Gemmae et sculpturae antiquae depictae

51쪽

AD GEMMA ANTI QS A S. II prope admodum accedit ad illos, qui portant ancilia,

ut apparet e numero I 2.

Refert Plutarchus in tuaestionibus, Romanos in salutandis Dei fuisse caput velatos , at in honorandis hominibus illud aperuisse , ut ne efferre se viderentur ad res divinas. Velabant se igitur apud Deos ut se praeberent humiles , attracta toga super aures, prae metu videlicet, ne quid profanum impurum audirent, plane ut exhibetur in imagine hujus rasivi prorsus non barbati sacerdotis Romani. Sed illud colligitur, Romanos se operuisse non per laciniam , sed partem togae viciniorem humeris , ut aruvertit Ferrarius contra sententiam Lipsiti.

3s. PERGAMUS.

Fuit conditor clarissimae urbis in Asia cognominis in qua postmodum regnarunt reges Attalici, celebreSopibusi studiis bonarum artium. Reperitur quoque numisma cum impressa imagine hujus regis&circumcirca literis EPTAMOΣ ΚΤΙΣΤΗΣ , quod usum deinde fuit a Pergamenis in memoriam conditoris ipsorum.

Athletai victorinidis Pythiis coronatus lauro, quod erat victoriae praemium in illis Apollini consecratis , in cujus honorem celebrabantur , ita eos describente Ovidio. a me

52쪽

1 LEO NARDIALI GusT IN Irae juvenum quicunque manu pedibusve rotaῬe Vicerat, esculeae cupiebat frondis honorem. Nondum laurus erat.

Pindarus elegantissmasidas sitas composuit in hono rem victorum in ludis simul Olympicis , Pythiis, Nemeis, Isthmiis, e quibus colligitur, quanta fuerit illorum gloria, ut etiam ex Pausania dc aliis scriptoribus constat.

33. ALEXANDER MAGNUS.

Cornutus. Narrat Ephippus apud Athenaeum solitum Alexandrum induere sacros eorum culius, aliquando amictum fuisse purpura Ammonis , scuti capiti accommodaret cornu, ad instar ipsius J vis Ammonii, cujus filius haberi volebat qualis conspicitur in hac imagine. Sed quod Alexander loco Coronae nunc portat cornu , in mentem mihi ducit id quod aliquando legi, nempe Vocem IcERENinti gua Hebraica notare tam coronam qUam cornu, quod in sacris literis est symbolima regiae potestatis. Et cornu ejus exaltabitur in gloria. Etiam duo radii ad similitudinem duorum cornuum divinitus resplenduerunt super frontem Mosis legislatoris, Regis eorundem Hebraeorum.

3 . ALEXANDER MAGNI S.

Et ejus duces pinguntur ne barba , praetcri rem Graecorum , quia ut narrat Phitarchus , ipse mandabat Macedonibus suis , ut radi curarent ipsorum barbas

53쪽

AD Era MA ANTI IAS. 3barbas , alioquin faciles hostibiis ad prehendendum. Inveniuntii Philippei , moneta aurea Philippi patris hujus Alexandri, vultu barbato. Haec Consuetudo radendi recepta est 6 usurpata Romanis, donec Hadrianus primus incepit nutrire barbam. Haec sculptura in amethysso est ingentis formae.

Hae duae sculpturae exhibent duos Ptolomaeos Cleopatrae fratres, utrumque aetate juvenili. Primus cacidi curavit Pompeium, hic postea occisus ab C: sare, ut assirmat Strabo. Secundus , de quo manifestius constat, in parte regni positus est cum sorore ab illo ipso Caesare, quum esset admodum juvenis , ut etiam in nummo Graeco apparet addito ipsius nomine is aquila in aversa

parte.

37. PTOLOMAEUS APION.

Hic vultus convenit alteri apud Fulvium Ursinum qui praeterea fronti impositam habet herbam, laserpicium vel silphium, symbolum Cyrenaeorum. Sed in hoc meo vario lapide melius apparet formosa coma, calamistrata ad modum radiorum, sicut in pictura Deae Isidis Caput est coloris oleagini, lapillus nigri.

Sed notabile ob rationem sculpturae cum capillis 3 non

54쪽

non multum dissimilibris praecedenti illi Ammonis

Alexandri.

Re Numidarum comparatus est cum rarissimo sardio dactyliothecae Barberinae, ubi idem re sculptus est sedens , cum tribus filiis ante ipsum' ex quibus duo videntur frangere virgulam , adscripta illic vulgata ejus sententia UNITA FORTIs Di VI Si FRΑ-GiL1s Quin etiam hanc faciem firmant characteres Punici S tonsura barbae praeterquam quod appareat aetate senili, utpote qui dicitur octogenarius genuisse filios. Et ob hanc causam opinare illic sculptam Venerem φρρδίτην , testante Strabone Numidas vehementius quam alios barbaros proclives esse ad delicias Venereas In apice galeae est canis , prout is narratur habuisse ferocissimos canes ad corporis sui custodiam. Biga procul dubio denotat celebrationem kldorum ab hoc rege editorum equus marinus est symbolum Neptuni , quum Numidia sita sit prope mare Africanum , ubi est sinus Numidicus, Mejusmodi equi ac monstra marina occurrunt in nummis multarum Siciliae civitatum , quum haec sit superimposita mari.

Sculptura Antinoi praeterquam e literis ANTI NOUS, nota est ex statuis nummis Graecis cum titulo Herois , ut honoravit eum Hadrianus mortuum. I. L

55쪽

Hanc faciem reor esse alicujtis Graeci herois , quia nudus esti capite galeat , ut conspecti sunt Achilles, Diomedes ex more Itorum Graecorum , qui nudos fingebant heroaS.

r. NUMA POMPILIUS.

Conspicitur in antiquis argenteis nummis , habens in diademate regio scriptum , NUMA, ecquorum auctoritate exploratur Sc confirmatur haec essigies.

3. L. IVNIVS BRVTVS.

Fuit primus consul, auctor libertatis Romanae. Facies ejus comparata est cum dummo argente , in quo est facies ipsius hujus Bruti, cum literis BRUTUS. Qui nummus creditur usus esse temporibus Marci Bruti percussoris Caesaris , in prioris memoriam , ceodem tempore credi posset sculptus fuisse hic sardius, cujus magnitudo est summa.

CAJUS SULPICIUS.

Multi ex familia Sulpica habuerunt praenomen C i, etiam aliqui fuerunt consules , ut C. Sulpicius Paterculus , qui triumphavit ex Africa Sc Sardinia, estque verisimile, hanc raram imaginem in gypsos maragdino, magnam fuisse in alicujus posterorum fami-hiae Sulpiciae annulo, ut mos erat Romanorum multum gloriari imaginibus majorum i quae erant testimonium corum nobilitatis. - . CN.

56쪽

s. N. POMPEJUS MAGNUS. 6. Q JULIUS CAESAR.

Imago Julii Caesaris in ovata lapidis Chalcedonii figura , multo major reliquis, notabilem habet lauri

coronam, quod intertextas habeat frondes palmae super frontem, quae notant ejus magnas aeternae laudis victorias. Haec imago post mortem Julii sculpta fuit quum adsit stella, in quam transformatus dicitur, o lituus, Olenne auguratus symbolii m. Supra pectus gerit aegidem Palladis qui mos armaturae Sc ex Graecorum consuetudine adornandi se placuit postea caeteris Romanis Imperatoribus.

7. C. JULIUS CAESAR.

Haec altera Caesaris Ugies artificiose sculpta in sardi , cum lauru , stellain lituo , a me hic relata est , non tantiam ob insignem pulchritudinem , sed etiam ademerendam gratam meam Ollantatem, Uam debeo D. Matthiae Bagninio, qui proXimis annis liberalissime illam mihi donavit , inctam annulo aureo. Sed, eadem opera profiteor me multas ob causas eidem obstrictum, pariter glorior ejus tum amicitia , tum amnitate , qua ille conjunctus sum praeter merita dotesque insignium virtutum , quae eundem tantopere commendant Illustrissimo, Excellentissimo D. Flavio Chisio, fratris filio Sanctissimi Domini Nostri Alexandri II , ad cujus ministerium ille ad

motus est.

57쪽

8. AUGUSTUS.

Cum Capricorno, Delphino Capricornus ut notum est fuit horoscopus Augusti Delphinus insigne, sigillum ejusdem Caput juvenile exhibese

potest eundem Augustum vel potius aliquem ex ejus nepotibus aut posteris, qui sibi felix omen cecinerunt in hoc fausto signo. Reperitur nummus Graecus Caesaris cum capite Lucii QCapricorno in aversa parte sed hic mihi videtur potius essem us, ut patet ex imagine Ursini Capricornus Delphinus sunt signa coelestia.

9. AUGUSTUS.

Pulchrum Augusti caput laureatum in iacyntho repertum fuit in ruderibus Catanea , quum in Sicilia morarer anno sancto Urbani VIII 6rs , quo tempore in deliciis habere, colligere antiquitates caepi. Haec fuit prima sculptura, quae in manus meas venit , bonum augurium in aliis dare mihi visa.

o. MARCUS AGRIPPA .

Illustris dux in expeditionibus militaribus Augusti mparta navalis belli victoria ad Actium promuntorium contra Antonium , rostrata corona ab eodem Augusto decoratus, de qua canit Virgilius: Parte alia mentis semiis rippa secundisti frdum agmen agens: tu belli insignes erbum . Tempora navalisustent redimita corona.

Variis

58쪽

, LEONARDI AUGUSTINI

Varius hic lapis grandis est, diversae sculpturae si TIBERIUS. Varius lapis ingens, ab singulari artifice sculptus.12. CALIGULA.

3. NERO CLAUDIUS DRUSUS.

GERMANICUS. Filius Neronis Claudii Drusi is ab Augusto destinatus successis Tiberi , de cujus virtute, n&licitate ample narrat Tacitus. Sed doctrinam ejus testatur Ovidius in dedicatione Fastorum. Paginajudicium doctisubisura movetur Principis, ut Clario missa legenda Deo. Lapis varius cum vultu praestantis hujus, eruditi principis sculptus est summo artificio convenit

s. LVCIVS. Nepos, filius adoptivus Augusti , natus ex M. Agrippad Julia qui confirmatur ab nummo.

59쪽

Imperator , lapide vario ingentici caput colore caeli, cum fundo sardonycis.

7. BRITANNICVS.

Filius Claudiit Messalinae , ereptus imperio ab Agrippina , veneno interfectus ab Nerone , de quo refert Tacitus, auctor tragoediae, cujus titulus Octavia, in qua sic defletur ejus mors. Tu quoque exstin/us jaces, Defende nobis semper , infelix puer, Modo sidus orbis, columen Augustae domus

Britannice.

Imperator.

Hic sapphirus artificiose sculptos cum capite Galbae hodie exstat penes Excellentissimum Virum Laelium Ursinum , principem in eruditione, bonarum artium scientia eximium. Huic dicavi adeo raram gemmam, ut reverentiae meae tributum 'ui Sc dignam eam judicavit manu sua , quae praeclare calamo penicillo operatur pari elegantia inter poesin& pictu

ram.

60쪽

ni super modium aut frumenti mensuram, unde procedunt duae aristae in symbolum annonae, qualis etiam conspicitur in ejus nummo. Hic optimus Princeps non solum Romae annonam recte administravit , sed suis sumptibus per omnem Italiam pueris puellisque egenis alimenta dedit , sicut Plinius in elegantissimo panegyrico eum idcirco celebrat, nummi hodieque indicant Lances libratae denotare pomant cum annonajustitiam vel pondus monetae.

62. ANTONINVS IVS. Imperator , cujus effgies satis nota ex statuis de

nummis.

63. COMMODUS.

Imperator, aetate juvenili , arinceps juventu iis , ut in nummis vivente adhuc ipso patre M. Aurelio cusis.