis, tum Aeetesias insas conferendi attentarunt sibi vindicare. XXUL Eliminatis laicomum usurpationibus plu mae prodis--αι sanctiones, et Regulae Cancellarias noram beneficiorum dise*linam compωιentes. XXVII. Dignisares omnes, et praebendas lata bene si aeceptio Ueo laetitur, quas si tum modo averius, modo inferius d

XXVIII. Ministerpum, uti os tum singulis ecclesiasticis reso, , ealiaue - olim arbitrio Episcopi demandabatur: deinde concessum in titulum perpetuum , et irrevocabile. XXIX. Plures dignitat8s, et gradus bene torum, si praebendarum insumti sunt ad conservandam, et augendam Ecelesiae di-

- sciplinam.

14쪽

i 5 I. Ex jure divino pecunia riclesiae, resquo benefletaria primaevam traxit originem: ex moribus deinde, et constitutionibus quum novae, lum veteris disciplinas paulatim adolevit, excrevitque. Apostolis quidem, ac discipulis Christus Dominus praecepit si), ne portarent sacculum, neque param, neque calce menta; sed manerent in quacumque domo edentes, ot bibentes. quae apud illos sunt: dignus est enim, ait, operamiua merem de sua. Et rursus: nolite soliosti esse animae vestrae quid manducetis, neque eo pori quid induamini: haeo enim omnianentes mumdi quaerunt. Pater enim vester gest , quouiam

sto indigetis. 6uaerite primum regnum Dei, et ju3tiliam eju3, et haeo Omnia ad eientur nobis. Vendite quae possidetis, eι

date eleem dinam. Faecte vobis saeculo3, qui non veter

aeunt et). Ad suam nihilominus informandam Eccelesiam ipsemet Dominus, cui ministrabant Angeli, pecuniam, aliaque a si- delibus oblata conservari jussit, et exportari per Judam Iscariolem loculos habentem , ut indigentiis suorum discipulorum et pauperum humanitus consuleret s3). Memplum Domini, nil Augustinus 43 accipe conversantis in tἴrra. Quare habuit Ioculos, cui Angeli misisIraverunt, nisi quia Gol tu ipsius Iostulos auos tibitura erat γ Quare furem admisit, nisi ut ejus Melesia hures patienter toleret 8 4'uuo igitur primum e clesiasticas pecuniae sermam suisse institutam, quum haberet Dominus loculos, et a sidelibus oblata conservans, et suorum necessitatibus, aliisque indigentibus tribuens, cxpressit idem-

lΙ. Apostolorum novo in Ecelesia litorosolymilana multitudinis eredentsum erat eor unum, et anima unar nec quisquam eorum, quae possidebat, aliquid suum esse dicebat, sed erant illis omnia communia. Ree quisquam estens erat Gler illos.

ouo quoi enim Possessores urorum, aut domorum erant, vendentes osserebant, si vellent, preti eorum, quae vendebant, et ponebam ad pedes Apossolorum: dioidebant autem 3ingulis, prout cuique opus erat s). Hierosolymis itaque cre-

15쪽

donios sorst omnos eommuniter convivsiani. Mens vero in aliis Delesiis: propterea quod multiplicato fidelium numero univem salis bonorum temporalium communitas inter laicos retineri novisset, qui suis in domibus cum familia commorantes privalis sumptibus alphantur vel de redditu bonorum , quae possidebant, vel de labore manuum suarum si). Singulis tamen dimrendum Apostolis prelia rerum suarum eogebatur nemo: sed sua quisque sponto vel relinebat sibi, vel Ecclesiae donabat, ut liquet ex B. Petri Apostolorum prineipis oraculo, qui Ananiae, et Saphirae conjugum voluntariam fraudem, et mendacium damnavit, et subita morte punivit, inquiens: Anania, cur tentavit Satanas eor tuum mentiri te S risui S., at fraudare de pretio agri r Nomne manens tibi manebat, et xenundatum in tua ervi poresta se

Aetor. cap. V. vers. 3.

1ὶ Paullus bine Timotheo seripsit emat. T. eas. 5. vers. 36: Mquis Idelis halet siduas, subministret illis. et non ametur Mele-

ελ, υι iis, quae verae viduae sunt, sussciat. Quibus ex verbis patet universos fideles Ephesi non vixisse communem vitam. Cominmunem vivendi formam aevi apostolici speciatim amplexi fuero

olim haeretiei otaesitae, mera tuae, et satolici, qui majorem in F eclesia Christi perseetionem asseetantes compellebant

homines ad omnium rerum abdicationem, perlaetamque eommunionem eo paeto, ut nEmini aliquam in hoe mundo rem tamquam propriam possidere permitterent. Eslatiebant enim impossibile esse divitibus, et ros lemporales possidentibus intraro in rygnum e lorum. AFotaetuae dicebantur, Milicet renunciantes mundo, a verbo graeco arci 'oras, quod signifieat renuncio. ostolici, quia vitam apostolicam imitari jactabant. Encratisas demum, idest eontinentes, seu te erantes, a verbo graeco οκρατεαν, id est contineo. De quibus ita S. August. de haeresib. cv. 4o. Apostoli et, se isto nomine arrogantissime vocaverunt, eo quod in suam communionem non reciperent utentes conjugibus,

et res pro rias possidenses. Sed ideo isti haeretici sunt, yu niam se ab Ecclesia avaWantes nullam mem μαιοι eos habere, qui tituntur his rebus, quibus ipsi eorent. Encrati iis isti similos sunt: nam et Apotactitas appellantur. De iisdem agit etiam S. Epiphanius haeres. 6 I. num. 4. Eumdem Apostolicorum errorem sequuti sunt Eustatiani, quos damnavit Srnodus Gangrensis ci ea ann. 34o. coacta Gangris in Paphlagonia in Dioeeest Ponti Polemoniaci, quae nunc Tureis dieitur E longat, Binghamus rem. VII. Orig. Getes. lib. XVI. e . Ia g. 1. In eos poenae haeresis promulgatas sunt in I. 7. cos. Th. de haereticis.

16쪽

bus congregabantur omnes, ol osserebant sigillatim Eeelesiae. quod unusquisque collegisset, et insimul orabant, sacrisque umeabant si j. III. Collectas Hierosolymis oblationes parum temporis Ddministrarunt Apostoli set); dongo scilicet diaconus elegerunt, viros

boni testimonii constitulos super opus ministrandi mensis, lamquam peculiares collectarum administratores. Tum in celeris pariter Ecclesiis Apostoli, eorumque successores ordinarunt nodum presbyteros, verum eliam diaconos, ut Episcopi liberius praedicalioni, sacraeque liturgiae vacarent: cura oblationum, mensae communis. et pauperum diaconis demandata, qui simgulis clericis, et pan peribus necessaria vitae alimenta Suppoditabant ex communibus proventibus sine ulla superfluitalo juxta

illud Apostoli: habentes alimenta, et quibus testamur, his contenti rimus. Ram qui nolunt dissipa fieri, ineidunt in tensationem, et in laquetim di aboli. es desideris multa intililia et nostisa quas mergunt hom mea in interitum, et perditio

IV. 0uapropter non aequalis arithmetiea fiebat distributio, i) De eollectis, quae sunt in Sanctos, seripsit idem Aposto-

Ius misi. II. ad Corinth. Isi: sicuti ordinaci Aeolesiis Galatiae, ita et nos facite. Per tinam sabbathi tinus1uisque veptrtim apud εe ponas, recondens quod ei ιene placuerit, ut non cum venero, fune collectae sunt. Cum autem Praesens fuero. quos probaveritis per γistolas . hos mittam Pyrferre gratiam vestram in Ierusalem. Fleury lib. I hist. eecies. num. 47 opinali ir collectas has in locum illarum auri oblationum suecossisse, quas ex prousn-ciis omnibus ad Jorosolymitanum templum transmittebant Hebraei, de qnibus si e tradit Cic. in ora ι. yro L. Flacco. Cum autem δε- daeorum nomino quotannis eae Balia, ef eae omniaus nextris Pro vinetis Ierosolymam evortari soleret' Flaccus sanaeit edicto , ne eae Asia e ortari liceret. Quis est, judices, qui non Ioc re re laudare possit' portari aurum non Ῥortere, gurim SaePeantea Senatus, tum me consule, saepissime judicavit. Huic autem barbarae superstitioni resistere , severitatis , multitudinem Judaeorum flagrantem nonnumquam in concionibus Pro republica contemnere, granifatia summae ivis. a) Actor. cap. ll. rara. 45, eι caP. IV. vera. 55. 3ὶ 1. Ad Timotheum ev. VI. vers. 8.

17쪽

sed ad proportionem inaequalis ei laboris. ei personarum n e si latis, Apostolo sic praecipiente: Qui bene prGerunt pre-abyteri, dupliei honore digni habeantur, marime gia lasorant in verbo et erema I). Quandoquidem majorem laborem ex antlantes majori opus habent alimonia, atque adjumento. Hine constitulum, ut ubi agapes, seu sacras epulas laici spontaneo pararent, suam Episcopo absenti servarent portionem; necnon canioribus, lectoribus, ostiariis: diaconis vero . et presbyteris praedicationi strenuam operam navantibus duplices sportulas

seponerent.

V. Sicubi lamen in una Ecclesia oblationes redundarent. Hiis Imperioribus Ecclesiis quoque dispensabantur. Sancti Petriis. acobus, et Ioannes, ut clivos Paulum, et Ilarnabam Evangelii consorios acceperunt, iisdem ad varia 0rbis loca dimissis commendarunt eleemosynas colligero pro Ecclesia uterosolymorum: pro qua collectas jam egisse Macedoniae. et Achaias innuit idem mel Apostolus doctor gentium sa). Hiisdem collationis meminit Corinthios adhortando, ut pararent rppromissam benedictionem pro pauperibus Hierosolymorum 3j. Compertum praeistrea habetur Prophetam Agabum Anii oesiae samem magnam praedixisse suturam in universo terrarum orbo: Diso puli aut , Prout quis habebat. proposuerunt singuli in mLnisterium mittere habitantibus tu Iudaea fratribus: quod et fecerunt mulentes M seniores per manus Barnasse, et Samsi sM. Romana Ecclesia christianis per diversas provincias ad dienda metalla, celerasque poenas exolvendum damnatis pe-euniam transmittere non omisit: quippe quae inter coloras Ee- closias amplissimis assilistbat oblationibus. Quumque a Marcione circa annum I7O. Oblata semel quinque millia aureorum acem pissol: fidem ab orthodoxa fide recedonii lolam illico pecuniam restituit. abhorrens bona haeretici, tamquam coinquinata. VI. Principes ideirco infideles. post Commodi Imperatoris mortem nnuo I92. sequutam, nd Ecclesiam Christi persequendam saeculo III. ob id potissimum incendebantur, ut divitias chri

18쪽

ssanorum sibi usurparent, pecuniarum vel cupidi, vel indigentes. Id quod salis liquet ex divi Laurentii, quem S. Sixtus II.

diaconum suum Romae ordinaverat. martyrio in persecutione Decii Imperatoris peracto an. 258. Inhianti enim impio persecutori thesauros Ecclesiae, illosque essiagitans, sanolus diaconus, rui antequam vinculis manciperetur, prudentissime eos expen- erat in pauperes, Ostendii ipsorum pauperum greges, in quin rum victu, ac vestitu incolumes ab omni periculo condiderat sa-

cultates.

VII. Quo autem tempora divites orant Ecclesiae, eodem clerici vitam aggressi sunt vivere lautiorem. Nam plures eorum fastidientes communem vitam, et mensam praeoptabant in privalis domibus morari portionem communis pecuniae vel diurnam. vel menstarnam, vel diuturniorem a diacouis Episcopo mandante accipientes: quum adhue obventiones in mobili lanium pecunia consistentes ab Episcopis per diaeonos administratae perpetuam divisionem non admisisse ut. Hinc Tertullianu , qui storuit ei ca annum et o o. ait in apologelico si): Omnis indisereta sunt apud nos praeter Naeores; in eo loco consortium solvimu3, iuguo rato ceteri homines consortium eaeercent. Quibus verbis resellii Nicolailas, discipulosquo Carpocratis, ei Epiphanis, qui communes mallebant mulieres, non aliter quam celera bona. S.Cyprianus autem loquens do mensurna divisione proculdubio sensit do pecuniaria: quum erogari singulis mensibus nequeant esculenta, quae praestantur quolidio sa). Idemque saucius Episcopus deplorat circa medio latem saeculi tertii inolitam clericorum corruptelam , qui dormitorium, et coenaculum commvns sugiebant, arguens trucissimam Decii persecnlionem Deo volen-le conligisse ad mores ejusmodi rosormandos. Thomasinus 33 notat ex Tertulliano, Eusebio, sit S. Cypriano distributiones fieri eonsuevisso modo in osculqnlis. modo in pecuniis. Ex B. Cypriano isdem notat Cironius fratres sportulantes fuisse appellatos, qui sportulas, seu alimonia , vel stipondia sportui rum separatim accipiebant ab Ecclesia M. Et et sportulis iis- r Tertuli. relatus a Romanis correeloribus in ean. dilectisab

19쪽

dem eum presbyte a honorensis, et dinorono men8umax

aequaria quantitatibus partiantur , nit S. Cyprianiis si). seni-biis verbis S. Episeopus mandavit, ut Lectori Colorino, et Au- rolio tribuerent mensumas sportulas, et pecuniarum partes instar presbyterorum: pinguiores enim erant presbyterales quam et ricatos spori uine regulariter, ut supra meminimus. VlII. Tyrannidos in lorea perseculorum cum omnsem rici

stis, si coplibus christianorum lacullatem adimeret adquirendi, vel relinendi praedia, fixosque redditus, opos ecclesiasticae ideo consistebnnt in pecunia. robusqlio prptiosis mobilibus. 9uandoquidem collegia, et congregationes pro Religionis etiam intuitu improbabant omnino leges . ac submovobant: nisi auctoritas Principis, vel magistratus antea publieam lacullatem conressi

. sei ex lege Solonis set).ΙX. Sed postquam Valerianus Imperator post annum 254. captivus Adessas laetus est per Saporem Persias Regem, Gallieno pius stio Augusto regni curas neglirente. leges Romanas impune transgrediebantur praesertim in Italia. Gallia, si ADLca, Intereaque non pauci praedia . nlinque stabilia Ecclesiis christianis logare, ac donare non dubitarunt. At ea postmodum in iante sapculo I v. anno scilicei 3o2. fiseo vindieavere Diocleti nus, et Maximianus Imporniores in decima et suprema Eeclesiae Perseeutione: excepta Vallia . ubi confisaali mos oxequi passus non ost Constantinus Clorus Imperator. S. Hel senae vir, qui christianos nil odorat, sed immo consilium eorum probabat, quod exulare, Oxcruciari, et mori mallent, quam idolis contra commientiam thurificaro: ratus infidolem Deo servaro fidom Principi suo non posse. 0claque post annos Maxentius Ecclesiae Romanns bona omnia restituit.

X. I andem Constantinus Magnus, agnita sdsti christianae veritato, generalem edidit legem, qua pacem Eeelesiae univermo tribui l. ac lacullai m largitus psi nodum Ecclesias publice construendi , et coolus sidolium in pisdem congregandi, ut sacris lilii rgiis, et orationibus inibi vacarent: sed adquirendi otiam

iὶ S. Cyprian. eit. m. LXVI. In honore sportulantium fra-ιrum ait tamquam decimas eae frucιibus aecipientes. 2 in recenset Crius Iuroconsultus tu I. sodales 4, et uis. D. de collegiis, eι corPoribus illisuis.

20쪽

quocumque tunio, si possidendi bona stabilia, quorum redditus clericis, et pauperibus alendis addicor tur. nliisque piis operiabus Oxplendis. Sio Onim ipso reseripsit ad populum: Habem ramulvoque loentiam amnetissimo eatholico , venerabilique conciliis de dena bono tim , quod opta vit, relinquere. Non

rint erasa Dinosa. Aihil est, quod magis hominibus debetur.

quam νι x remae noluntatia, postquam aliud jam velis non Porsunt, liber rit astus, et licens, quod sterum non redis, ambitrium si). Exinde multas opes . et amplissimas possessioneshrovi compararunt Ecclesiae cnristianoriim usque ad gentilium

XI. Ad ovellendas postea Daudes oloricorum viditas et pupillas cireum vonioni itim, ot donatio nos bonorum variis calliditatibus extorquontium , opportunno logos oditae sunt. Etenim Imperatores Valentinianus I, Valens, et Cesti innuq ad Damasu in Ponlisiostm rescripserunt anno 32o: ut eoel Matiei viduarum. ac pupillartim domos non adeam, sed publieis emerminen- ri constantin. in I. L Cod. N. Ze Diae. et clar. , et t. 1 C.

de saeros. Ecet.

a) Id rotari Ammianns Mareotius lib. pr. Gratianus Rulem incan. futuram IS C. xa γ. I. Iiaeo linbet: Futuram in sentiatis Ecclesiam os oli praenidebant, idcirco praedia in Iliadaea misnime sunt a Pti, sed retia sanIummodo tidoneudos ventes.

At vero, quum inter In hines, et ad erga mundi su eresceret Eocte in , eo υ3gus pervenit, ut non solum sentes, aed etiam Romani P inemes, qui pene ιotius orbis monurchiam tenebant, ad si dem Christi eonetirrerent. E quibus xis r ligiosissimus Constantinus Primus Idem verisalis adeptus licentiam dedis P r univer-δum orbμm sub suo destentes imperio nou solum sieri christianos 3ed etium fabricare Melesias, et praedia tribuere posse consti fuit. Ab tuo temρore, et desneeps eiri reliyiosissimi non solum

γοε3eSSsenes, et praedis, quae possederant. sed etiam semeti' 'os Domano consecrarunt, aedi antes fasilicas in suis fundis inhonorem SS. Mar*rum per civitates, ac monasteria innumera, in quibus coetus Domino servientium conreniret. At canori pinistum esse nmeryphum, salsoquo inseri plum Melchindi Papa , qui sedit anno 3ret, satis indieant Romani corro loro , Bdri larit's modo relata verba omnia dumtaxat hahori in seriplo do primitiva Ce-clesia, et mi inificentia Constantini subnexo post decrota Melchia dis in colloetione Isidori mercatoris octavo saeculo compacta.

SEARCH

MENU NAVIGATION