Doctissimi viri Nicolai Sanderi, De origine ac progressu schismatis Anglicani, liber : continens historiam maximè ecclesiasticam, annorum circiter sexaginta, lectu dignissimam: nimirum, ab anno 21. regni Henrici 8, quo primum cogitare cæpit de repudi

231쪽

promulgare, statim Edouarias Henrici ex lana Symera filius, nonum aetatis annum agens, Rex Angliae Hyberniae pronuntiatur nec id tum, sed etiam qui sub tutoribus instar serui se L . adhuc egit S capite alio egebat, fit Summum ecclesiae Anglicanae, Hi bernicat in terris caput proxime se-

undum Christia ipsum, perinde quua Christus qui per Prophetam filum

V ae illi terrae denuntiauit, cu Rex puer c ses

si tamen dilectam Ecclesiam fiam uero ac pene infanti regendam V noderanda, idque in summo gradu, omisisset. Sed ita Deo placuit rebus psis patefacere quam iniuste Henricus Aous eum sibi titulum primus mortalium arrogasset, quem etsi absurdis linea seipso susceptum, tamen militobsurdius ad haeredem suum impube

em transmissurus esset. Post regis autem noui promulga Aη.11 6

232쪽

tionem, cum nihil prius putaretur faciendum, quam ut ultima nuper defuncti Regis voluntas executioni madaretur: admirabili iustitia Dei facti est, ne quid prius fieret, quam ut ultima Henrici voluntas in irritum deduceretur. Qui enim tam infinitas aliorum voluntates etiam pietatis caussnitentes, euersis Monasterus , Ecclosijs, Altaribus, quae illi ad inuocandum Dei nomen sanete erexerant impie violasset quomodo pateretu Deus ut eius ultima voluntas vel acvnius horae momentum, ab ij quibus maxime fidebat , obseruaretur Constituerat Hmrisus impuberi filio suo iam nonumstatis annum age: ti, sexdecim gubernatores squali potestate, ut si unus quispiam ex Opti matibus regnu inuadere,aut filio in tu

giam facere conaretur, non deesseni qui tenerem eius aetatem propug

narent

233쪽

ANGLICANO LIB. O i laarent. Ex his tutoribus cum nonaauci essent Catholici, eamq; ob au' .am, ad Ecclesia Catholicae unitatem otius regni statum reuocare cupe- ent, praesertim quod ea etiam mente , cum Z alias,& maxime iam mo-

iturum fuisse cognouerant: alij scien- es multo plus praesentis commodi ucri per ecclesiarum direptionem, tuam per rerum ablatarum restitutio. lem , acquiri, non solum ab ea sen entia dissenserunt, verum etiam VitCius in schismate progrediendum iu-licarunt. Ecce igitur douardus Se - r-

Jertfordia Comes, sed paulo post ,hus Somer feti Dum negle sto Hemisiestameto,alijs cohortatibus,alijs co- tuentibus,alijs ne contradicere aude- et metu perterritis,& pene solo Thola Vritheseo quem Henricus sunt Iuξgni Cancellarium moriens relique

234쪽

ra palam se opponere, seipsu creauisolu unicum Regis tutorem regnierem. s. que protectorem Nec dubitari poti rat, quin hic vir anullo missus, Veruna seipso veniens, officio suo egregi scilicet functurus esset. Is ergo secundum sectam caluinista, nihil antiquius habuit, quam ut degenerem illamin mutilam religionis formanab Henrico praescriptam, tamen multo adhuc magis pollueret contam naret. Henricus enim Monasteria quidem omnia deiecit locupletissima sactorum martyrum Mausolata diripuit, nonnullas praeterea diuoruin statuas,&imagines, quas Deus miraculis illustrasset, deturbauit sed tamen in ciuitatibus, in oppidis, in collegijs, in pagis ecclesias infinitas a m. ioribus constitutas, ubique sartas tem mi istasinaestitit, omniaque illis orna

Borisus menta, cruces, Imagines, Vasa, Velument

235쪽

nenta, salua de integra conseruauit. acramenta septem in honore semper tabuit, denique hqreses pene omnes, raeter illam quae Romani Pontificis rimatum monasticas religiones,ppugnabat, cohibuit repressit. aeteriim nouus hic nouardi Prote hor cxtus ei adhaerens, primum eruniuersiam Angliae regnum Ven' ο r. 3 cohibuit , ne flarent super terim, indicto videlicet Episcopi dc Abia unastoribus ecclesiarum omnium s1- Ver- ntio, ut cum nemo esset qui paruE- petentibus lanem Trangeret einceps Lutheranorum Maluini arum, quibus solis concionari peraissum est, mortifera venena tanto uidius a famelicis populis hauriren-

Deinde Christi Saluatoris, Deipa Abiatae Vircinis, Apostolorum iro , ' Porsi

236쪽

iam pictas quam fabrefactas partindeleuit, partim combussit, eo ipse declarans cui bellum indiceret,& coninquem veniret. In locum vero deiecto crucis Christi, surrogarunt Regis Argliae insignia, nempe tres leopardos de tria lilia, hinc serpentis, inde cani pedibus expansis sustentata, quod pei

reticus inde erat ac si dixissent, se non liri V, rq si viri cuius imaginem contumelios rarsas deiecerant, sed Regem terrenu cinu insignia eodem loco erexerant,colerci adorare. Nec his malis contenti Caluinista tremendum etiam corporis&sano u

auctari Mis Domin 1acrincium quod a Cate strissco ι-chumenorum prima, o fidelium se

μ' - quente dimissione, Missarum nomiam olim acceperat, in publicis comitijs abrogarunt. Nec enim per alias speciem diripi poterant calices,argerteae pixidesin cruces, urceoli ali

237쪽

ANGLICANO LIB. Icra vas cadelabra argenteae aenea, crae vestes auro intertextae, vexillarica cereorum, olei,& aliorum Omium qu cultui diuino dedicabantur retium, denique ipsi fundi Magri adas res sustentandas donati non pol in alio praetextu fere auferri, dc mriuatorum profanos Vsus conuerti. Q torto autem loco sancitum est,Vt

ucharistiae utraque species cuilibete mysterijs participanti necessario

aderetur. Quinto loco decreuerunt ut sacra bl/t mcia recitarenturm Vulgari lingua. tuis.

quo decreto illud perridicule eue-it, Vt cum Omnia in Ecclesiis Angli legerentur,eo videlicet pr textu ne opulus quid in rebus diuinis agere re ignoraret, sed e m respondere i cor IA. Isset: interim neque Vallorum,n ae Cornubiensium, neque Hiber- rum populus pene quicquam eO-

238쪽

rum quae recitabatur intelligeret, propterea quod istarum gentium lingulonge est ab Anglorum idiomate diuersa: Cum tamen si latine ossicia peracta essent, saltem pastores qui latinsciebant, multa illis, quς in ossici; dicerentur,interpretaturi fuissent. Nan

proprius vulgarium linguarum locuin concionibus potissimum cernitus quo iure semper usa est Ecclesia Nun autem dum in vallia, Cornubia Hibernia, preces Anglice fundebartur, factum est, ut minus quod obteidebatur per linguam vulgarerm quarper latinam essiceretur. Administrandae autem Euch aristitu m ritus in illis primis regni comitij pr a ' script parunn ά Catholicorum is distabant: Vt videlicet, populus no putaret quicquam sibi ablatum, sed quae latine prius legebantur, tantuliniuisarem lingua crederet esse tranlai

239쪽

ANGLICANO 1 18. III, a.Itaque Canon Missarum pene tos ab initio ad verbum transcriptus it. Signa etiam benedi stat crucis tenta sunt, illa, inquam, quae manuntiim Sacerdotis expressa erant. ς- unam omnes Protcstantes eodem

iritu agebantur. Qui enim nihil nis,es Ecclesiasticas qu rebant, parum rabat si crucis imagines in aere selo signaretur Qui vero no poterat fer, ut vel ita salte mortis Christi figu- Mimago in honore aut usu aliquoiberetur, breui postea obtinuerunt sublatis eiusmodi ceremonijs,totoqi canone remoto , noua liturgia secundi rma proponeretur. Quae Protesta ' am inconstantia multum retardavit tus.

dem populum, ne eorum doctrinqsentiretur.Dicebat enim videamuSrios quo euadent, ubi consistent, quiescent. Proponebantur etiam in publicis

240쪽

comitijs tanquam in synodo quapiam Episcoporum cauta spiritales

quae ad ecclesiasticum ius constituendum pertinerent. Inter caetera vero matrimonio quodam ita definitur constat opifex quidam fuit cui nomen atmeo Barro. Cuius uxor e qua etiam Lberos genuerat lauab: olim familii Cromuellans lineas c, Duc stes,in qua tum degebat Radulphus S. 'i Herus non obscuri nominis Vir e ai Etheus autem 1ste, nescio qua de caus Uud Eli intransmarinas regiones se contuli cη 'ς - nisi ubd quidam existimabantae supectam fuisse uxoris suae castitatent de ideo eum abijsse, ne videre cog retur,quod neque ferre poterat neqΓ emendare. Cum ergo annis aliquc abfuisset, uxor ipsius audiens virus fuisse mortuum, nupsit Radu ho Silero equiti aurato Tandem Matthei in patriam reuersus, ubi reperit xc