Gemmae et sculpturae antiquae depictae

21쪽

Nos menti tuae appositam hanc apparatissimam amoenissimam priscae varietatis velut in abaco eae post tam supellectilem inspicias ac haurias Sed mo Leo nardum augustinum Xosculo illam simplicitatem, qua venerabilis antiquarius utitur in producenda ξηγησέ horum symbolorum. Hunc affectum cupio ut tu quoque imbibas, nec nullo praejudicio oneratus ad eum accedas. Et prius quidem imbibes , opinor, si praeeuntem videas virum doctum, quae ille scripsit de praestantia numism pag. conferens cum his Leonardinis partes num. O9M IO advertas, quam lepide haec ab eo sint lecta. Contra innascetur tibi praejudicium, si aurem dederis nonnemini , qui nuper exortus hanc ipsam simplicitatem turbare, nescio qui ανὶ φιλοδοξειν sustinuit in X ponendo lapide undecimo partis secundae. Quod enim facit nempe verba ejus sunt, quum diXisset se non posta facere, quin suam de marmore a Leonardo Agostini viro eruditac tissimo edito sententiam aperiret, talia, Cernitur in ις eo juvenis intecto capite caduceum tenens jacens in arietis dorso nudus, fere ita ut ab eo ferri vel in c coelum vel in aliam regionem videatur Doctisssimusci editor Mercurium esse arbitratur, quia Pausanias nar- .crat Corinthi fuis e reneam Mercurii statuam, cui ap- ις positus erat artes Verum mihi diligenter vultus li- neamenta perpendenti considerant , nec talaria nec tempora alata sive petasum hic cerni non. nunquam suborta opini , Antinoum repraesentari. ις Sane eodem plane vultu, eodem capillitio decorus non modo in nummis variis, verum etiam in gemma

alibi apud Agostini occurrit. Id primo quam perver-- sum Θ

22쪽

vero haec nostro non sunt satis valida, ac tam infirma

ut produci non mereantur δ prioribus illis addit im-nio validissima quidem ilia sunt, adeo valida, ut prae illis sententia de Antino sit litium. Quid enim ab hoc nostro diligenter perpenditur ac consideratur

nempe vultus lineamenta , nec talaria nec tempora

alata sive petasum hic cerni An utilior consideratio vanior suspicio dari potest, ut ubi illa quae nominat non sunt, ibi nec sit Mercurius 8 propterea quies harum explicationum Xemplo absurdissimae conjecturae sollicitari debuit Z Quid ergo respondebit ad monumentum Augustanum in sedibus Petitingerorum ubi idem sine talaribus, sine alis invollacro capitis adnexis cernitur laeva tollens caduceum, deXtra crumaenam capiti taurino non enim capio, cur nobilissimus 6 eruditissimus ejus editor hircini aliquid in procumbente bestia concipere potuerit inter cornua imponens me negari ullo modo possit hunc esse deum quo de agitur, evincit omnino addita inscriptio ΕR-cUR1o. Immo quid respondebit ad nummum Herenni Deci Messi Etrusci, quem profert Tristanus tom. II pag. 6so, ubi plane etiam sine petaso simul via, laribus' An igitur nec iste erit Mercurius immoringente illo est eritque Eundem nummum sic video sub inscriptione Pietatis Augg. referri quoque in

Croyanis , sed illic petasum ei adpingunt. In qua

23쪽

ambiguitate ut vix decerno, ubi sit crror ita de ristano secius cogitare non libet , quum is attente hoc ipsum consideraverit, diserte annotans an bonne est fans aios. Sed in ejicienda hujus diversae conjecturae ineptia cur probationes petimus aliunde, quas haec priscarum manuum artificia abunde praebent vel ex uno conspectu numeri 9 partis primae, ubi prorsus eundem Mercurium sic cum ursa, caduceo sine temporibus alatis vel petaso, talaribus videas. Haec autem ratiocinatio tanto est indecentior , quod

illum nummum Decii ipse inspexerit satis ac consideraverit, ut colligi potest pag. 28 ejus voluminis. Etsi prosecto ignorem ego, quae doctrina illum ibi induxerit , ut scriberet, In Decii Junioris , Herenni Etrusci Messi Decii , ct M. Aurelii Carini Mercurius. Quo spatio distant, oro, Decius Junior 6c Herennius ille Etruscus Messius Decius 8 an ignoravit eundem duabus his appellationibus Principem inducari Sed, eodem in loco vehementer illum Mercurius agitat , ut inscriptionem Pietatis vel Religionis in nummis hunc Deum exhibentibus investiget contra Antonium Augustinumi Tristanum, negatque a quibusdam Imperatoribus relatum es e Mercurium in nummis, ut sic Mercurio pietatem ac religionem adfingerent , sed ut pietatem propriam declararent per aenigma ejus Dei, ut alii Impp per alia Sit hoc ita,& bene procedat contra hos duos, ct aliqui I napp. demonstraverit suam pietatem per Mercurii imaginem. An ideo refutata est sententia illorum praestantium hominum Immo adhuc potest illa esse vera, est verior quam haec nova quam si recte stabilire vo-l a luisi et,

24쪽

J. GRO NOVI IIuisset, non contra hos tantium agere debuit, sed vel maxime iis se opponere , quae proseruntur in eruditi si1ma explicatione nummorum Croyanorum XLV 19 , ubi persectisanae confirmatur a Mercurio sacrificia e Deorum cultus tradita atque ordinata es es, ex

certissimo loco Diodori Siculi, quod ille refellere ita non potest, ut nequeant videri lii Imperatores in illo signando, imprimendo nummis suis ad illam opinionem respexisse. Non est igitur, Lector , quod suspectus tibi sit propterea Leonardinus Mercurius; de omnino non erit posthac , si ad haec adhibueris collectanea Hieronymi Alexandri ad tabulam solis

Idem iste nonnemo Leonardi voltime citans alio uoco sic scribit non secus ac Autumnus corbem fru-- ctibus repletum cum anate, vel, ut ego arbitror, ansere tenens apud Leonardum Augustini pari. Igem. 7. Itane parvum discrimen est inter duos illos, ut hic tam sedulus imaginum spectator anatem nesciverit separare, aut certe tunc non separaverit ab anseres Potuit sane oculiis Leonardi aliusve sensus aliquid uis e pastis , potest caelatoris manus paulum abiisse ab exemplo, d incorpore duxisse linea incongruas. Sed tamen si qua ex judicio veterum hujus

ambiguitatis decisio fieri debet , ut profecto debet

utique quum pallidicolam avem a Februario prendi scribit Ausonius, an non clare in eodem Caesare Calendarii mense apud Lambecium eXprimi anatem videmus, quae immane quantum distat ab ansere, quem idem exhibet in Novembri , t ab Ausonio avidus

anser stribitur. Et sicut ista anas immensum distat ab

25쪽

ansere isto, sic proxime accedit ad figuram hanc Leo- nardi nostri. Minima quaedam omitte ; sed quod plene in oculos incurrit , cui attendere sculptor debuit, solam colli longitudinem metire apparebit absurda vanitas Collum , si pedibus teneatur avis pendens, longius apparet, quam si in naturali statu sursum versus vel insideat aquae manibusve aut corbi vel incedat pedibus. At hoc collum sic pendens in figura Leonardi non extenditur amplius aut teretius, quam solet esse anatis vel natantis vel incedentis aut portatae, qualis quoque est in anate Februarii. At longe aliud spatium vides in ansere Novembrisci ita ut Leonardus adhuc stare possit. Nec corporis forma aut magnitudo moveat quidquam , quum d tam Varia sint earum genera, d mirificae in illis pro regionibus varietates , ut plenis inae observatum novimus ab praeclaris viris , qui deliciis naturae in densissima hujus generis diversitate contemplanda operati fuerunt attentius. Idem tamen video accidere in sacrorum ministro, qui exhibetur pari. II num. 94 ubi caute quidem de istis , quae portantur , scribit Leo- nardus siet uccelli simili ali antire sed qui eandem guram citat dissert. I depraestant numis m. pag. 266 non dubitat edere apposivi Ωι forum aut fructuum

nimitiis, tum insuper asseribus mulgo Isidi sacris quod

quum non videatur negare Leonardus sit ita, vel ob

citatum Ausonii anserem qui sistro compescitur , sed

hacten Us.

Denique referta tersissimae doctrinae expilicatio subnexa est Veneri pari. II num. Is , ita ut Leonardus noster honorati silentii confessione placare a 3 luerat

26쪽

luerit genium elegantissimi istius in ii. Huic eidem

non nemini illa non adeo probatur , ut scripserit ibidem pag. 74. Exstat hanc in rem elegantissima gemma apud Antiquarium urbis praecipuum e

s nardum Augustin cerniturque in ea Venus com- possitis rite capillis decorarac nuda plane, manu deX-tra tenens tres sagittas sinistra vero lanceam sive thyrsum , quem ambit vineae ramus racemi Onu-

stus, cujusque summitati impossitae sunt spicae ad M indicandum scilicet Venerem absque illis rebus fris gere. Uvas ore petit Cupido alatus , d ante eam sed et Cupido alius vel puerulus carens alis 3 quo aenigmate, licet vates non sim , arbitror significari amorem vulgarem Cerere ac Baccno ali saepissimeque castra mutare dubiis volare pennis , at coelestem sive purum iudicum stabilem esse, proptereaque ς alis carere ac sedere. Quae vaticinatio equidem nisi fuisset isti voltimini immixta , videlicet verendum

fuit , ne ornamenta omnia decenter non fuerit habiturum , aut respublica literaria tanto persectisamae suspicionis arcano inhonorata parum recte procederet.

Credo equidem , si adessent Leonardus & Ginius, huic Paridi gratularentur. Enimvero quis toleret alas affi-Xas ideo divinantem , quod saepe mutet castra, dubiis volet pennis ξ iis omnibus fere deprehendimus adfigi alas, ipse novit. Si sequamur scilicet vastitatem hujus conjecturae, id credemus ideo fieri, ut innuatur eorum instabilitas ac levitas. Qtiis non rideat quasi id non sat suo secreto respectu ut ille ait, Rursum scilicet aut Constantia aliqua aut Stabilitas

27쪽

PRAEFATIO.

pro typo perit modum sedentis in nuda terra, ut scfingi hic stabilis Cupido sedens debuerit. Nugacissimum profecto. Porro adhuc coelestis purus&pudicus amor credendus estingi sub aenigmate ejus, qui

terrae adfixit inferiores Hoc scilicet docent poematici illi, α ινιγματωδεις hi sus tuidni attulit huc

Propertiana Il, a quae si inspexeris, videbis quid velim. Utique qui potest ille esse amor coelestis , qui

clare elevata dextra admirans felicitatem alterius ad vellendum uvas accedentis Cupidinis omnino apparet sinistram fultus telluri velut eodem nitens accedere S accessurus, si aut surgere posset aut alas haberet Denique ut plenissime dicas PARUM CAvisse illum inventorem hujus commenticii οι Θυρα ατ

in illo coelesti Cupidine , inspice partis prima figuram quintam decimam in Venere coelestii, ibidem saguram L in Psyche genu posito Qtigatis manibus

coacta descendere in terrena praecipue partis ΙΙnum XXI. Equidem steterunt praestantissimo co- nardo consilia in eo, ut hic ejus labor in conquirendo interpretando publice notesceret etiam, ut in his subobscuris fieri facile potest , poneretur in medio eximia aemulatio producendi inde alicujus novi atque equidem nemo erit tam siccus, cui non Xigenti ista nascantur quaedam aliae harum ambagum declarandarum viae , is hic nostri experimentum demus , occupatio nimia prohibet nec quasi remediorum impatiens quenquam deterret ab iisdem spectan. dis macutiore vi probandis ubi non exstat materia acuendi ac declarandi ingenii Sed ab humanitate eorum , quorum oculos istae gemmae pasturae erant,

hanc

28쪽

I G n. hanc certe sedulitatis mercedem, ipsis non onerosam, ibi gratam futuram speravit, ut ad haec sua consideranda, praesertim ad ι νοτομίαν aliquam inferendam, justum doctrinae robur ac ingenuam laetitiam sine ulla temeritate, arroganti confidentia adferrent. Imimo quidni merito stipulatus est memoriae id suae, ut qui tot amabiles emgies, diu obrutas 5 jam jam penitus perituras, aut certe apud paucos occultandas, ad gaudia omnium oculorum mundo reddidis et amoris sui emgiem animis & judicio posterorum imprime. ret, non tam ι μορφου usi fieret ocus. Et haec quae a nobis omitti nec honestum nec tutum fuit, dicta sunt hactenus ad illibatam servandam formam non modo harum gemmarum, sed etiam ipsarum explicationum, unde aliquoties conspectus meus volupem sibi

conciliavit escam.

Porro ut volumini huic qualiscunque accederet a nobis gratia,quoniam Sc inter has sculpturas publicatum est exemplum symboli Mithriaci , de passim a viris doctis mentionem fieri videmus eorundem, quae multis locis Romae conspiciantur , non ineptum me fore putavi, si hac occasione, quotquot hu)usmodi specimina facere juris mei pos em conspectu publico patefierent. Nam sicut ipse memini optas aliquoties potestatem ea contemplandi, ita ab ejusdem desiderii aequitate alios non abes e existimo , vel ideo, quod adeo invenuste , incondite descriptiones per verba factas agnoscere debeamus. iiis enim intelligit illa,

quae ex Sinetio refert Gruterus nempe Romae in aedibus Alteriorum ad Sanctum Marcum Mithra veluti, in rupe excavata stat , dextra cultrum monstrans, siniis

29쪽

sinistra nescio quid ferens : taurum substratum calcat, dextro inter cornua, sinistro pede in tergo po- sto. Sub tauro serpensi aliud animal cuniculo sis mile. Itane Smelius nobis persuadebit sub auro sic

serpentem esse, ut est illud aliud animal ' Immo nihil cuniculo simile ibi est, nec prope serpentem alia sunt, quam vel scorpio vel cancer. Et tamen aliud quoque animal sub auro dici potest, nempe canis sub capite ejus, ut in aliis apparet, assiliens anteriori parti colli. Eum vero habitum nemo hominum ex illa imperfectissima descriptione sibi poterit imaginari. Neque vero quia Smelius scribit sub auro est alliud animal cuniculo simile, credi debet vel in ipso marmore aut ita prave distortoque sculptam missis , aut longo tempore contusam confusamque imaginem vel etiam sic hebetatos fuissse metit oculos ut leonem pro cuniculo adspexerit , in quam

opinionem nos ducere videtur nonnemo , qui illustraturus formam cuniculi appositam imagini, quam ficta commenticia appellatione Harpocraten Vocat,

scribit de pictura Hieroglyphica a Joachimo Camerario edita, in qua non UNicULUs sed LEo est. Est

illic quidem Leo sub auro sed ut illic, ita in paucissimis ille sub auro ponitur. Sed venia sit, Smeti in Camerario, non magis dici debuit Leo illices e, quam Canis, & Canis figura illic est, quae subsimilitudine cuniculi metio illusit , non Leonis. Porro id quoque mirificum in eadem descriptione Alteriani marmoris est , quod addunt , Virgo in antroeubiis innixa dormiens , quum prorsus decepti videantur isti oculi. Nam eadem passim figura caelata e est,

30쪽

est, haud dubie etiam virilis, ut ab altero latere. Istae igitur verborum picturae quum profecto sint confusissimae ordine fecisse me visum iri spero , quum .psas tabulas huc collectas adjecerim , quarum tres accipe. . Prima est ea ipsa, quam ante annos vII JΟachimus Camerarius in aedibus Comburgensibus Erasmi eustetieri visam primo cognitamque, ut opinor. ex proelo Antonii Laseeri Sequani , editam ex lapide qui servabatur in sedibus Octaviani, ut ipse Oct vii , ut scribunt Macarius, Chimetius 'en ,

tunc commentario in summam non satis prospero ut notatum doctis de agriculturae aenigmate auctam evulgavit. Manc vero Mithrae tabulam tanto lubentius iudicavi his apponendam esse , quod aut prorsus aut fere illam ipsam est opinor , quam a Leonardo nostro citari audimus sub nomine marmoris Borge- sani Adeo universa quae illic notantur , hic praesentia videmus , nempe ex cauda duas prodire spicas frumenti jam maturas , scorpionem adfictum genitali membro, sub testiculis cancrum, ab uno latere facem levatam in aerem prope caput Tauri ab altero declinantem prope scorpionem etsi propinquitas illa accuratius describi potuerit solem l lunam poni in suis curribus, in medio duas figuras erectas , involutas serpent , duabus his figuris interpositas septem aras cum totidem gladiolis Haec omnia ut enarrat Leo-

nardus, sic exhibet ipsa figuri nisi quod sola discrepent ea, quod duabus his figuris non sit per pictores

attributa facies leonina. Secundam mecum communicavit Vir Praestantissimus, Eruditissimus Evaldus Rulaetus, per complures