장음표시 사용
161쪽
ORONT11 p I MEI DELPH. omuibus commissis ex lat circulis: eia,que ratione in niuersum nos se fatilitauD. zodiati traii tui. postrem. ι Zodiaco circulo, geminos ηοηncilli solent coaptare rufalli. π V udi iri taris ibis, Ῥltro citroque gistantes. quod propter errantium yderum nunc ad uasi avi sano ita boream ab Ecliptica deuiationem, exculturem fuisse Ῥelim istelliti flatiliat ipsum Zodiacure instar Rosa cuiuspiam juratum, cunitas ei rustibus tris reddere communem, praefatam sex si anum latitudiuem ab Ecliptica lauru ci tro,e n quum ureaientibus.Sed id potius tu radiorum gratiam quam in sum ino utavi fuit astronomicum. His astum es, i quae ab Ecliptica in alterutrum potiri vipe natura numerunturhaeram gerat. itiones, alitiainesia b nominentur. e Ad maiorem rasa, ii , , . dem supra sis brum elucidationem, plumitIgnoram ordinem nomina, caras teres lasa tribuenda, cum eorundem; usram natura quam Sol pro Ῥaria radiorum protellione, , ad vertium uti Ju utque recessu, necnon O borum inferiorum praeuia dispositiose, Λη-nuatim rostrahere tantummoὼ Ῥidetur 3 subscripta perfringere labella : qaum uobist tam , ij, qui uo tris oblectantur laboribus,conscri mus.
Tabula complexionis si gnotum,iu dira Soliseum sum,& hortistiseriorum tantummo, do collectam dispositionc
Iudiciarii porro Astro Iu aiμnt solem per duodecim Zodiacis,ia distineriem iu
bael inferiora iuxta quatuor elementorum ordine siccedentes ac iteratas agere qualita tres facto ab ignea complexione tpote qua maioris it activitatis Uignorum exordio. Et cum iu duodenario linorum numero, quaternarius ter comprehendatur Numerus: voluerunt tria ira esse de natura Ignis,totidem acrea, tria in liper alae a, b terreadesi ste totidem eluti ubscripta rursum libuit comprehendere totala.Quam quidem ita distributum s Porum Ῥηde traxerint complexi em c cum ea non pendeat ab iis quae v adiximus, nec abderibus It uorum imagines coni lituentibus trote quae Ῥaria ex tulit natu viderint hi qui iudiciariam artem rationabiliter traflare conantur. Habuerunt tamen Astrolui alias non aspernandas rationes: quas boc loco recta
idos Nomina. Cutilitatis itan iti vincentes, Remis lolcs. l
Intense humidum, cum deficiente it vico ai Taurus, Εκcellenter humidum,com introciucr calido.
i Gemini. HTemperate calidum, cum remisio humico. intense calidum, eum adpetente Duimcio.
Temperate siccum , cum remisso casiclo.
FHellenter siceum, cum introducto hrix clo.
i 'emperate friestatim cum rei 1so sacco.
ant Die friuidum, dum deiicient 11 o.
hkce se iter iiigidum cum introducto numicio.
iem petate humidum,cum ictarisso i Micio. θ
162쪽
taributi eos plaxionis si, gnorum se cundum tu, diciarios A. stiologos nosine rationeVNiuersus itaque sydexu calculus, ad supradictos circulos, Aequa tore inquani,& Zodiacu tum secundii eorum longitudine, tum in alterutru poloru ab utroq; deuiatione, prςcipue referedus est. In primis enim verum syderis locum esse diffinIemuhterminu lineae Verti, si , rectar,ex Mundi centro,per centru dati s deris, ad Firmametum usque VR. productet.ELogitudo porro syderis, est arcuS Zodiaci, ab Arietis initio sV si ibimvsq; adsectionem magni circuli, qui per polos eiusde Zodiaci,& verum gitudo syderis locum transire dissini tu iuxta signoru Ordinem comprehensus: Veni, ni quem & veru eius de byderis motu plaerunque vocare solemus. E Latiis tVβ 'd'ri' tudine vero syderis adpellamus, arcum ipsius magni circuli, qui per po u ' los eiusde Zodiaci, & veru syderis locu educitur, inter ipsum Zodiacuti eunde veru byderis locu interceptu. Quae quide latitudo,aut Septemtrionalis,aut meridiana diceda est, prout datu sydus in alterutram de clinauerit partem. Arcus aurem circul I magni, per Mundi polos di Declinatio datum byderis locum incedetis, qui intex Aequatorem & verum ips1us syderis locum intercipitur,declinatio nuncupatur Quae velut ipla laestitudo aut septetrionalis, aut meridiana,venit respondenter adpellada. Idem quoque velim intelligas de singulis Zodiaci, vel datis quibus uis in caelo punctis. Declinationes igitur,ab Aequatore: latitudines au tem,ab Ecliptica vel Zodiaco, ultro citrόque numeratur. Fit itaque recta manifestu, quaelibet Eclipticae puncta aequaliter ab alterutra lectionum cu Aequatore distatia, aequales habere declinationes: tatocque maiores, Miar quato fuerint ab eisdem sectionibus remotiora. Hinc rursum sequitur, ut puncta Zodiaci maxime ab Aequatore declinati sint inter utrasque Misim dessectiones media,capitibus Cancri de Capricorni designata, quae solstitia ςt nari OdicImus. Ipsae demum communes Zodiaci & Aequatori, interieistiois M' 'Si ρὴβ B.iiij. SIGN A BOREALI A.
Quidnam sit longitudo, latitudo, atque declinatio syderum non de ratione declinationis singuloru punctorum Eclipticae. Cap. III.
163쪽
ORONTII FINFI DELPH. nes, Arieris & labrae capita distinguentes, in quibus videlicet uniuersa
destitia ibii. contingunt Aequinoctia, tam latitudine, quam declinatione caretis
De friptis binis maioribus circulis, inti tum in mundana sphaera iure ibi ,redita cauti ue, Aequatore inquam , Zodiaco no incommosi ex limatiimus i o cunestiuit, Uiuorum quibus haera ad eo se referti, tar circulos, tibiu eremus a finitishes aeolio niviso eoru sum respiaeter ediponeremus,quibus doArina carere non potest pharita. Rea i ha sh bi fimitar itus i aera,ad trus hora avortit circuloru dupliciter uulseruis iti orbitilla elui circulu, ipsus circuli ustuatne ast iuxta latitudia e re trasuersam ab eode tirculo postione.
Idque per circulum ni qui ex polis dati circuli per erum Oderis locum que ostendit retia linea. ea Mundi cestro per c trui eris adfrmamentu i se pro luriu' tra ire . h. ....' , Νιλ cum buiuscemodi cirsutus per polos ducitur Ecliptico res Asiel . , bii, ria lota in ipsa d b, guit Ecliptica , proinde eru eiu demsderis motu ab iηitis pri,ixi init Arietis que longitudine proprie nominare confestimus, utpote, qsod in lauru circunferetiasupputetur Ellipticit em tetigit quoque simul, eiusdem,deris ab Ellipticu a
.....it oucri psorii remotio/ic : quia propterea uderis,ocatur latitudo, ossiu iuxta si , . . latitudinale Eclipticar positione accipitur. Imaginultir enim Zodiacus luitur Una cui pium latus leminiue clysitas, adsum ab Ecliptica distulium,irisque limitatu purullelis, tota errontivo leps liuoratione includentibtisDeluti numero autecedetis se studi capitis e resimus. Quo is bui temodi circulus magnus per Aequatoris polos 4 traducaturi ob signabit longitudinale ipsius Aequatoris arcu,ub Arietis itide Diti upputan2am quem resitam sitio loco stabimus a censionem. De Inabit insuper,ei Jem Dd pVahium f)deris ab Aequatore et sus alterutru ME A poloril distantiam: quam pro te solemus ς ualii 'ς a pellure deiliisu lauim. Cum enim Aequator primi O nitie ulis motus dicatur ciusulas, Musat axi orthogonus, si aequaliter ablatri'se Mundi polo ex omni parte semolus qui reuir υebdera et Cali punHu ab ipso deuiunt Aequatore, declisure no immerito stuηtur quae ero luiaut ab Et liptica definitam cesenior habere latitudinem. supi dictis, SIT iu maiorem suprodiRoril expressionem, sphara ABCD: tu qua Aequator . I ' B E D. , illius polus sestetrionalis A,meridionalis ero C.Ziaturos outest F f C. ius polis naH Κ: Initia porro Cancti F, D Caprico, ni C. 5ιntque data l)dera , boreale quidem L,asi trinum iero M. Educauior tundem ex is s
i eris L .fore arcum E N iat iudinem laero, arcu N L declinationem autem ortum P L: O trans
septetrionale. S deris porro quod tu M longitudo erit antis F fC O latindo aute Λrtas O Mobilestist eris declinatio,arcus Q M: i
164쪽
chorda Divi artau sphaerulium triangulorum E P R, O E Q S. res illinea tonsiliunt Diuuati habestia duos angulos duobus angulis aquales alteru alteri , , Me P E R. A qua othdiei qui adlaerticem a s S, per δει amquintam primi elementorum Euclidisj Oram Ε P R reflo E QS per quartum po statu aqualem. Habent insuperlanu latus Ῥηι elinatione lateri quale utpote, chorgam arcus E R ebor ipsus arcus E S c adrisub , hesin dς 'strat 'bus eius lem cirruli artubusa uales ubtenduntur retia linea, per 'la simamnosum tertii ipsius Eaclidis igitur per i smara sextum primi elementorii ei dem Eallidi reliquas ungulus reliquo auulo erit aquolis,ais reliqua latera reliquis lateribus aqualis alterum alteri, tib quibus aqtiale tibi guntur ungali. Lotus itaque P R lateri as es aquale: S proinde arcus artat per bigesimum OHauam tertis eorundem elementorum, ualis. Catera peruia sunt. 5 qua iterum e licentur indigna. SED IUVAT DEMUM ALIQUOT S TE LLAR V M FIxaru primae , secanta potissimu munito Aηis,ad plansphaerii , alisiti in strum utorii cos rufitioηe s tessariorum longitudines latitudines, ais decimationes, ad annuChristi is o diligerer examisatus hisit siubiangere capiti. In primis itaque memineris oportet obsiertiatas a prunηtioribus Mironomis stellas fore numero Ioaa, sex magni- si hisbini: tudinu ordisibus dicti ibotae quas in 4s,asabulosue adinuetionibus excogitatus co sinu tπη prebe s 11 Zodiaci quis ea erunt imagines,quo is inuentu et expressione, redderetur faciliores Haru aute imaginii iuxtaC. Ptolemeti topite quinto septimi libri,at primo rapite libri osmui sua magna con frustionis traitione, hae sunt nomenclatura
Boreales. a Zodiaci circuli. il WAU1trales. li
II tudinis. Quin a in si sim circunscriptae iunt. Equus orior. l
Obscura . s il Arellae iqitur, Zodiaci
165쪽
ea ABULA CONTINENS VERAS INSIGNIOrum stellarum fixam longitudines,latitudines,atq; declinationes, Ad annu Christi ira o diligenti admo3u calculo Per authore eXaminata.
citellarum uti imaginibus desumpta nomina,quattitassenii es hae distinessiuturnotusa. Longitudo ab Arietis initio Latitudo ab Feliptica,
Lateris stetititis meridio. is Q l
Cuti lar Ursis maioris,ptima linia s
166쪽
sΡΗΑΕ. MVN. s Ius COSM C. LI s. 11. Residuum tabulae praecedentis
ellarum ab imaginibus t cingitudo ab
desumpta nomina,quam Arietis initio. fulgentio es hac distinguus . i ibi .s intur oluia. - i i l Caput Cotui. il l 4 s s
MAxima porris ipsius Solis aut Zodiaci declinatione,no ex libris,
sed fideli instrumetoru deprehedes obseruatione,&tuo suma Cudiligentia eXaminabis tepore:utpote,a qua uniuersa pedere vis, detur Astronomia. Haec aure Ptolemaei repore, at graduuz3, minu ,- - toru si,& secundoru Lo. Sed a modernis & quider peritioribus Astrono Iis deesmomis,phibetur esse graduit itide M,sed 3o talumodo minutoru Nosverb, 'eande maxima Solis obliquatione fidissima deprehedimus obseruatio ne,pauxillo fore minore mepe graduu totide,&mmutoru fere 29. quae recentioru quorunda diligetissimis couenire videtur obseruationibus b, Data igitur maxima Solis declinatione,si libeat agnoscere, quata sit c Λ Ν ΟΜoblati cuiusuis Eclipticae pucti ab Aequatore declinario: ita facito: Duis sippum eito sinu rectu ipsius maximae solaris obliquationis, in sinu rectit dis thhs ita u. tiae oblati pucti a proxima sectione Zodiaci cu Aequatore,productu l un diuidito per semidiametru totiusve quadrantis sinu:procreabitur enim sinus rectus declinationis ipsius puncti dati, cuius arcus qua ita otardet ab Aequatore declinatione. Hinc pater, si facile sit tabula conte ere in . st numerale quae singulas ipsius Soli S aut Eclipticae declinationeS coprex dati sinati, hendar. Supputatis enim singularu partiu unius tantumodb quadrati bulR. Eclipticae declinationibus:eaede reliquis eiusde Eclipticae quadrantibus poterunt indifferenter adcomodari.Na praeter ambo solstitia, quatuor semp offendes puncta,aequaliter ab alterutra sectionum Eclipticae cum
167쪽
Vr obseruanda maκima Solis ab Aequatore de clinatio. Figura quasciranti, .id obseruandas sede u alti tuuines nescetuis .
ORONTII FI N EI DELPH. Aequatore distantia:& aequalem proinde sortita declinationem.
Madiima Solis obliquatisue, pes tirculi quadrantem ex eleila materia subitarem icuius siemidiameter trium cirriter exigiat cubitorum, circonfer tia 'vero in so partes inuicem aquales. Opars quoslibet in clo minutu distributa sit, una cumsuperistit isthregula geminis pinsati iij, e illametro perforatis ornata, , circii eius A quadratu rea tis libere holubili quea Abdum tibi , epra,entat si cripta quadrantisfigura A B G, in hunc potetis obseruare morim. prige quailrontem ad Au rum,in retium si ius in peta lineae meridiastaec cuius istietitio, e edito hsiua libri docebimus tapitona illari perpendiculi ratione Dein eraminato titio brumale o litio, per congressam rudibitam solarium in latras pius uti Aoram foramina contingente hora meridiana sis misimum Solis ulliuiliη mn,eluti B D. Idem scito ge maxima S itidem meridi a solis altitudine, tiritim resisole solstitis tittid uterquiasit exempli gratia B E. Au eris Athis de ipse minimo a maxima bsi est arcii B D ex arcu B E . Si es iuvist te D Fchusa, iuersem Togisti io, es sedit obliquitate J bifaria diuidito in punito scilicit P. Naialtera mediet otii vote F D.istit F s,ms,ima ipsus declinatione os esilet. ahod Ii explorata habueris A' Diis in ruiose tua tibiimitate: sufficiet meridiaua cilthrutrius tantumodo sol*liti, altitudine e mmare Styas Aequatoris soblimitate ab aesti a b omniti nauxima Solis Eleutitiisse demere aut brumale , omniti minimum Solis altitudinem ob eadem AquatbFi, sublimitate ρ pondenter auferre. Q hsa enimD-so alterutrius sub Aione resintuetur fretositam indicabit maximum declinatione.
168쪽
SPH ΑΕ. MVN. SIVE COSMOG. LIB. 11. ix, porro maxima Solis ab Aequatore declinatio pro diuersa temporum obseruatio vatia, &a dine, aria reperta est quastitatis.Claudius nans ptolemaeus hanc osteηdit esse graduu
totidem raduum,Jeu utanta misutorum. At meon cosequenter paulo minore 6J - antistit. . At minutorum numerum, nempe 33. Pariathitis Aiade, atque nonnulli eius discipuli. eundem ma imam Solis declinationem,propter Σ3 gradus 18 tatummodo continere minuta affirmarunt: quanquam Io. Regiomontanus iussis dire lionum tabulis,mihu- tu ibajores o supposuerit. Nouissime autem Dominitus Maria Italus ac Ioannes Vernerus Narembeeteos, minuta Esse te deprehendisse te tantur. coiadum lim uostruncens atque Aligenti examine Iahia concordat ob eruatio. Cur autem adeo aria reperta sit haec di ima Solis obliquatio alio loto . utpote in nos, o speculo renodiico, Amon rubimus. Nam cum omnes Gnim milibus observorint iustrumentis: potuit sibiloniistis haud reque ediviti insertimentorum cooptatiaris, Mi obseruantiu impari dexteritat minutorum utiquantula contigisse disterentiaoea non tanta, quasta ill3 a Ptolemaeo , que uasostra tempora. Cano autem supputandarum declinationum Catiotii, stisscut ibet puniit fidi ita, ex Ceberi utarismi Ptolemai tuterpreti, libri secus A ra. pite siesimo chsod de sientiis vocat particularibus 9 , respondente tertia , quar elucidatio. ta propositione seiundi libri Epitomatis ei dem Ceberi in magnam ipsius Ptole-Mai costi sitionem depromptus es. Vtrobis e, im demonstratur sum totum laci midiametrum,adssum refiam maxima declinationis 'luris eam habere ratione, qua suas rectus distantia pusili Elliptica auii a proxima eiusdem Ecliptica cu Aequa torisbesitos adsistim refitim declinationis eiusdem psηZti. Sid tria prima supponimus nota:quartam igitar adminiculo regula quaisor proporti alium innotestet. Me itaqtie stiunatim in tertiti , , proni tam diuide per primum & qtiarius taηde pro Abit namerus, biotesnus risius declinationis optata. Q nid autem factionus re-Flas alicuius arcus,qualiter insuper arcu dato respondens inueηiatu nus; b e diuerso:circa nem huiu)ιe Aprehendes operis. Eortis dem porro simis ' miliora intenorum sexagenario partitione a ri torum perfacile rasitiplicationem atque diuiso sem tertius liber no ret te docebit Arithmetica prui lim. Cferatur in exemptu f- Canotili uti nis decimiquinti 1radus Arietis, ius operorpretiamst Iumerare declinationem: sits . abis, m ima declinatio,13 graduam, O minutoram 3o, cuius suus rectus habet partes M, minuta sue S 3o fe uda. Q multiplicabis perfnam rei tum arcus auli, utpote peris partes,minuta 31,bsecuηdaas producentur partes copo sita 6cquora lanaquaeque integras partes clo comprehendit integra simplice e partes Diminuta 3a, secunda totidem tertia,S 3o quarta. Hac latim diuides per fio partes semiaiametri totii equadrantis suum: S i dem pedibunt ηsmeri ed mutata a nominatione per milii Ρ-sus ei sus dextrum S ubtiliorem partem eluti namero is larisi cupitis libri quarti eis dem pulmonuimus Arithmeticae. Fiest itas partes cl. mistita prima D, secunda 32, tertia ,totide quarta , 3 o quinta.tantus es nus reflus Jeclinationis ipsus duoti pusilli. Cuius ubiejus arcus c reterii. Uisutioribus , minime tundem curus dis
169쪽
fruitibulbulboses letor essessi adusim, ΠUiustorum , 5 secundorum 14. Tantum euo declinare rem abissηem quis decimi
gradus Arietis ab Aequatore circulo. D. Hilatia stur arte uccedentem construximus declinationu tabulum supposito madiis alia ,sbi ab d Amitione Soli graduum 23,9 3o in super minutorum. In qua quidem tabula quaa clinationisi. tuor semper occurrunt Eclipticae punila, eos Amsortita deblinationem. Primi san aequuJruntis ab Ariete declinationes: cateris stliptica quadrantibus nunc iudita,nue Ἀ-ro contra gnorum udcommoJusimus successionem. Intrabis ergo tuba in laterolites cum dato arcu Eclipticae sumpto ad ,erticem quo rada uatem in imis , descend uti ordine: aut signo deo tim, eradu vero dextrum Ῥersus inter ascendentes to stimapto. Openues enim ad communem latris que angulum, lota portis Ecliptica declinati est. O rudibus cohereant minutu:accipito distere tum amburu litisationam, proximis graduum noratris respou Antium. De qua elicito partem proportio -
rauerit de linutionem, quod ualdet Amij num ad calcem acceperis inbula . Colligetur enim otii relinquetur, p=oposita duli puniti Ecliptica aeclisatio. Vt datae dei At si versalici decli, utione data respondentem artus siue luκΠtim libeat agno- sphhahit, .s cere intrabis areatim cum ipsa aeclinatione. Qua reperta,ostrages ua verticem taciaiux ρ η - , is sinum, rudum utitem ua lauam suis ura Aorsum radum ' ero dextram versus, cui talis deibnotio responati. Vbi priss animaduertus oportet, in quonam Et lipticae qaudii te Sol ip e, Ῥὶl filii titu sistitimc uisue obtutu es hili, alio Jυα- i ii sciit , Pori est declinationem pnici iam non osseuderis: arcipito proxime anteced ualdi e thetis, trem,atque prinim equentem deitinationem. 5,tristitie diserestium ab ultera, ηα- is' non disterentiam oblata decliηationis , ipsius proxime aliter g utis. Elicito taηAmnon tepelia, partem proportionalem de clo minutis, in ea ratisne quo e balet minor praditiarum ' ' dije eutiarum ad maiorem: quam adde ara tuum numero qui proxime antecedoeti d clinationi re fondet, i eo minor extiterit se uente et aufer ab eoAm graduum numero, bi ipsa quae pini cedit dei linatio proximos ccedentem exuperauerit declinationem.
Hur enim lege, csolabis i una arcum des eratum. Q odsi has supputandi atque
proportionandi rationes minus callueris, copule praealterutum caput tertium libri qua ti uo tria Arithmetita Ibidem nusque ei temodi partes, adminiculo tabula: proposeti nil, Qitim omnibus astronomicis bidetur tu eruire sonatationibus J promptissime colligere euproportionar docuimus siue lateraliter,sse areatim, prubitu retruinti unda tabula. Sequitur praefata declinationum tabula.
170쪽
sPHAE. MVN. SIVE COSMO C. LIB. II.
mTABULA DECLINATIONIS SOLIS, CUiust ibe tve gradus Eclipticae,supposita namima declinatione a 3 gradu
quos Coturos,hoc est, imperfectoS adpellansi Cap. V. Ex supradictis aute innotescir, quatuor esse pucha Zodiaci Ceteris notatu digniora:duo inci solstitia maxima ipsus Zodiaci ab Ae quatore limitatia declinatione,&totide Qquinoctioru pucta viri & Zodiaco & Aequatori comunia. Duo itaq; circuli magni in Mudi Cori i
reliquus vero p ambo solstitia & polos simul transire diffinitur Eclipti car: Collari hoc est,impsecti vocatur circuli. Hi ta Aequatore si etia Zodiacu in quatuor insigniores quadrantes, ab eis de aequinoctialibus atq; C,laira si nosolstitialibus puctis initiatos,res podenter diuidui: dc Pinde alteru equi- ς λ' uel MV