Dissertatio de numis monetariorum veterum culpa vitiosis ...

31쪽

Tr an Opitim Augusto Germanic Dacico Caput Traiani laureatum.

unguibus corripiens.

In sculpenda hujus num inscriptiones ' binis locis lapsus est artifex. inique illud et

quidem condonabitur et Divi titulum Coniaris junx se cum illis viventium propriis IMP. CAES.' GER DAC ubi interea Divi liis tui viri non fuisse cum tot similibus Vocabulis compositum, constanter in veteribus numis observatur Alterum porro aperto vitio laborat, ubi insculptum legimus vitimo loco optireo; cum Trajanus hoc epitheto OPTIMUS. fere perpetuo &proinario, in aere antiquo compelletur. Ipsum etiam aversae partis vitium sculptoris in- ignem imperitiam, aut oscitantiam lucuenter coarguit. Hic enim notissimus con-ecratonis Augustorum typus Aquila cuilariter Divi titulus congruit, solitam utilue epigraphen exigit , quae certe CON-

sse debuerat. Fingat hic alius e literis his mysteria, somniet, quae volet e sinam illum , ut, um Plautina illa muliere, experrectus JO- Prodigiali mola salsa, aut thure Com-recetur ego interea τυπο--, erro-em securus credam. Sane num argenteiraiani apud Com. Mediobarbum, alibi habent.

32쪽

DIVO TRAIANO Caput Traiant CONSECRATIO. Aquila. Alter numus , quem hic istimus , est ex aere magni moduli exquisitae integritatis , elegantiae, AURELIUS CAESAR AVG. PILF. COS. Aurelius Gesar Augusti Pii Filius,

consul. Caput nudum M. Aurelii. DES NOS. S. C. legendum Honos. Senatus Consulta. Vir togatus stans d. ramum. S. Cornu copiae. Errorem epigraphes figura ipsa manifestat, quae in compluribus aliis, ipsius M. Aurelii numis expressa, inscribi solet: HONOS.

Videor mlhi originem, modumque huius lapsus probabili coniectura assecutus esse. Nam a Triumviro Monetali epigra-- phen eam praescriptam fuisse existimo, quae u in habetur in argente ejusdem maris nu- ςο-mo apud Corn. Mediobarbum. tur. V AVRΕ- iiii

origo

ex a

liis

33쪽

COS DES. HONOS. Figura eadem, quae in

priori num Ο. In nostro itaque num artifex aut o DES in antica num parte ponere oblitus, aut literarum spatia non probe illic distribuerit, ut nullus iam locus pro DES. reliquus esset. Quare in postica num facie το DES insculpserit, ac tum forte alio repente sevocatus interruptum opus reliquerit. Reversus ad laborem, cum figuram insculptam, caeptae inscriptionis partem obiter inspiceret, oblitus ejus syllabae, quam antea intulisset, putansque OMO. insculptum esse, ex altero latere το NOS.eGrmaverit, atque ita charagma XiVerit, vitiose exhibens DES NOS. promo. NOS. Pro qua coniectura facit etiam alius

M. Aurelii numus argenteus Cimelii nostri, qui eandem prorsus capitis, laversae parti iconem, quam aeneus ille vitiosus refert, ita inscriptus:

AURELIUS CAESAR. AUG. PILF. COS. HONOS. Infra S. C.

In utroque num τὸ NOS. eundem In larea num situm obtinet, in vitioso il- ii DES. ubi in probo num HO. inscul- tum ei clariusque inde colligitur, aut DES loco HO positum, aut HO. per obli-

34쪽

Vlonem, interrupto fors opere, omissum fuisse.

Nunc ad minores quosdam MONολα- ακlων errores pauci descendamus quos aut transpositione, aut adjectione vel ominsione literae, aliave substituta : aut peris Verso, ac perturbato scribendi orditae nu- morum formis intulerant. Transpositione lis terae pec Catum est in num nostro argenteo sincero Alexandri, quem subjicimus: IMP. SEU ALEXAND AUG. Imperator severus Alexander Augustus Caput Laureatum Alexandri. P. T. M. R. P. COS. mulier stans .vam temonem S. Cornu copiae. In aperto est: has P.M. R. P. COS. Pontifex Maximus Triti si bunitia Potestate consul insculpendum fuisse. ' Simile quid alius Neronis numus offert solui, quales alioqui ingenti numero habentur , sis vel ideo erratum tanto manifestius existi cum alii omnes aliter eandem O

35쪽

cem , recteque exhibeant, noster vero ita:

NERO CLAVD CAESAR AUG.GER P. ... Nero Claudius Caesar Augustus Gemmanicus Pontifex Maximus Caput Laureatum.

PACE P. R. TERRA MARIQ, PAR-lTA IANVM CLUSTI. Pace Populo Ro- mano Terra, Marique Paria, Janum Clusti, Cumitamen alli omnes Janum Clist, uti opor-ltet, praeses erant. Neque hic quasi per Apostrophe ad Neronem : Clusii pro Iasisti quisquam extorqueat, numis omnibus invitis. Adjectione elementi superflui, sculpto- Adi :tris erratum extat in Graeco Domitiae nu ctu' mo, quem adducit . . Harduinus in Hist. γ' ii Aug. e numis in quo habetur OMITIA. ASTOYCCTA Huc etiam pertinet il- illud in Traiani num superius observa

36쪽

striptus SAECULLUM NOVUM. alii

ejus morii. 'is Subductione, vel Omiggione literae laborat nu- , . mu Rr Vi aeris , quem Cimelio Collegii 'Graecensis S J intuleram , in quo CONSTAT INUS. loco CONSTANTINVS legitur, spatio nullo, pro literam relicto. Novi erroris occasionem incautioribus praebere posset relatus a R. P. Bandura Tom. I. Trajani Decii numus, in cujus aversa facie solito bertat simulacro adscriptum visitur VERITAS. loco VBERITAS. v. ius num etiam lebeus in Gotha maria pag. as 6. meminit ubi alii ejusdem Decii EcEtruscillae num laurei, largentei, eandemessigiem, cum epigraphe VBERITAS exhlbentea, erratum in aperto ponunt. Philippi Patris caput inscriptum PHILIPPS in num o Cassandrensis coloniae Clis melli nostri legitur. Similia sunt, qui in Appendicula ad xios Colon. Graecos Ua illantii protulimus uteCORN. SALONA. pro SALON IN A. item ΤPI ZOTNΤΙΩ pro ΤΡΑΠΕΖΟΥNTIGN. Omitto Tetrici quosdam num os , in quibus habetur IMP. C. TRICVS. Quod R. P. Harduinus ad compendiariam quamdam scribendi rationem reiicitra uti illa DU CONSTANTINUS. T. V G G. Divus constaminus Pater Augu-

37쪽

Substitutione alius pro alia litera, illa riti tos quosdam num os videre est Trebo . niam Galli apud ce . r. Bandurium AP mi

Ailum in Indice Patini FORTUNAE. REDUCA ubi Palinus ipse adnotat REDUC insculptis uino debuisse nisi quis id ita excusare velit , ut O A seorsim legatur Fortune Reduci AUGUSTI Quamquam in similibus numis vocabulum Augusti non unica litera A, sed Syllaba AUG. indicari soleat. In Tarsensi Gordiani ii num , Cimeri nostri legi dist: ncte TOPΔΥANΩC. loco TOPAIANOC cluplici sculptoris lapsu. In Appendicula ad num os Graecos Diaduis

pro IC NEΩκορα ν Atque atra similia. R. P. Piovene S. I. in erudito opere I ο- a Cesari in Metallo menean e picolo c. Tom. IX. - Tav. 3. medialia a4 Domitiani num um ad- ρ fert, in cujus adversa facie legitur: COS. misi XIlI. D E S. VIIII ' Consea decimum tertium , est de gnarus nonum et Quam numerorum Coninius sulatus insolitam compositionem, & mini-- μ' me cohaerentem ab errore liberare, & in genio expedire laudatus author contendit.

Priori siquidem numero COS. XIII. omnes Consulatus a Domitiano usque ad id tempus gestos , etiam suffectos , computari senset altero vero numero DES. VIIII.

38쪽

ordinarios duntaxat Consulatus, a Domitiano gestos indicarici atque adeo inter gestos eo usque Consulatus, quinque suffectos fuisse is quidem primo proximo ;quos si a tredecim demas , re Iiqui erunt octo Consulatus ordinarii. Ita dum uni versim COS. XIII. una ordinarius COS. VIII. Designatus nonum DES. VIIII esse

potuit, omissoque numero Consulatus oris dinarii, quem eo anno gerebat , solus numerus designati ConsuIatus num illatus est. Ego ero paucis ita mentem meam inino perio : COS. XIII. DES. IIII erroremtioin esse sculptoris, facili lapsu, ut V loco X aut' Vice Versa, formaretur, itaque sculpendum

I fuisse, ac legi debere: COS.XΙΙΙ.DES.XIIII.

aut potius, quod in Domitiani numis frequentissimum est, COS. VIII. DES VIIII.

Nam primum constanter in omnibus uismis,in ipsius Domitiani compluribus, numero Consulatus Designati, r.efigitur numerus unitate minor Consulatus postremo suscepti, adeoque Consulatus ejusdem rationisa uti non pauci Domitiani numi habent id ipsum DES. VIIII semper cum praefixo COS. VIII. in collectione Medio-harbi, in Museo nostro.

Deinde, si etiam daretur Consulatus suffectos in numis adscriptos cum Ordinariis computatos esseri congruere tamen COS. XIII. cum consulatu ordinario DES.

39쪽

DES. VIIII seu cum COS. VIII non

posset. Nam primum COS. fuit Domitianus an V. C. 8as aut ut alitina . VOS. VIII. an. V. C. 83 S. atque adeo e communi nu- morum, Chron ologorum et avii, Pagit, Norisii, Harduini, Meo Iobarbi consensu colligitur ab anno COS. I. usque COS. VIII spatium uouecim annorum nondumelle absolutum igitur jam COS. XIII quo pacto numis inscriptus est si dicatur a te a Contulera Suffectum fuisse, quam innum COS. notaretur Contra facit: non videri in hoc denique num o eum Consulatum ad summam Consulatuum eXplendam assumi, qui antea numerandis Domitiani Consulatibus adhiberi non meruis set. Quod si etiam Domitianus intra eunia idem aliquem annum&Consul ordinarius,

l& Suffectus fuisset, quod fieri poterat, si

depositos mox, ut saepe fiebat, post ini-ltum Consulatum fasces, deinde intra idem lanni spatium resumpsisset nunquam tamen adducar, ut credam duos Consula-ltus suos, eodem anno gestos, aut eundem l potius resumptum, duplo numero in uismis, aliisque instrumentis publicis contat gnatos fuisse ; ne etiam annorum numers,ta Consulibus ordinariis desumpti, ita inlepte multiplicarentur, iublica temporum ratio turbaretur.

Nolo

40쪽

mis Nolo hic illud suspicari , quod non-

misi nullis numis accidisse, ipse sensia nempe

σον partem unam , ductumve literae, intactis ferπη aliis lineolis, vetustate absumptam, ut re-

. . centi impostori manu ita erasam esse, ut εἱsti nullum sui restigium reliquerit. Quae sobji res, haud ita duclum est , cum nihil pro im t. pius erat, quam ut in fraudem me indu hceret Nam, apud Amicum Graecum nu-mum elegantissimum , , ut videbatur , integerrime servatum, inspiciens, ita in

xis lapsum cum subiit, lineolas tenerio re ductu formatas desiderari, vetustate X- tritas , horletontalem unam in CEYIPOC. ut extaret: CEYHPOC ac transversant alteram, ut esset ANTΩNE INO C. qui literarum binarum nexus in Graecis numis circa haec tempora non infrequens est.

Unde Win allato Domitiani num suspi, cari quis posset, e literam in XIIII inferiores lineolas edaci vetustatis denti cessisse , atque ita VIIII loco XIIII comparere. Sed nihil opus his suspicionibus;

errorem sculptoris confidenter pronuntio, si numus integer est , fretus totius Reipu- dictu blicae numariae consensu. grua Inverso, ac perturbato scribendi ordine epi-

graphen exhibent illa numismata Cimelii ta nostri. NOINAzaAM. loco MEΣΣΑNIΩN. in