Disputatio de verborum arsis et thesis apud scriptores artis metricae latinos : inprimis Marium Victorinum significatione.

5쪽

INDICES

PUBLICARUM ET PRIVATARUM

QUAE IN

ACADEMIA MARBURGENSI

SEMESTRE HIBERNUM

INDE A D. XV. M. OCTOBRIS MDCCCLXXXV USQUE AD D. XV. M. MARTlI MDCCCLXXXVI HABEΝDAE PROPONUNTUR.

T Disputationem do vorborum arsis et thesis apud scriptor ses artis metricas latinos, inprimis Marium Victorinum significatione prasemisit Itilius Caesar.

7쪽

i poterat et a nonnullis exsp0elatum est, eum qui superiore anno indicilectionum hibornarum prassatus est libelli academici scribendi occasione ad ipsum redeunto ita usurum esse, ut in adnotatis de Aristoxeni elementis rhythmicis, quorum argumentum materiamque maxim0 W0stphali de hac re liber 1883 editus pra0buerat, in medium proserendis porgeret. Sed ab hoc consilio persequendo deterrere sum d0bebat liber nupserrime ab illo viro in lucum omissus qui inscribitur: Thoorte dor musischen Κunsiod 0r Hellensen von August Rossbach und Rudolph W0siphal. Als dritis Austage dor Rossbach - W0stphalschen Metrili. Ergior Baiad: Griechiselio Rhythmik. L0ipgig. 1885. Nam convitiis et lacoliis magis insolentibus quam facetis, quibus ille utitur pro argumentis, respondere non licet sic ut par est hoc quidem loco, qui publica quadam auctoritato ornatur et commilitonibus inprimis dedicatur, quibus in controversiis litibusqu0 ipsarum litorarum causa non detrectandis exempla dignitatis gravitatisque cuiusdam sunt proponenda, quam propulSanies indignam insectationem Omnino servare risque d0bsemus neque possumus. Hunc igitur Obtrectatorem, quantum pur disputationis rationsis id s0ri potest, Injssum laciamus. Quanquam pacis gratae optataeque causa non decet arma abicere. Itaqu0 alii advel Sario, qui propter eorum, quae superiore anno dispulavimus, partem aliquam nobis exstitit, minime de via decsedimus, sed libenter cum eo in campum honestae contentionis descendentes totam causam, de qua agitur, iterum tractandam suscipimus, unde aliquam certe lucem rei obseurae offusum iri speramus, etiamsi non de omnibus inter omnes conveniat. Carolum de Jan dico, qui nuper in melis philologicis Bromunsibus sphilologi sche Rundschaia 1885 p. 615 sqq.) censuram nostrae dissertationis odidit. UBRAMdmrimm G lumtasM URBANA-c uni

8쪽

Agitur de verborum arsis et thesis, sublatio et positio apud latinos artis metri causeriptores, inprimis apud Marium Victorinum usu. Nam cum certum sit, recentiorum usum et B sentieti et G. Hormanni auctoritatu confirmatum contrarium esse Aristoxenio, fuerunt qui illum ipsum e veteribus metricis originem duc0rs et inprimis Priscianum eius vestigia ostendere docerent. Marium Victorinum autem primus Wesiphalus in libro qui

p. 101 sqq. , quam di putationem sine ulla mulatione exceptis paucissimis verbis rem ipsam vix allingentibus in novissimum librum p. 106 sqq.) transtulit, triplici modo istis verbis usum esse demonstrare sibi visus est, ita ut arsin et graviorem et leviorem et cum reliquis postserioris aevii metricissincipientem pedis pariem appellaret. Et graviorsem quidem significari in capite quod de arsi et thesi inscribitur, leviorem cum Aristoxeno in eo quod est de rhythmo, incipientem partem ita ceteris ictis. Sollini aut0m Marium

Victorinum in10r scriptores me tricos voleres prima illa uicenui latrone uSum esse, Secutum ea in re usum grammati eorum, qui, Sicut PriscianuS, muSicae artis rationes ad grammaticas

et sementis secundum Aristidi Quintiliani doctrinam anno 1861 edili p. 27 3 sqq. , etiam Marium

Victorinum eundem ubique usum, quem posteriores ScriptoreS metricos omnes et latinos et eiusdem generis graecos, exhibere contendenS, quod quidem non polorat sustineri nisi ila ut nonnulli loci Victoriniani libri mendis manifestis Scalentis corrigerentur et a gloss0malis liberarsentur. Quam demonstrationem cum W0slph. in libris postin odilis Omnino non curasset, atque praeter alios Christius in utraque liuri de arto metrica editiorio vetersem sontentiam ab ipso W0stphalo reiectam de metricorum posteriorum, inprimis latinorum usu genuinam dicendi rationem in contrariam vertente repetiisset, equidem in diss0rlatione, quam Superior se anno de Aristoxeni elementis rhythmicis scripsi, meam sententiam iterum proposui atque defendi novis argumentis quibusdam confirmatam, quam tandem resulare Janus instituta accuraliors disputatione Victorini illud do arsi otthosi caput fpse lanio suscepit, hac quidem in re 'Vesiphali iudicium prorsus collaudans. Iam lola re iterum ea cum diligoralia, quam ne in vilioribus quidem rebus ad lituras p0rtinentibus n0glegere decet, perpensa quid efficiatur vid0amus. Et primum quidem dicundum esse videtur de P rise in no personalo - nam ad gonuinum Priscianum non pertinere libellum de aecentibus sere omn0s consentiunt -, lusem lan quam adiutorem quendam ad recentiorem Verborum, de quo agitur, abusum latinis scriptoribus vindicandum adhibere non desinunt, quanquam dudum demonstratum

l) Non praetermittendus est annus, cum in Westphali novissimo libro P. 2l 1 quidem reeto idem afforatur, sed p. XXXIV anno 18b9, p. 23l, ubi temporis notatio non nullius momenti est, anno 1860 ille liber tribuatur. De ipsa re cf. quae in praestatione libri mei de Aristide Quintiliano a. 186i oditi

dicta sunt.

9쪽

est, eum omnino non de rhythmo ad artem metricam pertinente loqui, sed de accentu cum rationibus modorum musicorum aliquatenus cohaerente. Ille enim postquam in libro do accentibus de acuti et circumflexi discrimine et legibus disputavit, haec vorba addit eap. II g 13 pag. 521 Keil. : ad hune autem rem arsis et thesis sunt neceSsariae. nam in unaquaque parte orationis ursis et thesis sunt, non in ordine syllabarum, sed in pronuntiatione: velut in hac parte, natura, futJ quando dico nutu, elevatur vo, et est arsis intus; quando vero sequitur ru, voae deponitur, et est thesis deforis Τ). quantum lutem suspenditur voχ per ursin, tantum deprimitur per thesin. Sed issa voae, quae per dietiones formatur, donec accentus persciretur, in ursis deFutatur; quae autem postaeeentum sequitur, in thesin. Neque omnino curandus nobis esset grammaticus barbarus, nisi videromus alios quoque Scriptores metricoS rhythmicas cum musicis accentusque rationibus in verborum eorundem VSu miscere. Mittamus Plothonem Bygantinum, qui singulari modo αρσιν μὰν ουν είναι οξυτερον φθογγου εκ βαρυτερου μεταληφιν, θέσιν δῖ τοὐναντιον βαρυτερου εξ ὀξυτερου dicit, altioris et gravioris in re musica soni signifieationsem se doctrina rhythmica ita repetens, ut αρο ιν appellet quae επίτασις, θεσιν quas ανεσις nominari Solet, ubi harmoniam, non accentum φ) spectari verba proximo insequuntia docent, quanquam paullo post in adhibendis illis verbis volorum usum rhythmicum revocat. Sed latinos artis metricae Scriptores videmus aecentus rationem habero in pra0ceptis de arsi thesique datis, unde ipsa desinitio, qua uti solent, aliqua sex parte pendere possit, nec minus illa consuetudo explieari, qua priorem pedis part latini accentus rationses secuti arsin s. Sublationem, posteriorem thesin s. depositionem appellare solent, selsi ea etiam longius repetenda eSt. Accuratius persequamur horum scriptorum usum, ut appareat, num VerUm Sit, Marium Victorinum in uno quidem capito solum a vulgari consuetudine recedere. Sublutionem set positionem primus Quintilianus Inst. or. IX, 4, 48 ad rhythmiam s. numserum ita r0sert, ut, licet eX eius Verbis non certo constet, quaInnam Vim peculiarem1 Sie Koilius verba grammatici e codd. restituit, quae iam Lindemannus ex parte correxerat. Lectionem antea vulgatam prorsus corruptam praeter iulios Westph. etiam in recentissimo libro p. 108, sicut antea, rotinuit, Κρilianas editionis, ut in toto hoc de veterum grammaticorum usu capite, ratione non habita. In verbo posterioris latinitatis deforis, qu0d ne Forcellinus quidem agnovit, quanquam pro foris positum iam a Cledonio vituperatur, atque in vulgata bibliorum interpretations et apud Isidorum extat, haesisse videntur priores editores. 2) Do quo cogitari posso suspicatus est Vincent, qui illum locum primus in lucem protraxit Notides et Extraiis des manuscrita XVI, 2 p. 246 et in Plethonis de legibus libro a C. Alexandre a. 1858 edito p. 461. Cf. quae dixi in libro de Aristide Quintiliano p. 69. Weil-Benloem in libro infra laudando p. 99 ipsi Plethonem cum Prisciano componunt, quod admitti posset, si Plethonis verba per nexum sententiarum ad accentum referri liceret. Nam fuisse qui Recentum taculum επιτεταμένην, gravem ανειμένην appellarent, e Sergii explanas. in Donat. IV, p. 530, 19. 531, 14 Keil. , qui Varrone auctore. Glaucum Samium affert, constat. Cf. praeter alios Frid. Schoeli de accentu linguae lat. Act. soe. philolLips. Τ. VI) p. 8l. 88. Quod autem Schoellius p. 31 Martiani Capellae verba IX, 940 : productio autem est - hoc est ἐπίτασις - vocis commotio a laco graviore in acratum locum huc refert, id comprobare non possum, cum in parte harmonica legantur non minus quam Plethonis verba similia. Quanquam alibi productionom et correptionem etiam ad accentum referri, Schoellio concedendum est.

10쪽

alterutri tribuat, tamqn a sublatione incipere, positione desinere pedum rhythmicum indicars videatur. Aliter enim accurate non esset loculus, inter dactylicum rhythmum et metricos pedes ad eum pertinentes hoc interesse docens, quod rhythmo indisserens, dactylicusne ille priores haleat breves an sequentes: tempus enim solum metitur, ut a sublatione ad positionem idem spatii sit δ). Quanquam in his de partibus rhythmi intorse distinguendis non agitur, sed de spatio temporum ab initio usque ad finem rhythmi pertinonte, nihilo minus sublationem et positionem esse diversas partes, quibus rhythmus constet, etiam ex altero loco apparet, quo rhythmos qua coeperint sublatione ae positione ad Mem usque decurrere dicit. IX, 4, 553. Propriam autom horum verborum vim secundum veterum rhythmicorum disciplinam Quintilianum spectasse, inde apparet quod ad crepitum digitorum et pedum y), i. e. ad laetus quem nos dicimus notationem, reseruntur. Inter eos scriptores latinos, qui rem metricam data Opera tractaverunt, primo loco et propter aulassem set illius de qua agimus quaestionis causa tenet Terentianus Maurus. Quem cum sere omneS in eorum numero ponant. qui priorem partem arsin, posteriorem thesin appellent, W0ilius in parte quidem eorum quae profert accentum cumnumstro consudisse contendit. Weil et Beniose , theorie de l'accentuation latino. Paris 1855. p. 1003. Vid0amus quo iure id statuerit. Terentianus ubi de minimo pede loquitur, duabus br0vibus syllabis constante, haec habet V. 1345 Sq.: parte num attollit sonorem, parte reliqua deprimit i αρσιν hanc Graeci vocarunt alteram contra duσιν); l tum v 1350 sqq. pergit: aut enim quantum est in ἄρσει, tantum erit tempus θεσει, i altero aut simplo sieissim temporis duplum dabit, i sescuplo vel unci vincet alterius singulum. lV. 1380 sq. de pyrrhichio et Spondeo haec dicit: verum uterque quantum in arsi, tantum habebit in thesi: l temporum mensura dispar, leae soni communis est; deinde v. 1381 sqq. de iambo et trochaeo inter se comparatis: terna rite partientur ambo vicibus tempora: lαρσις unum possidebit, quando ianethum partior; l sat alternum necessε est, cum trochaeum dioides. Ε prioribus locis cum nihil certo concludi possit, nisi verbis de quibus agitur digeserni parises pedis rhythmici, ex ultimo apparet, arSin certe non esse partem sortiorem, dubitari autem possit, utrum alternum in trochaeo fiat ita, ut ἄρσις duo tempora possideat, an ita, ut θεσις duorum temporum antecedat, αρσις sequatur unius temporis sucundum veterum Graecorum dicendi rationem. Neque haec dubitatio tollitur verbis, quas v. 1409 de dactylo anapaestoque habet: horum uterque tempus aequum librat arsi eum thesi. Sud Omnino removetur Versibus 1421 sqq. de amphibractio: arsis hinc sumusneeesse est tria priora tempora i et thesi relinquat unum: τet licet τertas retro, i arsis

1) Quod silph. Meir. II ' p. 504 in his verbis inesse dicit: ves ist liberali non dem Anfangeder Arsis bis gum Ansange der Phesis dieselbe Mitdauer, womit augietch gesagi ist, dass auch a positione ad sublationem, d. i. Mom A ange der Thesis bis Eum An ange der Arsis Ddesinat dieselbe Mitdauer hal. , Quintiliani sententiam non exprimere, iam ipse forsitan intellexerit. 2) Recte e Christit coniectura Halmium edidisse et pedum, g 51 verba docent: ubi tempora etiam animoJ metiuntur et pedum et digitorum ictu, in quibus pro αnimo iure incluso non inania scribendum,

sed graecum σημεῖα subesse corruptae lectioni Suspicor, sive ab ipso Quintiliano sive a glossatore adeX9licunda vv. τετράσημοι stet. , quae sequuntur, additum. V. etiam et ipsum sub corruptionem cadere videtur. An scriptum erat tempora id est σημεῖα minima Τ