장음표시 사용
291쪽
enim erat, propior Collibuβ- Vi Fl minia propior Tiberi, medio se. re Campo strata. Tacitu dς ς3ςrςitu Flauiano , qui pontem Mil His Jib.;. superauerat. Pars, inqiuat, Ut sistiterat , FIaminia Via. Suetoniush, μ λ de Ma usoleo Axygusti- IAE UV irator Flaminiam viam, ripamquὰ Tibὸ A. Fuit&viae Flaminiae superstrueta porticus, de qua Iulius Capitolitius in Gallieno : Pori cum, inquit, Flaminiam, inque ad pontem MiLUtimi e parauerat ducere, ita Ut tetranicesseret: vi autem alii Heunt,pὸntastice, ita Ct primus ordo pila baboret, antes columnas etimsa. ini, fecundus, ct tertitas, ct deinceps τεσσάρ columnas . Via Recta propior Tiberi strata est, in quem desinebat, priusquam ad Mauso In ludo leum Augusti perueniretur . Seneca: Inter Tiberim, 6 viam rectam
Mausoleu Jpi Vm porro MAVSOLEUM, mirum quam umbrarum opacitatem, Augusti. ac pulchritudinem extremo Campo afferret ρ Suetonius: Id opus inter Loc. cit, Flaminiam Giam, ripamque Tiberi extosuo Consulatu extraxerat: cir cumiectasque fluas, ambulationes in Ofumpopuli itine iam publica- Strabo l. 1 rat . Strabor sorum, sepialchrorum, omnium praeciari is tim erit Mausoleum: agger ad amnem , fissi a sublimem albi lapidis fornicem conge Lius , ct ad verticem Usque semper Uirentibus arkoribtis coopertus . Innstigio Hatua Auguriit Caesaris. Sub aggere Iocuri eius, ct c gnatorum, ac familiarizm . A reryo tacus magnus ambulationes habens admirabi. Ies . In medio autem campo busi ertis ambitus rara, o faxo in orbem cin- ferrea sepe , initis ιυγύροις populis coustus . Huius molis c Augustam nunc appellant vestigia adhuc extant intra materiarij mercimo- . nij cffcinam ad Redem S. Bocchi ,&ripam, ut vocant , minorem Tibe-Tac lib. 3. ris . Meminit illius Tacitus : Dies, quo reliquiae tumulo Augπsi inferebant r , modo persuntium Ta Ins, ploratibus inquies': pona Vrbis itinera: contacentes per Campum Martis faces. Habuit haec moles in parte anteriori duos UBE LlSCOS, quorum unum ad Aedem Liberianam Maximae Virginis in Esquiliis positum videmus. Pars autem anterior Mausolei illa fuit, quae spectabat Vrbem . et laque cum syline, &opacae ambulationes essent a tergo molis, versus portam, nunc Flami niam secundum ripam Tiberis producebantur . Mausolei autem forma cit notissima . Hanc enim suggestus , S tabernaculum quasi per gradus de cre scens , quod in Apotheosi pro rogo Cassiarum incendebant, imita-hatur. Quia vero locus , ubi crematus fuerat Augustus albo distinctus
saxo , ferreisque cancelli S, S umbrosa arborum corona cinctus in me-cio erat campo: ibi quoque exusta deinceps fuisse cadauera Augusto TU Aa, Vel cadauerum effigies credibile est. Herodianus: Lectum extra
mebat ad Ierenda tuffragia in L Omirijs, qui primo ligneis cancellis, postea in tarmoreis septus est . Ideoque propter similitudinem caularum
gregis, UVlLΣ dictum. Nam vocatus ad comitia populus, ct distribu-
292쪽
Tribus, vel Centurias , manc bat in Campo ii post za ut quaeque, tia latura erat suffragium introuocabatur in Sept Per anguitum centuri k- i inta q-εὶ. ouamobrem M tau m
ola, vel ovile est deprehensus . Liuius: Citatis Genturis seniorιbus. tum fecretum in ovili cum his collaquendi tempus . Lucanus. Concidit,inmiserae macularait ouitia Roma . Iuvenalis: Isidis antiqtio quae proxim urgit ouili . . . Septa voluit Caesar primum extruere curante Marco Tullio, via ubi ex Cicerone dictum est: In Campo Martio Septa Tribuniciis, Manutio Iri butis,Comitos marmoreasumus, ct tectoacturi, eaque cingemus excelya porticu , ut milis pa timessiciatur. Sed opus vari j S de caulas, di poliremo , exortu belli ciuilis omissum est . Ea deinde Lepidus aedificauit, perfecit ornauitque Agrippa . Dion : Auguso VIII . Statilio Taurolibus, Agrippa , quia nullam Elam Hernendam jusceperat , Septa aeαι- eauit. Septa locus en in eampo Martio . Eum ad habenda Tributa Comitia Lepidus indequaqueporticibus circum fis aediscauerat, tabulis lapideis, Iicturis as exornatam: Agrippa Septa Iulia ab Auguso co-ε nominauit. Plinius e Fuit memo=ia nos ra in porticibus Septorum a M. Agrippa relicta trabs aeque miraculi ea a , qua Diribitori veryue rat, viginti pedibus breuior, priore CXX.pedum , squipedali crassitudinst. Quonia autem hae porticus amplissimae fuere, spectacula ibi ab AugustiS non raro data , ut de Augusto , & Caio memoriae proditum est. Et quotidiana ibi mercium praesertim pretiosarum venditio , ut colligitur
ex Martiale . Dec. 3 . Liu. lib. a Iuv. lat. 6.
I n Septis Mamurra diu multumque vagatus Hie ubi Romasuas aurea Sexat opes . Iam ubi Septa collocanda sunt Communi opinione collocamur inter forum Columnae, fontemque Treuensis Aquari siue inter viam olim Fornicatam , atque Flaminiam . Erigitur Colliculus prope Flaminiam,& rum Columnae vulgari appellatione Citorius. hunc a citandis Centurijs, ac Tribubus in Comit ijs dictum autumant.
Septis proxima fuit VILLA PVBLICA, publica scilicet extra Vrbem Vil Ia pu- domus pro legatis hostium , quos intra moenia admitti nolebant. Liuius: blica. Macedones deducti extra Vrbem in Vittam publicam, ibique ks locus, ct lautiapraebita. Cicero cum de Septis aedificandis dixi siet, subdit :simul Litie. adiungetur bule operi Vitu etiam publica, P. Victor in Regione nona , et
Vilia publica , Chi primum populi Census en actus in Campo Martio. Valeratis Maximus. Duatuor legiones contrariae partis Memsua equutas in Villa publiea, quae in Martio Campo erat, Sylla obtruncari tu P. PE=; 6
At Liuius de eadem caede: octo millia deditorum in Sia publica truci- me lib. 88. a it, Florus e Ruatuor millia deditorum inermium Cinitim in via pu- Lib. iublico intersei iussit. Plutarchus. Stipsr Dites ad sex miltia in Circo Mo-Vimo Pςr Peram hoc interpres . Graece enim, παρὰ θ -ποδεομον iΠΝ Circum ν MHAimum de suo adiecit. Flaminium autem Plutarchu in
293쪽
te j ligit, qui tunc erat extra Vrbςm prope quem in Aede Bellonae Sylla Lib. I. de Senatum item extra Vrbem Vocauerat, Seneca : Septem midia Ciuitiis. ζ kn' Romano tim eontrucidari ius . Et cum in vicino ad Aedem Belgonae δε- ιδ ςυ λῖὸωὰ9HWὸt Sylla teonclamatiouem. Adij cit Plutarchus caedem suis es actam ἐν μικρ* in si V par ' , angunto. Non igitur in via publiea ; sed in villa, domoque publica, quae Prope Circum Flaminium cierat . Ex quo corrigendi Liuij, & Flori Codices. Quia autem Circi Fla Di i ni, fines alibi inuestigati su nt; existimo Villam publicam eo loco sitam, qui a foro Columnae, cui olim vicina Septa, versus Pantheon, haud longe abesset. Quod si Lucanus militum illam caedem deplorauit in Septis potius editam, quam in Villa publica illis verbis rT une os Hesperiae, Latij iamsola Iuventus
Concidit, ct misera maeulauit ouilia Romae . Id cecinit, vel propter locorum propinquitatem, Ut unu S pro altero sup poneretur : Vel per Catachresim , ouilis nomine abusus, ut a Septis ad Villam domumque publicam traduceret; nam S poetis inusitatum non est, usurpare, septa domorum i vel quia etiam in Septis milites tendebant, & pars caedis ibi peracta est. In eodem Campo DIRIBITORIUM suisse certum est: Domum omnium earum quae unqMam Uno culminesei Pnt, maximam, ut Dion loquitur . Nunc omni eius tecto diruto , quia rursus committi interse non
potuit, aperto fastigio conssicitur 9 Agrippa imperfectum reliquerat .
Tunc Cero ad nem perductum erat opus . Et ante scripserat: CampΠm autem Agrippa porticu excepta , ac Diribitoritim ipse Auguri us dedica plin. l. 16. Nit. PliniuS: Trabs aeque miractili causa, quae Diribitorio superfuerat o In eo censebantur milites, de illis soluebantur stipendia, Inde exortum
nomen; diribere enim distribuere est . Ludi interdum propter loci laxitatem in eo facti. Dion : Tune primum Senatoribus puluinaria subdi La , et usqtie pileorum Thessalicorum concessus in Theatris, ne Solis ardo
re Iaborarent; qui cubi effetvebementior, Diribitorio foris , ct tabu- Iatis in rccto insunt. FORUM, in quo Antonini COLUMNA COCHLIS erecta est, instar
fori Traiani ornatum fuit porticibus, quae immanibus columnis nitebantur. Cochlidem in medio decreuit erexitque Antonino Pio Senatus Post eiu S mortem . Extat nummus cum columna, inscriptus, DIVO PIO P. Vietor: Templum D. Antonini eum Cochlide coramna , qua Dalta pedes CLXXV. habet intus gradus CCVI. 9 Fenefledas LVI. quam sane ruinosam, & incend ijs , ac vetustate undique exesam Sixtu S V. Pont. Max. refectis sigillis, de basi, atque in summo ex aere inaurata D. Pauli statua posita , restituendam curauit . Sed quia Templum P. Victor statvit prope columnam ; Erat hoc in fine olitri eiu S tori, Vbi grandes adhuc marmoreae Columnae visuntur cum epistilio, in platea Petrae, ut dicunt. Quod alij Basilicam , alii porticum malunt dicere. Rectius dixeris templum , ut ostendunt solidi parietes , parsque fornicis, quae in
Aedes Romani Seminari; obuersa est. Apud Cencium Camerar.sic legi'
294쪽
- Tyc,olum D. Antonini iuxta S . Saluato Faute S. Mariam in Aquia V p ter hoc, aliud eiusdem cum uxore Faustina commune Tem plum huc cernimus in foro nunc Boario. Caeterum Marco Antonini HIcessori, decreta fuisse paria honoris monimenta notant scriptore S. svure lius Victor Eius morte nuncio Romam pervecto, omnes paras upra 'rium ferunt Marcum Caelo receptum ess e. ob cuius honorem Templa ν Columnae, multaqtie alia decreta sunt . Et : Κuisiuncti in albi Pat i , ae vulgus , Ii omnia decreuere , I emyla , Columnas, Sacerdotes. De Templo Iulius Capitolinus r Temptam ei constructum , Saceraotes Antoniniani: ct fodales ,-Plamines, o omnia , qua de Sacratis decre uit antiquitas. In ipsa vero Pij Columna insculptae imagines, Marcomannici belli, quod Marctas gessit, acta repraesentant . Argumento est inter caetera Iouis pluuij fulminantis imago ; quam ideo in Columna figurarunt, quod obsessum exercitum legio Christianorum, qprae postea Fulminatrix cst dicta, precibus impetrata, immissaque in hostem diuinatus tempestate liberauerit. Hoc quidem Ethnici inanibus Diis adscripserim t. Iulius Capitolinus:fulnun de Caelo precibus uis contra hostium machinamentum Marcus extorsi, suis pluuia impetrata, cum ti laborarent. Atqui non ille impius, vexatorque Christianae Fidei , ted piorum militum Ginctae preces a Deo impetrarunt. quod si se Baronita S exposuit. Cum autem nondum peracto bello in Germania Marcus auctore Herodiano, S Iulio Capitolino decesserit: insertur, Columnam, quamquam Pio dicatam Commodo Principe post mortem Patris factam esse. Templum S. Laurent ij in Lucina ipso nomine indicat eiusdem LUCINA E templum cum luco. Ibi & TERENT US, locus eius nominis, quod ibi curuatus di beris sinisteriorem ripam attereret: siue quod ara Ditis patris sub terra ibi occultaretur, ad quam fiebant sacrificia anno, ludi Lque secularibus. Ouidiust Fluminis in latus, euistini Sada iuncta Terenti
Allicit, O damas per locasia casas.
Martiat. Hic colat ingenti redeuntiascula Iuri ro , Et quae Romuleus Sacra Terenitis habet. In eodem Campo HOROLOGIUM olim fuit strato lapide cereisq; regulis descriptum ad deprehendendas Solis umbras, & dierum, noctiuq; magnitudine S. Huic pro gnomone OBELISC VS ingens suit aduectus ab Regypto , pila aurata apici superposita. Hunc Plinius ait fuisse pedum CXVI. qui modo multas in partes confractu S, ac terra Obrutu S iacet ad radices Montis Citatori; versus Tiberim, sub priuatis Ciuium domibus. Fulvius in basi hanc legisse inscriptionem testatur :
CAESAR D. F. AUGUSTUS PONT. MAX. IMP. XII. COS. TRIB. POT .XIV. AEGYPTO IN POTESTATEM POPULI ROM. REDACiSOLI DONUM DEDIT.
ARCUM, quem in via Flaminia vulgari appellatione Portu galliae normina Πῖ , Domitiano passim attribuunt. At omnia eius monimenta dς crcto Sc natus diruta suerunt. Suetonius: Senatus imagines eius coram
295쪽
Arcus Domitia nivbi esset . Epigr. es. Iib. 8.
abolendamque omnem memori0m δες uit. Dion: Fuere quoque , in. ouit , aretis triumpisaut i qVsti ei prurimo fec rant diri urbati. Idemque diae erat de statuis eius aurei S , S argon te is , Perleuis etiam est eius rei eoniectura: AGumento, inquit Fulvius 1 sumpto ex verbis Stietony , qui
s ibit Domitianum somnia e se a Minerua destitutum , ct illam exee-
ὸγὸ Saerario, Ut simulacra eius r et ibi marmorea extant . Atqui somnium illud paulo ante Domitiani mortem contigit; nec quisquam persuadeat, illum in arcu insigni victorijs, & tropharis referri sibi voluisse inflatasta prodigia . Deinde non est, cur velint, hunc illum esse arcum, de quo Martialis Staisaeer , ct domitis gentibus arcus ouans . Cum ille multo ante in reditu e Germania, & triumpho Domitiani suerit erectus. Quo tempore nondum quidquam somniauerat Domitianus; ut nemo per somnium videret, quod in eius arcu triumphali nunquam fuerat insculptum. Est in nostra Bibliotheca Collegi j Romani codex manuscriptus , in eam ex bibliotheca Mureti transsatus, Ioannis Marcha nouae ad Mala testam Principem Caesareum, in quo docet, ARCUM illum esE DRUSI Germanici priuigni Augusti. Hic auctor, nonnulla de Antiquitatibus Vrbis rudi stylo est complexus, multoque copiosiuSinscriptiones, quae non modo in Urbe, sed etiam extra sunt. Suam ille tueri sententiam potest, quod Drusum, teste Suetonio in Germania bellum gerentem species barbarae mulieris humana amplior victorem tendere vltra sermone Latino prohibuit. Id Vero virtutis, victoriaeque monimentum in arcu post eius mortem erecto insculptum est; non illud infaustum somnium Domitiani . Quod si, eodem Suetonio auctore, Senatus inter alia plura , Druso marmoreum Arcum cum trophaeis via Appia decreuit et eumque P. Victor numerat in Regione prima portae Capenae: ex quo infertur, hunc in via Flaminia Drusi arcum non esse dicendum ;respondere potest,hunc esse arcum, quem Claudius Drusi filius post Caium Imperator patris memoriae posuit, non quem Senatus statim vita
iuncto decreuit . Illum autem in numismatis Claudii expressum videmus formae eius, qui mutilus superest , respondentem. Structus est autem in campo , quia & in campo Martio Drusus sepultus est. At nummi vete res Arcum Domitiani huic similem referunt. Respondebit iterum, alium quempiam reserri ex ijs, qui post eius mortem deiecti sunt ,' non hunc νqui quoniam non est deiectus , Domitiani non est. Caeterum Arcus ille triumphalis Domitiani certam , puto, sedem non habet. Fuisse versus portam triumphalem colligi forsan potest ex epigrammate Martialis. nam ubi reducem, & triumphaturum Domitianum Senatus Populusque
Stat sacer edomitis gentibus arcus ouans. Hic gemini currus numerant elephantastequenter δ
Suscit immensis aureus is itigis. Hae e In digna tuis Germanicς porta triumpstis,
296쪽
Hos aditus Vrbem Martis habere decet.
Reducis . De VI. Consul. Honori indicanς, V . . , Vlia urbe recte videretur dicitHos aditus Urbem Martis babere decet. Sed illo ad portam structo,oc porta,& aditus urbis illustratur. Uraeterea credibile est , salutantem plaudentemque Senatum obuiam tactum mitiano triumphaturo non longe a porta; ut aliquot ante annis Ue patino,& Tito, quod de his affirmat Iosephus,& alibi est dictum . In eodem loco TEMPLUM FORTUNAE REDUCIS extructum est . Quanta pulchritudine idem eodem ePigrammate declarat. Hic Obi Fortuna Reducis fulgentia late
Templa nitent, foelix area nuper erat. Hie L et it arctoiformosus puluere belli ΝPurpureum fundens Caesar ab ore iubar . Hie lauro redimita comas , ct candida enisu Roma salutau/t Goce, manuque ducem . Clau dian. Aurea Fortunae reduci sit templapriores ob reditum vovere Ductime non dignius unquam Haec Dea pro meritis amplas iposceret aedes :Frequens in numismatis Caesarum, imago Fortunae Reducis. Templum vero etsi ubi fuerit, assirmari certo non queat, aliqua tamen eiuS velli gia praebet 'Martialis in epigrammate, & quae de proximo arcu diximuSconfirmat. Fuit enim extructum , ubi erat area , idest solum vacans, Santea carens structura; quod praesertim in Campum Martium quadrat.
Deinde ibi a Senatu,& populo laureato salutatus est triumphum initurus Domitianus, quod videlicet Principi non longe a porta Triumphali solemniter praestari solebat. Templum igitur vel in finibus Campi Mariij, aut in altero Campo Vrbi propinquiore neque enim inclusus adhuc intra moenia fuerat statuendum videtur . Quod si apud Sextum Rufum in Rectione sexta Altae semitae legimus, Templum Fortunae Reducis ; primo id apud P. Victorem non habemus t, deinde putandum est in Urbe plura eius fui sse templa, idque posteriori tempore aedificatum. Errant autem, qui constituto Arcu Domitiani in via Flaminia, ibi & templum Flauiae gentis constituunt, cum ut diximus ad Halum Punicum suerit in Quirinali, ubi natus Domitianus, & postea humatus est . Eiusdem Domitiani, nec auctori futuram superstitem NAVMACHIAM quod erat aedificium pro naualibus pugnis, collocant in , Campo Martio ad Coenobium Montalium Sancti Sylvestri. Suetonius :Fecit edi Stadium Odeum , ct Naumaebiam : ὸ cuius postea lapide In V. c. s. Maximus Circus deuriis utrinque lateribus extructus es. De hac, an potius de Naumachia Augusti in Transtiberina Regione loquutus est citatius. Continuo dextra faui pete Tibridis ora3, dia qua penitus si agnum nauale memet
Ripa suburbanisque vadumprateritur bortis.
297쪽
cap. q. Dion l. 43Cap. 4Din Vita. Iar V. c. q.
Martiat. Hanc norint unams c la Naumaebiam . Nisi de Titi spectaculo in aquis Cristo sermo sit. phope autem STA Uim fori si ς idςm extruxit, in quo praeter cursu eertamine gymnico, ζXζοῦ ς 'Πxur pugiles, Suetonius r In Stadio, eu, . iam Virginis certam Ne Pr sit, O DAE VΜ vero , aedificium ad Mu sieos concentu S, Vbi potuerita non constat. De eo idem Suetonius Cae Efum in eodem Campo prope Tiberim egesta Terra, factoque lacu da - sunt nauales ludi. Dion de Caesare; Praesum Nauati exhibtiit effossio ad id Deo in Camp' MGrtisi , eoquὰ aqua repleto, induciisque natiio 4 De Augusto SuetoniuS. Dedit, nauale praseum circa Tiberim cauato Ioin quo nGnc C artam nemus erit; quod adiunctum erat Mausoleo Auau-ssi. De Domitiano idem : edidit nauales pugnas poene ius iarum etasTume o circumducto iuxta Tiberim iacu. Quod etiam , inducta in Amisphitheatrum, & Circum aqua factum est . Demum in eodem Canino
Martio TEMPLUM, & ARAM ARTIS fuit, quod supra diximus.
At in Flaminio aedilicia etiam plurima fuerunt : quaedam prope Urbis moenia, alia remotiora ; Vt iudicari vix queat, utrum ad hunc, an ivlartium Campum pertinerent. Prope Urbem, S portam Carmentalem
templa Bellonae, & Apollinis: tum Circum Flaminium, & alia illi adiim-cta delubra, fuisse dictum est. Paulo longius distabat a mamibus TEMPLUM MINERVAE , quod
Pompeius construxit, & in eo rerum ab se gestarum insigne monumentum posuit. Plinius: Hos ergo honores Vrbi tribuit in delubro Miner-mae,quod eae manubi is dicabat Cn. Pompeius Magnus Imp bedo XXX. anmnorum confecto T terris a Maeotis lacu ad riabruin mare iuba is voltim merito Mineruae . Hoc iuxta Aedem Virginis cognomento supra Minen uam fuit in ipso Patrum Dominicariorum Coenobio ubi a Gemento Pont. Septimo huius nominis, cubicula illis, ut ait Fulvius, extructa sunt. Fulu. li. q. Et vero hanc potissimum Templi sedem Pompeio placuisse credibile est,
quod non longe abesset ab eiuS Curia,& Porticu,& Theatro , quae quasi filii A. Minerua prae se S custodiret. Prope hanc aedem intra ambitum Romani δὴ, Mi. Collegii a lia MINERVAE AEDICULA, nuper detecta est, alte sub terra neruae . defossa, & in eius abside statua Mineruae e basi delapsa , & capite pedi husque diminuta. Ea dextero cubito nitebatur in truncum angue in gentibus spiris circumuoluto . Vestem tenuissi inam anguiculi pro ligulis humero alligabant. sub collum ante pectus inserta bulla , Medus, vultu, crinalibus notata serpentibus. Quae nunc refecta, & restituta in hor-. tiS Ludovisianis aspicitur. 0 hi 'μ Alterum MINERVAE templum aedificauit Augustus. De quo sic Dion. l. si ι .'QΠ υς - . M eruae templum quod Chalcidicum Vorarun, άθ-ουον ητο χοιλκιλκον ονομασι re perseit, de quo supra Curiam Iuliam in honorem Patris sui factam dedicauit. PANTHEON tertio Consulatu extructum Ioni estori ab A UNO vllh.lί, 1. mi Vt Rit Plimus,li teque miraculo est . De eo sic Dion: urbeum
298쪽
' a Veneris, m stas Deum imagines acciperet. Ut Uero mihi Uidestia,
ἐρῶ id nomisi babet, quod forma convexa fasstiatum coeli imi ttidin/m onera eret. Voluit Agrippa in eo Aratis ii quoque saluam cobo - Meutrum autem eo accipiente in Pantheo ipso Caesarissuperiurissa tuum suam ct AuguHi tu mesibulo posuit . Ammianus e Pantheon veta resionem teretem secto cestudine fornieatam. Hoc templum quia insumimo patens Solem ac pluviam excipit imperiti quidam tholo superstructo tectum & opertum fuisse arbitrantur. Caeterum id non alia ratio ne factum perfectumque est a conditore. Hoc enim videtur esse ex eo templorum genere, quae hy pethra, id est subdiu alia dicuntur a Vitruvio : Uitr. lib.3. Suae, inquit Babent interiore parte columnas in altitudine duplices remo- c3p,
ns ὰ parietibus ad circuitionem, Ut porticus peristyliorum: Medium autem sub diuo e i, ne tecto: aditusque valvarum ex Straqueparte in pronao, po iico . Huius autem exemplar Romae non es i , Ied Athenis Octa solos in templo Iouis Olympij. Haec Vitrturius. At Philander it . Eod .capi- Commentarijs : Pantheon vero , inquit, temptam Bodie D. Mariae olim
Iovi Vitori ,sue , Ut alij Gotant Matri Deum, tandem Marti , ae Veneri quamciis solo foramine superne lumen admittat, Vitruvius bypae
trum non diserit. Ego tamen a Vitruvio numerari etiam inter hypa in Pantheon thra dicerem. Quamuis enim interiore parte non habeat instar porti- Ἐςmpl. Vcus, quadratum S subdiuale peristylum,& in postico valvas qua forma' ' negat Pantheon esse hypaetrum tamen quia superne non tegitur, & vere sub dio est, non video cur Agrippa Iouis Olympici Aedem imitatus, qua-uis diuersa forma, noluerit etiam Romae aedem hypethram Ioui conuia tuere. Alia templa , de quibus ibi Philander , nudo ne, an tecto foramine lumen acciperent, non constat. Aliqua certe religio antiquis fuit, ne aliqua parte, templorum tecta continuarent . Quemadmodum cernere erat intermissum templi Capitolini tectum , ut sub dio esset Terminus,& immobile saxum sub Coelo. Huius templi descriptio,& ornamenta, quoniam multorum libri S proposita sunt, non videntur iteranda. Sse- Pantheonpe instauratum est : ab pdriano , qui Panthetim, ut ait Spartianus: ab instaurλ' Antonino Pio, qui templum Agrippae, ut Capitolinus: a Seuero, ut mota 'net inscriptio . Olim non modo tectum porticus, sed tota templi testudo tegulis ac tabulis alueis tegebatur . Eas a Constantio Graecorum Impe ratore direptas, S in Siciliam cum alijs Vrbis ornamentis tranflatas au-ι ctor est Anastasius invita S. Vitaliani Pontificis. Idem auctor est, Gregori utri III. laminis aereis tectum, siue testudinem operuisse, quaeque per circuitum dissipata fuerant, instaurasse. In eiu S porticu aereae tabulae tu e In porticurunt crassitudine quadrantis, ita commissς, ut in fastigium ab epistiliis ela- Pantharitae , Vnam vero superne expansam duae in extrema ora utrinque suppost 'x rae , alterique transversim coniunctae fixaeque trabalibus clauis, tigillo- δε rum , tectique oneri recipiendo firmarent. Hae iam nouo muneri su ' stinebat.bierunt. Vrbanus enim VIII. cum singularis operis aeneam molem con
derct, se tri, de Pauli Ecclesiς Principum Sepulcro impositam in Vatican Basim ς , ritusto metallo nobilitari voluit. Bombardae Praeterea, S bςὲ
299쪽
lica tormenta complura ex eo suis sunt ac delata in Aeliam molem. Eo. rum unum factum e clauis, qui tabulas aereaS nectebant, id duobus tubo machinae expressis , ac titulo praeferte Ex trauis trabalibus porticus Agrippa. Reliqua, templi portae apposito titulo declarantur V banus VIII. Pont. Max. vetuns aenei laetinaris reliquiare In Vatieanas Columnas , O bellica tormenta ean uitior deeora inutilia , ct i propefama ignota ferent in Vatieano tempulonollet Sepulcri ornamenta e in Adriana aree infir umenta publieae securitati. Anno Domini MDCXXXII.Ponti .IX. Resecit idem tectum, crassisque trabibus compegit. Ina figulo porticus Panthoi columnae capitulum , quod vetustas exederat restituis, imposito cum ἔς ς ιμm parte fastigij marmoreo epistilio. Geminas turres ad natos cereis Campani sonitus edendos super tecti culmen erexit, atque extimum vetust templo decorem adiecit. Haec in altero portae titulo sic leguntur: Pantbeon, Aedi eium toto terrarum Orbe celeberrimum,
ab Agrippa Augurii genero impie Ioui ct reliqtiis mendacilis Dys ἰὼ Bonifacio IV. Ponti e Deiparae, ct triumphantibus Sanctis pie dicat
Urbanus VIII. Pont. Max. binis ad Campani aeris Usum turribus exornauit, ct noua contignatione muniuit. Anno Domini MDCXXXII. Pontisse. IX. Aedζβ BO Aedem Boni Euentus de qua P. Victor in Regione nona a tergo Pa Π-
ny VRς μβ thei statuunt, ubi veteres e rubro laterculo parietes cernuntur. Simul e. a Crum Boni euentus ita Consorinarunt, quod scribit Pliniust dexterapateram nurassicam,ac papauer tenens. Caeterum non clare constat, an haec templa,ut alia priuata ac publica, essent in Campo Flaminio, an Martio, an in finibus utriusque: sicut aliqua ex his, quae referentur aedificia.
Vtriusque Campi aliae porticus .
PLURIMAE , ut ex Srabone dictum est, suere porticus in minore
Campo , quaedam etiam in Campo Martio. Hic autem sermo non est de ijs , quae pro vestibulo, & pronao templorum eae - . truebantur. De porticu Septorum iam diximus. Erat illi adiun- ad uicta PORTICUS NEPTUNI. Nec longe aberat porticus E VROPAE. nitatem. Prope Pompeii Theatrum clarissima eiusdem porticus. Sed de his prae fiat audire Martialem de Selio scribentem, qui varijs in lociS aucupa'
s ' Laudat Achseossed ne ne pede Si nihil Europe fecit, rum Septa petuntur,